عقل و تعقل در اندیشه امام‌خمینی در تقابل با خرافه و تحجر (کتاب)
عقل و تعقل در اندیشه امام‌خمینی در تقابل با خرافه و تحجر، روایتی متفاوت از تبیین عقل و تعقل کتابی است از رضا نظرپور باهدف مبارزه با خرافه، تحجر و کج‌فهمی.
معرفی نویسنده
رضا نظرپور، پژوهشگر مهمان مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه در گروه روندهای فکری در خاورمیانه است. از وی مقالاتی به زبان فارسی در مجلات معتبر، کتاب آموزشی روش‌شناسی علوم سیاسی و کتاب درآمدی بر فلسفه و جامعه‌شناسی حقوق نیز منتشر شده است.[۱]
محتوا
جایگاه عقل و مترادفات آن در اسلام و روایات، اهمیت عقل در معارف اسلامی، ویژگی‌ها و کاربرد عقل از دیدگاه امام‌خمینی، انواع عقل، موانع رشد عقل، چون حب دنیا، هوای نفس، اوهام و آرزوها، حرص و طمع، عوامل مؤثر در تکامل عقل مانند خلقت، وراثت، تعلیم‌وتربیت، تفاوت‌های فردی، موانع فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، تقلید کورکورانه و پیروی از روش اکثریت؛ از جمله ضوعاتی است که در این کتاب مورد توجه نویسنده است.[۲] مواضع امام‌خمینی در مبارزه با تحجرگرایی در مسائل دینی، در علم و معرفت، اخباری گرایی، تحریف دین، فقه و اجتهاد نیز از جمله موضوعاتی است که در این اثر واکاوی شده است.[۳]
ساختار
کتاب پس از فهرست مطالب، در یک مقدمه و سه فصل، تدوین شده است.
- فصل اول، مفهوم عقل را در دستگاه معرفتی و عقل و آفات آن را از دیدگاه امام‌خمینی بررسی کرده
- فصل دوم، مواضع ایشان را در برخورد با انواع و ریشه تحجرگرایی و پیامدهای منفی آن پوشش داده است.
- فصل سوم نیز، مفهوم خرافه و ریشه‌ها، ابعاد و پیامدهای آن را تشریح کرده است.[۴]
وضعیت نشر
چاپ اول کتاب عقل و تعقل در اندیشه امام‌خمینی در تقابل با خرافه و تحجر، در سال ۱۳۹۱ش و چاپ دوم آن در همان سال با شمارگان ۳۰۰۰ نسخه در ۱۴۸ صفحه در تهران به همت مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی منتشر شده است.
پانویس
منابع
- پایگاه اینترنتی مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه 20/2/1402. https://www.cmess.ir
- پیوندها
- نظرپور، رضا، عقل و تعقل در اندیشه امام‌خمینی در تقابل با خرافه و تحجر، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول و دوم، ۱۳۹۱ ش.