افکار عمومی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۴۰۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ تیر ۱۴۰۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''افکار عمومی'''، دیدگاه و واکنش عمومی [[مردم]] در برابر یک رویداد.
'''افکار عمومی''' به‌معنای دیدگاه و واکنش عمومی [[مردم]] در برابر یک رویداد است.
 
در شکل‌گیری افکار عمومی عوامل بسیاری دخالت دارد که از جمله آنها ارزش‌های فرهنگی، محیط جغرافیایی، اعتقادات دینی و شخصیت فردی است. اقناع افکار عمومی و جهت‌دهی درست به آن در [[قرآن|قرآن کریم]] نیز دارای اهمیت شمرده شده است. برخی معتقدند بدون جلب رضایت اکثر مردم، اداره هیچ جامعه‌ای دوام نخواهد داشت.
 
[[امام‌خمینی]] با درک درست اهمیت افکار عمومی در روند امور، در دوران مبارزه، یکی از ابزارهای قانونی و تأثیرگذار بر جامعه را فشار افکار عمومی می‌دانست و آن را عین [[قانون]] و زمینه‌ساز برقراری یک حکومت قانونی می‌شمرد. به باور او عدم اهمیت [[رژیم پهلوی]] به افکار عمومی باعث سست شدن رابطه مردم با آن رژیم شده بود. به گفته امام‌خمینی نشانه‌های این موضوع نیز مواردی چون نبود آزادی‌های سیاسی، وضعیت اقتصادی نابسامان، اجرای برنامه‌های بدون پشتوانه‌ای چون [[جشن هنر شیراز|جشن هنر]] و تلاش رژیم در تغییر ارزش‌های اسلامی بود.
 
امام‌خمینی پس از [[انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب]] نیز هدایت افکار عمومی در هنگام تصمیم‌گیری‌های کشور را ابزاری مؤثر برای پیشرفت همه‌جانبه تلقی می‌کرد و بر این باور بود که اطلاع‌رسانی درست می‌تواند کشور را در برابر هجمه‌های تبلیغاتی [[دشمن|دشمنان]] ایمن سازد؛ چراکه در نظام بین‌الملل کنونی، اغفال افکار عمومی همواره جزء برنامه‌ها و اهداف سلطه‌گران بوده است. به باور وی از طریق آموزش و تبلیغات صحیح می‌توان به هدایت افکار عمومی در مسیر صحیح اقدام کرد.


== مفهوم‌شناسی ==
== مفهوم‌شناسی ==
خط ۱۳: خط ۱۹:


