۱۴٬۸۴۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح ارقام) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
| مشخصات نشر = | | مشخصات نشر = | ||
}} | }} | ||
'''آداب الصلاة'''، کتابی درباره آداب قلبی و باطنی نماز از [[امام‌خمینی]]، فارسی. | '''آداب الصلاة'''، کتابی درباره آداب قلبی و باطنی [[نماز]] از [[امام‌خمینی]]، فارسی. | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
معرفی و بررسی نماز از جنبه‌های عرفانی و اخلاقی، علاوه بر جنبه‌های فقهی، کم و بیش در میان عالمان دینی رواج داشته است. [[آقابزرگ تهرانی]] از چندین کتاب با عنوان «آداب الصلاة» نام می‌برد؛ ازجمله آداب الصلاة زین‌الدین‌بن‌علی ([[شهید ثانی]]) و آداب الصلاة [[آقانجفی اصفهانی]].<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱/۲۱-۲۲.</ref> امام‌خمینی کتاب آداب الصلاة را بر پایه همین سنت نوشته است. ایشان، سه سال پس از نگارش کتاب [[سرّ الصلاة]]، {{ببینید|سرّ الصلاة}} چون مطالب آن را متناسب با عموم مردم ندیده، در سال ۱۳۲۱ این کتاب را نوشته است و کوشیده است با بیانی قابل فهم برای عامه مردم برخی از آداب قلبی نماز را بیان کند.<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه آداب الصلاة، ۷.</ref> | معرفی و بررسی نماز از جنبه‌های عرفانی و اخلاقی، علاوه بر جنبه‌های فقهی، کم و بیش در میان عالمان دینی رواج داشته است. [[آقابزرگ تهرانی]] از چندین کتاب با عنوان «آداب الصلاة» نام می‌برد؛ ازجمله آداب الصلاة زین‌الدین‌بن‌علی ([[شهید ثانی]]) و آداب الصلاة [[آقانجفی اصفهانی]].<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱/۲۱-۲۲.</ref> امام‌خمینی کتاب آداب الصلاة را بر پایه همین سنت نوشته است. ایشان، سه سال پس از نگارش کتاب [[سر الصلاة|سرّ الصلاة]]، {{ببینید|سرّ الصلاة}} چون مطالب آن را متناسب با عموم مردم ندیده، در سال ۱۳۲۱ این کتاب را نوشته است و کوشیده است با بیانی قابل فهم برای عامه مردم برخی از آداب قلبی نماز را بیان کند.<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه آداب الصلاة، ۷.</ref> | ||
امام‌خمینی در این اثر همانند سایر آثار عرفانیِ خود از آیات قرآنی، احادیث و ادعیه بهره گرفته است. نثر اثر، خطابی، ارشادی، مسجّع و غالباً متوازی است و در لابهلای آن [[صنعت تضاد]] یا [[طباق]] به چشم می‌خورد. اصطلاحات عرفانی چشمگیرترین واژه‌های این کتاب است. ویژگی دیگر آن، علاوه بر استفاده از [[تمثیل]]، همانندی‌اش با سایر مکتوبات عارفان در بیان صمیمی و عاطفی است.<ref>اکبری، ویژگی‌های سبکی کتاب آداب الصلاة تالیف حضرت امام‌خمینی، ۱۹۱.</ref> | امام‌خمینی در این اثر همانند سایر آثار عرفانیِ خود از آیات قرآنی، احادیث و ادعیه بهره گرفته است. نثر اثر، خطابی، ارشادی، مسجّع و غالباً متوازی است و در لابهلای آن [[صنعت تضاد]] یا [[طباق]] به چشم می‌خورد. اصطلاحات عرفانی چشمگیرترین واژه‌های این کتاب است. ویژگی دیگر آن، علاوه بر استفاده از [[تمثیل]]، همانندی‌اش با سایر مکتوبات عارفان در بیان صمیمی و عاطفی است.<ref>اکبری، ویژگی‌های سبکی کتاب آداب الصلاة تالیف حضرت امام‌خمینی، ۱۹۱.</ref> | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
===مقاله اول=== | ===مقاله اول=== | ||
