انجامشناسی تطبیقی بر اساس حکمت ملاصدرا و امامخمینی (کتاب)
انجامشناسی تطبیقی بر اساس حکمت ملاصدرا و امامخمینی کتابی به قلم محمدامین صادقی ارزگانی است که به تبیین مسئله معاد از دیدگاه ملاصدرا و امامخمینی پرداخته است. این کتاب در سال ۱۳۹۴ توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج، منتشر شده است.
مؤلف
محمدامین صادقی ارزگانی، متولد ۱۳۴۱ش، پژوهشگر حوزه علمیه و مؤسسات و مراکز پژوهشی است. کتب و مقالات زیادی به قلم او منتشر شده که «انجامشناسی تطبیقی بر اساس حکمت ملاصدرا و امامخمینی (س)» از آن جمله است.
محتوا
این کتاب، کوشیده است به صورت تطبیقی و مقایسهای مسئله مهم معاد و انجامشناسی را از دیدگاه ملاصدرا و امامخمینی مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. امامخمینی با الهام از آموزههای دینی و مبانی فلسفی در مسئله مرگهراسی، از یک سو آن را زاییدهٔ همین عالم طبیعت و محبت به دنیا میداند و از سوی دیگر معتقد است که انسان فطرتاً جاودانگی و بقا را دوست دارد؛ لذا علیرغم حکم عقل، مرگ را نابودی تصور نموده و از آن گریزان است (امامخمینی، شرح چهل حدیث، ص۱۲۲). به اعتقاد امامخمینی اگر انسان باورش آمد که یک مبدئی برای این عالم است، دیگر مرگ را فنا نمیداند بلکه انتقال از نقص به کمال میشمارد (امامخمینی، تفسیر سوره حمد، ص۱۰۷). امامخمینی علت طولانی شدن توقف در برزخ را تعلق به دنیا و حبّ آن میداند و میزان در طول کشیدن عالم قبر و برزخ همین تعلقات به دنیا است (امامخمینی، شرح چهل حدیث، ص۱۲۴). البته در مواردی نیز معتقد است که مدت توقف در برزخ را جز خدا کسی نمیداند (امامخمینی، آداب الصلاة، ص۳۶). همچنین ایشان درباره تکامل برزخ با توجه به رویکرد فلسفی، معتقد است کسانی که در این عالم مطالب عقلانی و فضایل کسب کردهاند، حرکت جوهری برزخیه آنها سریعتر و به تجرد کامل زودتر میرسند (امامخمینی، تقریرات فلسفه، ج۳، ص۷۲). درباره نامهای روز قیامت مطالب فراوانی ذکر شده است. امامخمینی با الهام از آیات الهی و با استناد به برخی آیات «وَ أَنْذِرْهُمْ یَوْمَ الْحَسْرَةِ» (مریم: ۳۹) یکی از نامهای روز قیامت را روز حسرت و ندامت میداند و در آن روز آدمی دچار حسرت و ندامتهایی میشود که پایان ندارد (امامخمینی، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۵۳). همچنین با توجه به آیه «یَوْمَ تُبْلَی السَّرائِرُ» (طارق: ۹) و «یَوْمَ هُمْ بارِزُونَ» (غافر: ۱۶) از قیامت به روزی یاد میکند که اسرار نهفته همگان کشف شده و اعمال و اخلاق آنان تجسم مییابد (امامخمینی، شرح چهل حدیث، ص۹۵). ایشان ضمن اثبات معاد جسمانی با توجه به آموزههای قرآنی در این باب، نگرش برخی متکلمان را درباره معاد به چالش کشیده و معتقد است معاد آن نیست که در همین نشئه طبیعت باشد؛ زیرا این انکار معاد و انکار رجوع به الله و تثبیت عالم طبیعت است (امامخمینی، تقریرات فلسفه، ج۳، ص۵۸۹).
ساختار
این کتاب مشتمل بر یک مقدمه و سه فصل است: فصل اول درباره سیمای مرگ یا آغاز فرایند جدید تکامل انسان، راههای نجات از مرگهراسی و اقسام مرگ میباشد. در فصل دوم درباره چیستی برزخ، تمثل برزخی اعمال، مدت توقف در برزخ و تکامل برزخی سخن به میان آمده است. فصل سوم درباره چیستی قیامت و معاد، فلسفه برخی نامهای قیامت، برخی دلایل معاد، پاسخ به شبهه آکل و مأکول، چیستی پل صراط، راز آفرینش جهنم و شفاعت یا آخرین ستیغ امید، میباشد (صادقی ارزگانی، انجامشناسی تطبیقی بر اساس حکمت ملاصدرا و امامخمینی، فهرست مطالب).
وضعیت نشر
چاپ اول این کتاب در سال ۱۳۹۴ توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج (وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی (س))، منتشر شده است. منابع: ۱. امامخمینی، سیدروحالله، آداب الصلاة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، چاپ دهم، ۱۳۸۰ش. ۲. امامخمینی، سیدروحالله، تفسیر سوره حمد، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، چاپ یازدهم، ۱۳۸۸ش. ۳. امامخمینی، سیدروحالله، تقریرات فلسفه امامخمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، چاپ اول، ۱۳۸۵ش. ۴. امامخمینی، سیدروحالله، شرح چهل حدیث، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، چاپ بیست و سوم، ۱۳۸۰ش. ۵. صادقی ارزگانی، محمدامین، انجامشناسی تطبیقی بر اساس حکمت ملاصدرا و امامخمینی، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی، چاپ اول، ۱۳۹۴ش.