سرمایه‌داری: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۹۲۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ مرداد ۱۴۰۲
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''سرمایه‌داری'''، دارایی و ثروت و مبانی بهره‌مندی از آن.
'''سرمایه‌داری'''، دارایی و ثروت و مبانی بهره‌مندی از آن.
واژه سرمایه‌داری در دومعنای «نظام اقتصادی سرمایه‌داری» و نیز انباشت سرمایه به‌کار می‌رود. این واژه پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]]، کانون بحث‌های گوناگون بوده و از افراط‌ها و تفریط‌ها نیز در امان نمانده است.
[[امام‌خمینی]] در کاربرد واژه «سرمایه‌داری»، با پذیرش [[مالکیت]] و بیان مبانی آن، «نظام اقتصادی سرمایه‌داری» موجود در غرب را نقد کرده است. ایشان با اذعان به پذیرش مشروط و تعدیل‌شده مالکیت خصوصی در [[اسلام|اسلام،]] اجرای درست قوانین اقتصادی اسلام را موجب رشد [[اقتصاد]] جامعه می‌دانست و میان برخورداری از مال و ثروت و سرمایه‌داری که با زیرپاگذاشتن حقوق دیگران همراه است، جدایی قائل بود.
از نظر امام‌خمینی عظش سیری‌ناپذیر [[استکبار|استکبار جهانی]]، ناشی از طبیعت فرهنگ سرمایه‌داری است که به دلیل فراموشی ارزش‌های انسانی، [[انسان‌شناسی|انسان]] را ابزار تأمین منافع خود می‌داند. وجه تمایز تفکر اقتصادی ایشان با اقتصاد سرمایه‌داری و [[مارکسیسم|سوسیالیستی]] حاکم بر جهان، سه‌شاخص «حفظ منافع محرومان»، «گسترش مشارکت عمومی» و «مبارزه با زراندوزان» بود.
== معنی ==
== معنی ==
سرمایه، [[ثروت]] یا پول و کالایی است که اساسِ کسب و بازرگانی قرار گرفته و از آن سود به دست می‌آید.<ref>معین، فرهنگ فارسی، ۲/۱۳۷۳؛ انوری، فرهنگ بزرگ سخن، ۵/۴۱۵۹.</ref> به دارایی‌های معنوی و غیر مالی مانند سرمایه علمی و فکری نیز سرمایه گفته می‌شود.<ref>انوری، فرهنگ بزرگ سخن، ۵/۴۱۵۹.</ref> در علم اقتصاد، «سرمایه‌داری» یا «کاپیتالیسم» به نظامی گفته می‌شود که مبتنی بر اقتصاد آزاد و متضمن مالکیت خصوصی بر اموال و ابزار تولید باشد<ref>پلنو و آلتون، فرهنگ روابط بین‌الملل، ۱۱۸.</ref> {{ببینید|اقتصاد}}. انگیزه اصلی فعالیت اقتصادی در نظام سرمایه‌داری، طلب سود است.<ref>بشلر، خاستگاه‌های سرمایه‌داری، ۸۵.</ref> در این نظام، سرمایه در کنار کار و [[زمین]]، یکی از عوامل تولید و منبع ارزش شناخته می‌شود و سود اختصاص‌یافته به آن، مشروع و عادلانه است.<ref>آشوری، دانشنامه سیاسی، ۱۹۹–۲۰۰.</ref> مبانی نظام اقتصادی سرمایه‌داری چنین است: [[آزادی]]، دولت محدود، [[مالکیت خصوصی]]، رقابت به انگیزه نفع شخصی، حاکمیت مصرف‌کننده. این مبانی بر فردگرایی استوارند و در راستای هدف [[رفاه]] مادی و رشد اقتصادی قرار دارند.<ref>شوقی فنجری، مبانی نظری توزیع عادلانه، ۲۰۷؛ یوسفی، راهکارهای تحقق عدالت اقتصادی از دیدگاه اسلام، ۳۶۵.</ref>
سرمایه، [[ثروت]] یا پول و کالایی است که اساسِ کسب و بازرگانی قرار گرفته و از آن سود به دست می‌آید.<ref>معین، فرهنگ فارسی، ۲/۱۳۷۳؛ انوری، فرهنگ بزرگ سخن، ۵/۴۱۵۹.</ref> به دارایی‌های معنوی و غیر مالی مانند سرمایه علمی و فکری نیز سرمایه گفته می‌شود.<ref>انوری، فرهنگ بزرگ سخن، ۵/۴۱۵۹.</ref> در علم اقتصاد، «سرمایه‌داری» یا «کاپیتالیسم» به نظامی گفته می‌شود که مبتنی بر اقتصاد آزاد و متضمن مالکیت خصوصی بر اموال و ابزار تولید باشد<ref>پلنو و آلتون، فرهنگ روابط بین‌الملل، ۱۱۸.</ref> {{ببینید|اقتصاد}}. انگیزه اصلی فعالیت اقتصادی در نظام سرمایه‌داری، طلب سود است.<ref>بشلر، خاستگاه‌های سرمایه‌داری، ۸۵.</ref> در این نظام، سرمایه در کنار کار و [[زمین]]، یکی از عوامل تولید و منبع ارزش شناخته می‌شود و سود اختصاص‌یافته به آن، مشروع و عادلانه است.<ref>آشوری، دانشنامه سیاسی، ۱۹۹–۲۰۰.</ref> مبانی نظام اقتصادی سرمایه‌داری چنین است: [[آزادی]]، دولت محدود، [[مالکیت خصوصی]]، رقابت به انگیزه نفع شخصی، حاکمیت مصرف‌کننده. این مبانی بر فردگرایی استوارند و در راستای هدف [[رفاه]] مادی و رشد اقتصادی قرار دارند.<ref>شوقی فنجری، مبانی نظری توزیع عادلانه، ۲۰۷؛ یوسفی، راهکارهای تحقق عدالت اقتصادی از دیدگاه اسلام، ۳۶۵.</ref>
خط ۸۵: خط ۹۲:


== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
*اسماعیل رضوانی‌فر، [https://books.khomeini.ir/books/10006/216/ سرمایه‌داری]، دانشنامه امام‌خمینی، ج۶، ص۲۱۶–۲۲۱.
*اسماعیل رضوانی‌فر، [https://books.khomeini.ir/books/10006/216/ سرمایه‌داری]، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۶، ص۲۱۶–۲۲۱.
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]]
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]]
[[رده:مقاله‌های جلد ششم دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های جلد ششم دانشنامه امام‌خمینی]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های بی‌نیاز از جعبه اطلاعات]]
[[رده:مقاله‌های بی‌نیاز از جعبه اطلاعات]]
[[رده:مفاهیم اقتصادی]]
[[رده:مفاهیم سیاسی]]
[[رده:مقاله‌های دارای شناسه]]
۱۴٬۵۸۱

ویرایش