مقاله اول در دوازده فصل به بیان آدابی می‌پردازد که نه‌تنها در نماز بلکه در تمامی [[عبادات]] شرط است. فصل اول درباره «عزّ ربوبیت و ذلّ عبودیت» از منازل مهم سالک است؛ زیرا هر چه [[خودبینی]] و خودخواهی در انسان بیشتر باشد، از کمال انسانیت فاصله بیشتری دارد. البته انسان قادر است با [[توسل]] به [[خدا]] و [[اهل بیت|اولیای کمّل الهی(ع)]] به حقیقت عبودیت برسد و گوشه‌ای از سرّ عبادت را دریابد. | مقاله اول در دوازده فصل به بیان آدابی می‌پردازد که نه‌تنها در نماز بلکه در تمامی [[عبادات]] شرط است. | ||
فصل اول درباره «عزّ ربوبیت و ذلّ عبودیت» از منازل مهم سالک است؛ زیرا هر چه [[خودبینی]] و خودخواهی در انسان بیشتر باشد، از کمال انسانیت فاصله بیشتری دارد. البته انسان قادر است با [[توسل]] به [[خدا]] و [[اهل بیت|اولیای کمّل الهی(ع)]] به حقیقت عبودیت برسد و گوشه‌ای از سرّ عبادت را دریابد. | |||
فصل دوم به «مراتب چهارگانه مقامات اهل سلوک» ـ که به تعداد نفوس مخلوقات الهی‌اند ـ پرداخته و به مناسبت از [[علم]]، [[ایمان]]، [[اطمینان]] و [[مشاهده]] سخن گفته است. امام‌خمینی معتقد است اگر سالک با قدم سلوک علمی طی طریق کند، به مقام اول انسانیت نایل شده است؛ اما نباید خود را در قید این حجاب محبوس کند؛ زیرا [[حجاب علم]]، بزرگ‌ترین حجاب است.{{ببینید|حجب}} سپس باید ادراکات علمی را بر صفحه دل بنگارد و خود را از قیود و حجاب علمی برهاند تا به مقام ایمان به حقایق دست یابد و در مرحله بعد که کمال ایمان است، به مقام اطمینان راه یابد. سالک در مقام چهارم، نور خدا را در [[قلب]] احساس می‌کند و خود را مستغرق دریای لایتناهی خدا می‌بیند.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۰ - ۱۲.</ref> | فصل دوم به «مراتب چهارگانه مقامات اهل سلوک» ـ که به تعداد نفوس مخلوقات الهی‌اند ـ پرداخته و به مناسبت از [[علم]]، [[ایمان]]، [[اطمینان]] و [[مشاهده]] سخن گفته است. امام‌خمینی معتقد است اگر سالک با قدم سلوک علمی طی طریق کند، به مقام اول انسانیت نایل شده است؛ اما نباید خود را در قید این حجاب محبوس کند؛ زیرا [[حجاب علم]]، بزرگ‌ترین حجاب است.{{ببینید|حجب}} سپس باید ادراکات علمی را بر صفحه دل بنگارد و خود را از قیود و حجاب علمی برهاند تا به مقام ایمان به حقایق دست یابد و در مرحله بعد که کمال ایمان است، به مقام اطمینان راه یابد. سالک در مقام چهارم، نور خدا را در [[قلب]] احساس می‌کند و خود را مستغرق دریای لایتناهی خدا می‌بیند.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۰ - ۱۲.</ref> | ||
فصل سوم درباره «[[خشوع]]» است که امری لازم برای سالک به‌ویژه در نماز می‌باشد. مراتب خشوع به حسب مراتب ادراک [[جلال خداوند|جلال]] یا [[جمال خداوند]] است؛ از این‌رو دسته‌ای از قلوب، عشقی و از مظاهر جمال‌اند و پاره‌ای از قلوب خوفی و از مظاهر جلال‌اند.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۳.</ref>{{ببینید|خضوع و خشوع}} | فصل سوم درباره «[[خشوع]]» است که امری لازم برای سالک به‌ویژه در نماز می‌باشد. مراتب خشوع به حسب مراتب ادراک [[جلال خداوند|جلال]] یا [[جمال خداوند]] است؛ از این‌رو دسته‌ای از قلوب، عشقی و از مظاهر جمال‌اند و پاره‌ای از قلوب خوفی و از مظاهر جلال‌اند.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۳.</ref>{{ببینید|خضوع و خشوع}} | ||
