E.shahabi

== شکل‌گیری==

جامعه روحانیت مبارز به عنوان یک تشکیلات، در ماه‌های پایانی [[رژیم پهلوی]] و اوج‌گیری [[انقلاب اسلامی]] شکل گرفت.<ref>هاشمی رفسنجانی، دوران مبارزه، ۱/۳۲۲.</ref> اما از آغاز نهضت امام‌خمینی در سال ۱۳۴۱ روحانیان مبارز با صدور بیانیه‌هایی مانند اعتراض به تصویب طرح انجمن‌های ایالتی و ولایتی،<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۳/۵۲ ـ ۵۳.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|انجمن‌های ایالتی و ولایتی}} محکومیت حمله رژیم پهلوی به [[مدرسه فیضیه|فیضیه]] در فروردین [[۱۳۴۲]] <ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۴/۳۹ ـ ۴۰.</ref> و پس از آن قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲، در واکنش به اقدامات رژیم پهلوی، حضور فعال داشتند.<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۴/۸۶ و ۸۹.</ref> در همین دوره، تشکیلاتی یازده‌نفره از روحانیان مبارز، متشکل از [[حسینعلی منتظری]]، [[علی مشکینی]]، [[عبدالرحیم ربانی شیرازی]]، [[سیدعلی خامنه‌ای]]، [[اکبر هاشمی رفسنجانی]]، [[علی قدوسی]]، [[ابراهیم امینی]]، [[محمدتقی مصباح یزدی]]، [[سیدمحمد خامنه‌ای]]، [[احمد آذری قمی]] و [[مرتضی حائری یزدی]] برای ساماندهی مبارزات و با پوشش اصلاح حوزه شکل گرفت.<ref>منتظری، خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱/۲۰۹، ۲۱۱ و ۲۱۳؛ هاشمی رفسنجانی، دوران مبارزه، ۱/۱۹۵.</ref> ادامه جلسات هم‌فکری روحانیان، سنگ بنای تشکیل جامعه روحانیت<ref>مهدوی کنی، خاطرات، ۱۶۵ و ۱۷۱ ـ ۱۷۲؛ کردی، جامعه روحانیت، ۹۶.</ref> و نیز تشکیل جامعه مدرسین حوزه علمیه قم شد.<ref>صالح، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱/۵۵.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|جامعه مدرسین حوزه علمیه قم}} انتشار نشریات بعثت و انتقام که بعضی اعضای جامعه روحانیت نیز در آن مشارکت داشتند، ثمره همین جلسات بود.<ref>کردی، جامعه روحانیت، ۷۵.</ref> پس از تبعید امام‌خمینی صدور اعلامیه از سوی روحانیان مبارز، در شرایط تبعید و خفقان موجود، موجب تحرک دوباره مبارزه ‌شد.<ref>هاشمی رفسنجانی، دوران مبارزه، ۱/۲۲۶ ـ ۲۲۸.</ref> این روحانیان در سال [[۱۳۵۲]]، با استفاده از تجربیات خود در مبارزات، تشکیلات «جامعه روحانیت مبارز» را با هدف هدایت فعالیت انقلابیان مذهبی به صورت غیر رسمی شکل دادند.<ref>سلیمی ‌بنی و مظفری، جامعه روحانیت، ۳۱.</ref>

  روحانی، ۴۳۲.</ref> و برخی از بیانیه‌های جامعه روحانیت مانند بیانیه مشترک جامعه روحانیت و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در پایان سال ۱۳۵۶ را مطهری تنظیم کرد.<ref>جوانمرد، رفتار سیاسی شهید مطهری و انقلاب اسلامی، ۱۹۴.</ref>

