امنیت: تفاوت میان نسخه‌ها

۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۴ دی ۱۴۰۱
(اصلاح ارقام)
 
خط ۴۸: خط ۴۸:
==نهادها و نیروهای اطلاعاتی و امنیتی==
==نهادها و نیروهای اطلاعاتی و امنیتی==


نهادهای اطلاعاتی و امنیتی از ضروریات هر نظام سیاسی شمرده می‌شوند که بدون آنها فراهم‌کردن امنیت و تداوم حکومت امکان‌پذیر نیست <ref>محمدی ری‌شهری، خاطره‌ها، ۲۵.</ref> و امروزه نیز اکثر کشورهای جهان دارای سازمان اطلاعاتی و امنیتی هستند و چنین دستگاهی جزء جدایی‌ناپذیر حکومت‌ها و نظام‌های سیاسی به شمار می‌رود. <ref>نجاری‌راد، ساواک و نقش آن در تحولات داخلی رژیم شاه، ۹ ـ ۱۱.</ref> این سازمان‌ها نقش مهمی در تحکیم موقعیت یک کشور و حفظ ثبات سیاسی و امنیتی آن ایفا کرده <ref>ساجدی، سازمانهای جاسوسی دنیا، ۱.</ref> ازجمله حکومت‌ها را نسبت به مسائل و جریان‌های جهانی مطلع می‌سازند <ref>ترگنزا، سازمان‌های جاسوسی مهم جهان ترجمه‌ی ا. ش. زندنیا، ۱۱.</ref> در سال‌های نخست [[انقلاب اسلامی ایران]] به علت عملکرد سازمان اطلاعات و امنیت کشور ([[ساواک]]) در زمان پهلوی که تصویری منفی از نهادهای اطلاعاتی و امنیتی در ذهن مردم ایجاد کرده بود و به سبب نبود ساختاری متمرکز در نهادهای اطلاعاتی، مشکلات زیادی در زمینه امنیت در کشور به وجود آمده بود، <ref>میرمحمدی و سالارکیا، سازمانهای اطلاعاتی، ۱۸۰ ـ ۱۸۱.</ref> با انحلال ساواک در پی پیروزی انقلاب اسلامی، <ref>نجاری‌راد، ساواک و نقش آن در تحولات داخلی رژیم شاه، ۲۲۱.</ref> نهادهای مختلف وابسته به انقلاب، چون نخست‌وزیری، [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]]، کمیته‌های انقلاب اسلامی و [[دادستانی انقلاب اسلامی]] <ref>شاهدی، ساواک سازمان اطلاعات و امنیت کشور، ۷۴۶.</ref> وظایف جمع‌آوری اطلاعات را انجام می‌دادند اما با شدت گرفتن توطئه‌ها و انفجارها، توسط گروه‌های ملحد و منافق و کشف توطئه‌های گوناگون همانند [[کودتای نوژه]]، [[واقعه طبس]]، فعالیت‌های [[حزب توده]] و فعالیت‌های تروریستی سازمان مجاهدین خلق باعث شد مسئولان سیاسی جمهوری اسلامی ایران نهادهای اطلاعات و امنیتی تصمیم به ایجاد تشکیلات متمرکز اطلاعاتی بگیرند، <ref>محمدی ری‌شهری، خاطره‌ها، ۲۹.</ref> بدین منظور قانون تأسیس وزارت اطلاعات در 1362/5/27 به تصویب [[مجلس شورای اسلامی]] رسید و هدف از تشکیل آن، کسب و پردازش و حفاظت اطلاعات و به‌ دست‌ آوردن آگاهی‌های لازم از وضعیت دشمن جهت مقابله با توطئه‌های آنان علیه انقلاب اسلامی بیان شد. <ref>اداره کل امور فرهنگی، ماده ۱.</ref>
نهادهای اطلاعاتی و امنیتی از ضروریات هر نظام سیاسی شمرده می‌شوند که بدون آنها فراهم‌کردن امنیت و تداوم حکومت امکان‌پذیر نیست <ref>محمدی ری‌شهری، خاطره‌ها، ۲۵.</ref> و امروزه نیز اکثر کشورهای جهان دارای سازمان اطلاعاتی و امنیتی هستند و چنین دستگاهی جزء جدایی‌ناپذیر حکومت‌ها و نظام‌های سیاسی به شمار می‌رود. <ref>نجاری‌راد، ساواک و نقش آن در تحولات داخلی رژیم شاه، ۹ ـ ۱۱.