محمدصادق جعفری برزندی
جعفری برزندی، محمدصادق؛ از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام خمینی. محمدصادق جعفری برزندی در سال ۱۲۹۹ ش در روستای اسمعلی کندی در مغان استان اردبیل به دنیا آمد. پدرش شیخ حسن جعفری از روحانیان برجسته دشت مغان بود که در دوره رضاشاه، محل رجوع مردم بود و از مردم در برابر عمال حکومتی دفاع می‌کرد. محمدصادق جعفری از کودکی دروس مقدماتی حوزوی را نزد پدرش که از مدرسان دروس حوزوی در آن سامان بود خواند. در سال ۱۳۱۲ ش راهی اردبیل شد و در مدارس علمیه آن شهر ازجمله مدرسه ملا ابراهیم، بخشی از دروس سطح را پیش آقایان شیخ محمدصادق نمینی و سید افتخار خلخالی فراگرفت. در سال ۱۳۱۹ ش برای تکمیل تحصیلات حوزوی به قم رفت و در حوزه علمیه آن شهر دروس سطح را نزد آیت‌الله سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی به پایان رساند. سپس در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سید محمد حجت کوه‌کمری، آیت‌الله سید حسین طباطبایی بروجردی و امام خمینی شرکت کرد (عزیززاده، ۴۷۵). درباره سال‌های حضور او در درس‌های امام خمینی اطلاعاتی در دست نیست و در زندگینامه او، درج‌شده در کتاب تاریخ دشت مغان صرفاً بر حضور او در درس امام خمینی اشاره شده است؛ بدون اینکه به سال‌های حضورش اشاره شود. می‌توان احتمال داد که در دهه ۱۳۲۰ ش و اوایل دهه ۱۳۳۰ ش از آن درس‌ها در مسجد محمدیه بهره می‌برده است. محمدصادق جعفری برزندی سپس به نجف اشرف شد و مدتی هم در حوزه علمیه آن شهر از درس‌های استادان آنجا ازجمله آیت‌الله سید محسن طباطبایی حکیم استفاده کرد (همان). درباره او اطلاعات بیشتری در منابع به دست نیامد. منبع: عزیززاده، میر نبی (۱۳۸۴)، تاریخ دشت مغان، تهران، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر.