۲۱٬۲۱۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
}}'''سیدمحمد موسوی مفتی‌الشیعه'''، از شاگردان درس خارج اصول امام‌خمینی. | }}'''سیدمحمد موسوی مفتی‌الشیعه'''، از شاگردان درس خارج اصول امام‌خمینی. | ||
==خاندان== | ==خاندان== | ||
سیدمحمد موسوی مفتی‌الشیعه معروف به مفتی‌الشیعه | سیدمحمد موسوی مفتی‌الشیعه معروف به مفتی‌الشیعه<ref>درازی، تاریخ انقلاب اسلامی در اردبیل، ص۱۶۳.</ref> در سال ۱۳۰۷ش در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد.<ref>الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ج۳، ص۱۹۶.</ref> جدش سیدمرتضی خلخالی، از شاگردان شیخ مرتضی انصاری، پدرش سیدمحمدتقی مفتی‌الشیعه از شاگردان آخوند ملا محمدکاظم خراسانی و سیدمحمدکاظم یزدی و خود از مراجع تقلید و صاحب آثاری چون شجره التقوی و ذخیره العقبی در علوم و معارف دینی بود.<ref>آقابزرگ تهرانی، طبقات اعلام الشیعه و هو نقبا البشر فی القرن الرابع عشر، ج۵، ص۳۵۳.</ref> نسب او از طریق مادر هم به خاندان محقق کرکی می‌رسد و جد مادری‌اش سیدباقر نجفی اردبیلی از شاگردان آیت‌الله سیدمحمدتقی شیرازی بود.<ref>انصاری، «آیت‌الله مفتی‌الشیعه»، ص۱۲۶.</ref> | ||
==تحصیل== | ==تحصیل== | ||
سیدمحمد مفتی‌الشیعه مقدمات را در زادگاهش و نزد آقایان سیدمحمدتقی مفتی‌الشیعه (پدرش) خواند. سپس رسایل را نزد شیخ غلامحسین غروی و مکاسب را پیش عمویش سیدموسی فقیه مرتضوی خواند.<ref>الوانساز خویی، ج۳، ص۱۹۶.</ref> علاوه بر آن، در درس کفایه شیخ عبدالحسین غروی هم شرکت کرد.<ref>درازی، ص۲۹۲.</ref> از دیگر استادان او در اردبیل، آقایان میرزا مهدی عالم و شیخ بشیر مدرس بودند.<ref>درازی، ص۱۶۳؛ مجموعه مقالات همایش بزرگداشت آیت‌الله مشکینی، ج۲، ص۳۲۴.</ref> هم‌زمان با تحصیل در اردبیل، به جای پدرش به اقامه نماز جماعت در مساجد بازار و سیداحمد آن شهر پرداخت. آنگاه در سال ۱۳۲۶ش برای ادامه تحصیل رهسپار [[حوزه علمیه قم]] شد.<ref>مجموعه مقالات همایش بزرگداشت آیت‌الله مشکینی، ج۲، ص۳۲۵ | سیدمحمد مفتی‌الشیعه مقدمات را در زادگاهش و نزد آقایان سیدمحمدتقی مفتی‌الشیعه (پدرش) خواند. سپس رسایل را نزد شیخ غلامحسین غروی و مکاسب را پیش عمویش سیدموسی فقیه مرتضوی خواند.<ref>الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ج۳، ص۱۹۶.</ref> علاوه بر آن، در درس کفایه شیخ عبدالحسین غروی هم شرکت کرد.<ref>درازی، تاریخ انقلاب اسلامی در اردبیل، ص۲۹۲.</ref> از دیگر استادان او در اردبیل، آقایان میرزا مهدی عالم و شیخ بشیر مدرس بودند.<ref>درازی، تاریخ انقلاب اسلامی در اردبیل، ص۱۶۳؛ مجموعه مقالات همایش بزرگداشت آیت‌الله مشکینی، ج۲، ص۳۲۴.</ref> هم‌زمان با تحصیل در اردبیل، به جای پدرش به اقامه نماز جماعت در مساجد بازار و سیداحمد آن شهر پرداخت. آنگاه در سال ۱۳۲۶ش برای ادامه تحصیل رهسپار [[حوزه علمیه قم]] شد.<ref>مجموعه مقالات همایش بزرگداشت آیت‌الله مشکینی، ج۲، ص۳۲۵.