</ref> این سازمان‌ها نقش مهمی در تحکیم موقعیت یک کشور و حفظ ثبات سیاسی و امنیتی آن ایفا کرده <ref>ساجدی، سازمانهای جاسوسی دنیا، ۱.</ref> ازجمله حکومت‌ها را نسبت به مسائل و جریان‌های جهانی مطلع می‌سازند <ref>ترگنزا، سازمان‌های جاسوسی مهم جهان ترجمه‌ی ا. ش. زندنیا، ۱۱.</ref> در سال‌های نخست [[انقلاب اسلامی ایران]] به علت عملکرد سازمان اطلاعات و امنیت کشور ([[ساواک]]) در زمان پهلوی که تصویری منفی از نهادهای اطلاعاتی و امنیتی در ذهن مردم ایجاد کرده بود و به سبب نبود ساختاری متمرکز در نهادهای اطلاعاتی، مشکلات زیادی در زمینه امنیت در کشور به وجود آمده بود، <ref>میرمحمدی و سالارکیا، سازمانهای اطلاعاتی، ۱۸۰ ـ ۱۸۱.</ref> با انحلال ساواک در پی پیروزی انقلاب اسلامی، <ref>نجاری‌راد، ساواک و نقش آن در تحولات داخلی رژیم شاه، ۲۲۱.</ref> نهادهای مختلف وابسته به انقلاب، چون نخست‌وزیری، [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]]، کمیته‌های انقلاب اسلامی و [[دادستانی انقلاب اسلامی]] <ref>شاهدی، ساواک سازمان اطلاعات و امنیت کشور، ۷۴۶.</ref> وظایف جمع‌آوری اطلاعات را انجام می‌دادند اما با شدت گرفتن توطئه‌ها و انفجارها، توسط گروه‌های ملحد و منافق و کشف توطئه‌های گوناگون همانند [[کودتای نوژه]]، [[واقعه طبس]]، فعالیت‌های [[حزب توده]] و فعالیت‌های تروریستی سازمان مجاهدین خلق باعث شد مسئولان سیاسی جمهوری اسلامی ایران نهادهای اطلاعات و امنیتی تصمیم به ایجاد تشکیلات متمرکز اطلاعاتی بگیرند، <ref>محمدی ری‌شهری، خاطره‌ها، ۲۹.</ref> بدین منظور قانون تأسیس وزارت اطلاعات در ۱۳۶۲/۵/۲۷ به تصویب [[مجلس شورای اسلامی]] رسید و هدف از تشکیل آن، کسب و پردازش و حفاظت اطلاعات و به‌ دست‌ آوردن آگاهی‌های لازم از وضعیت دشمن جهت مقابله با توطئه‌های آنان علیه انقلاب اسلامی بیان شد. <ref>اداره کل امور فرهنگی، ماده ۱.</ref>


امام‌خمینی نیز بر اساس ضرورت‌های سیاسی و امنیتی نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران، بر ایجاد نهادهای اطلاعاتی و امنیتی در زمینه حفظ امنیت تأکید کرده است؛ چنان‌که کمیته انقلاب اسلامی و سپاه پاسداران ازجمله نهادهای امنیتی بودند که ایشان آنها را برخاسته از متن ملت و برای دفاع از حیثیت و امنیت کشور از تهدید تجزیه‌طلبان داخلی و متجاوزان خارجی می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۳۷۸ ـ ۳۷۹ و ۱۲/۳۰۷ ـ ۳۰۸.</ref> {{ببینید|متن=ببینید| کمیته انقلاب اسلامی| سپاه پاسداران انقلاب اسلامی}} و از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خواست تا تشکیل وزارت اطلاعات، کارهای اطلاعاتی به همان شکلی که جریان داشته، ادامه یابد و مأمورین اطلاعاتی در هر سازمانی که هستند فعالانه به کار خود ادامه دهند. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۸/۳۹۲.</ref> ایشان یکی از مهمترین وظایف سپاه پاسداران را حفاظت از شخصیت‌های ارزنده و انقلابی می‌دانست و برای جلوگیری از ترور آنها تأکید می‌کرد که تمام رفت‌ و آمدهای مشکوک زیرنظر گرفته شود. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۴۹۵.