confirmed، emailconfirmed، templateeditor
۱٬۵۵۴
ویرایش
←وظایف و اختیارات نمایندگان
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
==وظایف و اختیارات نمایندگان== | ==وظایف و اختیارات نمایندگان== | ||
نمایندگان مجلس شورای اسلامی بنا بر اصل ۶۷ قانون اساسی در برابر [[قرآن مجید]] سوگند به خدای قادر متعال یاد می‌کنند [[پاسدار حریم اسلام]] و نگهبان دستاورد‌های [[انقلاب اسلامی]] و [[مبانی جمهوری اسلامی]] باشند و در انجام وظایف وکالت، امانت و [[تقوا]] را رعایت کنند و به استقلال و اعتلای کشور و حفظ [[حقوق مردم]] و خدمت به آنان پایبند باشند و از قانون اساسی دفاع کنند و در گفته‌ها و نوشته‌های خود استقلال کشور و آزادی مردم و تأمین مصالح آنان را مد نظر داشته باشند. بر اساس اصل ۷۱، مجلس شورای اسلامی در حدود قانون اساسی، در همه امور کشور، قانون وضع می‌کند و برابر اصل ۷۲، مجلس شورای اسلامی نمی‌تواند قوانینی وضع کند که با اصول و احکام مذهب رسمی کشور یا قانون اساسی مغایرت داشته باشد. بر اساس اصل ۷۶ مجلس شورای اسلامی در تمام امور کشور حق تحقیق و تفحص دارد و بر اساس اصل ۷۷، قرارداد‌ها و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی باید به تصویب مجلس برسد. بر اساس اصل ۷۸، تغییر مرزهای کشور با حفظ مصالح باید به تصویب چهارپنجم نمایندگان برسد و بر اساس اصل ۸۳، بناها و اموال نفیس دولتی جز با تصویب مجلس به دیگران منتقل نمی‌شود و بنا بر اصل ۸۷ قانون اساسی، رئیس‌جمهور برای [[هیئت وزیران]] باید از مجلس [[رأی اعتماد]] بگیرد و برابر اصل ۸۸ قانون اساسی، هرگاه نماینده‌ای از وزیر مسئول درباره یکی از وظایف او سؤال کند، آن وزیر موظف است در مجلس حاضر شود و به پرسش او پاسخ دهد. این اصل پس از بازنگری در سال ۱۳۶۸ این‌گونه تغییر یافت که در صورت سؤالِ یک‌چهارم نمایندگان از رئیس‌جمهور یا وزرا، آنان موظف‌اند در مجلس حاضر شوند و به پرسش‌های نمایندگان مردم پاسخ دهند و برابر اصل ۸۹، مجلس حق استیضاح وزیران و برکناری آنان و [[استیضاح]] رئیس‌جمهور را داراست و برای استیضاح رئیس‌جمهور دست‌کم پیشنهاد یک‌سوم نمایندگان و برای استیضاح وزرا دست‌کم پیشنهاد ده تن ضروری است. برابر بند دوم اصل ۸۹، رأی به عدم کفایت سیاسی [[رئیس‌جمهور]] باید به تأیید [[رهبری]] برسد. | نمایندگان مجلس شورای اسلامی بنا بر اصل ۶۷ قانون اساسی در برابر [[قرآن مجید]] سوگند به خدای قادر متعال یاد می‌کنند [[پاسدار حریم اسلام]] و نگهبان دستاورد‌های [[انقلاب اسلامی]] و [[مبانی جمهوری اسلامی]] باشند و در انجام وظایف وکالت، امانت و [[تقوا]] را رعایت کنند و به استقلال و اعتلای کشور و حفظ [[حقوق مردم]] و خدمت به آنان پایبند باشند و از قانون اساسی دفاع کنند و در گفته‌ها و نوشته‌های خود استقلال کشور و آزادی مردم و تأمین مصالح آنان را مد نظر داشته باشند. بر اساس اصل ۷۱، مجلس شورای اسلامی در حدود قانون اساسی، در همه امور کشور، قانون وضع می‌کند و برابر اصل ۷۲، مجلس شورای اسلامی نمی‌تواند قوانینی وضع کند که با اصول و احکام مذهب رسمی کشور یا قانون اساسی مغایرت داشته باشد. بر اساس اصل ۷۶ مجلس شورای اسلامی در تمام امور کشور حق