اندیشه و آرای تفسیری امام‌خمینی (کتاب)

از ویکی امام خمینی
اندیشه و آرای تفسیری امام‌خمینی (کتاب)
اطلاعات کتاب
عنواناندیشه و آراء تفسیری امام‌خمینی
نویسندهمحمدتقی دیاری بیدگلی
اطلاعات نشر
محل نشرمؤسسه نشر و چاپ عروج
تاریخ نشر1388ش


اندیشه و آراء تفسیری امام‌خمینیکتابی به قلم محمدتقی دیاری بیدگلی است که به بررسی اندیشه و آراء تفسیری امام‌خمینی پرداخته است. این کتاب در سال ۱۳۸۸ توسط مؤسسه نشر و چاپ عروج منتشر شده است.

مؤلف

محمدتقی دیاری بیدگلی، متولد ۱۳۳۸ش، استاد و مدیر گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم می‌باشد. کتب و مقالات زیادی به قلم او منتشر شده که «اندیشه و آراء تفسیری امام‌خمینی» از آن جمله است.

محتوا

بر اساس محتوای این کتاب، امام‌خمینی معتقد است با اینکه قرآن و معارف آن در جایگاهی رفیع قرار دارد اما تدبر و تأمل در آن بر همگان واجب است.[۱] البته از برخی سخنان امام‌خمینی برمی‌آید که قرآن تفسیرناپذیر است و آن را سرّ الهی می‌داند.[۲] از این جهت که ایشان معتقد است تاکنون تفسیری واقعی برای کتاب خدا نوشته نشده است و بر این مطلب تأکید دارد که دست انسان از لطایف و حقایق و معارف الهی کوتاه است.[۳] نویسنده معتقد است شیوه تفسیری امام‌خمینی بر سه عنصر تکیه دارد:

  • عنصر تدبّر عقلی و اجتهادی
  • عنصر شهود عرفانی
  • عنصر نقل و روایت

[۴] مهمترین گرایش و رویکرد تفسیری امام‌خمینی، رویکرد عرفانی است که برگرفته از اندیشه ایشان در باب مقاصد و مطالب قرآن کریم می‌باشد که آن را کتاب تهذیب نفس و خودسازی می‌داند.[۵] امام‌خمینی برخلاف باور برخی که تأویل را فقط در انحصار اهل بیت (ع) می‌دانند، دستیابی به علم تأویل قرآن را برای عالمان ربانی با شرایطی امکان‌پذیر دانسته و خود نیز به تأویل آیات الهی پرداخته است.[۶] از منظر ایشان قرآن کتاب جامع الهی است به طوری که از معرفت ذات تا افعال خداوند، هر طبقه از طبقات انسان‌ها به قدر استعداد خود می‌توانند از آن ادراک کنند.[۷]

ساختار

این کتاب مشتمل بر یک مقدمه و هشت فصل می‌باشد: فصل اول درباره دانش تفسیر، اهداف و مقاصد آن، فصل دوم درباره علوم قرآنی و مبانی تفسیری امام‌خمینی، فصل سوم درباره روش‌شناسی تفسیری امام‌خمینی، فصل چهارم درباره پدیده تفسیر به رأی از منظر امام‌خمینی می‌باشد. فصل پنجم درباره تأویل عرفانی و مبانی آن در اندیشه امام‌خمینی، فصل ششم درباره زبان هدایت قرآن، فصل هفتم درباره مراتب و موانع فهم قرآن و فصل هشتم درباره مأخذشناسی اندیشه‌های قرآنی و تفسیری امام‌خمینی می‌باشد.

روش نگارش

کتاب حاضر با عنوان «اندیشه و آراء تفسیری امام‌خمینی» به روش درسی تنظیم شده است؛ یعنی برای دو واحد درسی رشته‌های تفسیر علوم قرآنی می‌باشد.

هدف و انگیزه تألیف

در این پژوهش، دو هدف مهم مدّ نظر است؛ یکی طرح پرسش‌هایی در زمینه تفسیر امام و دیگری طرح مسائل نو برای تحقیق بیشتر و معرفی آراء تفسیری امام‌خمینی می‌باشد.

وضعیت نشر

چاپ اول این کتاب در سال ۱۳۸۸ توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج.[۸]، منتشر شده است.

پانویس

  1. امام‌خمینی، آداب الصلاة، ص۱۹۹؛ دیاری بیدگلی، اندیشه و آراء تفسیری امام‌خمینی، ص۱۰.
  2. امام‌خمینی، تفسیر سوره حمد، ص۱۶۵
  3. امام‌خمینی، تفسیر سوره حمد، ص۹۳؛ آداب الصلاة، ص۱۹۳-۱۹۴.
  4. دیاری بیدگلی، اندیشه و آراء تفسیری امام‌خمینی، ص۶۰
  5. امام‌خمینی، آداب الصلاة، ص۱۸۶.
  6. امام‌خمینی شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۶۱؛ شرح چهل حدیث، ص۱۳.
  7. دیاری بیدگلی، اندیشه و آراء تفسیری امام‌خمینی، ص۱۷۲.
  8. وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (س)

منابع

  • امام‌خمینی، سید روح‌الله، آداب الصلاة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دهم، ۱۳۸۰ش.
  • امام‌خمینی، سید روح‌الله، تفسیر سوره حمد، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ یازدهم، ۱۳۸۸ش.
  • امام‌خمینی، سید روح‌الله، شرح چهل حدیث، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ بیست و سوم، ۱۳۸۰ش.
  • امام‌خمینی، سید روح‌الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دوازدهم، ۱۳۸۷ش.
  • دیاری بیدگلی، محمدتقی، اندیشه و آراء تفسیری امام‌خمینی، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۸۸ش.