فصل چهارم به «[[طمانینه]]» در نماز و چگونگی تحصیل آن اختصاص دارد؛ به این معنا که شخص سالک عبادت را از سر سکونت قلب و اطمینان خاطر به‌جا آورد تا آثار عبادت در ملکوت قلب حاصل شود و قلب از نور ایمان درخشان و نورانی گردد.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۶ - ۱۹.</ref>{{ببینید|طمانینه}} | فصل چهارم به «[[طمانینه]]» در نماز و چگونگی تحصیل آن اختصاص دارد؛ به این معنا که شخص سالک عبادت را از سر سکونت قلب و اطمینان خاطر به‌جا آورد تا آثار عبادت در ملکوت قلب حاصل شود و قلب از نور ایمان درخشان و نورانی گردد.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۶ - ۱۹.</ref>{{ببینید|طمانینه}} | ||
فصل پنجم درباره محافظت نماز و عبادات دیگر از تصرفات شیطانی و آثار سوء مسامحه‌کاری در این خصوص است؛ اگر عبادت انسان از تصرف [[شیطان]] خالص باشد و با ولایت [[پیامبر(ص)]] و [[امیرالمؤمنین(ع)]] عجین شده باشد، آن‌گاه این عبادت غذای روح و قلب انسان می‌شود و سالک را به [[قرب الی الله]] می‌رساند.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۹ - ۲۲.</ref> | فصل پنجم درباره محافظت نماز و عبادات دیگر از تصرفات شیطانی و آثار سوء مسامحه‌کاری در این خصوص است؛ اگر عبادت انسان از تصرف [[شیطان]] خالص باشد و با ولایت [[پیامبر(ص)]] و [[امیرالمؤمنین(ع)]] عجین شده باشد، آن‌گاه این عبادت غذای روح و قلب انسان می‌شود و سالک را به [[قرب الی الله]] می‌رساند.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۹ - ۲۲.</ref> | ||
فصل ششم به نشاط و بهجت در عبادت که ادب قلبی نماز و سایر عبادات است، می‌پردازد؛ سالک با رعایت آن به نتایج خوب و مطلوبی مانند بهجت قلب، انبساط خاطر و کشف برخی از اسرار عبادات می‌رسد.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۲۳ - ۲۴.</ref> | |||
فصل ششم به نشاط و بهجت در [[عبادت]] که ادب قلبی نماز و سایر عبادات است، می‌پردازد؛ سالک با رعایت آن به نتایج خوب و مطلوبی مانند بهجت قلب، انبساط خاطر و کشف برخی از اسرار عبادات می‌رسد.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۲۳ - ۲۴.</ref> | |||
فصل هفتم به چگونگی تفهیم حقایق عبادات به قلب اختصاص دارد و فصل‌های هشتم تا دهم درباره جایگاه [[حضور قلب]] و پیامدهای عدم حضور قلب در نماز است. روایاتی درباره حضور قلب، موانع حضور قلب و رفع آنها به تناسب در این فصل‌ها آمده است.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۲۸ - ۴۳.</ref> | فصل هفتم به چگونگی تفهیم حقایق عبادات به قلب اختصاص دارد و فصل‌های هشتم تا دهم درباره جایگاه [[حضور قلب]] و پیامدهای عدم حضور قلب در نماز است. روایاتی درباره حضور قلب، موانع حضور قلب و رفع آنها به تناسب در این فصل‌ها آمده است.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۲۸ - ۴۳.</ref> | ||
دو فصل پایانی این مقاله ویژه تعلیم و تربیت قوای ظاهری و باطنی نفس و مباحثی عملی برای رام‌کردن [[قوه خیال]] و [[قوه واهمه]] است تا انسان به‌تدریج بر شیطان خیال غلبه یابد و حلاوت حضور قلب را احساس کند. [[حبّ دنیا]] عامل اصلی تشتت خیال در این سیر معرفی شده است. امام‌خمینی در کتاب [[شرح چهل حدیث]] توضیح بیشتری درباره مضرات و مهالک حاصله از این حبّ نفسی داده است.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۴۳ -۵۳.</ref> | |||