</ref> [[ارتش]] نیز یکی دیگر از نهادهای امنیتی مورد توجه امام‌خمینی بود. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۵۳۱ و ۲۱/۴۳۱.</ref> ایشان همواره بر وحدت و هماهنگی میان نهادهای نظامی تأکید می‌کرد. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۳۵۱؛ ۱۲/۴۰۸ و ۱۷/۴۰۱.</ref> {{ببینید|متن=ببینید| قوای مسلّح}} در کنار نهادهای یادشده، امام‌خمینی افزون بر دستور تشکیل بسیج عمومی و اعلام وجوب شرعی دفاع از کشور اسلامی بر همه مردم <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۱۵۹، ۲۳۹ و ۱۵/۱۱۷، ۳۸۶ ـ ۳۸۸.</ref> {{ببینید|متن=ببینید| {{ببینید|متن=ببینید| قوای مسلّح}}}} به همگان هشدار داد مسائل اطلاعاتی را جدی بگیرند و با دولت همکاری کنند. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۹۳ ـ ۹۴ و ۹۹.</ref> ایشان از مردم می‌خواست هر گونه اطلاعات که در باره خانه‌های تیمی دارند به مقامات امنیتی برسانند. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۱۱۶.</ref> در نگاه ایشان همه مردم مسلمان نیروهای اطلاعاتی به شمار می‌روند و باید در صورتی که توطئه‌ای در کار باشد و حاکمیت اسلام یا جان انسان محترمی در خطر قرار گیرد، به نهادهای مسئول اطلاع دهند. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۱۱۶.</ref><br>
امام‌خمینی نیز بر اساس ضرورت‌های سیاسی و امنیتی نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران، بر ایجاد نهادهای اطلاعاتی و امنیتی در زمینه حفظ امنیت تأکید کرده است؛ چنان‌که کمیته انقلاب اسلامی و سپاه پاسداران ازجمله نهادهای امنیتی بودند که ایشان آنها را برخاسته از متن ملت و برای دفاع از حیثیت و امنیت کشور از تهدید تجزیه‌طلبان داخلی و متجاوزان خارجی می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۳۷۸ ـ ۳۷۹ و ۱۲/۳۰۷ ـ ۳۰۸.</ref> {{ببینید|متن=ببینید| کمیته انقلاب اسلامی| سپاه پاسداران انقلاب اسلامی}} و از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خواست تا تشکیل وزارت اطلاعات، کارهای اطلاعاتی به همان شکلی که جریان داشته، ادامه یابد و مأمورین اطلاعاتی در هر سازمانی که هستند فعالانه به کار خود ادامه دهند. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۸/۳۹۲.</ref> ایشان یکی از مهمترین وظایف سپاه پاسداران را حفاظت از شخصیت‌های ارزنده و انقلابی می‌دانست و برای جلوگیری از ترور آنها تأکید می‌کرد که تمام رفت‌ و آمدهای مشکوک زیرنظر گرفته شود. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۴۹۵.</ref> [[ارتش]] نیز یکی دیگر از نهادهای امنیتی مورد توجه امام‌خمینی بود. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۵۳۱ و ۲۱/۴۳۱.</ref> ایشان همواره بر وحدت و هماهنگی میان نهادهای نظامی تأکید می‌کرد. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۹/۳۵۱؛ ۱۲/۴۰۸ و ۱۷/۴۰۱.</ref> {{ببینید|متن=ببینید| قوای مسلّح}} در کنار نهادهای یادشده، امام‌خمینی افزون بر دستور تشکیل بسیج عمومی و اعلام وجوب شرعی دفاع از کشور اسلامی بر همه مردم <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۱۵۹، ۲۳۹ و ۱۵/۱۱۷، ۳۸۶ ـ ۳۸۸.