انجمن حجتیه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''انجمن حجتیه'''، تشکّلی مذهبی برای مبارزه با [[بهائیت]]، با مشی دوری از [[سیاست]] و مبارزه.

بهائیان در [[مشهد]] فعال بودند و چند گروه اسلامی موسوم به انجمن‌های مؤتلفه اسلامی علیه بهائیان فعالیت می‌کردند،<ref>شمس‌آبادی، نگاهی اجمالی به زمینه‌های تشکیل انجمن حجتیه و رویکرد آن به انقلاب، ۱۵۵؛ جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی ایران، ۶۴۲.</ref> ازجمله همکاران با این هیئت‌های مذهبی محمود ذاکر تولائی معروف به [[محمود حلبی]]، فرزند غلامرضا و متولد ۱۲۸۰ بود که نزد استادانی مانند محمدباقر مدرس، جعفر شهرستانی، فاضل خراسانی<ref>خسروپناه، جریان‌شناسی، آشنایی با انجمن حجتیه، ۱۶۱.</ref> [[ادیب نیشابوری]]، [[محمد کفایی]]، آقابزرگ شهیدی، [[میرزامهدی اصفهانی]] و [[سیدحسین طباطبایی قمی]] درس خوانده بود.<ref>شمس‌آبادی، نگاهی اجمالی به زمینه‌های تشکیل انجمن حجتیه و رویکرد آن به انقلاب، ۱۵۸–۱۵۹.</ref> وی [[فلسفه]] هم خوانده بود؛ ولی هم‌نشینی با میرزامهدی اصفهانی او را از فلسفه<ref>خسروپناه، جریان‌شناسی، آشنایی با انجمن حجتیه، ۱۶۱؛ ناطق نوری، خاطرات حجت‌الاسلام و المسلمین علی‌اکبر ناطق نوری، ۱/۱۰۰.</ref> به‌ویژه [[فلسفه صدرایی]]<ref>بادامچیان، خاطرات منتظری و نقد آن، ۲۱۳.</ref> رویگردان کرده بود. پیروان او نیز به پیروی از وی با [[عرفان]] و فلسفه مخالف و تمام نظریه‌های جدید و اجتماعی معاصر را بیهوده می‌دانستند.<ref>خسروپناه، جریان‌شناسی، آشنایی با انجمن حجتیه، ۱۶۳.</ref> وی به خطیب پرهیزکار و استاد منبر وصف شده است.<ref>حکیمی، ادبیات و تعهد در اسلام، ۳۲۹.</ref>

حلبی در جریان [[ملی شدن صنعت نفت|جنبش ملی صنعت نفت]]، سخنرانی‌هایی آتشین در تهییج مردم و به حمایت از [[سیدابوالقاسم کاشانی]] می‌کرد. خانه وی کانون رفت و آمد هواداران نهضت نفت بود و نام او در فهرست نامزدهای [[مجلس شورای ملی]] هفدهم قرار داشت؛ ولی اختلاف میان رهبران نهضت ملی صنعت نفت و جدایی کاشانی و [[محمد مصدق]]، حلبی را از سیاست رویگردان کرد و معتقد شد برای فراهم‌شدن شرایط [[ظهور امام مهدی(عج)|ظهور]] باید از سیاست دست کشید.<ref>علیانسب و علوی‌نیک، جریان‌شناسی انجمن حجتیه، ۱۵–۱۶؛ حقیقت‌جو، نقدها را بود آیا که عیاری گیرند، ۴۸–۴۹.</ref> وی در اسفند ۱۳۳۰ به [[تهران]] رفت و در سال ۱۳۳۲، در امتداد مبارزه با بهائیان در مشهد «انجمن خیریه حجتیه» را تأسیس کرد.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی ایران، ۶۴۲–۶۴۴؛ رحیم‌پور، از انجمن پیروان قرآن تا انجمن حجتیه، ۱۱۳–۱۱۴.</ref> وی در تأسیس انجمن متأثر از افکار میرزامهدی اصفهانی<ref>واعظ‌زاده خراسانی، وحدت و تقریب مذاهب اسلامی، ۱۱.</ref> یا احمد شاهرودی<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی ایران، ۶۴۳.</ref> بود.

== اهداف و اساسنامه و ساختار ==

در اساسنامه انجمن حجتیه، تبلیغ دین اسلام و [[شیعه|مذهب جعفری]] و دفاع علمی از آن، با رعایت مقتضیات زمان، هدف اصلی و واردنشدن در [[سیاست]] از شرایط عضویت در آن بود و نیز در اساسنامه آمده بود که این تشکل از روش‌هایی مانند تشکیل کنفرانس‌های علمی و دینی، جزوه، نشریه، کلاس، کتابخانه و اماکن ورزشی، امور خیریه عمومی، مناظرات علمی، تأسیس مراکز آموزشی، ایجاد مراکز درمانی علیه بهائیت بهره می‌گیرد. هدف انجمن نیز تا زمان [[ظهور حضرت مهدی(ع)]]، غیرقابل تغییر اعلام شد.<ref>شمس‌آبادی، نگاهی اجمالی به زمینه‌های تشکیل انجمن حجتیه و رویکرد آن به انقلاب، ۱۸۶؛ کشاورز شکری و خدابخشی، انسان منتظر از دیدگاه انجمن حجتیه و امام‌خمینی، ۴/۹۸–۱۰۰.</ref> انجمن در هر شهری دفتری موسوم به بیت (بیتِ امام زمان(ع))، داشت و زیر نظر آن، سه گروهِ تدریس، تحقیق و ارشاد فعالیت می‌کردند. وظیفه گروه تدریس، آموزش اعضا در سه مرحله ابتدایی، متوسط و عالی بود. گروه تحقیق، وظیفه یافتن افرادی را داشت که تحت تأثیر بهائیت به این فرقه پیوسته بودند و گروه ارشاد نیز این افراد را راهنمایی می‌کرد.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی ایران، ۶۴۵.</ref>{{سخ}}