جهان اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

جهان اسلام (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۳ دی ۱۴۰۱، ساعت ۱۵:۵۳

۲۵ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۳ دی ۱۴۰۱

جز

←‏روابط میان کشورهای اسلامی

دیداریویکی‌متن

E.shahabi

Image-reviewer، confirmed، templateeditor

۷۲۱

ویرایش

@@ خط ۳۵: / خط ۳۵: @@
 امام‌خمینی با تأکید بر اینکه اسلام سبب عقب‌افتادگی نیست<ref>امام‌خمینی، ولایت فقیه، ۷۴.</ref>، برای خلاصی جهان اسلام از مشکلات و عقب‌ماندگی‌ها با دعوت از مسلمانان به بیداری و اطلاع از اسلام و اوضاع جاری جهان اسلام، آنان را به وحدت و کنارگذاشتن اختلافات فرا می‌خواند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲/۳۲ـ۳۵.</ref>. ایشان راه برون‌رفت از غفلت و جهل جوامع اسلامی را در اراده خود ملت‌ها می‌دید و تأکید می‌کرد که آنان باید برای رهایی از این بحران، به پا خیزند و برای تحقق [[آزادی]] و [[استقلال]]، چشم امید به بیرون نداشته باشند. ایشان برای جلوگیری از عقب‌ماندگی مسلمانان، دولت‌ها و علمای اسلامی را به وحدت، تفاهم با امت اسلامی، پرهیز از نژادگرایی و قوم‌پرستی و وابسته‌نبودن به ابرقدرت‌ها سفارش می‌کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۴۲۷ـ۴۲۸.</ref>.
 ==روابط میان کشورهای اسلامی==
-کشورهای اسلامی در حوزه‌های گوناگون سیاسی‌اجتماعی، دارای مؤلفه‌های همگرا و واگرا هستند. از مهم‌ترین عوامل همگرا می‌توان به احساس تهدید مشترک، ارزش‌ها و منافع مشترک و متقابل و تجانس ساختاری اشاره کرد؛ چنان‌که از مهم‌ترین عوامل واگرا تجربیات تاریخی متفاوت، پراکندگی جغرافیایی، ساختارهای متفاوت قومی، فرهنگی و زبانی، تفاوت در وضعیت اقتصادی، اجرای نظریه‌های متمایز، برداشت‌های متفاوت از مسائل دینی و عقیدتی و بهره‌برداری [[استعمار]] از این تمایزات است<ref>حافظ‌نیا و دیگران، تحلیل ژئوپلیتیکی عوامل هم‌گرایی، ۵۸.</ref>. در آثار علمی و سیره عملی امام‌خمینی که یکی از منادیان بزرگ وحدت در جهان اسلام بود، تأکید فراوانی بر اتحاد ملت‌ها و طایفه‌های اسلامی و جلوگیری از تفرقه در صفوف [[امت اسلامی]] مشاهده می‌شود<ref>فوزی، راهبرد ایجاد وحدت در جهان اسلام، ۸۲.</ref>. ایشان برای غلبه بر قدرت‌های جهانی مسلمانان را به آیه شریف «وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا»<ref>آل عمران، ۱۰۳.</ref> دعوت می‌کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۵۳۳ـ۵۳۴.</ref> و بر مبنای آیه «وَ لِلَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنینَ»<ref>منافقون، ۸.</ref>، سیادت و آقایی مسلمانان بر جهان را مشروط به وحدت و معرفی صحیح اسلام می‌دانست<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲/۳۵.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|وحدت}}
+کشورهای اسلامی در حوزه‌های گوناگون سیاسی‌اجتماعی، دارای مؤلفه‌های همگرا و واگرا هستند. از مهم‌ترین عوامل همگرا می‌توان به احساس تهدید مشترک، ارزش‌ها و منافع مشترک و متقابل و تجانس ساختاری اشاره کرد؛ چنان‌که از مهم‌ترین عوامل واگرا تجربیات تاریخی متفاوت، پراکندگی جغرافیایی، ساختارهای متفاوت قومی، فرهنگی و زبانی، تفاوت در وضعیت اقتصادی، اجرای نظریه‌های متمایز، برداشت‌های متفاوت از مسائل دینی و عقیدتی و بهره‌برداری [[استعمار]] از این تمایزات است<ref>حافظ‌نیا و دیگران، تحلیل ژئوپلیتیکی عوامل هم‌گرایی، ۵۸.</ref>.{{سخ}}
-امام‌خمینی معتقد بود با ظهور امت واحد اسلامی مشکلات جهان اسلام حل می‌شود و این کشورها به ابرقدرت تبدیل می‌شوند و امت واحد اسلامی نیز تنها از طریق ارتباط قوی میان کشورهای مسلمان ذیل اصول و علایق مشترک اسلامی مانند قرآن و پیامبر(ص) امکان‌پذیر است؛<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۱۹۹.</ref> بنابراین از نظر ایشان، روابط کشورهای اسلامی با یکدیگر و روابط ایران با آنان، ناشی از ویژگی‌های خاص اسلامی است و تلاش استعمار همواره در جدایی و ایجاد اختلاف میان مسلمانان است<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۴/۳۳۷.</ref>. ایشان بنابر آموزه‌های قرآنی، [[جمهوری اسلامی ایران]] را برادر ایمانی تمام دولت‌ها و ملت‌های اسلامی فارغ از هر مذهبی می‌دانست<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۴۷۴ و ۱۶/۴۷.</ref> و دفاع از دولت‌های اسلامی در برابر تجاوز را از سیاست‌های دولت ایران می‌شمرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۳۹۶.</ref>. ایشان مسئله فلسطین را یکی از مسائل مهم جهان اسلام به شمار می‌آورد و رژیم اسرائیل را حاصل تبانی و همفکری قدرت‌های استعماری شرق و غرب برای استعمار ملت‌های اسلامی معرفی می‌کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲/۴۳۸.</ref>؛ بر همین اساس، اولویت اول امت اسلامی را حل مسئله فلسطین می‌دانست<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۳۸۷ـ۳۸۸ و ۲/۴۶۰ـ۴۶۱.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|فلسطین|رژیم اشغالگر قدس}}