</ref> {{ببینید|متن=ببینید| {{ببینید|متن=ببینید| قوای مسلّح}}}} به همگان هشدار داد مسائل اطلاعاتی را جدی بگیرند و با دولت همکاری کنند. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۹۳ ـ ۹۴ و ۹۹.</ref> ایشان از مردم می‌خواست هر گونه اطلاعات که در باره خانه‌های تیمی دارند به مقامات امنیتی برسانند. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۱۱۶.</ref> در نگاه ایشان همه مردم مسلمان نیروهای اطلاعاتی به شمار می‌روند و باید در صورتی که توطئه‌ای در کار باشد و حاکمیت اسلام یا جان انسان محترمی در خطر قرار گیرد، به نهادهای مسئول اطلاع دهند. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۱۱۶.</ref><br>
در تشکیل نهادهای امنیتی وجود افراد و نیروهای اطلاعاتی نیز برای حفظ جامعه و دستگاه‌های اجرایی اهمیتی خاص دارد. امام‌خمینی ضمن مهم و حساس‌خواندن قضیه اطلاعات و اینکه نیروهای اطلاعاتی با همه امور مردم سر و کار دارند، به آنان توصیه کرد که [[خداوند]] را حاضر و ناظر دانسته و در کارهای اطلاعاتی دقیق باشند. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۱۷۹.</ref> ایشان همچنین تأکید کرده است که نیروهای اطلاعاتی باید افردی مستقل، منزه و متقی باشند و به هیچ حزب و گروهی وابستگی نداشته باشند؛ زیرا وابستگی به گروه‌ها، وابستگی فکری و عملی ایجاد می‌کند. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۱۷۹ ـ ۱۸۰.</ref> در قانون وزارت اطلاعات نیز تأکید شده است، نیروهای اطلاعاتی نباید عضو هیچ حزب، سازمان و گروه سیاسی باشند. <ref>اداره کل امور فرهنگی، ماده ۱۲.</ref> امام‌خمینی کار نیروهای اطلاعاتی را مهم می‌دانست و در توصیه‌هایی، آنها را از اقدامات خودسرانه و بدون ضابطه شرعی و قانونی بر حذر می‌داشت و بر لزوم تصفیه آن از عناصر خودسر تأکید می‌کرد. ایشان هجمه غیر ‌قانونی به حیثیت و آبروی افراد و آزار و شکنجه مردم به بهانه ایجاد امنیت را مصداق ناامنی و اخلال در نظم و آرامش جامعه بر می‌‌شمرد و آن را ضربه به حیثیت اسلام و گناه نابخشودنی می‌‌دانست. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۳۶ ـ ۳۹، ۳۷۹؛ ۸/۳ ـ ۴، ۴۱۹ و ۱۴/۲۵۴ ـ ۲۵۵.</ref><br>
در تشکیل نهادهای امنیتی وجود افراد و نیروهای اطلاعاتی نیز برای حفظ جامعه و دستگاه‌های اجرایی اهمیتی خاص دارد. امام‌خمینی ضمن مهم و حساس‌خواندن قضیه اطلاعات و اینکه نیروهای اطلاعاتی با همه امور مردم سر و کار دارند، به آنان توصیه کرد که [[خداوند]] را حاضر و ناظر دانسته و در کارهای اطلاعاتی دقیق باشند. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۱۷۹.</ref> ایشان همچنین تأکید کرده است که نیروهای اطلاعاتی باید افردی مستقل، منزه و متقی باشند و به هیچ حزب و گروهی وابستگی نداشته باشند؛ زیرا وابستگی به گروه‌ها، وابستگی فکری و عملی ایجاد می‌کند. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۱۷۹ ـ ۱۸۰.