</ref> و در آنجا کفایه الاصول را نزد [[سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی|آیت‌الله سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی]] خواند. سپس در درس خارج فقه [[سیدحسین بروجردی|آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی]] (بحث کتاب صلاه)، خارج فقه آیت‌الله سیدمحمد حجت کوه‌کمره‌ای (کتاب بیع)، خارج اصول امام‌خمینی (مباحث الفاظ و بحث لاجبر و لاتفویض با استدلال عقلی و شرعی) و خارج فقه [[سیدمحمد محقق داماد|آیت‌الله سیدمحمد محقق داماد]] (بحث طهارت) شرکت کرد. همچنین از درس‌های تفسیر، هیئت و فلسفه علامه سیدمحمدحسین طباطبایی بهره‌مند شد. وی در سال ۱۳۳۴ش برای تکمیل تحصیلات عازم نجف اشرف شد.<ref>الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ج۳، ص۱۹۶-۱۹۷.</ref> بنابراین می‌توان گفت که در سال‌های پایانی دهه ۱۳۲۰ش و آغازین دهه ۱۳۳۰ش در درس اصول امام‌خمینی که در [[مسجد محمدیه|مساجد محمدیه]] و [[مسجد سلماسی قم|سلماسی قم]] برگزار می‌شد، شرکت می‌کرد. او این بحث را تقریر هم نمود. در حوزه علمیه از درس‌های خارج فقه و اصول آیات [[سیدمحسن حکیم|سیدمحسن طباطبایی حکیم]]، سیدمحمود حسینی شاهرودی، شیخ حسین حلی و [[سیدابوالقاسم خویی|سیدابوالقاسم موسوی خویی]] استفاده کرد و بیش از همه ملازم و شاگرد استاد آیت‌الله حلی بود و به نگارش تقریرات درس اصول و درس عروه ایشان پرداخت. مفتی‌الشیعه ضمن تحصیل در [[حوزه علمیه نجف]]، در همان‌جا به تدریس فقه و اصول و تألیف و تحقیق روی آورد. | ||
وی در سال ۱۳۳۹ش به درخواست [[سیدیونس اردبیلی|آیت‌الله سیدیونس اردبیلی]] و اصرار مردم اردبیل و با اجازه آیت‌الله سیدمحسن حکیم به ایران بازگشت و در اردبیل سکونت گزید و به‌عنوان نماینده ایشان در منطقه اردبیل شناخته می‌شد. اقامت مفتی‌الشیعه در اردبیل یک سال بیشتر طول نکشید و او بار دیگر به [[نجف اشرف]] بازگشت و به تحقیق، تألیف و تدریس در آنجا پرداخت. در مدت اقامت در نجف اشرف، از نزدیکان آیت‌الله [[سیدعبدالاعلی سبزواری]] بود و همه امور مربوط به دادن اجازات و تعیین وکلا و نمایندگان داخل و خارج ایشان را بر عهده داشت. همچنین به مسائل و استفتائات درخواست شده از ایشان پاسخ می‌داد. | وی در سال ۱۳۳۹ش به درخواست [[سیدیونس اردبیلی|آیت‌الله سیدیونس اردبیلی]] و اصرار مردم اردبیل و با اجازه آیت‌الله سیدمحسن حکیم به ایران بازگشت و در اردبیل سکونت گزید و به‌عنوان نماینده ایشان در منطقه اردبیل شناخته می‌شد. اقامت مفتی‌الشیعه در اردبیل یک سال بیشتر طول نکشید و او بار دیگر به [[نجف اشرف]] بازگشت و به تحقیق، تألیف و تدریس در آنجا پرداخت. در مدت اقامت در نجف اشرف، از نزدیکان آیت‌الله [[سیدعبدالاعلی سبزواری]] بود و همه امور مربوط به دادن اجازات و تعیین وکلا و نمایندگان داخل و خارج ایشان را بر عهده داشت. همچنین به مسائل و استفتائات درخواست شده از ایشان پاسخ می‌داد. | ||