== اهمیت افکار عمومی ==
== اهمیت افکار عمومی ==
در [[قرآن کریم]]، اساسی‌ترین روش [[پیامبران(ع)]] برای دستیابی به رسالت خویش، بیدارکردن [[فطرت]] نوع [[بشر]] و دعوت انسان‌ها به سوی [[توحید|یکتاپرستی]] دانسته شده‌است<ref>روم، ۳۰.</ref> اقناع و جهت‌دهی به افکار عمومی بوده‌است. یکی از مشهورترین اقناع افکار عمومی در تاریخ، عمل [[حضرت ابراهیم(ع)]] در رویارویی با ستاره‌پرستان بود که در قرآن کریم نیز آمده‌است<ref>انعام، ۷۶–۷۸.</ref> فرمان [[امام‌علی(ع)]] به [[مالک اشتر]] در خصوص اهمیت و توجه به افکار عمومی<ref>نهج البلاغه، ن۵۳، ۴۶۲–۴۶۳.</ref> نیز حکایت از اهمیت این مقوله در [[اسلام]] دارد. جامعه‌شناسان افکار عمومی را عامل ارتباط و کنش متقابل اجتماعی دانسته‌اند<ref>طاعتی، افکار عمومی، رسانه‌ها و تبلیغات، ۱۱.</ref> و گروهی معتقدند بدون جلب رضایت اکثر مردم، اداره هیچ جامعه‌ای دوام نخواهد داشت.<ref>دادگران، افکار عمومی و معیارهای سنجش آن، ۱۱۵.</ref>{{سخ}}
در [[قرآن کریم]]، اساسی‌ترین روش [[پیامبران(ع)]] برای دستیابی به رسالت خویش، بیدارکردن [[فطرت]] نوع [[بشر]] و دعوت انسان‌ها به سوی [[توحید|یکتاپرستی]] از طریق اقناع و جهت‌دهی به افکار عمومی دانسته شده‌است<ref>روم، ۳۰.</ref>. یکی از مشهورترین اقناع افکار عمومی در تاریخ، عمل [[حضرت ابراهیم(ع)]] در رویارویی با ستاره‌پرستان بود که در قرآن کریم نیز آمده‌است<ref>انعام، ۷۶–۷۸.</ref> فرمان [[امام‌علی(ع)]] به [[مالک اشتر]] در خصوص اهمیت و توجه به افکار عمومی<ref>نهج البلاغه، ن۵۳، ۴۶۲–۴۶۳.</ref> نیز حکایت از اهمیت این مقوله در [[اسلام]] دارد. جامعه‌شناسان افکار عمومی را عامل ارتباط و کنش متقابل اجتماعی دانسته‌اند<ref>طاعتی، افکار عمومی، رسانه‌ها و تبلیغات، ۱۱.</ref> و گروهی معتقدند بدون جلب رضایت اکثر مردم، اداره هیچ جامعه‌ای دوام نخواهد داشت.<ref>دادگران، افکار عمومی و معیارهای سنجش آن، ۱۱۵.</ref>{{سخ}}
افکار عمومی نزد [[امام‌خمینی]] نیز اهمیت بسزایی داشت؛ چنان‌که در دوره مبارزه، یکی از ابزارهای قانونیِ در اختیار ملت و از عوامل تأثیرگذار بر جامعه را فشار افکار عمومی می‌دانست و آن را عین قانون و زمینه‌ساز برقراری یک حکومت قانونی می‌شمرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۵/۴۹۹ و ۵۲۳.</ref> ایشان در این دوره، با توجه به اهمیت و کارکرد افکار عمومی، از تأثیر قضاوت و فشار افکار عمومی بر تصمیم‌گیری‌ها و سیاست کشورها آگاه بود و از همین‌رو افزون بر اینکه افکار عمومی ایران و دنیا را به قضاوت دربارهٔ مبارزه حق‌طلبانه مردم ایران فرامی‌خواند، به [[ابرقدرت‌ها|قدرت‌های بزرگ دنیا]] هم هشدار می‌داد تا با حمایت از [[رژیم پهلوی]]، افکار عمومی دنیا را علیه مردم خود نشورانند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۱۴۲؛ ۳/۴۷۳، ۴۹۷ و ۵/۲۹۸، ۴۹۹، ۵۲۳.</ref> برهمین‌اساس توانست برای ساقط‌کردن رژیم پهلوی، رهبری طیف گسترده‌ای از نیروهای سیاسی و اجتماعی را بر عهده بگیرد و افکار عمومی را در مقابله با رژیم هدایت کند.<ref>آبراهامیان، ایران بین دو انقلاب، ۶۵۵–۶۵۶.</ref>
افکار عمومی نزد [[امام‌خمینی]] نیز اهمیت بسزایی داشت؛ چنان‌که در دوره مبارزه، یکی از ابزارهای قانونیِ در اختیار ملت و از عوامل تأثیرگذار بر جامعه را فشار افکار عمومی می‌دانست و آن را عین قانون و زمینه‌ساز برقراری یک حکومت قانونی می‌شمرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۵/۴۹۹ و ۵۲۳.</ref> ایشان در این دوره، با توجه به اهمیت و کارکرد افکار عمومی، از تأثیر قضاوت و فشار افکار عمومی بر تصمیم‌گیری‌ها و سیاست کشورها آگاه بود و از همین‌رو افزون بر اینکه افکار عمومی ایران و دنیا را به قضاوت دربارهٔ مبارزه حق‌طلبانه مردم ایران فرامی‌خواند، به [[ابرقدرت‌ها|قدرت‌های بزرگ دنیا]] هم هشدار می‌داد تا با حمایت از [[رژیم پهلوی]]، افکار عمومی دنیا را علیه مردم خود نشورانند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۱۴۲؛ ۳/۴۷۳، ۴۹۷ و ۵/۲۹۸، ۴۹۹، ۵۲۳.</ref> برهمین‌اساس توانست برای ساقط‌کردن رژیم پهلوی، رهبری طیف گسترده‌ای از نیروهای سیاسی و اجتماعی را بر عهده بگیرد و افکار عمومی را در مقابله با رژیم هدایت کند.<ref>آبراهامیان، ایران بین دو انقلاب، ۶۵۵–۶۵۶.</ref>


