۲۱٬۲۸۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح ارقام، اصلاح نویسه‌های عربی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''حسین شب‌زنده‌دار'''، از شاگردان درس خارج فقه و اصول | '''حسین شب‌زنده‌دار'''، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی. | ||
او در سال ۱۳۰۸ در محله سنان شهر جهرم در استان فارس زاده شد. خواندن و نوشتن را در مکتب‌خانه‌ای در جهرم آموخت و سپس به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و مقدمات و بخشی از دروس سطح را در حوزه علمیه جهرم نزد سیدحسین شریعتمداری، میرزا محمد نمازی، شیخ علی‌اکبر ناصری، سیدمحمد احمدی، سیدمحمدرضا اصفهانی، سیدابراهیم حق‌شناس و شیخ عطاءالله حقدان خواند. او سپس به شیراز رفت و بخش دیگری از دروس سطح را در آن شهر نزد ملا احمد دارابی، سیدعلی خفری، بهاءالدین محلاّتی، ابوالحسن حدائق و سیدعبدالعلی آیت‌اللهی آموخت. در سال ۱۳۲۶ش راهی قم شد و دروس سطح را نزد محمد صدوقی یزدی، محمدتقی بهجت، شیخ مرتضی حائری یزدی، سیدرضا بهاءالدینی، سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی، شیخ عبدالجواد جبل عاملی اصفهانی، میرزا محمد مجاهدی تبریزی، سیدرضا صدر و شیخ عبدالرزاق قاینی تکمیل کرد. هم‌زمان در درس تفسیر قرآن سیدمحمدحسین طباطبایی حضور می‌یافت. آنگاه به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از درس آیات سیداحمد خوانساری، سیدحسین بروجردی، سیدمحمد محقق داماد، شیخ محمدعلی اراکی، امام‌خمینی، سیدمحمدرضا گلپایگانی و شیخ عباسعلی شاهرودی بهره‌مند شد.<ref>سلمانی آرانی، ۵۰۹-۵۱۲؛ انصاری، ص۱۲۰.</ref>. درباره حضور او در درس امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی به احتمال فراوان در دهه ۱۳۳۰ از درس‌های خارج فقه و اصول امام‌خمینی که در مسجد سلماسی و سپس در مسجد اعظم قم تشکیل می‌شد، استفاده می‌کرد و آن درس‌ها را تقریر می‌نمود.<ref>سلمانی آرانی، ۵۲۳؛ «رحلت آیت‌الله شب زنده‌دار»، ۶۴.</ref> | |||
شب‌زنده‌دار | شب‌زنده‌دار سپس به تدریس قوانین،.<ref>خاطرات حجت‌الاسلام...، ص۳۸.</ref> مطول،.<ref>خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۴۰.</ref> لمعتین، مکاسب و اصول فقه در حوزه علمیه قم پرداخت.<ref>سلمانی آرانی، ص۵۱۳.</ref> و از میان شاگردان پرشمار او می‌توان به اکبر هاشمی رفسنجانی، سیدحسن طاهری خرم‌آبادی، سیدجمال‌الدین دین‌پرور («تکریم بزرگان از...»، ۴)، محمد مؤمن قمی (خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن، ص۴۰)، قربانعلی درّی نجف‌آبادی.<ref>خاطرات حجت‌الاسلام...، ص۳۸.</ref> و... اشاره کرد. همچنین با اغلب نشریات حوزوی ازجمله مکتب اسلام، مکتب تشیع، معارف جعفری و... همکاری می‌کرد و برخی از مقالات او در آن نشریات منتشر شده است.<ref>«رحلت آیت‌الله شب زنده‌دار»، ص۶۳-۶۴.</ref> | ||
منابع | او در جریان تصویب لوایح انجمن‌های ایالتی و ولایتی (پاییز ۱۳۴۱ ش)، از طرف امام‌خمینی به شیراز رفت.<ref>سیر مبارزات امام...، ج۱، ص۱۲ـ۱۳.</ref> او همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم، در اسفند ۱۳۴۲ و پس از انتصاب حسنعلی منصور به نخست‌وزیری، در نامه‌ای به او که رونوشت آن را به امام‌خمینی و آیت‌الله سیدحسن قمی نیز ارسال کردند، با اشاره به تجاوزهای دولت اسدالله علم به حریم دین و قانون اساسی، خواستار آزادی امام‌خمینی و آیات سیدحسن قمی و سیدمحمود طالقانی و الغای تصویب‌نامه‌های ضددینی شدند.<ref>روحانی، ج۱، ص۶۴۲؛ سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد، ج۲، ص۲۱۴-۲۱۵؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج۳، ص۱۰۹-۱۱۰.</ref> وی پس از آن نیز به صدور اعلامیه‌های انتقادی علیه حکومت پهلوی یا در حمایت از امام‌خمینی ادامه داد.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ص۱۲۸-۱۳۰، ۱۴۵-۱۴۶، ۱۶۳، ۱۶۴، ۱۷۲ـ۱۷۴؛ خسروشاهی، ج۳، ص۱۴۵؛ آیت‌الله‌العظمی ناصر...، ج۱، ص۲۱۷.</ref> همچنین در ایام تبلیغ محرم، صفر و رمضان، به اقامه نماز جماعت و سخنرانی و تفسیر قرآن در جهرم می‌پرداخت و نقش بارز و چشمگیری در روشنگری جوانان و مردم شهر داشت.<ref>«رحلت آیت‌الله...»، ص۶۴.</ref> و مرجعیت امام‌خمینی را ترویج می‌کرد.<ref>انصاری، ص۱۲۰.</ref> در رمضان همان سال همراه با جمعی از مدرسان حوزه علمیه قم در نامه‌ای به آیات سیدمحمدهادی حسینی میلانی و سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، با اشاره به موسم تبلیغ و سخت‌گیری‌های حکومت پهلوی علیه امام‌خمینی، خواستار اظهارنظر آن مراجع درباره تجلیل از امام‌خمینی علی‌رغم این سخت‌گیری‌ها شدند. آیت‌الله میلانی هم در پاسخ، بر تجلیل از امام‌خمینی و تکرار مطالبه علما درباره بازگشت امام‌خمینی به کشور تأکید کرد.<ref>آیت‌الله‌العظمی سید...، ص۲۶۵ ـ ۲۶۹؛ روحانی، ج ۲، ص۳۵-۳۷؛ دوانی، ج ۵، ص۸۲-۸۴.</ref> به همین علت ساواک در گزارشی درباره روحانیان طرفدار امام‌خمینی در سراسر کشور، از او به‌عنوان یکی از طرفداران امام‌خمینی نام برد.<ref>آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی، ص۲۹۹.</ref> | ||
شب‌زنده‌دار پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیت در دفتر استفتائات امام‌خمینی در قم پرداخت.<ref>سلمان آرانی، ص۵۲۲؛ «رحلت آیت‌الله...»، ص۶۴.</ref> و پس از مدتی به تدریس دروس عالی سطح در حوزه علمیه قم اهتمام ورزید. تألیفات او عبارت است از: ۱- تقریرات دروس خارج امام‌خمینی. ۲- شرح دعای مکارم الاخلاق. ۳- امامت و معاد. ۴- حاشیه بر مجمع‌البیان. ۵- حاشیه بر مفاتیح الغیب فخر رازی. ۶- حاشیه بر تفسیر المیزان.<ref>انصاری، ص۱۲۱؛ «رحلت آیت‌الله...»، ص۶۴.</ref> ۷- سلسله درس‌های اخلاق. ۸- سلسله مقالات «خبرهای غیبی از آینده» در نشریه درس‌هایی از مکتب اسلام (۱۳۴۱-۱۳۴۴). ۹- مقاله «منکرین معاد جسمانی چه می‌گویند» در نشریه درس‌هایی از مکتب اسلام (۱۳۴۴ شماره ۳). ۱۰- مقاله «گوشه‌ای از اسرار پیشرفت مسلمین» در نشریه مکتب تشیع (۱۳۴۳ شماره ۱۱). ۱۱- مقاله «عقل و تجربه» در نشریه معارف جعفری (۱۳۴۷، شماره ۹). ۱۲- مقاله «عفت و پاکدامنی» در نشریه معارف جعفری (۱۳۴۳، شماره ۳). ۱۳- مقاله «غارت بیت‌المال» (۱۳۴۳، شماره ویژه). ۱۴- مقاله «خاطره‌هایی از ثمرات درختی پربار»، درباره سیدعبدالحسین نجفی لاری. شب‌زنده‌دار جهرمی در ۵ مرداد ۱۳۹۳ در شهر قم از دنیا رفت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط ناصر مکارم شیرازی در حرم حضرت معصومه(س) در قم به خاک سپرده شد.<ref>سلمانی آرانی، ص۵۲۳-۵۲۴.</ref> | |||
==پانویس== | |||
{{پانویس}} | |||
==منابع== | |||
{{منابع}} | |||
* آیت‌الله‌العظمی حسین نوری همدانی به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۶)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات. | |||
* آیت‌الله‌العظمی سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک (۱۳۸۰)، ج۲، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات. | |||
* آیت‌الله‌العظمی ناصر مکارم شیرازی به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۶)، ج۱، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات. | |||
* اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی. | |||
* انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۳)، «درگذشتگان: آیت‌الله شب‌زنده‌دار»، دوماهنامه آینه پژوهش، سال بیست‌وپنجم، شماره سوم، مرداد و شهریور. | |||
* «تکریم بزرگان از شخصیت والای استاد فقید اخلاق آیت‌الله شب‌زنده‌دار جهرمی» (۱۳۹۳)، هفته‌نامه افق حوزه، سال سیزدهم، شماره ۳۹۶، ۱۵ مرداد. | |||
* خاطرات آیت‌الله محمد مؤمن (۱۳۸۷)، تدوین رضا شیخ محمدی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی. | |||
* خاطرات و مبارزات حجت‌الاسلام‌والمسلمین دری نجف‌آبادی (۱۳۸۴)، تدوین: حیدر نظری، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی. | |||
* خسروشاهی، سیدهادی (۱۳۹۰)، اسناد نهضت اسلامی، ج ۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی. | |||
* «رحلت آیت‌الله شب‌زنده‌دار» (۱۳۹۳)، نشریه مکتب اسلام، ۱۳۹۳، شماره ۶۴۰، شهریور. | |||
* روحانی، سیدحمید (۱۳۵۸)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی، ج۱، قم، دالفکر ـ دارالعلم. | |||
* روحانی، سیدحمید (۱۳۶۴)، نهضت امام‌خمینی در ایران، ج۲، تهران، واحد فرهنگی بنیاد شهید با همکاری سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. | |||
* سلمانی آرانی، محمد (۱۳۸۷)، گلشن ابرار، ج۸، قم، انتشارات نور السجاد؛ سیر مبارزات امام‌خمینی به روایت اسناد شهربانی (۱۳۸۳)، ج۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی. | |||
* یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۷۹)، کتاب ۱۶: روایت پایداری آیت‌الله عبدالرحیم ربانی شیرازی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات. | |||
{{پایان}} | |||