۲۱٬۲۸۸
ویرایش
وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام‌خمینی (کتاب) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۲ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۲۰:۳۳
، ۲۲ اسفند ۱۴۰۲بدون خلاصۀ ویرایش
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
| مشخصات نشر = | | مشخصات نشر = | ||
}} | }} | ||
'''وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام‌خمینی'''، کتابی به قلم احمد بهشتی است که به تبیین اندیشه‌های اخلاقی و عرفانی امام‌خمینی پرداخته است. این کتاب در سال ۱۳۸۴ش توسط چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه | '''وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام‌خمینی'''، کتابی به قلم احمد بهشتی است که به تبیین اندیشه‌های اخلاقی و عرفانی [[امام‌خمینی]] پرداخته است. این کتاب در سال ۱۳۸۴ش توسط چاپ و نشر [[دفتر تبلیغات اسلامی|دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم]] منتشر شده است. | ||
==مؤلف== | ==مؤلف== | ||
احمد بهشتی، متولد ۱۳۱۴ش، استاد دانشگاه و حوزه می‌باشد. کتب و مقالات زیادی به قلم او منتشر شده است. | احمد بهشتی، متولد ۱۳۱۴ش، استاد [[دانشگاه]] و [[حوزه‌های علمیه|حوزه]] می‌باشد. کتب و مقالات زیادی به قلم او منتشر شده است. | ||
==محتوا== | ==محتوا== | ||
کتاب وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام‌خمینی، مجموعه‌مقالاتی است که طی چند سال به مناسبت‌های گوناگون در برخی همایش‌ها و فصلنامه‌ها نگاشته شده که مقاله اول آن به اندیشه‌های اخلاقی و عرفانی امام | کتاب وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام‌خمینی، مجموعه‌مقالاتی است که طی چند سال به مناسبت‌های گوناگون در برخی همایش‌ها و فصلنامه‌ها نگاشته شده که مقاله اول آن به اندیشه‌های اخلاقی و عرفانی امام تحت عنوان «وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام‌خمینی» پرداخته شده است.<ref>بهشتی، وحیانیت و عقلانیت عرفان، ص۱۵.</ref> | ||
در این کتاب آمده امام‌خمینی عقلانیت و تفکر را مفتاح ابواب معرفت و کلید خزائن کمالات و علوم می‌داند که مقدمه و لازمه حتمی سلوک انسانی است.<ref>امام‌خمینی، شرح چهل حدیث، ص۱۹۱؛ بهشتی، وحیانیت و عقلانیت عرفان، ص۲۱.</ref> | در این کتاب آمده امام‌خمینی عقلانیت و تفکر را مفتاح ابواب معرفت و کلید خزائن کمالات و علوم می‌داند که مقدمه و لازمه حتمی [[سیر و سلوک|سلوک انسانی]] است.<ref>امام‌خمینی، شرح چهل حدیث، ص۱۹۱؛ بهشتی، وحیانیت و عقلانیت عرفان، ص۲۱.</ref> | ||
امام‌خمینی به عرفان عقلی و عقل عرفانی اهمیت می‌دهد و عرفانی که عقل گریزان است و عقلی خود را از عرفا بی‌نیاز می‌داند، مطلوب امام نیست؛ | [[امام‌خمینی]] به عرفان عقلی و عقل عرفانی اهمیت می‌دهد و عرفانی که عقل گریزان است و عقلی خود را از [[عرفا]] بی‌نیاز می‌داند، مطلوب امام نیست؛ ازاین‌رو باید کوشید که کلمه توحید از [[عقل (قوه ادراک)|عقل]] به [[قلب]] برسد؛ زیرا که حظ عقل همان اعتقاد جازم برهانی است که اگر با مجاهدت و تلقین به قلب نرسد، فایده و اثری ندارد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۸، ص۵۱۴-۵۱۵؛ بهشتی، وحیانیت و عقلانیت عرفان، ص۲۲-۲۳.</ref> به اعتقاد امام‌خمینی، [[قرآن|قرآن کریم]] مرکز همه عرفان‌هاست، مبدأ همه معرفت‌هاست؛ ازاین‌رو محور اصلی عرفان ناب اسلامی، قرآن است که به وسیله [[چهارده معصوم(ع)|پیشوایان معصوم(ع)]] تقدیر و تفسیر شده و راه و رسم دقیق و صحیح عرفان نظری و عملی قرآنی، در سنّت تجلی یافته است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۸، ص۲۶۱؛ ج۱۹، ص۴۳۸؛ بهشتی، وحیانیت و عقلانیت عرفان، ص۲۸.</ref> | ||
