دشمن: تفاوت میان نسخه‌ها

'''دشمن'''، بدخواه [[اسلام]]، [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب]] و [[حکومت اسلامی|نظام اسلامی]] و مردم [[ایران]].

==مفهوم‌شناسی==

واژه دشمن مرکب از دو کلمه دُش (بد، زشت) و من (نفس، ذات) به معنای بدنفس، بددل، زشت‌طبع، بدخواه و کسی است که ضرر می‌رساند<ref>دهخدا، لغتنامه دهخدا، ۹۵۹۳/۷.</ref> و بدی و زیان شخص دیگر را بخواهد و از وی کینه در دل داشته باشد.<ref>عمید، فرهنگ فارسی، ۶۰۳.</ref> در [[قرآن|قرآن کریم]] از دشمن با واژه‌هایی چون «عدوّ»<ref>قرآن کریم، ممتحنه، ۱.</ref> که به جنبه تجاوزگری دشمن اشاره دارد و «خصم»<ref>قرآن کریم، بقره، ۲۰۴؛ قرآن کریم، زخرف، ۵۸؛ قرآن کریم، یس، ۷۷.</ref> که به نزاع و درگیری او توجه می‌دهد، یادشده است.

امام‌خمینی نیز مقابله با دشمن، دفاع از اسلام و سرزمین‌های مسلمانان را به هر وسیله ممکن، اعم از بذل جان و مال، بی‌نیاز از اذن [[حاکم شرع]] و بی‌هیچ قید و شرطی واجب شمرده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۱۷/۱۵؛ امام‌خمینی، تحریر الوسیله، ۴۶۱/۱.</ref> {{ببینید|جهاد و دفاع}} طبق فتوای ایشان، اگر نفوذ سیاسی و اقتصادی و نقشه‌های [[بیگانگان]] منجر به [[استعمار و استثمار|استعمار]] و سلطه بر سرزمین‌های اسلامی و وهن و ضعف اسلام و مسلمانان شود، دفاع با ابزار سیاسی و اقتصادیِ مناسب و مقاومت منفی مانند ترک روابط تجاری و معامله و مراوده با آنان از سوی دولت یا بخش خصوصی و تاجران مسلمان، واجب و برقراری هر نوع ارتباط و مراوده حرام است.<ref>امام‌خمینی، تحریر الوسیله، ۴۶۱/۱ ـ ۴۶۲.</ref>

از سوی دیگر، [[قرآن|قرآن کریم]] درباره [[اخلاق|اخلاقِ]] برخورد با دشمن، در عین اجازه مقابله به مثل با دشمن متجاوز،<ref>قرآن کریم، سوره بقره، آیه ۱۹۴.</ref> بر رعایت [[تقوا]] و عدالت با وی تأکید<ref>قرآن کریم، سوره مائده، آیه ۲ و ۸.</ref> و از نظر اخلاقی، [[ایمان و کفر|مؤمنان]] را از ناسزاگویی به دشمن منع کرده‌است.<ref>قرآن کریم، سوره انعام، آیه ۱۰۸</ref> [[پیامبر اکرم(ص)|پیامبر اسلام(ص)]] نیز که مایه رحمت برای همه جهانیان<ref>قرآن کریم، سوره انبیاء، آیه ۱۰۷.</ref> و دارای اخلاقی والا بود،<ref>قرآن کریم، سوره قلم، آیه ۴.</ref> در برخورد با دشمن و مخالفان برانداز، نخست اصل نرمی و مدارا را رعایت می‌کرد و در صورت اقدامِ دشمن علیه امنیت عمومی و ارکان دین، به عنوان آخرین راه، به مقابله با دشمن می‌پرداخت<ref>ملک‌زاده، سیره سیاسی معصومان(ع) در عصر حاکمیت، ۱۸۸.</ref> و در عین حال از هر فرصتی برای تنش‌زدایی و ترک درگیری استفاده می‌کرد.<ref>جمعی از محققان، سیره سیاسی پیامبر اعظم(ص)، ۴۷۲.</ref> [[امام‌علی(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] هم در برابر دشمنان، نخست با پرهیز از جنگ و با استدلال و برهان به دعوت آنان به حق می‌پرداخت و آنان را به مناظره فرا می‌خواند و پس از اتمام حجت و در صورت ضرورت، اقدام به جنگ می‌کرد.<ref>ملک‌زاده، سیره سیاسی معصومان(ع) در عصر حاکمیت، ۱۹۴.</ref>

* آیت مظفری، [https://books.khomeini.ir/books/10005/391/ دشمن]، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۵، ص۳۹۱–۳۹۵.

[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]

[[رده:مقاله‌های بی‌نیاز از جعبه اطلاعات]]