سیدحسن خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها

 

 

 

 

 

 

== زندگی‌نامه ==

سیدحسن خمینی (مصطفوی)، اول مرداد ۱۳۵۱ش/ ۱۱ جمادی‌الثانی ۱۳۹۲ق در [[قم]] زاده شد.<ref>طباطبایی، فاطمه، اقلیم خاطرات، ص۱۷۸.</ref> پدرش [[سیداحمد خمینی]]، دومین پسر و آخرین فرزند امام‌خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران است که پس از درگذشت [[سیدمصطفی خمینی]]، مسئولیت دفتر و [[بیت امام‌خمینی]] و تمام امور مربوط به ایشان را بر عهده داشت.<ref>← مقاله خمینی، سیداحمد.</ref> مادر وی [[سیده‌فاطمه طباطبایی]]، فرزند [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]]<ref>← مقاله سلطانی طباطبایی، سیدمحمدباقر.</ref> و سیده‌صدیقه صدر، فرزند [[سیدصدرالدین صدر]] و نوه [[سیدحسین قمی]] معروف به «حاج آقاحسین قمی» است<ref>مصاحبه حضوری با سیدحسن خمینی؛ طباطبایی، فاطمه، اقلیم خاطرات، ص۵۰.</ref> که هر دو از عالمان برجسته و مراجع تقلید بودند و امام‌خمینی نیز در اشعار خود به خاندان سلطانی و صدر اشاره کرده‌است.<ref>امام‌خمینی، دیوان امام، ص۱۹۷ و ۲۰۵.</ref>

 

 

 

 

وی از آذر ۱۳۶۶ تا فروردین ۱۳۶۷، زمانی که دانش‌آموز سال دوم دبیرستان بود، در جبهه‌های جنگ تحمیلی عراق علیه ایران حضور یافت و همزمان با روزهای موشک‌باران تهران، برای حضور در امتحانات پایان سال تحصیلی به تهران بازگشت.

 

=== ورود به حوزه علمیه قم ===

 

==== اساتید ====

استادان او در این دوره، محسن دوزدوزانی، احمد پایانی، [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی|سلطانی طباطبایی]]، [[رضا استادی]]، سیدرضا حسینی اسحاق‌نیا و [[سیدمحمد موسوی بجنوردی]] بودند؛ چنان‌که در درس خارج فقه و اصول [[سیدعلی محقق داماد]]، [[محمد فاضل لنکرانی]]، [[سیدموسی شبیری زنجانی]] و [[حسین وحید خراسانی]] شرکت کرد و بیشترین بهره را در این دوره از محقق داماد برد که شامل یازده سال دوره کامل اصول فقه از آغاز تا پایان و چهار سال خارج فقه می‌شد.

 

وی از سال ۱۳۹۲، تدریس خارج فقه را با موضوع مکاسب محرمه شروع کرد که هر دو تدریس اصول و فقه، همچنان ادامه دارد<ref>ثقفی، بانوی انقلاب خدیجه‌ای دیگر، ص۶۵۸؛ پایگاه اطلاع‌رسانی، سیدحسن خمینی.</ref> و از درس‌های پررونق حوزه به‌شمار می‌رود.

 

سیدحسن خمینی، در نامه‌ای به رهبری نظام، [[سیدعلی خامنه‌ای]]، تنفیذ وصیت پدر خود مبنی بر ریاست وی بر مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی و نیز تولیت حرم ایشان را در صورت صلاحدید، درخواست کرد و رهبر انقلاب نیز در تاریخ دوم اردیبهشت ۱۳۷۴، با طلب رحمت و مغفرت برای سیداحمد خمینی، وصیت یادشده را تنفیذ کرده‌است.<ref>خامنه‌ای، سیدعلی، مکتوبات، نرم‌افزار حدیث ولایت، ۶/۱۳۷۴؛ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، آشنایی با مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، ص۷.</ref> وی در این مسئولیت و به درخواست اعضای [[دفتر امام‌خمینی]]، نامه دفاعیه امام‌خمینی از سیداحمد خمینی را که بنا به پیشنهاد خود سیداحمد، منتشر نشده بود، در [[صحیفه امام‌خمینی]] منتشر کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹۰/۱۷–۹۳ و ۹۳ - پاورقی؛ ← مقاله خمینی، سیداحمد.</ref>

