عبدالرحمن فقیهی مازندرانی
فقیهی مازندرانی، عبدالرحمن؛ از شاگردان درس خارج فقه امام خمینی. عبدالرحمان فقیهی‌کلایی معروف به فقیهی مازندرانی در سال ۱۳۱۱ ش در روستای کلاشهر بهشهر و در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد. پدرش شیخ عبدالجبار فقیه کلایی از عالمان مازندران بود. عبدالرحمن فقیهی خواندن و نوشتن را در روستای کلا فراگرفت. سپس راهی کوهستان در بهشهر شد و مقدمات را در حوزه علمیه شیخ محمد کوهستانی خواند. آنگاه به مشهد رفت و در مدارس علمیه آن شهر بخشی از دوره سطح را نزد استادان آن سامان خواند، ولی درباره استادان او در مشهد اطلاعاتی در دست نیست. فقیهی مازندرانی سپس رهسپار عراق شد و به تحصیل در حوزه علمیه آن شهر ادامه داد. او در آن حوزه در درس‌های خارج فقه و اصول آیت‌الله سید ابوالقاسم موسوی خویی شرکت کرد. امام خمینی پس از عزیمت به عراق و استقرار در نجف اشرف در سال ۱۳۴۴ ش، درس خارج فقه (بیع مکاسب) را در مسجد شیخ انصاری معروف به مسجد ترک‌ها آغاز کرد و فقیهی مازندرانی از جمله افرادی بود که در درس امام خمینی حاضر شد («درگذشت آیت‌الله فقیهی مازندرانی»، ۲). او درباره حضور در درس امام خمینی و ویژگی‌های درس فوق می‌گوید: «اینجانب در بحث مکاسب حضرت امام شرکت داشتم و بحث ولایت فقیه می‌فرمودند. به‌طور مختصر نوشته بودم. در مسجد شیخ انصاری که تدریس می‌فرمودند، مسجد تقریباً از فضلا پر می‌شد. حضرت امام بعد از عنوان موضوع به تحلیل و تشریح مطلب می‌پرداختند و به شاگردان اجازه اشکال می‌دادند و با حوصله مستشکل را قانع می‌فرمودند. مستشکل همه‌روزۀ درس امام، شهید حاج‌آقا مصطفی بود که امام عنایت کامل به حرف‌های آن شهید داشتند» (سلسله موی دوست، ۱۷۵). او در ۲۵ مهر ۱۳۴۶ از امام خمینی اجازه تصدی در امور حسبیه وشرعیه دریافت کرد (صحیفه امام، ج۲، ۱۵۴). فقیهی همچنین از شاگردان آیت‌الله سید محمود حسینی شاهرودی بود و مسئولیت استفتائات دفتر آیت شاهرودی را بر عهده داشت. همچنین از درس‌های خارج فقه (مکاسب) آیت‌الله میرزا هاشم آملی استفاده می‌کرد و دروس ایشان را هم تقریر می‌کرد. فقیهی مازندرانی پس از بازگشت به کشور به تبلیغ و ارشاد مردم پرداخت. سپس به تدریس در حوزه علمیه قم را بر عهده گرفت. او همچنین با سفر به منطقه کلا، به تبلیغ در آن منطقه پرداخت. سپس حوزه علمیه روستای کلا را بنیان نهاد و در ایام تعطیلات تابستان به تدریس در آنجا می‌پرداخت («درگذشت آیت‌الله فقیهی مازندرانی»، ۲). عبدالرحمن فقیهی آثاری را نیز تألیف کرده است که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: یک دوره اصول از تقریرات بحث آیت‌الله خویی، بحث مکاسب مرحوم آیت‌الله میرزا هاشم آملی، شرحی از بیع مکاسب، شرح مختصری ناقص از کفایه‌الاصول به عربی، بیست‌ودو قاعده از قواعد فقهی، نوشتاری مختصر از مباحث شرح تجرید، جزواتی در احوالات معصومین علیهم‌السلام، جزوه‌ای راجع به غزوات و جنگ‌های حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام به عربی و فارسی. عبدالرحمن فقیهی مازندرانی در ۲۹ خرداد ۱۳۹۹ درگذشت و پیکرش در باغ بهشت (جنب گلزار شهدای قم) به خاک سپرده شد. منابع: «درگذشت آیت‌الله فقیهی مازندرانی» (۱۳۹۴)، دوهفته‌نامه افق حوزه، سال چهاردهم، شماره ۴۱۹، ۳ تیر؛ سلسله موی دوست: خاطرات دوران تدریس امام خمینی (س) به نقل از شاگردان، دوستان و منسوبین (۱۳۸۳)، به کوشش مجتبی فراهانی، با مقدمه عباسعلی عمید زنجانی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)؛ صحیفه امام (۱۳۷۸)، ج۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)..