+در آثار علمی و سیره عملی امام‌خمینی که یکی از منادیان بزرگ وحدت در جهان اسلام بود، تأکید فراوانی بر اتحاد ملت‌ها و طایفه‌های اسلامی و جلوگیری از تفرقه در صفوف [[امت اسلامی]] مشاهده می‌شود<ref>فوزی، راهبرد ایجاد وحدت در جهان اسلام، ۸۲.</ref>. ایشان برای غلبه بر قدرت‌های جهانی مسلمانان را به آیه شریف «وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا»<ref>آل عمران، ۱۰۳.</ref> دعوت می‌کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۵۳۳ـ۵۳۴.</ref> و بر مبنای آیه «وَ لِلَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنینَ»<ref>منافقون، ۸.</ref>، سیادت و آقایی مسلمانان بر جهان را مشروط به وحدت و معرفی صحیح اسلام می‌دانست<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲/۳۵.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|وحدت}}{{سخ}}
+امام‌خمینی معتقد بود با ظهور امت واحد اسلامی مشکلات جهان اسلام حل می‌شود و این کشورها به ابرقدرت تبدیل می‌شوند و امت واحد اسلامی نیز تنها از طریق ارتباط قوی میان کشورهای مسلمان ذیل اصول و علایق مشترک اسلامی مانند قرآن و پیامبر(ص) امکان‌پذیر است؛<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۷/۱۹۹.</ref> بنابراین از نظر ایشان، روابط کشورهای اسلامی با یکدیگر و روابط ایران با آنان، ناشی از ویژگی‌های خاص اسلامی است و تلاش استعمار همواره در جدایی و ایجاد اختلاف میان مسلمانان است<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۴/۳۳۷.</ref>. ایشان بنابر آموزه‌های قرآنی، [[جمهوری اسلامی ایران]] را برادر ایمانی تمام دولت‌ها و ملت‌های اسلامی فارغ از هر مذهبی می‌دانست<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۴۷۴ و ۱۶/۴۷.</ref> و دفاع از دولت‌های اسلامی در برابر تجاوز را از سیاست‌های دولت ایران می‌شمرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۳۹۶.</ref>. ایشان مسئله فلسطین را یکی از مسائل مهم جهان اسلام به شمار می‌آورد و رژیم اسرائیل را حاصل تبانی و همفکری قدرت‌های استعماری شرق و غرب برای استعمار ملت‌های اسلامی معرفی می‌کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲/۴۳۸.</ref>؛ بر همین اساس، اولویت اول امت اسلامی را حل مسئله فلسطین می‌دانست<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۳۸۷ـ۳۸۸ و ۲/۴۶۰ـ۴۶۱.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|فلسطین|رژیم اشغالگر قدس}}{{سخ}}
 امام‌خمینی راه اصلی بیداری ملت‌های مسلمان را شناخت اسلام واقعی و دوری مسلمانان از اسلام ساختگی که همان اسلام اموی و عباسی است، می‌دانست<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲/۴۸۶ـ۴۸۷.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|اسلام ناب محمدی}} و معتقد بود مسلمانان جهان باید مردم ایران را که با دست خالی در برابر مستکبران به پیروزی رسیدند، الگو قرار دهند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۳۳۹.</ref> ایشان حمایت از مسلمانان و جنبش‌های آزادی‌بخش برای احیای هویت اسلامی و دستیابی به قدرت را از اصول [[سیاست خارجی]] جمهوری اسلامی ایران بر می‌شمرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۹۱.</ref> {{ببینید|متن=ببینید|نهضت‌های اسلامی|انقلاب اسلامی ایران}}
 ==امت اسلامی==
 بر اساس آموزه‌های اسلامی همه مسلمانان امت واحدند. هرچند اسلام مرزهای جغرافیایی و ملی که امروزه مسلمانان را تقسیم کرده، به صورت حکم ثانویه می‌پذیرد، اما مسلمانان باید به‌تدریج در قالب یک امت یکپارچه متشکل و متحد درآیند.<ref>دهقانی فیروزآبادی، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، ۱۶۷.</ref> در [[قرآن کریم]] نیز در آیاتی به تشکیل یک جامعه و حکومت واحد اسلامی اشاره شده است.<ref>قصص، ۵؛ انبیاء، ۱۰۵.</ref> این هدف به طور عینی و آشکار در [[قانون اساسی]] جمهوری اسلامی ایران در اصل یازدهم تصریح و بر آن تأکید شده و دولت موظف شده است سیاست کلی خود را بر پایه ائتلاف و اتحاد ملت‌های اسلامی قرار دهد و در آن کوشش پیگیر داشته باشد تا وحدت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جهان اسلام را تحقق بخشد.