مفتی‌الشیعه در پی تلاش مستمر در راه علم و دانش به دریافت اجازات مهمی از علما و مراجع بزرگ نائل شد. ازجمله از آیت‌الله حکیم، اجازه‌ای در امور شرعی دریافت کرد.<ref>الوانساز خویی، ص۱۹۷.</ref> او پس از اخراج ایرانیان از عراق، در سال ۱۳۵۵ش به ایران بازگشت و در قم سکونت گزید و به تألیف، تحقیق و تدریس پرداخت.<ref>مجموعه مقالات همایش بزرگداشت آیت‌الله مشکینی، ج۲، ص۳۲۵.</ref> وی درس‌هایی چون شرح لمعه (ارث و صلات)، رسایل، مکاسب، کفایه‌الاصول و منظومه (قسمت منطق) را تدریس می‌کرد. | مفتی‌الشیعه در پی تلاش مستمر در راه علم و دانش به دریافت اجازات مهمی از علما و مراجع بزرگ نائل شد. ازجمله از آیت‌الله حکیم، اجازه‌ای در امور شرعی دریافت کرد.<ref>الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ص۱۹۷.</ref> او پس از اخراج ایرانیان از عراق، در سال ۱۳۵۵ش به ایران بازگشت و در قم سکونت گزید و به تألیف، تحقیق و تدریس پرداخت.<ref>مجموعه مقالات همایش بزرگداشت آیت‌الله مشکینی، ج۲، ص۳۲۵.</ref> وی درس‌هایی چون شرح لمعه (ارث و صلات)، رسایل، مکاسب، کفایه‌الاصول و منظومه (قسمت منطق) را تدریس می‌کرد. | ||
== تألیفات == | == تألیفات == | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
== درگذشت == | == درگذشت == | ||
سیدمحمد مفتی‌الشیعه در ۲۹ فروردین ۱۳۸۹ از دنیا رفت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط [[سیدموسی شبیری زنجانی]]، در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.<ref>درازی، ص۱۶۳؛ انصاری، ص۱۲۶؛ الوانساز خویی، ص۱۹۸-۲۰۰.</ref> | سیدمحمد مفتی‌الشیعه در ۲۹ فروردین ۱۳۸۹ از دنیا رفت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط [[سیدموسی شبیری زنجانی]]، در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.<ref>درازی، تاریخ انقلاب اسلامی در اردبیل، ص۱۶۳؛ انصاری، «آیت‌الله مفتی‌الشیعه»،، ص۱۲۶؛ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ص۱۹۸-۲۰۰.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
* الوانساز خویی، محمد (۱۳۹۴)، گلشن ابرار آذربایجان، ج۳، به کوشش عبدالصمد جودتی استیار، تهران، پژوهشکده باقرالعلوم. | * الوانساز خویی، محمد (۱۳۹۴)، گلشن ابرار آذربایجان، ج۳، به کوشش عبدالصمد جودتی استیار، تهران، پژوهشکده باقرالعلوم. | ||
* انصاری، ناصرالدین (۱۳۸۹)، «آیت‌الله مفتی‌الشیعه»، دوماهنامه آینه پژوهش، سال ۲۱، شماره ۱۲۲، تابستان. | * انصاری، ناصرالدین (۱۳۸۹)، «آیت‌الله مفتی‌الشیعه»، دوماهنامه آینه پژوهش، سال ۲۱، شماره ۱۲۲، تابستان. | ||
* درازی، علی (۱۳۹۰)، تاریخ انقلاب اسلامی در اردبیل، تهران، سوره | * درازی، علی (۱۳۹۰)، تاریخ انقلاب اسلامی در اردبیل، تهران، سوره مهر | ||
* مجموعه مقالات همایش بزرگداشت آیت‌الله مشکینی (۱۳۹۲)، ج۲، قم، سازمان چاپ و نشر. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
[[رده:پروژه شاگردان]] | [[رده:پروژه شاگردان]] | ||