خط ۲۲: خط ۲۸:


== هدایت افکار عمومی ==
== هدایت افکار عمومی ==
امام‌خمینی هدایت افکار عمومی در هنگام تصمیم‌گیری‌های کشور را ابزاری مؤثر برای پیشرفت همه‌جانبه کشور می‌دانست<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۵/۲۷۹.</ref> و برای این هدایت و جهت‌دهی راهکارهایی در نظر می‌گرفت. ایشان آموزش صحیح برای تحول در افکار و فرهنگ مردم، دوری از گرایش‌های طاغوتی و هم‌رأیی و اتفاق عموم در جهت تحقق [[حکومت اسلامی]]<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۶/۴۸۰–۴۸۲؛ ۷/۱–۲ و ۸/۲۰۸–۲۰۹.</ref> و اطلاع‌رسانی صحیح<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۳/۱ و ۱۶/۱۱۸.</ref> و گفتگوی صادقانه با مردم در خصوص مشکلات [[جامعه]]<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۷/۱.</ref> را ازجمله راهکارهای هدایت افکار عمومی در جامعه می‌دانست و معتقد بود هر گونه تلاش در زمینه اصلاح و ارتقای افکار عمومی به منظور مصونیت‌بخشی در برابر توطئه‌های دشمنان قابل ستایش است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۰/۴۷۱.</ref>{{سخ}}
امام‌خمینی هدایت افکار عمومی در هنگام تصمیم‌گیری‌های کشور را ابزاری مؤثر برای پیشرفت همه‌جانبه کشور می‌دانست<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۵/۲۷۹.</ref> و برای این هدایت و جهت‌دهی راهکارهایی در نظر می‌گرفت. ایشان آموزش صحیح برای تحول در افکار و فرهنگ مردم، دوری از گرایش‌های طاغوتی و هم‌رأیی و اتفاق عموم در جهت تحقق [[حکومت اسلامی]]<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۶/۴۸۰–۴۸۲؛ ۷/۱–۲ و ۸/۲۰۸–۲۰۹.</ref> و اطلاع‌رسانی صحیح<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۳/۱ و ۱۶/۱۱۸.</ref> و گفتگوی صادقانه با مردم در خصوص مشکلات [[جامعه]]<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۷/۱.</ref> را ازجمله راهکارهای هدایت افکار عمومی در جامعه می‌دانست و معتقد بود هر گونه تلاش در زمینه اصلاح و ارتقای افکار عمومی به منظور مصونیت‌بخشی در برابر توطئه‌های دشمنان قابل ستایش است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۰/۴۷۱.</ref>
 
