مصباح ایزدی نجف‌آبادی
ایزدی نجف‌آبادی، مصباح؛
از شاگردان درس خارج فقه اصول امام خمینی. مصباح ایزدی نجف‌آبادی در سال ۱۳۲۱ در حاجی‌آباد از توابع شهرستان نجف‌آباد استان اصفهان به دنیا آمد. او خواندن و نوشتن را در زادگاهش فراگرفت و از سنین کودکی به‌واسطه حضور در جلسات مذهبی، درصدد تحصیل دروس حوزوی برآمد. او سپس علی‌رغم مخالفت پدرش، راهی نجف‌آباد شد و در حوزه علمیه آنجا به تحصیل پرداخت. درباره استادان وی در حوزه علمیه نجف‌آباد و دروسی که در آنجا خواند، اطلاعاتی در دست نیست. مصباح نجف‌آبادی پس از دو سال تحصیل در آن شهر، راهی قم شد و در حوزه علمیه آنجا به تحصیل پرداخت. او مدت سه سال در آن حوزه به تحصیل اشتغال داشت، ولی درباره استادان و دروسی که در آن حوزه خوانده است نیز اطلاعاتی وجود ندارد.
مصباح نجف‌آبادی در دوران تحصیل در قم با محمد منتظری آشنا شد و از طریق او به مبارزه با حکومت پهلوی روی آورد. در سال‌های ۱۳۴۱ـ۱۳۴۳ ش همراه با محمد منتظری در ترویج مرجعیت امام خمینی می‌کوشید و در اغلب جلسات سیاسی در قم شرکت می‌کرد. در سال ۱۳۴۲ ش و پس از دستگیری امام خمینی (۱۵ خرداد آن سال) همراه با جمعی از طلاب علوم دینی با حضور در بیوت مراجع تقلید در قم، به آن اقدام حکومت پهلوی اعتراض کرد. وی سپس به عراق رفت و در سال ۱۳۴۴ ش و در جریان ورود امام خمینی به عراق، در مراسم استقبال از امام خمینی در شهرهای کاظمین، کربلا و در نهایت نجف اشرف حضور داشت. او در عراق به تحصیل در حوزه علمیه نجف اشرف پرداخت و از جمله بخش خیارات مکاسب را نزد شیخ غلامرضا باقریان و کفایةالاصول را هم نزد مسلم ملکوتی خواند. مصباح نجف‌آبادی از جمله طلابی بود که با تشکیل درس خارج فقه (بیع مکاسب) امام خمینی در مسجد شیخ انصاری نجف اشرف در سال ۱۳۴۴ ش، در آن درس شرکت کرد. همچنین در سال ۱۳۴۸ ش در بحث ولایت‌فقیه امام خمینی که در ادامه بحث بیع مکاسب بیان شد، شرکت داشت و در ضبط و پیاده‌سازی آن بحث‌ها مشارکت کرد. مصباح نجف‌آبادی در عراق و در کنار تحصیل، به مبارزه با حکومت پهلوی هم می‌پرداخت. او در آن سال‌ها بارها به ایران سفر کرد و اعلامیه‌های امام خمینی را به داخل کشور منتقل کرد. در یکی از این سفرها، به دست ساواک دستگیر و به جرم همراه داشتن اعلامیه‌های امام خمینی به سه سال زندان محکوم شد. او پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و استقرار امام خمینی در قم به همکاری با دفتر امام خمینی پرداخت و مسئولیت بررسی، مطالعه و طبقه‌بندی نامه‌ها را در آنجا برعهده داشت. سپس با ابلاغیه‌ای که از آیات علی مشکینی و حسینعلی منتظری دریافت کرده بود، برای قضاوت به بابل رفت و مدت ۵ سال به قضاوت در آن شهر پرداخت. درباره دیگر فعالیت‌های او اطلاعاتی در دست نیست. منبع: آرشیو مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی.