محمدرضا آینه‌وند قبادی

از ویکی امام خمینی

آدینه‌وند قبادی، محمدرضا؛ از شاگردان درس اخلاق امام‌خمینی. محمدرضا آدینه‌وند قبادی (برزویی، ۲۵) معروف به نحوی لرستانی در سال ۱۳۰۸ ش در گرخوشاب شهرستان کوهدشت زاده شد («زندگینامه آیت‌الله محمدرضا آدینه‌وند»، ۲۲). پدرش از مالکان آن منطقه بود. آدینه‌وند در سال ۱۳۱۹ ش درحالی‌که یک سال بیشتر درس نخوانده بود، براثر رؤیایی به قم رفت («گفتگو با آیت‌الله...»، ۱۵) و در آنجا با حمایت مهدی قاضی و روح‌الله کمالوند به تحصیل دروس حوزوی پرداخت. مدت کوتاهی هم به بروجرد رفت و در مدرسه نوربخش آن شهر، مقدمات را تکمیل کرد. در بازگشت مجدد به قم، هم‌زمان با تحصیل دروسی چون سیوطی، با اظهار تمایل طلاب و اجازه کتبی آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی (برزویی، ۲۵) و با بالاترین حقوق و مواجب به سمت استادی در حوزه علمیه قم انتخاب شد و به تدریس ادبیات عرب در حوزه علمیه قم پرداخت. تسلط او در ادبیات عرب به‌اندازه‌ای بود که به نحوی معروف شد («زندگینامه آیت‌الله محمدرضا آدینه‌وند»، ۲۲). سال‌های حضور او در قم مصادف با برگزاری کلاس‌های درس اخلاق توسط امام‌خمینی در زیر کتابخانه مدرسه فیضیه بود و او در این کلاس‌ها حضور می‌یافت. آدینه‌وند قبادی امام‌خمینی را پایه‌گذار درس اخلاق به‌طور عمومی در حوزه علمیه قم می‌داند (همان، ۱۵) و از آن درس با عنوان «درس روحی، اخلاقی، ادبی، تربیتی و الهی» یاد می‌کند و درباره آن می‌گوید: «درسی انسان‌ساز بود به روش انبیا، به روش قرآن، به روش کتاب‌های دینی و اسلامی و به روش اخلاق علما و ائمه بود، خیلی هم بامعنا بود. گاهی طلبه‌ها زارزار در این درس اخلاق گریه می‌کردند. این قدر مؤثر بود... موضوعات [آن درس] اخلاقی مانند تهذیب نفس و جهاد با نفس [بود]» (همان، ۱۴). امام‌خمینی به او عنایت داشت و در تأمین نیازها و تسهیل تدریس او در قم نقش داشت («گفتگو با آیت‌الله»، ۱۴). علاوه بر آن، اشتهار آدینه‌وند در ادبیات به‌اندازه‌ای بود که وقتی امام‌خمینی درباره لغتی با سیدمصطفی خمینی بحث می‌کردند، اشکال را با آدینه‌وند در میان نهاد. وی در دوره پهلوی به مبارزه با آن حکومت می‌پرداخت و ازجمله نامه‌هایی را به بزرگان درباره آن حکومت می‌نگاشت. به همین سبب مورد آزار و اذیت قرار گرفت (همان، ۱۵). او به سبب سال‌ها تدریس ادبیات عرب در حوزه علمیه قم در اردیبهشت ۱۳۹۲ توسط اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کوهدشت مورد تجلیل قرار گرفت. از آدینه‌وند اثری با عنوان کلمه الله هی العلیا در شش جلد درباره تجزیه و ترکیب قرآن شامل ترجمه، اعراب، تجزیه و ترکیب کل قرآن و با هزینه سیدعلی خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی منتشر شده است. او همچنین در ساخت مساجد در شهرستان کوهدشت فعال بود و از آن جمله می‌توان به مسجد جامع و مسجد حضرت صاحب‌الزمان (عج) کوهدشت، ۲ باب مسجد در روستای آدینه‌وند و کوشکی و چهار باب مسجد در روستای پشت تنگ و مساجدی در مناطق رومشگان، سوی و امرایی اشاره کرد. وی در ۳۰ شهریور ۱۳۹۳ در شهر قم از دنیا رفت («زندگینامه آیت‌الله محمدرضا آدینه‌وند»، ۲۲) منابع: برزویی، دادعلی (۱۳۸۹)، ناموران علمی و فرهنگی معاصر لرستان از مشروطیت تا ۱۳۹۰ ش، خرم‌آباد، انتشارات شاپورخواست؛ «زندگینامه آیت‌الله محمدرضا آدینه‌وند» (۱۳۹۳)، هفته‌نامه حریم امام، شماره ۱۳۶، ۳ مهر؛ «گفتگو با آیت‌الله محمدرضا آدینه‌وند: امام دستور دادند ادبیات تدریس کنم» (۱۳۹۲)، هفته‌نامه حریم امام، شماره ۶۶، ۲۶ اردیبهشت.