در این پژوهش آمده، امام‌خمینی معتقد است اگرچه قرآن در دست ماست و محدوده‌ای از صفحات و اوراق گنجانیده‌شده، است؛ ولی عظمت آن نه تنها به خیال ما، بلکه به خیال جبرئیل امین هم نمی‌رسد. به نظر ایشان | در این پژوهش آمده، امام‌خمینی معتقد است اگرچه قرآن در دست ماست و محدوده‌ای از صفحات و اوراق گنجانیده‌شده، است؛ ولی عظمت آن نه تنها به خیال ما، بلکه به خیال جبرئیل امین هم نمی‌رسد. به نظر ایشان قرآن، کتابی است سهل و ممتنع، سهل است چرا که انسان معنای لغوی و عرفی الفاظ را می‌فهمد و ممتنع است چون به عمق، بلکه به اعماق آن انسان نمی‌رسد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ج۱۷، ص۴۳۱-۴۳۲؛ بهشتی، وحیانیت و عقلانیت عرفان، ص۳۱.</ref> در جای دیگر این اثر آمده که قرآن از ناحیه حق تعالی است و در همه ابعاد شکست‌ناپذیر است؛ بنابراین قرآن دارای [[جامعیت قرآن|جامعیتی]] فوق تصور است.<ref>بهشتی، وحیانیت و عقلانیت عرفان، ص۳۸.</ref> | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام‌خمینی، از یک پیشگفتار و هشت بخش سامان یافته است: | کتاب وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام‌خمینی، از یک پیشگفتار و هشت بخش سامان یافته است: | ||
* بخش اول درباره رابطه عقل و قلب و وحی می‌باشد و به بیان وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام‌خمینی، ظاهر و باطن قرآن، نقد تفاسیر عرفانی، نمونه‌ای از نقل‌های تفسیر امام‌خمینی، مرز میان شیعی و | * بخش اول درباره رابطه عقل و قلب و [[وحی]] می‌باشد و به بیان وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام‌خمینی، ظاهر و باطن قرآن، نقد تفاسیر عرفانی، نمونه‌ای از نقل‌های تفسیر امام‌خمینی، مرز میان شیعی و غیرشیعی، اعتبار عقل و عرفان در پرتو وحی و کلام فلسفی و جدلی، سخن به میان آمده است. | ||
* بخش دوم در حوزه قرآن، بررسی زبان قرآن، معجزه و شرایط متغیر زمان و معیار تشخیص پیامبران راستین، می‌باشد. | * بخش دوم در حوزه قرآن، بررسی زبان قرآن، [[معجزه]] و شرایط متغیر زمان و معیار تشخیص پیامبران راستین، می‌باشد. | ||
* بخش سوم درباره حوزه | * بخش سوم درباره حوزه [[نهج‌البلاغه]]، برهان‌های وجودشناختی و جهان شناختی در نهج‌البلاغه و سیری در نهج‌البلاغه، سخن به میان آمده است. | ||
* بخش چهارم درباره حوزه | * بخش چهارم درباره حوزه [[فلسفه]]، جستجوی نخستین جرقه‌های [[حرکت جوهری]]، سه نظریه درباره مواد ثلاث، مرگ طبیعی و اخترامی و رابطه نفس با طبیعت می‌باشد. | ||
* بخش پنجم درباره نقد و بررسی | * بخش پنجم درباره نقد و بررسی [[پلورالیزم]]، بخش ششم درباره نقدوبررسی اومانیسم، بخش هفتم رابطه دین و تمدن و بخش هشتم درباره آینده جهان سخن به میان آمده است. | ||
==نقدها بر نظریات نویسنده== | ==نقدها بر نظریات نویسنده== | ||
در کتاب وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام‌خمینی، از آثار امام فقط به صحیفه امام ارجاع داده شده و بقیه آثار امام مورد غفلت قرار گرفته و در بحث وحیانیت و عقلانیت در نگاه امام چیز خاصی گفته نشده است. | در کتاب وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام‌خمینی، از آثار امام فقط به [[صحیفه امام]] ارجاع داده شده و بقیه آثار امام مورد غفلت قرار گرفته و در بحث وحیانیت و عقلانیت در نگاه امام چیز خاصی گفته نشده است. | ||
==وضعیت نشر== | ==وضعیت نشر== | ||
چاپ اول کتاب وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام‌خمینی، در سال | چاپ اول کتاب وحیانیت و عقلانیت عرفان از دیدگاه امام‌خمینی، در سال ۱۳۸۴ش توسط بوستان کتاب، چاپ و نشر [[دفتر تبلیغات اسلامی|دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم]]، منتشر شده است. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||