 

وی هر سال نوعاً یکی از سخنرانان اصلی [[مراسم سالگرد ارتحال امام‌خمینی]] بوده‌است و نیز در طول سال، پذیرای گروه‌های مختلف مردم و میهمانان خارجی برای گفت‌وگو دربارهٔ موضوعات روز کشور است. او در این جایگاه همه همت و تلاش خود را برای ارتقا و اعتلای نام امام‌خمینی به‌کار گرفته‌است.<ref>مصاحبه حضوری با سیدحسن خمینی.</ref> او همچنین عضو هیئت مؤسس و هیئت امنای [[دانشگاه آزاد اسلامی]] است و تا سال ۱۳۹۶، در این مسئولیت فعال بود.<ref>مصاحبه حضوری با سیدحسن خمینی.</ref>

== علاقه امام‌خمینی به سیدحسن ==

خمینی که به دلیل همراهی و حضور مداوم پدر خود نزد [[امام‌خمینی]]، در همه سال‌های پس از انقلاب، ملازم و همراه امام‌خمینی بود و در سایه مهر ایشان تربیت می‌شد، نکات تربیتی فراوانی، از اخلاق و سلوک امام‌خمینی در خاطر دارد و در برخی مناسبت‌ها از آن یاد کرده‌است.

وی در کودکی به دلیل شعری که سروده بود، از امام‌خمینی جایزه گرفت و ایشان او را به سرودن شعر و خواندن آن برای وی تشویق کرد.<ref>پایگاه اطلاع‌رسانی، سیدحسن خمینی.</ref> امام‌خمینی همچنین در پایان‌نامه‌ای به [[سیداحمد خمینی|سیداحمد]] در سال ۱۳۶۳، سیدحسن و پدر و مادر او را با این تعبیر دعا کرده‌است که خداوند احمد را نزد خود «محمود» و فاطمه را «مفطوم» (جداشده از آتش‏) و حسن را «احسن» سازد و یاسر را به «یُسر» برساند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۵۲۱/۱۸.</ref>

 

== ٰمعرفی سیره علمی و عملی امام‌خمینی ==

خمینی عقلانیت انسانی امام‌خمینی را نخستین رکن اندیشه ایشان می‌داند و بر این باور است که امام‌خمینی انسان دینداری بود که قواعد عقلانی را قواعدی الهی می‌دید که نباید از آن احتراز جست. وی خاطرنشان کرده‌است که امام‌خمینی در گذار به عالم سیاست و جامعه نیز از مسیر دین عبور و آن را مسئولیتی شرعی تلقی کرد. نگاه امام‌خمینی به دین از نظر وی، نگاهی کاریکاتوری نبود و همه جنبه‌ها و جزئیات دین، از فقه، اخلاق، عرفان و سیاست در نظر ایشان اهمیتی درخور داشت و پرداختن به هیچ‌یک از ابعاد دین، ایشان را از بعدی دیگر غافل نمی‌کرد.<ref>مصاحبه حضوری با سیدحسن خمینی.</ref> به باور وی انسان‌های بزرگی چون [[امام‌خمینی]]، حوزه اشراقی دارند که مانند مغناطیس عمل می‌کند و کسانی که به حوزه اشراق او وارد می‌شوند، مانند براده‌های آهن که در حوزه مغناطیسی نظم می‌گیرند، خواه ناخواه، از او تأثیر می‌پذیرند.<ref>پایگاه اطلاع‌رسانی، سیدحسن خمینی.</ref>

خمینی معتقد است یکی از مسائل بسیار مهم در اندیشه سیاسی امام‌خمینی که تا حد زیادی نادیده مانده، نقش زمان و مکان و تأثیر آن در فقه اسلامی است. وی شخصیت امام‌خمینی و اندیشه‌های ایشان را یک مکتب فکری جامع می‌داند که نماد [[خودباوری]] و خوداتکایی برای مردم ایران و همه مسلمانان و آزادی‌خواهان جهان خواهد بود.

