خاطرات آیت‌الله پسندیده (کتاب)

از ویکی امام خمینی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۷ فروردین ۱۴۰۳، ساعت ۲۳:۰۵ توسط Shams (بحث | مشارکت‌ها) (ابرابزار)
خاطرات آیت‌الله پسندیده (کتاب)
کتاب خاطرات آیت‌الله پسندیده؛ گفته ها و نوشته ها.jpg
اطلاعات کتاب
عنوانخاطرات آیت‌الله پسندیده؛ گفته‌ها و نوشته‌ها
نویسندهسیدمرتضی پسندیده
تاریخ نگارش۱۳۸۴ش
موضوعخاطرات آیت‌الله پسندیده مرتبط با امام‌خمینی
سبکخاطره‌نگاری
زبانفارسی
تعداد صفحات۳۳۸
اطلاعات نشر
ناشرمؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی
محل نشرتهران
تاریخ نشر۱۳۸۴ش
نوبت چاپچاپ اول
شمارگان۳۰۰۰


خاطرات آیت‌الله پسندیده؛ گفته‌ها و نوشته‌ها کتابی است که به‌قلم و بیان سیدمرتضی پسندیده، پیرامون توصیف شهر خمین و رخدادهای آن در دوره قاجار، شرح حال خاندان و مبارزات آنان علیه خان‌ها و حاکمان وقت و شرح‌حال امام‌خمینی، است.

نویسنده

سیدمرتضی پسندیده (تولد ۸ فروردین ۱۲۷۴ش/ ۱۷ شوال ۱۳۱۳ق؛ فوت ۲۲ آبان ۱۳۷۵ش) از روحانیون مبارز، برادر ارشد و وکیل تام‌الاختیار امام‌خمینی.[۱] از علما و مدرسان علوم حوزوی خمین و از نخستین استادان امام‌خمینی به‌شمار می‌آید.[۲]

اهمیت

  • نویسنده کتاب برادر ارشد امام‌خمینی، هفت سال از ایشان بزرگتر و هفت سال هم پس از ایشان از دنیا رفتند و این نشانگر اشراف کامل او بر همه ابعاد و جزئیات زندگی امام‌خمینی است.
  • خاطرات به‌قلم نویسنده است و تنها به خاطرات شفاهی اکتفا نکرده‌است.
  • بخش نخست این اثر دارای اطلاعات گسترده و منحصربه‌فردی دربارهٔ شجره‌نامه خاندان امام، بسترهای شکل‌دهنده شخصیت امام و جغرافیای تاریخی و سیاسی شهرستان خمین است.
  • خاطرات سید مرتضی پسندیده از دوران کودکی و نوجوانی امام دربردارندهٔ دریافتی دقیق و روشن از شخصیت و ساختار رفتاری اوست. به‌ویژه که سرپرست دوران کودکی امام را نیز برعهده داشته‌است.[۳]

محتوا

کتاب خاطرات آیت‌الله پسندیده، با فهرست تفصیلی آغاز و با سخن ناشر، پیشگفتاری از سیدحسن خمینی و مقدمهٔ نویسنده ادامه می‌یابد.[۴] درون‌مایهٔ آن در چهار بخش هماهنگ شده‌است:

  • بخش نخست به وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهر خمین در دوران قاجار پرداخته‌است.[۵]
  • بخش دوم، شرح حال خاندان و فرزندان سیدمصطفی خمینی آمده‌است.[۶]
  • بخش سوم، خاطراتی از دوران ظهور حکومت پهلوی در ایران، و شرح حال کوتاهی از امام‌خمینی است.[۷]
  • بخش چهارم شامل پیوست‌هاست: مختصری از شجرنامهٔ خاندان امام‌خمینی به‌قلم حشمت‌الله ریاضی یزدی، فهرست اعلام، اسناد و نمونه دست‌خط سیدمرتضی پسندیده و تصاویر.[۸]

کتاب گاهی دارای پاورقی، و در پایان هر بخش نیز برای توضیح بیشتر محتوا پی‌نوشت‌هایی آمده‌است.[۹]

آثار پیرامونی

کتاب، مقاله، مصاحبه و یادداشت‌های بسیاری در پیوند با کتاب خاطرات آیت‌الله پسندیده منتشر شده‌است که برخی با بخشی از این کتاب همپوشانی دارند. از جمله، کتاب‌های:

  • خاطرات مستند سیدهادی خسروشاهی دربارهٔ آیت‌الله پسندیده، قم، کلبه شروق، اول، ۱۳۹۸ش.
  • خاطرات آیت‌الله پسندیده محمدجواد مرادی‌نیا تهران، حدیث، اول، ۱۳۷۴ش.
  • آیت‌الله پسندیده به روایت اسناد ساواک اثر مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، تهران، وزارت اطلاعات، مرکز بررسی اسناد، اول، ۱۳۸۰ش.

وضعیت نشر

کتاب خاطرات آیت‌الله پسندیده در واحد خاطرات مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی گردآوری شده و توسط همین مؤسسه نیز برای نخستین بار در سال ۱۳۸۴ش در ۳۳۸ صفحه با ۳۰۰۰ شمارگان چاپ و منتشر شده‌است.

پانویس

  1. پسندیده، خاطرات، ۱۳۸۴، ص ۷۴ و ۹۹؛ کاظمی، خمین و فعالیت‌های سیاسی، ص ۳۶؛ حضور، ش ۱۷، ص ۳۴۲ و ۳۶۳؛ امام‌خمینی، صحیفه امام، ج ۱۳، ص ۱
  2. پسندیده، خاطرات، ص ۱۲۲ و ۱۵۸–۱۶۰؛ امام‌خمینی، ج ۱۹، ص ۴۲۶.
  3. پسندیده، خاطرات، ۱۳۸۴، سخن ناشر، پیشگفتار و مقدمه.
  4. پسندیده، خاطرات، ۱۳۸۴، صفحات الف تا ز.
  5. پسندیده، خاطرات، ۱۳۸۴، ص ۳–۴.
  6. پسندیده، خاطرات، ۱۳۸۴، ص ۴۱–۱۳۸.
  7. پسندیده، خاطرات، ۱۳۸۴، ص ۱۳۹–۲۵۳.
  8. پسندیده، خاطرات، ۱۳۸۴، ص ۲۵۹–۳۱۲.
  9. پسندیده، خاطرات، ۱۳۸۴، ص ۳۷–۴۰؛ ۱۳۵–۱۳۸؛ ۲۵۳–۲۵۸.

منابع

  • امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
  • پسندیده، سیدمرتضی، خاطرات آیت‌الله پسندیده، گفته‌ها و نوشته‌ها، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ اول، ۱۳۸۴ش.
  • پسندیده، سیدمرتضی، یاران امام به روایت اسناد ساواک آیت‌الله سیدمرتضی پسندیده، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
  • حضور، مجله، شماره ۱۷، ۱۳۷۵ش،
  • کاظمی، معصومه، خمین و فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی آیت‌الله پسندیده، خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، اول، ۱۳۹۳ش.