تحقیق و تفحص دارد و بر اساس اصل ۷۷، قرارداد‌ها و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی باید به تصویب مجلس برسد. بر اساس اصل ۷۸، تغییر مرزهای کشور با حفظ مصالح باید به تصویب چهارپنجم نمایندگان برسد و بر اساس اصل ۸۳، بناها و اموال نفیس دولتی جز با تصویب مجلس به دیگران منتقل نمی‌شود و بنا بر اصل ۸۷ قانون اساسی، رئیس‌جمهور برای [[هیئت وزیران]] باید از مجلس [[رأی اعتماد]] بگیرد و برابر اصل ۸۸ قانون اساسی، هرگاه نماینده‌ای از وزیر مسئول درباره یکی از وظایف او سؤال کند، آن وزیر موظف است در مجلس حاضر شود و به پرسش او پاسخ دهد. این اصل پس از بازنگری در سال ۱۳۶۸ این‌گونه تغییر یافت که در صورت سؤالِ یک‌چهارم نمایندگان از رئیس‌جمهور یا وزرا، آنان موظف‌اند در مجلس حاضر شوند و به پرسش‌های نمایندگان مردم پاسخ دهند و برابر اصل ۸۹، مجلس حق استیضاح وزیران و برکناری آنان و [[استیضاح]] رئیس‌جمهور را داراست و برای استیضاح رئیس‌جمهور دست‌کم پیشنهاد یک‌سوم نمایندگان و برای استیضاح وزرا دست‌کم پیشنهاد ده تن ضروری است. برابر بند دوم اصل ۸۹، رأی به عدم کفایت سیاسی [[رئیس‌جمهور]] باید به تأیید [[رهبری]] برسد. | ||
امام‌خمینی برای تبیین جایگاه مجلس شورای اسلامی و نمایندگان آن در قانون اساسی و اصول یاد‌شده، در پیام‌ها و سخنان خود به حقوق و وظایف نمایندگان اشاره کرده است؛ ازجمله خدمت به اسلام، مسلمانان و محرومان و فراهم‌کردن زمینه اجرای [[عدالت اسلامی]]،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۲/۱۵۶ و ۳۶۲.</ref> کوشش برای رفع محرومیت از جامعه<ref>امام خمینی، صحیفه،، ۱۲/۳۶۴ و ۲۱/۵۰.</ref> نظارت و استیضاح دولت<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۹.</ref> تسریع در تصویب طرح‌ها و لوایح<ref>امام خمینی، صحیفه،۱۶/۲۷۸</ref> توجه به اولویت‌ها با درک شرایط جامعه<ref>امام خمینی، صحیفه،۱۶/۴۶۴</ref> استفاده از افراد خبره و متخصص خارج از مجلس برای وضع قوانین اداری مناسب<ref>امام خمینی، صحیفه،۱۷/۳۲۰</ref> و تلاش برای حل معضلات اقتصادی مانند تورم و مسکن<ref>امام خمینی، صحیفه،۱۸/۴۶۳.</ref> همچنین ایشان از نمایندگان مجلس خواسته است که به وظیفه نظارتی خود بر نهاد‌ها و قوای مسلح عمل کنند و اگر [[قوای مسلح]] و فرماندهان و نظامیان بر خلاف مصالح کشور حرکت کردند و یا در احزاب و بازی‌های سیاسی وارد شدند، از همان گام نخست با آن مخالفت و از این کار جلوگیری کنند.<ref>امام خمینی، صحیفه،۲۱/۴۳۳.</ref> | امام‌خمینی برای تبیین جایگاه مجلس شورای اسلامی و نمایندگان آن در قانون اساسی و اصول یاد‌شده، در پیام‌ها و سخنان خود به حقوق و وظایف نمایندگان اشاره کرده است؛ ازجمله خدمت به اسلام، مسلمانان و محرومان و فراهم‌کردن زمینه اجرای [[عدالت اسلامی]]،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۲/۱۵۶ و ۳۶۲.</ref> کوشش برای رفع محرومیت از جامعه<ref>امام خمینی، صحیفه،، ۱۲/۳۶۴ و ۲۱/۵۰.</ref> نظارت و استیضاح دولت<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۹.