تشکیک در وجود: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ مرداد ۱۴۰۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''تشکیک در وجود'''، شدت و ضعف مراتب [[وجود]] در [[فلسفه]].
'''تشکیک در وجود'''، شدت و ضعف مراتب [[وجود]] در [[فلسفه]].


تشکیک در وجود از بحث‌های مهم و دشوار فلسفه است. حکمای مشاء برای تبیین فلسفی امور متفاضل ناقص و کامل که در جهان مشهودند، قائل به تشکیک عرضی شده‌­اند. [[شهاب‌الدین سهروردی|شیخ اشراق]] با ردّ این نظریه بر تشکیک در ماهیت تأکید دارد. بعدها [[ملاصدرا]] نظریه تشکیک در وجود را مطرح کرد که موجب شد مسئله تشکیک که بحثی فرعی در فلسفه‌های پیشین بود، یکی از مسئله‌های اصلی در [[حکمت متعالیه]] تبدیل شود و تقریباً بر تمام مباحث این مکتب فلسفی سایه افکند.


تشکیک در وجود از بحث‌های مهم و دشوار فلسفه است. حکمای مشاء برای تبیین فلسفی امور متفاضل ناقص و کامل که در جهان مشهودند، قائل به تشکیک عرضی شده‌­اند. [[شهاب‌الدین سهروردی|شیخ اشراق]] با ردّ این نظریه بر تشکیک در ماهیت تأکید دارد. بعدها [[ملاصدرا]] نظریه تشکیک در وجود را مطرح کرد که موجب شد مسئله تشکیک که بحثی فرعی در فلسفه‌های پیشین بود، یکی از مسئله‌های اصلی در حکمت متعالیه تبدیل شود و تقریباً بر تمام مباحث این مکتب فلسفی سایه افکند.
[[امام‌خمینی|امام‌‌خمینی]] نیز به بحث از تفکیک و اقسام آن بنابر [[اصالت وجود]] پرداخته و با ردّ تفکیک عرضی و ماهوی، در نهایت با توجه به مشرب [[عرفان]] و [[وحدت وجود|وحدت شخصیه وجود]]، قائل به تشکیک در مظاهر شده‌ است.


[[امام‌خمینی|امام‌‌خمینی]] نیز به بحث از تفکیک و اقسام آن بنابر اصالت وجود پرداخته و با ردّ تفکیک عرضی و ماهوی، در نهایت با توجه به مشرب [[عرفان]] و وحدت شخصیه وجود، قائل به تشکیک در مظاهر شده‌ است.
امام در بیان مناط و معیار تشکیک بر این باور است که برای وجود دو کثرت وجود دارد: ۱- کثرت به واسطه ماهیات ۲- کثرت در حقیقت وجود که به کثرت عرضیه و مراتب طولیه تقسیم می‌شود. با توجه به اینکه [[امام‌خمینی]] در نهایت تشکیک در وجود را نمی‌پذیرد و بنابر وحدت شخصی وجود، تشکیک را در مظاهر و مجالی می‌داند، به‌ نظر می‌رسد که وحدت شخصی وجود از نگاه ایشان همان تکامل، تعمیق و تدقیق یافته نظریه تشکیک خاصی وجود باشد. ایشان بحث تشکیک را به ‌عنوان یک اصل و به‌ عنوان یک مبنا در همه ارکان [[معاد جسمانی]] منشأ اثر می‌داند.
 
امام در بیان مناط و معیار تشکیک بر این باور است که برای وجود دو کثرت وجود دارد: ۱- کثرت به واسطه ماهیات ۲- کثرت در حقیقت وجود که به کثرت عرضیه و مراتب طولیه تقسیم می‌شود. با توجه به اینکه امام‌ خمینی در نهایت تشکیک در وجود را نمی‌پذیرد و بنابر وحدت شخصی وجود، تشکیک را در مظاهر و مجالی می‌داند، به‌ نظر می‌رسد که وحدت شخصی وجود از نگاه ایشان همان تکامل، تعمیق و تدقیق یافته نظریه تشکیک خاصی وجود باشد. ایشان بحث تشکیک را به ‌عنوان یک اصل و به‌ عنوان یک مبنا در همه ارکان معاد جسمانی منشأ اثر می‌داند.


== مفهوم‌شناسی ==
== مفهوم‌شناسی ==
۲۱٬۲۰۹

ویرایش