۲۴٬۹۱۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات عالمان شیعه | {{جعبه اطلاعات عالمان شیعه | ||
| عنوان = | | عنوان = سیدهاشم بطحایی | ||
| تصویر = | | تصویر = | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| سرشناسی = | | سرشناسی = | ||
| نام کامل = سیدهاشم بطحایی گلپایگانی | | نام کامل = سیدهاشم بطحایی گلپایگانی | ||
| لقب = | | لقب = | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
| تاریخ شهادت = | | تاریخ شهادت = | ||
| محل شهادت = | | محل شهادت = | ||
| محل دفن = قبرستان بهشت معصومه (س)، قم | | محل دفن = قبرستان بهشت معصومه(س)، قم | ||
| خویشاوندان سرشناس = | | خویشاوندان سرشناس = | ||
| استادان = | | استادان = [[امام‌خمینی]]، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]]، [[سیدکاظم شریعتمداری]]، میرزا هاشم آملی، [[حسینعلی منتظری]]، [[حسین نوری همدانی]]، [[مصطفی اعتمادی]]، محمدتقی ستوده | ||
| شاگردان = | | شاگردان = | ||
| محل تحصیل = گلپایگان، اراک، قم | | محل تحصیل = گلپایگان، اراک، [[قم]] | ||
| اجازه روایت از = | | اجازه روایت از = | ||
| اجازه اجتهاد از = | | اجازه اجتهاد از = | ||
| اجازه روایت به = | | اجازه روایت به = | ||
| اجازه اجتهاد به = | | اجازه اجتهاد به = | ||
| تالیفات = رساله توضیح المسائل، مناسک حج، احکام بانوان، رساله استفتائات، آیات الاحکام (سیاسی)، آیات الاحکام (جزایی)، فاطمه کوثر رسالت، مهدی (عج) گل ولایت، ندای فطرت، اخلاقی تحلیلی اسلام، فمینیسم از نظر اسلام و ملل، حقوق بشر از دیدگاه اسلام و غرب، قواعد فقه | | تالیفات = رساله توضیح المسائل، مناسک حج، احکام بانوان، رساله استفتائات، آیات الاحکام (سیاسی)، آیات الاحکام (جزایی)، فاطمه کوثر رسالت، مهدی (عج) گل ولایت، ندای فطرت، اخلاقی تحلیلی اسلام، فمینیسم از نظر اسلام و ملل، حقوق بشر از دیدگاه اسلام و غرب، قواعد فقه | ||
| سایر = | | سایر = تدریس در [[دانشگاه]] و [[حوزه‌های علمیه|حوزه علمیه]] | ||
| سیاسی = | | سیاسی = مبارز با [[حکومت پهلوی]]، حمایت از [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت امام‌خمینی]]، نماینده [[مجلس خبرگان رهبری]] و امام‌جمعه گلپایگان | ||
| اجتماعی = | | اجتماعی = استاندار چهارمحال و بختیاری، رئیس دبیرستان دین و دانش قم، حضور فعال در جبهه‌های [[جنگ عراق علیه ایران|جنگ تحمیلی]] | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| وبگاه رسمی = | | وبگاه رسمی = | ||
}} | }} | ||
'''سیدهاشم بطحایی'''، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی. | |||
== زادگاه و تحصیل == | |||
سیدهاشم بطحایی در ۱۳۲۰ در گوگد گلپایگان به دنیا آمد. | |||
او دوران ابتدایی را در گلپایگان گذراند و سپس به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و مقدمات را در زادگاهش و پیش جواد نخعی خواند. در سال ۱۳۳۵ برای تکمیل تحصیلات حوزوی راهی اراک شد و با اقامت در مدرسه آقا ضیاء آن شهر، بخش دیگری از مقدمات را نزد حجت‌الاسلام رفیعی از مدرسان آن شهر فراگرفت. | |||
یک سال بعد به [[قم]] رفت و مقدمات را در آنجا پیش آقایان [[رحمت‌الله فشارکی]] و قاسم نحوی به پایان رساند. آنگاه درسهای سطح را نزد [[حسینعلی منتظری]]، [[حسین نوری همدانی]]، [[مصطفی اعتمادی]]، [[محمدتقی ستوده]] و [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]] به پایان رساند. | |||
در درس فلسفه هم از شاگردان آقایان علامه سیدمحمدحسین طباطبایی (اسفار) و [[یحیی انصاری شیرازی]] (منظومه) بود (کاظمینی، ج۱، ص۲۶۸). | |||
بطحایی پس از پایان دوره سطح در درسهای خارج فقه و اصول آیات [[امام‌خمینی]]، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی]]، [[سیدکاظم شریعتمداری]] و میرزا هاشم آملی شرکت کرد (همان؛ پرونده‌ای در بزرگداشت مرحوم آیتالله سیدهاشم بطحایی گلپایگانی: فرزند حوزه و دانشگاه»، ص۱۶). او به احتمال فراوان، در اواخر حضور امام‌خمینی در قم، از درسهای خارج فقه و اصول ایشان در [[مسجد اعظم قم]] بهره میبرد. پس از [[تبعید امام‌خمینی|تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور]] از درسهای استادان دیگر بهره برد و از جمله مدت ۲۷ سال در درسهای خارج فقه و اصول آیتالله گلپایگانی حاضر شد. | |||