امام‌خمینی ابزارهایی را نیز برای اجرایی‌شدن هدایت افکار عمومی جامعه لازم می‌دانست که می‌توان آن‌ها را در دو حوزه کلانِ آموزش و فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی دسته‌بندی کرد. ایشان برای فرهنگ‌سازی و آموزشِ صحیح افکار عمومی در برابر دسیسه‌های [[دشمن]] به نهاد [[آموزش و پرورش]]،<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۷۴–۷۵؛ ۱۰/۷۸–۸۳، ۲۳۲ و ۱۶/۴۹۵–۵۰۳.</ref> نهادهای فرهنگ‌ساز مانند [[سینما]]،<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۱۷۶.</ref> {{ببینید|متن=ببینید| فرهنگ | سینما}} [[هنر]]،<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲۱/۱۴۵.</ref> و نهاد [[دانشگاه]]<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۷/۴۳۲؛ ۸/۶۱ و ۱۷/۱۵۰.</ref> اهمیت می‌داد و در مقوله اطلاع‌رسانی صحیح به مردم، ابزارهایی مانند [[رسانه جمعی]]،<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۴۵۶؛ ۱۱/۱۹۵–۱۹۶ و ۱۳/۱۵۶–۱۵۹.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|مطبوعات}} [[صدا و سیما]]،<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۶/۳۹۹ و ۱۳/۱۵۷–۱۵۸.</ref> {{ببینید|متن=ببینید| رادیو | تلویزیون}} و منابر مذهبی<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۲۳۲ و ۳۴۶.</ref> را مؤثر می‌دانست.{{سخ}}
امام‌خمینی ابزارهایی را نیز برای اجرایی‌شدن هدایت افکار عمومی جامعه لازم می‌دانست که می‌توان آن‌ها را در دو حوزه کلانِ آموزش و فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی دسته‌بندی کرد. ایشان برای فرهنگ‌سازی و آموزشِ صحیح افکار عمومی در برابر دسیسه‌های [[دشمن]] به نهاد [[آموزش و پرورش]]،<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۷۴–۷۵؛ ۱۰/۷۸–۸۳، ۲۳۲ و ۱۶/۴۹۵–۵۰۳.</ref> نهادهای فرهنگ‌ساز مانند [[سینما]]،<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۱۷۶.</ref> {{ببینید|متن=ببینید| فرهنگ | سینما}} [[هنر]]،<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۲۱/۱۴۵.</ref> و نهاد [[دانشگاه]]<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۷/۴۳۲؛ ۸/۶۱ و ۱۷/۱۵۰.</ref> اهمیت می‌داد و در مقوله اطلاع‌رسانی صحیح به مردم، ابزارهایی مانند [[رسانه جمعی]]،<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۴۵۶؛ ۱۱/۱۹۵–۱۹۶ و ۱۳/۱۵۶–۱۵۹.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|مطبوعات}} [[صدا و سیما]]،<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۶/۳۹۹ و ۱۳/۱۵۷–۱۵۸.</ref> {{ببینید|متن=ببینید| رادیو | تلویزیون}} و منابر مذهبی<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱/۲۳۲ و ۳۴۶.</ref> را مؤثر می‌دانست.{{سخ}}
ایشان معتقد بود با اطلاع‌رسانی درست در خصوص اخبار و رویدادهای کشور می‌توان در مقابل هجمه‌های تبلیغاتی و مسموم رسانه‌های دشمن به مقابله پرداخت و ملت را از واقعیات جامعه آگاه کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۶/۳۹.</ref> چنان‌که امروزه رسانه‌های گروهی در جهت‌دهی و تنظیم افکار عمومی نقشی بسزا دارند<ref>داوودی، در میانه دو انقلاب، ۶۲–۶۳.</ref> و از نظر برخی از صاحب‌نظران مهم‌ترین ابزار انتقال افکار و اطلاعات در جامعه‌اند.<ref>فخّار طوسی، امام‌خمینی و رسانه‌های گروهی، ۲۳۰.</ref>
ایشان معتقد بود با اطلاع‌رسانی درست در خصوص اخبار و رویدادهای کشور می‌توان در مقابل هجمه‌های تبلیغاتی و مسموم رسانه‌های دشمن به مقابله پرداخت و ملت را از واقعیات جامعه آگاه کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۶/۳۹.</ref> چنان‌که امروزه رسانه‌های گروهی در جهت‌دهی و تنظیم افکار عمومی نقشی بسزا دارند<ref>داوودی، در میانه دو انقلاب، ۶۲–۶۳.</ref> و از نظر برخی از صاحب‌نظران مهم‌ترین ابزار انتقال افکار و اطلاعات در جامعه‌اند.<ref>فخّار طوسی، امام‌خمینی و رسانه‌های گروهی، ۲۳۰.</ref>
خط ۶۴: خط ۷۱:


== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
* سیدمحمدصادق حسینی، «[https://books.khomeini.ir/books/10002/147/ افکار عمومی]»، دانشنامه امام خمینی، ج۲، ص۱۴۷–۱۵۱.
* سیدمحمدصادق حسینی، «[https://books.khomeini.ir/books/10002/147/ افکار عمومی]»، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۲، ص۱۴۷–۱۵۱.


[[رده:مقاله‌های جلد دوم دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های جلد دوم دانشنامه امام‌خمینی]]
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]]
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های بی‌نیاز از جعبه اطلاعات]]
[[رده:مقاله‌های بی‌نیاز از جعبه اطلاعات]]
[[رده:مفاهیم سیاسی]]
[[رده:مفاهیم سیاسی]]
[[رده:اندیشه‌های امام خمینی]]
[[رده:اندیشه‌های امام‌خمینی]]
[[رده:مفاهیم اجتماعی]]
[[رده:مفاهیم اجتماعی]]
[[رده:مقاله‌های دارای شناسه]]
۱۴٬۵۰۰

ویرایش