سلوک عرفانی امام‌خمینی (کتاب)

از ویکی امام خمینی

سلوک عرفانی امام‌خمینی، کتابی به قلم سیدحسین حسینی است که به تبیین و معرفی آرای عرفانی و سلوکی امام‌خمینی پرداخته است. این کتاب در سال ۱۳۹۴ توسط نشر معاونت فرهنگی ستاد مرکزی بزرگداشت حضرت امام‌خمینی، منتشر شده است.

مؤلف

سیدحسین حسینی، متولد ۱۳۴۹ش، پژوهشگر علوم اسلامی می‌باشد. کتب و مقالات زیادی به قلم او منتشر شده که «سلوک عرفانی امام‌خمینی (س)» از آن جمله است.

محتوا

کتاب سلوک عرفانی امام‌خمینی، به بررسی برخی آرای عرفانی امام‌خمینی پرداخته است. در این کتاب آمده که امام منبع اصلی معارف عرفان را قرآن کریم و پس از آن احادیث اهل‌بیت(ع) می‌داند که بر غنا، بسط و زیبایی عرفان افزوده و جذابیت آن را در ذوق و نگاه عارفان و سالکان جلوه‌گر می‌سازد و از این رو است که امام می‌گوید؛ نظرات و سخنان عارفان برگرفته از قرآن کریم و کلمات آنها شرح بیانات قرآن و حدیث است.[۱] امام در مقابل تهمت‌ها و حمله‌هایی که به عارفان و سالکان شده، ایستاده و در مقام دفاع برآمده است و این معارضه‌ها و دشنام را به علت جهل افراد و ناتوانی آنها از درک مسائل عرفانی می‌داند و معتقد است که نباید مانع فیض شده بلکه باید وسیله را فراهم نمود تا مردم نیز از این معارف استفاده نمایند.[۲] در این پژوهش آمده که امام‌خمینی رابطه نماز و عرفان را واقعیت باطنی و صحنه‌ای از حضور بنده در مقابل خالق می‌داند و تاکید دارد که نماز یکی از روش‌های جامع سیر و سلوک که عارف و سالک واقعی می‌تواند از آن، به واقع و باطن رسیده و آثار این وصول، در حرکات و حالات جسمانی او آشکار گردد.[۳]

در نگاه امام‌خمینی بین عرفان و برهان تعارضی نیست بلکه هر یک از آنها مرتبه‌ای برای رسیدن به مقصود و حقیقت است؛ یعنی براهین عقلی و علوم حصولی، مرحله اول برای سالک و پس از آن مرتبه دوم معرفت قلبی است.[۴] عرفان امام‌خمینی آمیزه‌ای از گرایش‌های زاهدانه و عاشقانه می‌باشد که آن را از افراط و تفریط‌های این دو ساحت پیراسته ساخته است و از همین جهت است که امام در پیامی به گورباچف برای حل مقاصد اجتماعی و سیاسی، مطالعه کتب عرفانی همچون آثار ابن عربی را توصیه می‌کند.[۵]

ساختار

کتاب سلوک عرفانی امام‌خمینی، از یک مقدمه و چند مطلب تشکیل شده است:

  • مطلب اول درباره پیشینه اندیشه عرفان امام‌خمینی و تألیفات امام و مشایخ عرفانی ایشان می‌باشد.
  • مطلب دوم درباره برخی آراء عرفانی امام‌خمینی نظیر عرفان و قرآن، کمال خواهی انسان، شریعت و طریقت، نماز و عرفان، برهان و عرفان، ولایت پذیری در عرفان و عرفان حضور می‌باشد.
  • مطلب سوم درباره انقلاب اسلامی و عرفان امام‌خمینی پرداخته شده است.
  • مطلب چهارم به بحث از اسفار اربعه و امام‌خمینی، سفرهای چهارگانه، مفهوم اجمالی اسفار اربعه، اسفار اربعه در کلام حکیم قمشه‌ای و بیان حضرت امام در اسفار اربعه سخن به میان آمده است.
  • در مطلب پنجم به بیان دین و عرفان و دیدگاه همانندی دین و عرفان، رشد عرفان از درون دین و تفاوت داشتن عرفان و دین، سخن به میان آمده است.

وضعیت نشر

چاپ اول این کتاب در سال ۱۳۹۴ش توسط نشر معاونت فرهنگی ستاد مرکزی بزرگداشت حضرت امام‌خمینی، منتشر شده است.

پانویس

  1. حسینی، سلوک عرفانی امام‌خمینی، ص۱۲-۱۲؛ امام‌خمینی، سرالصلاة، ص۳۱.
  2. امام‌خمینی، آداب الصلاة، ص۲۶۴؛ امام‌خمینی، سر الصلاة؛ ص۵۲؛ حسینی، سلوک عرفانی امام‌خمینی، ص۱۳-۱۴.
  3. امام‌خمینی، سرالصلاة، ص۱۲؛ حسینی، سلوک عرفانی امام‌خمینی، ص۲۱-۲۲.
  4. امام‌خمینی، مصباح‌الهدایه، ص۸۴؛ حسینی، سلوک عرفانی امام‌خمینی، ص۲۵.
  5. حسینی، سلوک عرفانی امام‌خمینی، ص۳۴.

منابع

  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، آداب الصلاة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ دهم، ۱۳۸۰ش.
  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، سرّ الصلاة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ ششم، ۱۳۷۸ش.
  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، مصباح‌الهدایه إلی الولایة و الخلافه، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ سوم، ۱۳۷۶ش.
  • حسینی، سیدحسین، سلوک عرفانی امام‌خمینی، تهران، نشر معاونت فرهنگی ستاد مرکزی بزرگداشت حضرت امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۹۴ش.