علی‌اصغر طاهری کنی
طاهری کنی، علی‌اصغر؛ از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام خمینی. علی‌اصغر طاهری کنی یکی از شاگردان درس‌های خارج فقه و اصول امام خمینی بود. درباره تحصیلات او در کن یا تهران گزارشی در دست نیست. وی در دهه ۱۳۳۰ ش در قم حضور داشت و در حوزه علمیه قم به تحصیل می‌پرداخت و با زین‌العابدین قربانی هم‌مباحثه بود («خاطرات مشترک»، ۲۹-۳۰)، اما درباره استادان او در آن حوزه گزارشی وجود ندارد. همچنین اطلاعاتی درباره حضور او در درس‌های خارج فقه و اصول امام خمینی در حوزه علمیه قم در دست نیست. محمدحسین شریفی یکی از شاگردان امام خمینی در حوزه علمیه قم، نام او را در فهرست شاگردان امام خمینی آورده است (صحیفه دل، ج ۲، ۹۳) و با استناد به این گزارش می‌توان گفت که وی در مسجد سلماسی یا مسجد اعظم قم در درس‌های خارج فقه و اصول امام خمینی شرکت می‌کرده است. او در دوران تحصیل در قم، همراه با جمعی دیگر از طلاب و روحانیان حوزه علمیه قم چون اکبر هاشمی رفسنجانی و محمدرضا مهدوی کنی، برای تحصیل دروس جدید به تهران می‌رفت و در مدرسه علوی، در درس برخی از استادان آن مدرسه شرکت می‌کرد. مهدوی کنی در خاطراتش از پایان دوره متوسطه و اخذ دیپلم از مدرسه علوی سخن گفته است (خاطرات آیت‌الله مهدوی کنی، ۵۸) و می‌توان احتمال داد که علی‌اصغر طاهری کنی هم دوران متوسطه را در آن دبیرستان به پایان رسانده است. طاهری کنی از طلاب فعال بود. ازجمله فعالیت‌های او می‌توان به نگارش نامه‌هایی برای آیت‌الله سید حسین طباطبایی بروجردی در اعتراض به برخی اقدامات اطرافیان ایشان اشاره کرد («خاطرات مشترک» (۱۳۶۶)، فصلنامه یاد، شماره ۶، بهار؛ ۲۹-۳۰). او همچنین در تظاهرات طلاب حوزه علمیه قم علیه سید علی‌اکبر برقعی که از سوی حزب توده برای شرکت در کنفرانسی در برلین اعزام شده بود، حضور داشت (همان، ۳۵). طاهری کنی در آبان ۱۳۴۴ نیز همراه با جمع زیادی از روحانیان مبارز، نامه‌ای را به امیرعباس هویدا نخست‌وزیر وقت ارسال کردند و با اشاره به محرومیت یک‌ساله حوزه علمیه قم از وجود امام خمینی، تبعید ایشان را مغایر با قانون و شرع دانستند و خواستار بازگرداندن ایشان به کشور و آزادی دیگر زندانیان شدند. آنان همچنین در آن نامه رویکرد دولت در تعامل با منتقدان را به باد انتقاد گرفتند و خواستار احترام به آزادی بیان شدند (یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب ۳۷ شهید حجت‌الاسلام محمد منتظری، ۲۲۶-۳۱؛ اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ۱۸۵ ـ ۱۹۱). در سال ۱۳۴۵ ش و پس از دستگیری برخی از روحانیان ازجمله آقایان منتظری، احمد آذری قمی، عبدالرحیم ربانی شیرازی و شهاب‌الدین اشراقی، همراه با جمعی از محصلان فضلای حوزه علمیه قم، با ارسال نامه سرگشاده به مراجع تقلید مقیم قم و نجف، از آنان خواستند به این دستگیری‌ها واکنش نشان دهند و به حکومت پهلوی به خاطر چنین «اقدامات گستاخانه‌ای» تذکر دادند و آن اعمال را غیرقانونی دانستند (سیر مبارزات یاران امام در آینه اسناد ساواک، ج ۳، ۴۰۸-۴۰۹). سپس به نجف رفت و به تحصیل در حوزه علمیه آنجا ادامه داد. او در مسجد شیخ انصاری معروف به مسجد ترک‌ها در درس خارج فقه (بیع مکاسب) امام خمینی حضور داشت (خاطرات حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید علی‌اکبر محتشمی‌پور، ۵۰۵-۵۰۴؛ سلسله موی دوست، ۱۹۴)، ولی درباره سال‌های دقیق حضور او در آن درس گزارشی وجود ندارد. او ازجمله طلابی بود که در سال ۱۳۴۶ ش از سید مصطفی خمینی خواستند تدریس درس خارج اصول را در حوزه علمیه نجف اشرف آغاز کند و با آغاز این درس، مدت ده سال در آن درس شرکت کرد (راعی گلوجه، ۳۱-۳۲). وی همچنین برخی از طلاب را تشویق به حضور در درس مزبور می‌کرد (مجموعه مصاحبه‌ها در حاشیۀ کنگره شهید سید مصطفی خمینی (ره)، ۲۳۲). علی‌اصغر طاهری کنی به نوشته مهدوی کنی، در صرف و نحو و ادبیات خبره بود و تفسیری ادبی بر قرآن نوشت. همچنین مهدوی کنی از درگذشت او «چند سال پیش» سخن گفته است (خاطرات آیت‌الله مهدوی کنی، ۲۷) و با استناد به سال انتشار خاطرات مهدوی کنی، می‌توان گفت که پیش از سال ۱۳۸۵ ش (انتشار خاطرات مهدوی کنی) از دنیا رفته است. منابع: اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج ۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ خاطرات آیت‌الله مهدوی کنی (۱۳۸۵)، تدوین: دکتر غلامرضا خواجه‌سروی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ خاطرات حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید علی‌اکبر محتشمی‌پور (۱۳۷۶)، تهران، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی؛ «خاطرات مشترک» (۱۳۶۶)، فصلنامه یاد، شماره ۶، بهار؛ راعی گلوجه، سجاد (۱۳۸۴)، زندگینامه و مبارزات سید مصطفی خمینی، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج؛ سلسله موی دوست: خاطرات دوران تدریس امام خمینی (س) به نقل از شاگردان، دوستان و منسوبین (۱۳۸۳)، به کوشش مجتبی فراهانی، با مقدمه عباسعلی عمید زنجانی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)؛ سیر مبارزات یاران امام به روایت اسناد ساواک (۱۳۹۳)، ج ۳، تدوین: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی؛ صحیفه دل: خاطرات مکتوب از شاگردان امام خمینی (۱۳۷۹)، ج ۲، به کوشش حمید بصیرت‌منش، احمد میریان، تهران، مؤسسه تنظیم و نشرآثار امام خمینی؛ مجموعه مصاحبه‌ها در حاشیۀ کنگره شهید سید مصطفی خمینی(ره) (۱۳۷۶)، ج ۲، نشر و تدوین: کمیته علمی کنگرۀ شهید سید مصطفی خمینی، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج؛ یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب ۳۷ شهید حجت‌الاسلام محمد منتظری (۱۳۸۵)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.