دو فصل پایانی این مقاله ویژه تعلیم و تربیت قوای ظاهری و باطنی نفس و مباحثی عملی برای رام‌کردن [[قوه خیال]] و [[قوه واهمه]] است تا انسان به‌تدریج بر شیطان خیال غلبه یابد و حلاوت حضور قلب را احساس کند. [[حب دنیا|حبّ دنیا]] عامل اصلی تشتت خیال در این سیر معرفی شده است. امام‌خمینی در کتاب [[شرح چهل حدیث]] توضیح بیشتری درباره مضرات و مهالک حاصله از این حبّ نفسی داده است.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۴۳ -۵۳.</ref> | |||
===مقاله دوم=== | ===مقاله دوم=== | ||
| خط ۵۷: | خط ۶۶: | ||
====مقصد اول==== | ====مقصد اول==== | ||
مقصد اول درباره «[[طهارت]]» و در هفت فصل است. امام‌خمینی نخست اجمالی از سرّ طهارت را که شرط لازم برای عروج سالک به مقام قرب حق‌تعالی است، بیان می‌کند و می‌نویسد سالک تا زمانی که قوای نفس را از معاصی و آلودگی‌ها، پاک و پاکیزه نکند، از فتوحات باطنی که مقصد اعلی است محروم خواهد بود.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۵۵.</ref> | مقصد اول درباره «[[طهارت]]» و در هفت فصل است. امام‌خمینی نخست اجمالی از سرّ طهارت را که شرط لازم برای عروج سالک به مقام قرب حق‌تعالی است، بیان می‌کند و می‌نویسد سالک تا زمانی که [[قوای نفس]] را از معاصی و آلودگی‌ها، پاک و پاکیزه نکند، از فتوحات باطنی که مقصد اعلی است محروم خواهد بود.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۵۵.</ref> | ||
اما طهارت دارای مراتبی است: نخستین مرتبه آن به‌جاآوردن سنت‌های الهی و پایبندی به اوامر حق‌تعالی است. مرتبه بالاتر آن، طهارت قلب و تسلیم آن به خداوند است. این روند ادامه می‌یابد تا [[عبودیت]] به‌کلی فانی و پنهان شود و [[ربوبیت]] ظاهر و هویدا گردد. پس از این نیز مراتبی است که امام‌خمینی ذکر آن را مناسب کتاب نمی‌داند.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۵۹ ۶۱.</ref> | اما طهارت دارای مراتبی است: نخستین مرتبه آن به‌جاآوردن سنت‌های الهی و پایبندی به اوامر حق‌تعالی است. مرتبه بالاتر آن، طهارت قلب و تسلیم آن به خداوند است. این روند ادامه می‌یابد تا [[عبودیت]] به‌کلی فانی و پنهان شود و [[ربوبیت]] ظاهر و هویدا گردد. پس از این نیز مراتبی است که امام‌خمینی ذکر آن را مناسب کتاب نمی‌داند.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۵۹ ۶۱.</ref> | ||
| خط ۷۳: | خط ۸۲: | ||
====مقصد پنجم==== | ====مقصد پنجم==== | ||
مقصد پایانی اشار‌ه‌ای به آداب «استقبال» دارد. از نظر امام‌خمینی، [[استقبال به کعبه]] و روی‌گرداندن از جمیع جهات متفرقه، برای بیداری [[فطرت]] و پیدایی نور فطرت از حجاب‌های متفرقه است تا نمازگزار به قلب بفهماند غیر از جلوه ذاتِ مقدس حق همه چیز فانی و زایل است.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۱۵ - ۱۲۰.</ref> | مقصد پایانی اشار‌ه‌ای به آداب «استقبال» دارد. از نظر امام‌خمینی، [[استقبال به کعبه]] و روی‌گرداندن از جمیع جهات متفرقه، برای بیداری [[فطرت]] و پیدایی نور فطرت از حجاب‌های متفرقه است تا نمازگزار به [[قلب]] بفهماند غیر از جلوه ذاتِ مقدس حق همه چیز فانی و زایل است.<ref>امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۱۵ - ۱۲۰.</ref> | ||
===مقاله سوم=== | ===مقاله سوم=== | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۲۰: | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
