محمدابراهیم رضایی راد

رضایی راد، محمدابراهیم؛ از شاگردان درس خارج اصول امام خمینی. او بر اساس شرح زندگینامه‌ای که خود برای درج در سایت دانشوران نوشته است، در هفتم مهر سال ۱۳۰۴ در روستای فتیده از روستاهای لنگرود به دنیا آمد. خواندن و نوشتن و قرائت قرآن را در مکتب‌خانه‌ای در زادگاهش آموخت. آنگاه به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و مقدمات را در لنگرود فراگرفت. در ۱۳۲۳ ش راهی قم شد و شرح لمعه را نزد شیخ محمد صدوقی یزدی خواند. رسایل را هم پیش علی‌اکبر مشکینی آموخت و در درس کفایه‌الاصول از شاگردان شیخ محمد فکوری یزدی، حسینعلی منتظری و ابوالفضل زاهدی قمی بود. آنگاه در درس مکاسب آیت‌الله سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی شرکت کرد. شرح منظومه ملاهادی سبزواری را نزد سید رضا صدر فراگرفت و سپس در درس فلسفه و تفسیر قرآن علامه سید محمدحسین طباطبایی شرکت کرد. او سپس به تحصیل دروس خارج فقه و اصول پرداخت و در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سید حسین طباطبایی بروجردی و هم‌زمان در درس خارج اصول امام خمینی (مباحث الفاظ) شرکت کرد. مدتی هم از درس خارج فقه آیت‌الله شیخ عباسعلی شاهرودی بهره برد. وی در زندگینامه خودنوشت، درباره سال‌های حضور در درس خارج اصول امام خمینی سخنی نگفته است، ولی به نظر می‌رسد در دوره دوم درس خارج اصول ایشان که در مسجد سلماسی تشکیل می‌شد، حضور می‌یافته است. ابراهیم رضایی راد هم‌زمان با تحصیل، دروسی چون حاشیه ملا عبدالله، سیوطی، مطول و برخی از مباحث را به‌طور خصوصی برای بعضی از طلبه‌ها تدریس می‌کرد (www.rasekhoon.net). او در ۱۳۵۷ ش ازجمله روحانیانی بود که به مبارزه با حکومت پهلوی می‌پرداخت. ازجمله پس از روی کار آمدن دولت نظامی ازهاری در آبان ۱۳۵۷ و اتهام دولت به مردم مبنی بر تخریب اموال عمومی، همراه با روحانیان مبارز گیلان با صدور اعلامیه‌ای ضمن محکومیت دولت نظامی، اتهام وارده بر مردم را ناروا دانستند و آن را محکوم کردند (انقلاب اسلامی در گیلان، ۳۵۳ ـ ۳۵۴). سپس در ۲۳/۹/۱۳۵۷ همراه با روحانیان رشت با صدور اعلامیه‌ای، حمله برخی از طرفداران حکومت پهلوی را محکوم نمودند (همان، ۳۴۵ ـ ۳۴۶). آنگاه همراه با روحانیان رشت، در اعلامیه‌ای حمله مأموران حکومت پهلوی به تظاهرات مردم رشت در تاسوعا و عاشورای ۱۳۵۷ ش را محکوم کردند و روز ۲۷ آذر آن سال را در اعتراض به اقدام فوق عزای عمومی اعلام نمودند (انقلاب اسلامی در گیلان، ۱۹۳ ـ ۱۹۴). ساواک رشت در گزارشی که از روحانیان آن شهر تهیه کرد، از رضایی به‌عنوان یکی از روحانیان افراطی رشت نام برد که «بی‌چون‌وچرا درصدد پیاده کردن مقاصد امام خمینی» است و به همین سبب خواستار کنترل رفتار او شد (همان، ۱۹۵ ـ ۱۹۷). پس از اقدام دولت بختیار در بستن فرودگاه‌ها به روی پروازهای خارجی با هدف جلوگیری از بازگشت امام خمینی به کشور، همراه با روحانیون مبارز رشت با صدور اعلامیه‌ای آن اقدام را محکوم کردند (همان، ۳۵۱ ـ ۳۵۲). رضایی راد پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیت در کمیته انقلاب اسلامی رشت پرداخت. سپس به عضویت هیئت مرکزی واگذاری زمین در آن شهر درآمد. او از سال ۱۳۶۲ تا ۱۳۷۶ در دانشگاه گیلان و دانشگاه آزاد اسلامی تدریس می‌کرد و هم‌زمان از ۱۳۶۸ ش تا ۱۳۷۰ ش در دانشگاه پیام نور نیز تدریس می‌نمود و مدیر گروه معارف اسلامی دانشگاه آزاد نیز بود. او ضمن تدریس در دانشگاه، به تألیف و نگارش مقالاتی در نشریات مختلف اشتغال داشت و نشریه نقش قلم را انتشار داد (پایگاه اندیشمندان اسلامی) و سال‌ها آن هفته‌نامه را اداره می‌کرد (ادهم‌نژاد، ۱۵۷). علاوه بر آن، چاپخانه‌ای را در شهر چالوس بنیان نهاد و مسجدی را هم در یکی از روستاهای آن شهر احداث کرد. ترجمه تربیت از منظر قرآن اثر فاضل جمالی، جواهر الحکم یا گوهرهای حکمت: برگزیده‌ای از سخنان گهربار پیشوایان بزرگ اسلام، ‎الاربعین فی مناقب المهدی و مفاتیح اللسان از آثار علمی او است (پایگاه اندیشمندان اسلامی). ابراهیم رضایی راد در ۱۱ اسفند ۱۳۹۳ از دنیا رفت («حجت الاسلام شیخ محمد ابراهیم رضایی راد واعظ گیلانی درگذشت»،www.isna.ir). منابع: انقلاب اسلامی در گیلان، با استفاده از اسناد ساواک و شهربانی گیلان، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا؛ ادهم‌نژاد، محمدتقی (۱۳۸۳)، «آفتاب تبلیغ: شرح‌حال خطیب مبارز آیت‌الله میر محمدعلی صدرایی اشکوری»، دوماهنامه مبلغان، شماره ۵۹، مهر و آبان؛ «ابراهیم رضایی راد» (۱۳۹۷)، اندیشمندان اسلامی: مرکز پژوهش‌های اسلامی سازمان صداوسیما، http://thinker.irc.ir/thinker/index/show/+؛ اتوبیوگرافی محمدابراهیم رضایی راد، www.rasekhoon.Net؛ «حجت الاسلام شیخ محمد ابراهیم رضایی راد واعظ گیلانی درگذشت»،www.isna.ir.