محمد فیضی سرابی

فیضی سرابی، محمد؛ از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام خمینی. محمد فیضی زرنقی معروف به فیض سرابی در روستای زرنق شهر سراب به دنیا آمد. او دوران ابتدایی را در زرنق گذراند. سپس به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و بخشی از مقدمات را در زادگاهش نزد ملا باقر و میرزاعلی‌اصغر عالمی خواند («زندگینامه نامزدهای خبرگان رهبری» www.khobreganrahbari.com). سپس راهی تبریز شد و در مدرسه علمیه طالبیه آن شهر مقدمات و بخشی سطح را نزد سید مهدی انگجی فراگرفت. فیض سرابی سپس با هدف تکمیل تحصیلات حوزوی به قم رفت و در حوزه علمیه قم دروس سطح را پیش آقایان شیخ باقر مرندی، آیت‌الله حسینعلی منتظری، آیت‌الله مسلم ملکوتی، میرزا محمد مجاهدی تبریزی، سید محمدباقر سلطانی طباطبایی، میرزا علی‌اکبر مشکینی و شیخ مصطفی لنکرانی تکمیل کرد. آنگاه در درس‌های خارج فقه و اصول آیات سید حسین طباطبایی بروجردی، امام خمینی، سید کاظم شریعتمداری و سید محمدرضا موسوی گلپایگانی شرکت کرد (انصاری، ۳۷۶). درباره سال‌های دقیق حضور او در درس‌های خارج فقه و اصول امام خمینی گزارشی در دست نیست، ولی می‌توان احتمال داد که از اواخر دهه ۱۳۳۰ ش در آن درس‌ها در مساجد سلماسی و اعظم قم حضور می‌یافته است. فیض سرابی سپس به عراق رفت و در حوزه علمیه نجف اشرف در درس‌های استادان دروس خارج فقه و اصول آن حوزه شرکت کرد، ولی در این باره گزارشی وجود ندارد. وی با آغاز نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی وارد مبارزه با حکومت پهلوی شد. او در روز ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در زرنق بود و وقتی از دستگیری امام خمینی مطلع شد، طوماری در محکومیت اقدام حکومت پهلوی و در حمایت از امام خمینی تهیه کرد و آن را به امضای اهالی آنجا رساند. این اقدام او باعث شد تا توسط ساواک شناسایی شود و تحت تعقیب قرار گیرد («زندگینامه نامزدهای خبرگان رهبری» www.khobreganrahbari.com). فیض سرابی پس از تبعید امام خمینی اعلامیه‌ای را همراه با جمعی از طلاب و روحانیان آذربایجانی در حوزه علمیه قم تهیه کرد و در آن با اشاره به تبعید امام خمینی به خارج از کشور به جرم دفاع از شرع و قانون اساسی، آن را محکوم کرد و خواستار بازگرداندن ایشان به کشور شد. آنان همچنین در اعلامیه فوق، اقدام حکومت پهلوی در تصویب برخی مصوبه‌های خلاف شرع را محکوم کردند (حسن‌زاده، ج ۲، ۴۳۶). درباره دیگر فعالیت‌های او اطلاعات زیادی در دست نیست. محمد فیضی سرابی پس از پیروزی انقلاب اسلامی مدتی در کمیته‌های انقلاب اسلامی مراغه به فعالیت پرداخت و مسئولیت کمیته انقلاب اسلامی آن شهر را بر عهده داشت. سپس مسئولیت کمیته انقلاب اسلامی میاندوآب را بر عهده گرفت و مدتی هم مسئول کمیته انقلاب اسلامی در شهر سراب بود. پس از آن، با حکم علی مشکینی به دشت مغان در استان اردبیل اعزام شد و در ساماندهی وضعیت آن منطقه نقش داشت. او از سال ۱۳۵۹ ش به دادگاه‌های انقلاب اسلامی رفت و به فعالیت‌های قضایی مشغول شد. مدتی هم عضو هیئت نظارت بر احکام صادره از سوی دادگاه انقلاب اسلامی بود و سپس به خدمت در دیوان عالی کشور ادامه داد و مدت‌ها ریاست شعبه ۲۷ دیوان عالی کشور را بر عهده داشت. همچنین از اعضای هیئت نظارت بر اجرای فرمان امام خمینی در استان آذربایجان شرقی بود. فیضی سرابی در چهارمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری از سوی مردم استان آذربایجان شرقی به نمایندگی برگزیده شد (الوانساز خویی، ج ۲؛ «زندگینامه نامزدهای خبرگان رهبری» www.khobreganrahbari.com). او به فعالیت‌های عام‌المنفعه هم می‌پرداخت؛ از جمله می‌توان به احداث، توسعه و تجدید بنای مسجد، مدرسه، قبرستان، حمام و غسالخانه در روستای لکلی و همچنین تلاش برای خدمت‌¬رسانی به آن روستا اشاره کرد. او در ۲۲ فروردین ۱۴۰۱ در قم از دنیا رفت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط جعفر سبحانی در یکی از حجرات صحن حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد (انصاری، ۳۷۶).

منابع: الوانساز خویی، محمد (۱۳۹۴)، گلشن ابرار آذربایجان، به کوشش عبدالصمد جودتی استیار، ج ۲، تهران، پژوهشکده باقرالعلوم؛ انصاری، ناصرالدین (۱۴۰۱)، «درگذشتگان: آیت‌الله فیضی»، دوماهنامه آینه پژوهش، سال سی و دوم، شماره ۱۹۴، خرداد و تیر؛ حسن‌زاده، اسماعیل (۱۳۸۸)، انقلاب اسلامی در مرند، ج ۲، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ «زندگینامه نامزدهای خبرگان رهبری» www.khobreganrahbari.com.