</ref> تسریع در تصویب طرح‌ها و لوایح<ref>امام خمینی، صحیفه،۱۶/۲۷۸</ref> توجه به اولویت‌ها با درک شرایط جامعه<ref>امام خمینی، صحیفه،۱۶/۴۶۴</ref> استفاده از افراد خبره و متخصص خارج از مجلس برای وضع قوانین اداری مناسب<ref>امام خمینی، صحیفه،۱۷/۳۲۰</ref> و تلاش برای حل معضلات اقتصادی مانند تورم و مسکن<ref>امام خمینی، صحیفه،۱۸/۴۶۳.</ref> همچنین ایشان از نمایندگان مجلس خواسته است که به وظیفه نظارتی خود بر نهاد‌ها و قوای مسلح عمل کنند و اگر [[قوای مسلح]] و فرماندهان و نظامیان بر خلاف مصالح کشور حرکت کردند و یا در احزاب و بازی‌های سیاسی وارد شدند، از همان گام نخست با آن مخالفت و از این کار جلوگیری کنند.<ref>امام خمینی، صحیفه،۲۱/۴۳۳.</ref> | ||
امام‌خمینی مجموعه خواسته‌ها و انتظارهای اسلامیِ مردم از مجلس و نمایندگان را جهت رفع گرفتاری‌ها و محرومیت‌ها و دگرگونی در نظام پر پیچ‌وخم اداری کشور، انتظاری بجا و بحق می‌دانست که باید آنها را جدی گرفت.<ref>امام خمینی، صحیفه،۲۱/۵۰.</ref> به اعتقاد ایشان نمایندگان باید به فکر مسائل اصلی و کلیدی باشند و به سمتی حرکت کنند که مشکلات اساسی کشور مرتفع و سیاست‌های زیربنایی کشور در امور فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در راستای کمک به [[محرومان]] و رفع استضعاف، مدوّن به اجرا در بیاید.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۲۱/۵۰ ـ ۵۱.</ref> | |||
امام‌خمینی مجموعه خواسته‌ها و انتظارهای اسلامیِ مردم از مجلس و نمایندگان را جهت رفع گرفتاری‌ها و محرومیت‌ها و دگرگونی در نظام پر پیچ‌وخم اداری کشور، انتظاری بجا و بحق می‌دانست که باید آنها را جدی گرفت.<ref>امام خمینی، صحیفه،۲۱/۵۰.</ref> به اعتقاد ایشان نمایندگان باید به فکر مسائل اصلی و کلیدی باشند و به سمتی حرکت کنند که مشکلات اساسی کشور مرتفع و سیاست‌های زیربنایی کشور در امور فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در راستای کمک به [[محرومان]] و رفع استضعاف، مدوّن به اجرا در بیاید.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۲۱/۵۰ ـ ۵۱.</ref> | |||
==رابطه مجلس و شورای نگهبان== | ==رابطه مجلس و شورای نگهبان== | ||
بنا بر اصل ۹۳ [[قانون اساسی]]، مجلس شورای اسلامی بدون [[شورای نگهبان]] اعتبار قانونی ندارد و بر اساس اصل ۹۴ همه مصوبات مجلس شورای اسلامی برای تأیید باید به شورای نگهبان فرستاده شود و این شورا موظف است آن را تا حداکثر ده روز از تاریخ وصول و در صورت نیاز تا بیست روز از نظر مطابقت با موازین اسلام و قانون اساسی بررسی کند و در صورت مغایرت برای تجدید نظر به مجلس برگرداند. طبق اصل ۹۹ قانون اساسی نظارت بر انتخابات مجلس شورای اسلامی بر عهده شورای نگهبان است. | بنا بر اصل ۹۳ [[قانون اساسی]]، مجلس شورای اسلامی بدون [[شورای نگهبان]] اعتبار قانونی ندارد و بر اساس اصل ۹۴ همه مصوبات مجلس شورای اسلامی برای تأیید باید به شورای نگهبان فرستاده شود و این شورا موظف است آن را تا حداکثر ده روز از تاریخ وصول و در صورت نیاز تا بیست روز از نظر مطابقت با موازین اسلام و قانون اساسی بررسی کند و در صورت مغایرت برای تجدید نظر به مجلس برگرداند. طبق اصل ۹۹ قانون اساسی نظارت بر انتخابات مجلس شورای اسلامی بر عهده شورای نگهبان است. | ||