[[سیداحمد فهری زنجانی]] کتاب آداب الصلاة را همراه مباحثی برگرفته از اسرار الصلاة [[شهید ثانی]] و اسرار الصلاة [[قاضی‌سعید قمی]] و اسرار الصلاة [[میرزاجواد ملکی تبریزی]] در دو جلد سامان داده و با عنوان «[[پرواز در ملکوت]]» (شرح و تفسیر آداب الصلاة حضرت امام‌خمینی) نشر داده است؛ پرواز در ملکوت را نخست انتشارات «نهضت زنان مسلمان»، سپس انتشارات «فیض کاشانی» در ۵۹۳ صفحه به چاپ رساندند؛ بار دیگر انتشارات آستان قدس رضوی با همین عنوان در سال ۱۳۶۶ در ۴۲۳ صفحه منتشر کرد. فهری یادآور شده است آداب الصلاة امام‌خمینی در ضمن کتاب پرواز در ملکوت، بدون ذکر صریح نام ایشان ـ به علت انتشار آن در دوران [[رژیم پهلوی]] ـ و همراه با توضیحات و تصرفاتی آورده شده و در آن با عنوان «استاد الهی ما» به مؤلف اشاره شده است؛ ولی در چاپ دوم آن که مصادف با پیروزی [[انقلاب اسلامی]] بود، نام مؤلف صریحاً آمده و تقریباً تمام کتاب آداب الصلاة در دو جلد پرواز در ملکوت گنجانده شده است<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه، موسوعة الامام‌الخمینی، آداب الصلاة، ۴۸/نه.</ref> | [[سیداحمد فهری زنجانی]] کتاب آداب الصلاة را همراه مباحثی برگرفته از اسرار الصلاة [[شهید ثانی]] و اسرار الصلاة [[قاضی‌سعید قمی]] و اسرار الصلاة [[میرزاجواد ملکی تبریزی]] در دو جلد سامان داده و با عنوان «[[پرواز در ملکوت]]» (شرح و تفسیر آداب الصلاة حضرت امام‌خمینی) نشر داده است؛ پرواز در ملکوت را نخست انتشارات «نهضت زنان مسلمان»، سپس انتشارات «فیض کاشانی» در ۵۹۳ صفحه به چاپ رساندند؛ بار دیگر انتشارات آستان قدس رضوی با همین عنوان در سال ۱۳۶۶ در ۴۲۳ صفحه منتشر کرد. فهری یادآور شده است آداب الصلاة امام‌خمینی در ضمن کتاب پرواز در ملکوت، بدون ذکر صریح نام ایشان ـ به علت انتشار آن در دوران [[رژیم پهلوی]] ـ و همراه با توضیحات و تصرفاتی آورده شده و در آن با عنوان «استاد الهی ما» به مؤلف اشاره شده است؛ ولی در چاپ دوم آن که مصادف با پیروزی [[انقلاب اسلامی]] بود، نام مؤلف صریحاً آمده و تقریباً تمام کتاب آداب الصلاة در دو جلد پرواز در ملکوت گنجانده شده است<ref>مؤسسه تنظیم، مقدمه، موسوعة الامام‌الخمینی، آداب الصلاة، ۴۸/نه.</ref> | ||
انتشارات ناصر و پیام آزادی (تهران) در سال ۱۳۶۸ کتاب آداب الصلاة را در ۴۲۴ صفحه چاپ کردند و انتشارات دارالکتاب (قم، چاپ دوم، ۱۳۶۳.) آن را در دو مجلد منتشر کرد. سرانجام [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]] کتاب را در سال ۱۳۷۰ با کیفیتی متفاوت در ۴۲۶ صفحه به همراه فهرست‌های فنی و در قطع وزیری منتشر کرد. دو هدیه‌نامه به همراه متن دست‌خط آن در این چاپ به چشم می‌آید و حاکی است، امام‌خمینی در سال ۱۳۶۳، این کتاب را به فرزند خود [[سیداحمد خمینی]] و [[فاطمه طباطبایی]] (همسر سیداحمد خمینی) اهدا کرده است. | |||
انتشارات ناصر و پیام آزادی (تهران) در سال ۱۳۶۸ کتاب آداب الصلاة را در ۴۲۴ صفحه چاپ کردند و انتشارات دارالکتاب (قم، چاپ دوم، ۱۳۶۳.) آن را در دو مجلد منتشر کرد. سرانجام [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی]] کتاب را در سال ۱۳۷۰ با کیفیتی متفاوت در ۴۲۶ صفحه به همراه فهرست‌های فنی و در قطع وزیری منتشر کرد. دو هدیه‌نامه به همراه متن [[دست‌خط امام‌خمینی|دست‌خط]] آن در این چاپ به چشم می‌آید و حاکی است، امام‌خمینی در سال ۱۳۶۳، این کتاب را به فرزند خود [[سیداحمد خمینی]] و [[فاطمه طباطبایی]] (همسر سیداحمد خمینی) اهدا کرده است. | |||