در کنار فراگیری دروس حوزوی، به تحصیلات جدید هم ادامه داد و پس از آنکه در سال ۱۳۴۰ دیپلم متوسطه را دریافت کرد، در سال ۱۳۴۱ در رشته فلسفه دانشگاه تهران پذیرفته شد و موفق به دریافت مدرک کارشناسی در آن رشته در سال ۱۳۴۷ شد. پس از آن هم به تحصیلات خود ادامه داد و موفق به دریافت مدرک کارشناسی ارشد در رشته فلسفه در سال ۱۳۵۲ شد. آنگاه راهی مصر شد و در دانشگاه قاهره به تحصیلاتش در رشته فلسفه ادامه داد، ولی با [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] و تیرگی روابط [[ایران]] و [[مصر]]، تحصیلاتش در آن کشور نیمه‌تمام ماند و به کشور بازگشت و پس از چند سال با دفاع از رساله‌اش با عنوان حقوق زن و مرد از دیدگاه مذاهب خمسه موفق به دریافت مدرک دکتری در رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی از دانشگاه تهران شد. | |||
همچنین از آیات گلپایگانی، [[محمدعلی اراکی|شیخ محمدعلی اراکی]]، محمدتقی بهجت و [[سیدعلی خامنهای]] اجازاتی دریافت کرد. | |||
== فعالیت سیاسی و اجتماعی == | |||
بطحایی در دهه ۱۳۴۰ به استخدام وزارت آموزش‌وپرورش درآمد و به تدریس در دبیرستان‌های قم هم می‌پرداخت. در همان زمان، با [[حکومت پهلوی]] نیز مبارزه می‌کرد (کاظمینی، ج۱، ص۲۶۸ـ۲۶۹) که از آن جمله میتوان به امضای نامهای با امضای صدها نفر از طلاب به مراجع تقلید درباره دستگیری چند تن از روحانیان شاخص در [[قم]] و تبعید [[شهاب‌الدین اشراقی|شیخ شهاب‌الدین اشراقی]] از قم به همدان و نیز اعتراض به [[تبعید امام‌خمینی]] و غیرقانونی خواندن آن در سال ۱۳۴۵ اشاره کرد (سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج۳، ص۴۰۸ـ۴۱۰). وی پس از آن هم به مبارزاتش ادامه داد و به همین علت چند بار دستگیر و زندانی شد و از آن جمله در شهرهای مشهد، میناب و تهران دستگیر و مدتی زندانی شد. | |||
او پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب اسلامی]] و در سال ۱۳۵۸ به ریاست دبیرستان دین و دانش قم منصوب شد. سپس به استان چهار محال و بختیاری رفت و به سمت استاندار آن استان منصوب شد و مدت شش ماه در آن سمت بود. در دوران [[جنگ عراق علیه ایران|جنگ تحمیلی]] حضوری فعال در جبهه‌های جنگ داشت. | |||
بطحایی در سال ۱۳۶۵ از آموزش‌وپرورش به آموزش عالی منتقل شد و در گروه حقوق مجتمع آموزش عالی قم (پردیس) به تدریس مشغول شد. در کنار تدریس در دانشگاه، در [[حوزه علمیه قم]] به تدریس درس خارج در بحث‌های قضا، شهادت، حدود، دیات و عقود تملیکی اشتغال داشت. در سال ۱۳۷۳، به سمت امام‌جمعه گلپایگان منصوب شد و مدت سه سال در آن سمت بود (کاظمینی، ج۱، ص۲۶۹). | |||
پس از آن دوباره به قم بازگشت و به تدریس در حوزه علمیه قم و همچنین مجتمع آموزش عالی قم وابسته به دانشگاه تهران ادامه داد. او در پنجمین دوره انتخابات [[مجلس خبرگان رهبری]] از سوی مردم استان تهران به نمایندگی برگزیده شد. | |||
== تألیفات == | |||
از تألیفات بطحایی میتوان به کتابهای رساله توضیح المسائل، مناسک حج، احکام بانوان، رساله استفتائات، آیات الاحکام (سیاسی)، آیات الاحکام (جزایی)، فاطمه کوثر رسالت، مهدی (عج) گل ولایت، ندای فطرت، اخلاقی تحلیلی اسلام، فمینیسم از نظر اسلام و ملل، حقوق بشر از دیدگاه اسلام و غرب، و قواعد فقه اشاره کرد. | |||
علاوه بر آن، دهها مقاله از او درباره موضوعاتی چون فقه، تاریخ اسلام و قرآن کریم منتشر شده است. | |||
== درگذشت == | |||
سیدهاشم بطحایی در ۲۶ اسفند ۱۳۹۸ بر اثر ابتلا به بیماری کرونا در قم از دنیا رفت و پیکرش پس از تشییع و اقامه نماز توسط سیدمهدی شیرازی در قبرستان بهشت معصومه (س) به خاک سپرده شد (پرونده‌ای در بزرگداشت مرحوم آیتالله سیدهاشم بطحایی گلپایگانی: فرزند حوزه و دانشگاه، ص۱۶؛ انصاری، ص۲۵۰) | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
== منابع == | |||
* انصاری، ناصرالدین (۱۳۹۹)، درگذشتگان: آیتالله بطحایی، دوماهنامه آینه پژوهش، سال سی و یکم، شماره ۱۸۲، خرداد و تیر. | |||
* «پرونده‌ای در بزرگداشت مرحوم آیتالله سیدهاشم بطحایی گلپایگانی: فرزند حوزه و دانشگاه» (۱۴۰۰)، هفته‌نامه حریم امام، سال دهم، شماره ۴۹۲، ۲۱ اسفند. | |||
* سیر مبارزات یاران امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج ۱، ۳، ۵، تدوین: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، تهران، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی. | |||
* کاظمینی، میرزا محمد (۱۳۹۶)، دانشنامه ائمه جمعه سراسر کشور، ج ۱، قم، صحیفه خرد. | |||
[[رده:پروژه شاگردان2]] | [[رده:پروژه شاگردان2]] | ||