 

=== نظریه اجتهاد در اندیشه امام‌خمینی ===

او با اتکا به این باور و نگاه جامع به اندیشه‌های امام‌خمینی، نظریه «اجتهاد در اندیشه امام‌خمینی» را طرح کرد و تلاش کرد در قالب سخنرانی‌ها، مقالات و نوشته‌های مختلف، به تبیین راهکارهای آن بپردازد. از نظر خمینی اجتهاد در دیدگاه‌های امام‌خمینی، اصول و روشی دارد که تنها در صورت رعایت آن، می‌توان از تعارض در نقل قول‌ها و تفسیرها جلوگیری کرد.

 

== آثار ==

خمینی به نگارش کتاب‌های علمی نیز اهتمام داشته‌است و از آن جمله می‌توان به این موارد اشاره کرد: فرهنگ جامع فِرق اسلامی (سه جلد) که بر اساس یادداشت‌های اولیه [[سیدمهدی روحانی]] و تحقیق و تکمیل خمینی تألیف شد و بسیاری از مدخل‌ها یا ارجاعات آن از اوست، مبانی فقهی تنظیم خانواده، تحریر اختیار (سه جلد)، شرح رسالة الطلب و الاراده امام‌خمینی، تحریر توحید (دو جلد) (تقریرات یکی از شاگردان از درس مقدمه قیصری بر شرح فصوص الحکم)، گوهر معنا، الافادات و الاستفادات (دو جلد) (تقریر سیدعلی خمینی)، آینه مسلمانی شامل مباحث اخلاقی و ده مقاله.<ref>ثقفی، بانوی انقلاب خدیجه‌ای دیگر، ۶۵۹ و ۶۶۱؛ مصاحبه حضوری با سیدحسن خمینی؛ خمینی، ۱۴.</ref>

 

== خانواده ==

امام‌خمینی به خواهش عروس خود، [[سیده‌فاطمه طباطبایی]]، قطعه شعری دربارهٔ این خانواده سروده‌است که چنین است:

احمد است از محمد مختار/ که حمیدش نگاهدار بوَد/

فاطی از عرش بطن فاطمه است/ فاطر آسمانش یار بوَد/

حسن این میوه درخت حُسن/ محسنش یار پایدار بوَد/

یاسر از آل پاک سبطین است/ سرّ احسان وِرا نِثار بود/

علی از بوستان آل علی است/ علی عالیش شعار بود/

پنج تن از سلاله احمد/ شافع جمله هشت و چار بود/

 

== پانویس ==

{{پانویس|۲}}

 

* امام‌خمینی، سیدروح‌الله، دیوان امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش.

* امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.

* پایگاه اطلاع‌رسانی، سیدحسن خمینی، ۱۳۹۸/۹/۴ش.

* ثقفی، خدیجه، بانوی انقلاب خدیجه‌ای دیگر، به کوشش علی ثقفی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۹۳ش.

* خامنه‌ای، سیدعلی، مکتوبات، نرم‌افزار حدیث ولایت، سال ۱۳۷۴ش.

* خمینی، سیدحسن، تحریر توحید، نگارش سیدمحمود صادقی، عروج با همکاری انجمن عرفان، تهران، چاپ اول، ۱۳۹۴ش.

* خمینی، سیدحسن، مصاحبه حضوری با سیدحسن خمینی، آرشیو مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، ۱۳۹۸ش.

* طباطبایی، فاطمه، اقلیم خاطرات، تهران، پژوهشکده امام‌خمینی و انقلاب اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۹۰ش.

* مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، آشنایی با مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، معاونت فرهنگی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۸۶ش.

* مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، یاد یادگار امام، ستاد بزرگداشت سالگرد ارتحال، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.

 

[[رده:مقاله‌های دارای تصویر]]

[[رده:مقاله‌های دارای جعبه اطلاعات]]

[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]

[[رده:مقاله‌های دارای شناسه]]