ابراهیم فرقانی تیلی
فرقانی تیلی، ابراهیم؛ از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام خمینی. ابراهیم فرقانی تیلی در سال ۱۲۹۹ ش در خانوادهای روحانی در شبستر به دنیا آمد. پدرش میرزا محمد فرقانی تیلی از عالمان و همچنین شاعران آن شهر و پدربزرگش ملا ابراهیم خامنهای، از روحانیان خامنه بود که در روستای تیل شبستر مقیم شده بود و به تبلیغ دین در آن منطقه میپرداخت. ابراهیم فرقانی تیلی خواندن و نوشتن را در تیل فراگرفت. سپس به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و بخشی از مقدمات را در روستای تیل و نزد میرزا عبدالله صحیفه تیلی خواند. آنگاه راهی شهر تسوج (در استان آذربایجان شرقی) شد و کتابهای حاشیه ملا عبدالله، مطول و بعضی از دروس دیگر را نزد سید علینقی ملکی تسوجی، شیخ عباس رحیمیان، سید علیاکبر، حاج شیخ علی و آقا سید جعفر و میرزا عبدالله فراگرفت. فرقانی تیلی سپس به تبریز رفت و در مدرسه طالبیه آن شهر بخشی از دروس سطح را نزد آقایان میرزا علیاصغر باغمیشهای، میرزا محمود انصاری، سید مهدی انگجی و سید ابراهیم دروازهای خواند. آنگاه راهی قم شد و در حوزه علمیه آن شهر دروس عالی سطح را پیش آقایان میرزا محمد مجاهدی تبریزی و سید محمدباقر سلطانی طباطبابی به پایان رساند. ابراهیم فرقانی در همان دوران مدتی هم به تعبیر خودش «از باب تبرک و تیمن» در درسهای خارج آیات سید محمد حجت کوهکمری و سید حسین طباطبایی بروجردی حاضر میشد و سپس در درسهای خارج فقه و اصول آیات امام خمینی، سید کاظم شریعتمداری و سید شهابالدین مرعشی نجفی شرکت کرد، بنابراین استادان دوره خارج فقه او سه مرجع اخیر بودند. درباره سالهای دقیق حضور او در درسهای امام خمینی اطلاعاتی در دست نیست. او پس از هفت سال حضور در قم، به زادگاهش بازگشت و به تبلیغ دین میپرداخت و نماز جماعت را در آنجا اقامه میکرد. سپس با دایر کردن دفتر ازدواج و طلاق، به فعالیت در آن دفترخانه پرداخت. وی طبع شعر نیز دارد و اشعاری از او منتشر شده است. کتابهای نورافشان (مجموعه شعر) و دیوان اشعار از تألیفات اوست (رحمنزاده صوفیانی، ج ۲، ۲۱-۲۲). منبع: رحمنزاده صوفیانی، جعفر (۱۳۹۲)، دانشنامه ارونق و انزاب، با مقدمه سید احمد حسینی اشکوری، ج ۱، قم، مجمع ذخایر اسلامی.