نخستین مجمع عمومی جامعه روحانیت مبارز پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در ششم شهریور [[۱۳۶۰]]، در محل [[مجلس شورای اسلامی]] با شرکت ۴۲ تن از روحانیان مبارز، تشکیل و شورای مرکزی آن تعیین شد که امامی کاشانی، محی‌الدین انواری، ایروانی، باهنر، جلالی خمینی، سیدعلی خامنه‌ای، [[سیدهادی خسروشاهی]]، [[سیدمحمود دعایی]]، روحانی، [[عباسعلی سرفرازی]]، شاه‌آبادی، عمید زنجانی، غیوری، محلاتی، معادیخواه، ملکی، [[موحدی کرمانی]]، موسوی اردبیلی، مهدوی کنی، ناطق نوری و هاشمی رفسنجانی از اعضای آن بودند.<ref>سلیمی ‌بنی و مظفری، جامعه روحانیت، ۳۲۱ ـ ۳۲۲؛ عمید زنجانی، روایتی از انقلاب اسلامی ایران، ۲۵۰ ـ ۲۵۲.</ref> در نخستین کنگره این تشکل در مهر ۱۳۶۰، محمدرضا مهدوی کنی پس از استعفا از نخست‌وزیری، به عنوان نخستین دبیرکل جامعه روحانیت مبارز تهران انتخاب شد.<ref>هاشمی رفسنجانی، عبور از بحران، ۳۵۳.</ref> از دیگر اعضا و فعالان جامعه روحانیت مبارز نیز می‌توان به امام‌جمارانی، حمیدی همدانی، [[حسین راستی کاشانی]]، [[جعفر شجونی]]، [[سیدمهدی طباطبایی]]، [[هادی غفاری]]، کروبی، [[حسن لاهوتی]]، مروارید، مفتح، علی موحدی ساوجی، موسوی خوئینی، هزاوه‌ای و [[سیدرضا یاسینی]] اشاره کرد.<ref>مهدوی کنی، خاطرات، ۱۶۹ ـ ۱۷۱؛ ناطق نوری، خاطرات، ۱/۱۱۲ ـ ۱۱۳؛ عمید زنجانی، روایتی از انقلاب اسلامی ایران، ۲۵۱.</ref>

در پی اهانت رژیم پهلوی به امام‌خمینی در روزنامه اطلاعات ۱۷/۱۰/۱۳۵۶ و تظاهرات [[نوزده دی]] [[قم]] و [[بیست و نه|۲۹ بهمن]] [[تبریز]] که به جنایت رژیم پهلوی در کشتار مردم انجامید. {{ببینید|متن=ببینید|نوزده دی؛ بیست و نه بهمن}}  

جامعه روحانیت مبارز ضمن محکوم‌کردن این حوادث، حمایت خود را از تظاهرات مردمی اعلام کرد و اقدامات رژیم پهلوی را خلاف موازین انسانی و [[حقوق بشر]] خواند و در نامه‌ای به [[مراجع تقلید]] و علمای تبریز، حادثه ۲۹ بهمن تبریز را تسلیت گفت.<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۳/۲۴۲، ۲۴۴، ۲۵۲ و ۴/۳۹۰ ـ ۳۹۱.</ref> این تشکّل در واکنش به فاجعه [[سینما رکس آبادا]]ن در ۲۸ مرداد ۱۳۵۷،<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۳/۳۶۸.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|سینما رکس}} چهلم شهدای [[هفده شهریور]] در هجدهم مهر ۱۳۵۷،<ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۳/۴۱۱.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|هفده شهریور}} حادثه سیزده آبان ۱۳۵۷ <ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۳/۴۲۱.</ref> و در حمایت از اعتصاب کارکنان صنعت نفت در دهم آذر ۱۳۵۷ <ref>مرکز اسناد، اسناد انقلاب اسلامی، ۳/۴۵۳.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|اعتصاب کارکنان صنعت نفت}} نیز اعلامیه صادر کرد.

امام‌خمینی این تظاهرات را همه‌پرسی دو روزه ملت ایران خواند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۵/۲۲۱.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|تاسوعا و عاشورا}}

همچنین حضور برخی چهره‌های جامعه روحانیت در [[شورای انقلاب]] {{ببینید|متن=ببینید|شورای انقلاب اسلامی}} تحصن در کنار دیگر مردم در [[دانشگاه تهران]] پس از بستن [[فرودگاه مهرآباد]] به دست رژیم پهلوی در بهمن ۱۳۵۷،<ref>موسوی تبریزی، خاطرات، ۴۹۰ ـ ۴۹۱؛ هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ۱۶۲.</ref> و عضویت چهره‌هایی مانند مطهری، محلاتی و مفتح در کمیته استقبال از امام‌خمینی، عرصه دیگری از حضور اعضای جامعه روحانیت مبارز پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران بود.<ref>کردی، جامعه روحانیت، ۱۱۴ ـ ۱۱۵.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|کمیته استقبال؛ بازگشت امام‌خمینی}}