</ref> در قانون وزارت اطلاعات نیز تأکید شده است، نیروهای اطلاعاتی نباید عضو هیچ حزب، سازمان و گروه سیاسی باشند. <ref>اداره کل امور فرهنگی، ماده ۱۲.</ref> امام‌خمینی کار نیروهای اطلاعاتی را مهم می‌دانست و در توصیه‌هایی، آنها را از اقدامات خودسرانه و بدون ضابطه شرعی و قانونی بر حذر می‌داشت و بر لزوم تصفیه آن از عناصر خودسر تأکید می‌کرد. ایشان هجمه غیر ‌قانونی به حیثیت و آبروی افراد و آزار و شکنجه مردم به بهانه ایجاد امنیت را مصداق ناامنی و اخلال در نظم و آرامش جامعه بر می‌‌شمرد و آن را ضربه به حیثیت اسلام و گناه نابخشودنی می‌‌دانست. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۳۶ ـ ۳۹، ۳۷۹؛ ۸/۳ ـ ۴، ۴۱۹ و ۱۴/۲۵۴ ـ ۲۵۵.</ref><br>
امام‌خمینی برای تجلیل از مجموعه نیروهای اطلاعاتی، آنان را با عنوان سربازان گمنان اسلام <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۴۲۱ ـ ۴۲۲.</ref> و سربازان گمنام [[امام ‌زمان(ع)]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۳۰۳.</ref> یاد می‌کرد. ایشان از نیروهای اطلاعاتی که برای تأمین امنیت فعالیت می‌کنند تقدیر کرده و کار آنان را نوعی [[عبادت]] می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۴۵۵.</ref> چنان‌که تفاوت آنها را با نیروهای اطلاعاتی سایر کشورها، در انگیزه الهی و حق‌طلبی آنان می‌دید <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۴۲۱ ـ ۴۲۲.</ref> در عین حال با توجه به تخلف‌هایی که در سال‌های نخست انقلاب صورت می‌گرفت، امام‌خمینی طی [[فرمان هشت‌ماده‌ای]]، نکات مهمی را به نیروهای اطلاعاتی و امنیتی در تأکید بر لزوم رعایت حدود شرعی و قانونی متذکر شده است. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۱۴۰.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|فرمان هشت‌ماده‌ای}}
امام‌خمینی برای تجلیل از مجموعه نیروهای اطلاعاتی، آنان را با عنوان سربازان گمنان اسلام <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۴۲۱ ـ ۴۲۲.</ref> و سربازان گمنام [[امام ‌زمان(ع)]] <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۳۰۳.</ref> یاد می‌کرد. ایشان از نیروهای اطلاعاتی که برای تأمین امنیت فعالیت می‌کنند تقدیر کرده و کار آنان را نوعی [[عبادت]] می‌دانست <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۴۵۵.</ref> چنان‌که تفاوت آنها را با نیروهای اطلاعاتی سایر کشورها، در انگیزه الهی و حق‌طلبی آنان می‌دید <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۴۲۱ ـ ۴۲۲.</ref> در عین حال با توجه به تخلف‌هایی که در سال‌های نخست انقلاب صورت می‌گرفت، امام‌خمینی طی [[فرمان هشت‌ماده‌ای]]، نکات مهمی را به نیروهای اطلاعاتی و امنیتی در تأکید بر لزوم رعایت حدود شرعی و قانونی متذکر شده است. <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۱۴۰.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|فرمان هشت‌ماده‌ای}}
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
confirmed، templateeditor
۶۲۹

ویرایش