همچنین این مؤسسه در چاپ دیگری، نسخه خطی کتاب را به نسخه چاپی ضمیمه کرده و آن را در ۷۳۷ صفحه منتشر کرده است. در برخی از صفحات نسخه دستنویس امام‌خمینی حاشیه‌هایی به قلم ایشان دیده می‌شود که بعداً به متن افزوده شده و برخی از آنها در نسخه چاپی نیامده است<ref>← امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۱۳، ۱۵۴ و ۱۶۲ نسخه دستنویس.</ref>؛ اما در جلد ۴۸ «[[موسوعة الامام‌الخمینی]]» که در سال ۱۳۹۲ش/ ۱۴۳۴ق منتشر شده، نسخه خطی کتاب مبنا قرار گرفته و این نقص اصلاح شده است. کتاب دارای فهرستی تفصیلی است که امام‌خمینی آن را در هفت صفحه نسخه خطی نوشته است. | همچنین این مؤسسه در چاپ دیگری، نسخه خطی کتاب را به نسخه چاپی ضمیمه کرده و آن را در ۷۳۷ صفحه منتشر کرده است. در برخی از صفحات نسخه دستنویس امام‌خمینی حاشیه‌هایی به قلم ایشان دیده می‌شود که بعداً به متن افزوده شده و برخی از آنها در نسخه چاپی نیامده است<ref>← امام‌خمینی، آداب الصلاة، ۱۱۳، ۱۵۴ و ۱۶۲ نسخه دستنویس.</ref>؛ اما در جلد ۴۸ «[[موسوعة الامام‌الخمینی]]» که در سال ۱۳۹۲ش/ ۱۴۳۴ق منتشر شده، نسخه خطی کتاب مبنا قرار گرفته و این نقص اصلاح شده است. کتاب دارای فهرستی تفصیلی است که امام‌خمینی آن را در هفت صفحه نسخه خطی نوشته است. | ||
سیداحمد فهری کتاب آداب الصلاة را در سال ۱۴۰۶ق/ ۱۹۸۶م به عربی ترجمه کرده و آن را مؤسسة الاعلمی للمطبوعات در بیروت با عنوان «الآداب المعنویة للصلاة» به چاپ رسانده است. سپس مؤسسه انتشارات علمی ـ فرهنگی در سال ۱۴۱۹ق/ ۱۹۹۹م هم‌زمان با یکصدمین سالگرد تولد امام‌خمینی، آن را در ۵۴۰ صفحه به همراه فهرست مطالب و نشانی آیات و روایات چاپ و منتشر کرده است. در این سال خلاصه این کتاب با عنوان «مختصر الآداب المعنویة للصلاة» در بیروت انتشار یافته است. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی کتاب را به زبان اردو نیز ترجمه کرده است.<ref>مؤسسه تنظیم، فهرست آثار، ۱.</ref> سالار منافی کتاب را به زبان انگلیسی نیز ترجمه کرده و برای اطمینان از صحت ترجمه از کتی جی. ویلیامز که مسلمانی انگلیسی‌زبان است، کمک گرفته است.<ref>اکبری، ویژگی‌های سبکی کتاب آداب الصلاة تالیف حضرت امام‌خمینی، ۱۹/ ۱۷۰ - ۱۷۹.</ref> | [[سیداحمد فهری]] کتاب آداب الصلاة را در سال ۱۴۰۶ق/ ۱۹۸۶م به عربی ترجمه کرده و آن را مؤسسة الاعلمی للمطبوعات در بیروت با عنوان «الآداب المعنویة للصلاة» به چاپ رسانده است. سپس مؤسسه انتشارات علمی ـ فرهنگی در سال ۱۴۱۹ق/ ۱۹۹۹م هم‌زمان با یکصدمین سالگرد تولد امام‌خمینی، آن را در ۵۴۰ صفحه به همراه فهرست مطالب و نشانی آیات و روایات چاپ و منتشر کرده است. در این سال خلاصه این کتاب با عنوان «مختصر الآداب المعنویة للصلاة» در بیروت انتشار یافته است. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی کتاب را به زبان اردو نیز ترجمه کرده است.<ref>مؤسسه تنظیم، فهرست آثار، ۱.</ref> سالار منافی کتاب را به زبان انگلیسی نیز ترجمه کرده و برای اطمینان از صحت ترجمه از کتی جی. ویلیامز که مسلمانی انگلیسی‌زبان است، کمک گرفته است.<ref>اکبری، ویژگی‌های سبکی کتاب آداب الصلاة تالیف حضرت امام‌خمینی، ۱۹/ ۱۷۰ - ۱۷۹.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||