۲۱٬۱۶۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ارزشها'''، معیارهای مطلوب و شاخصهای بایستگی در زندگی. | '''ارزشها'''، معیارهای مطلوب و شاخصهای بایستگی در زندگی. | ||
از موضوعات مهم و اساسی هر جامعهای، ارزشها و هنجارهای آن [[جامعه]] است که ممکن است به گونههای مختلف اعتبار بشوند و با واژگانی مانند باید و نباید، [[حسن و قبح]]، درست و نادرست، وظیفه، تکلیف و [[مسئولیت]]، از آن یاد شود. جامعهشناسان به دلیل ابعاد کیفی و پیچیده مفهوم ارزشها، تقسیمبندیهای پرشماری از آن به دست دادهاند، مانند: مطلق و نسبی، ذهنی و عینی، ذاتی و عرضی، فرهنگی، اجتماعی، دینی، اخلاقی، حقوقی، سلبی و ایجابی. هر مکتب فکری، سلسلهای از ارزشها و بایدها و نبایدها دارد که متکی بر نوعی فلسفه یا جهانبینی است. بر اساس جهانبینی توحیدی اسلام، انسان دارای [[کرامت انسان|کرامت]] و مسئول تربیت خویش و اصلاح جامعه است. از نظر | از موضوعات مهم و اساسی هر جامعهای، ارزشها و هنجارهای آن [[جامعه]] است که ممکن است به گونههای مختلف اعتبار بشوند و با واژگانی مانند باید و نباید، [[حسن و قبح]]، درست و نادرست، وظیفه، تکلیف و [[مسئولیت]]، از آن یاد شود. جامعهشناسان به دلیل ابعاد کیفی و پیچیده مفهوم ارزشها، تقسیمبندیهای پرشماری از آن به دست دادهاند، مانند: مطلق و نسبی، ذهنی و عینی، ذاتی و عرضی، فرهنگی، اجتماعی، دینی، اخلاقی، حقوقی، سلبی و ایجابی. هر مکتب فکری، سلسلهای از ارزشها و بایدها و نبایدها دارد که متکی بر نوعی فلسفه یا جهانبینی است. بر اساس جهانبینی توحیدی اسلام، انسان دارای [[کرامت انسان|کرامت]] و مسئول [[تربیت]] خویش و [[احیاگری و اصلاح|اصلاح جامعه]] است. از نظر [[امامخمینی]] ارزشها به دو نوع مادی و معنوی تقسیم میشوند. ارزشهای مادی طی زمان تغییر و تحول مییابند، اما ارزشهای معنوی همیشگی و تغییرناپذیرند. ایشان اعتقاد داشت [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] پیش از آنکه انقلاب سیاسی یا اقتصادی باشد، انقلاب فرهنگی و انقلاب ارزشها بود. | ||
==معنای لغوی و اصطلاحی== | ==معنای لغوی و اصطلاحی== | ||
ارزش به معنای بها، قیمت، قدر، برازندگی و شایستگی است<ref>دهخدا، لغتنامه دهخدا، ۲/۱۵۳۸.</ref> و به تمام چیزهای مطلوب، مفید، خواستنی و ستودنی گفته میشود.<ref>ساروخانی، دائرةالمعارف علوم اجتماعی، ۸۴۴.</ref> ارزشها در اصطلاح جامعهشناسی، معیارهایی است که به [[جامعه]] و [[فرهنگ]] معنا میبخشد، <ref>ساروخانی، دائرةالمعارف علوم اجتماعی، ۸۴۴؛ صفایی حایری، درسهایی از انقلاب، ۲۲.</ref> رکن اساسی فرهنگ تلقی میشود<ref>رهنمایی، درآمدی بر مبانی ارزشها، ۲۲.</ref> و ابزار سنجش و داوری رفتار و گفتار افراد به شمار میرود.<ref>نیکگهر، مبانی جامعهشناسی، ۹.</ref> ارزشها تصویری از خوب و بد را به نمایش میگذارد و بر اساس آن [[مردم]] در مییابند که مجاز و ممنوع و زشت و زیبا چیست.<ref>شارون، ده پرسش، ۱۹۴.</ref> ازجمله واژگان مرتبط با ارزش، فرهنگ و هنجار است. فرهنگ، مجموعه باورها، ارزشها، الگوها و شیوههای رفتاری برخاسته از جوامع انسانی است<ref>رهنمایی، درآمدی بر مبانی ارزشها، ۲۲.</ref> و هنجار به راه، روش و [[قانون]]، <ref>دهخدا، لغتنامه دهخدا، ۱۴/۲۰۸۳۴.</ref> شیوههای احساس، اندیشه و عملی که مستقل از روان فردی افراد و قایم بر اجتماع آنان باشد، <ref>پوریانی، تبیین جامعهشناختی، ۸۵.</ref> گفته میشود. | ارزش به معنای بها، قیمت، قدر، برازندگی و شایستگی است<ref>دهخدا، لغتنامه دهخدا، ۲/۱۵۳۸.</ref> و به تمام چیزهای مطلوب، مفید، خواستنی و ستودنی گفته میشود.<ref>ساروخانی، دائرةالمعارف علوم اجتماعی، ۸۴۴.</ref> ارزشها در اصطلاح جامعهشناسی، معیارهایی است که به [[جامعه]] و [[فرهنگ]] معنا میبخشد، <ref>ساروخانی، دائرةالمعارف علوم اجتماعی، ۸۴۴؛ صفایی حایری، درسهایی از انقلاب، ۲۲.</ref> رکن اساسی فرهنگ تلقی میشود<ref>رهنمایی، درآمدی بر مبانی ارزشها، ۲۲.</ref> و ابزار سنجش و داوری رفتار و گفتار افراد به شمار میرود.<ref>نیکگهر، مبانی جامعهشناسی، ۹.</ref> ارزشها تصویری از خوب و بد را به نمایش میگذارد و بر اساس آن [[مردم]] در مییابند که مجاز و ممنوع و زشت و زیبا چیست.<ref>شارون، ده پرسش، ۱۹۴.</ref> ازجمله واژگان مرتبط با ارزش، فرهنگ و هنجار است. فرهنگ، مجموعه باورها، ارزشها، الگوها و شیوههای رفتاری برخاسته از جوامع انسانی است<ref>رهنمایی، درآمدی بر مبانی ارزشها، ۲۲.</ref> و هنجار به راه، روش و [[قانون]]، <ref>دهخدا، لغتنامه دهخدا، ۱۴/۲۰۸۳۴.</ref> شیوههای احساس، اندیشه و عملی که مستقل از روان فردی افراد و قایم بر اجتماع آنان باشد، <ref>پوریانی، تبیین جامعهشناختی، ۸۵.</ref> گفته میشود. |