سفارتخانه: تفاوت میان نسخه‌ها

۳٬۸۴۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۲ مرداد ۱۴۰۲
جز
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ جعبه اطلاعات سازمان
| عنوان        = سفارتخانه
| تصویر        = سفارتخانه.jpg
| اندازه تصویر  =
| توضیح تصویر  =
| سرشناسی      = نمایندگی‌های سیاسی [[جمهوری اسلامی|جمهوری اسلامی ایران]] و سایر کشورها
| نام‌های دیگر  =
| تأسیس        =
| بنیانگذار    =
| وابسته به    = وزارت خارجه
| رویکرد        =
| نوع فعالیت    = محل استقرار تشکیلات اداری [[سفیر]] و محل اقامت او
| گستره فعالیت  = کشورهای مختلف
| اهداف        =
| فعالیت‌ها      =
| وظایف        = برقراری ارتباط رسمی و غیررسمی، جمع‌آوری، طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل اخبار و گزارش‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از کشور محل مأموریت، مذاکره دربارهٔ منافع و مسائل متقابل، نمایندگی و حفاظت از منافع، مصالح، اتباع و اموال کشور خویش و تحکیم روابط دولت خویش و دولت میزبان
| مکان          =
| دبیرکل        =
| رئیس          =
| جانشین        =
| ساختار        =
| وضعیت        =
| انحلال        =
| فعالیت به زبان=
| مراکز وابسته  =
| شعار          =
| جوایز        =
| منابع مالی    =
| آثار          =
| مرتبط        =
| وبگاه        =
}}
'''سفارتخانه'''، نقش نمایندگی‌های سیاسی [[جمهوری اسلامی ایران]] و سایر کشورها.
'''سفارتخانه'''، نقش نمایندگی‌های سیاسی [[جمهوری اسلامی ایران]] و سایر کشورها.
سفیر یا دیپلمات کاردان، وظیفۀ اداره مناسبات میان دولت‌ها را برعهده دارد و سفارتخانه‌ها در واقع نمایندۀ سیاسی کشورها هستند.
ضعف [[سیاست خارجی نظام جمهوری اسلامی ایران|سیاست خارجی]]، زمینۀ مداخلات سفارتخانه کشورهای قدرتمند در امور داخلی را فراهم می‌سازد؛ چنان‌که نقش سفارتخانه‌های روس و [[انگلیس]] و [[امریکا]] در بسیاری از وقایع داخلی ایران مانند عزل امیرکبیر، کودتای ۲۸مرداد و تصویب لایحه [[کاپیتولاسیون]] انکارشدنی نیست.
با پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]]، تغییر گفتمان سیاست خارجی، موجب قطع‌ رابطه با سفارتخانه‌های [[رژیم اشغالگر قدس|اسرائیل]]، [[مصر]]، آفریقای جنوبی و امریکا شد. [[امام‌خمینی]] ضمن حمایت از [[تسخیر لانه جاسوسی امریکا|اشغال سفارت امریکا]]، این مرکز را محلی برای [[جاسوسی]] دشمنان علیه [[جمهوری اسلامی|نظام اسلامی]] ‌دانست و تعبیر «لانه جاسوسی» را برای آن به‌کار برد.
ایشان با تأکید بر رویکرد فرهنگی سفارتخانه‌های جمهوری اسلامی در کشورهای دیگر، معتقد بود دستگاه سیاست خارجی و در رأس آن سفارتخانه‌ها، پرچمدار صدور انقلاب اسلامی هستند. امام‌خمینی همچنین بر لزوم [[ساده‌زیستی]] در سفارتخانه‌های ایران به عنوان یکی از ارزش‌های اسلامی پافشاری می‌کرد.


== معنی ==
== معنی ==
خط ۳۰: خط ۷۰:
از وظایف سفرا و هیئت‌های نمایندگی مقیم، طبق قرارداد ۱۹۶۱م وین این موارد است: برقراری ارتباط رسمی و غیررسمی، جمع‌آوری، طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل اخبار و گزارش‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از کشور محل مأموریت، مذاکره دربارهٔ منافع و مسائل متقابل، نمایندگی و حفاظت از منافع، مصالح، اتباع و اموال کشور خویش و تحکیم روابط دولت خویش و دولت میزبان.<ref>پلنو و آلتون، فرهنگ روابط بین‌الملل، ۴۰۶؛ کاظمی، دیپلماسی نوین در عصر دگرگونی روابط بین‌الملل، ۱۱۱–۱۱۳؛ گریفیتس، دانشنامه روابط بین‌الملل و سیاست جهان، ۵۳۰.</ref>
از وظایف سفرا و هیئت‌های نمایندگی مقیم، طبق قرارداد ۱۹۶۱م وین این موارد است: برقراری ارتباط رسمی و غیررسمی، جمع‌آوری، طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل اخبار و گزارش‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از کشور محل مأموریت، مذاکره دربارهٔ منافع و مسائل متقابل، نمایندگی و حفاظت از منافع، مصالح، اتباع و اموال کشور خویش و تحکیم روابط دولت خویش و دولت میزبان.<ref>پلنو و آلتون، فرهنگ روابط بین‌الملل، ۴۰۶؛ کاظمی، دیپلماسی نوین در عصر دگرگونی روابط بین‌الملل، ۱۱۱–۱۱۳؛ گریفیتس، دانشنامه روابط بین‌الملل و سیاست جهان، ۵۳۰.</ref>


پس از [[خروج محمدرضا پهلوی از ایران]] در ۲۶ [[دی]] ۱۳۵۷ و اقدام [[اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان]] در تحویل گرفتن برخی سفارتخانه‌های ایران و مقاومت [[اردشیر زاهدی]]، سفیر ایران در آمریکا، امام‌خمینی در ۲۸ دی در نامه‌ای به [[جلیل ضرابی]]، عضو فعال انجمن‌های اسلامی دانشجویان در آمریکا، به او به همراه [[احمد عزیزی]]، [[سیدصادق طباطبایی]]، [[سیدرضا صدر]] و [[شهریار روحانی]] مأموریت داد با همکاری کارمندان سالم و علاقه‌مند به شرافت اسلامی و ملی، بر امور سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌ها سرپرستی کنند و در حفظ اسناد بکوشند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۵/۴۹۶.</ref> {{ببینید|طباطبایی، سیدصادق}}. ایشان وظیفه سفارتخانه‌های جمهوری اسلامی ایران را در ادامه کار [[پیامبر اسلام(ص)]] در فرستادن سفیران و برقراری روابط با دولت‌ها می‌دانست و تأکید می‌کرد باید به فکر ارتباط با دولت‌ها در کنار ملت‌ها بود. این تأکید ناشی از طرح مباحثی همچون برقراری روابط با ملت‌ها به جای دولت‌ها، به بهانه ظلم و جور دولت‌ها بود که ایشان این تفکر را نقشه‌ای خطرناک و خلاف [[عقل]] و [[شرع]] می‌خواند و تحکیم روابط با دولت‌های مختلف را وظیفه سفارتخانه‌ها می‌دانست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۹۳.</ref> ایشان برای بازگرداندن حرکت سفارتخانه‌ها به مسیر اصلی خود، ضمن معرفی سفیران ایران به نمایندگان یک ملت مستقل، از آنان می‌خواست بر خلاف رویه دولت‌های گذشته که در برابر [[بیگانگان]]، منفعل و خودباخته بودند، در کمال استقلال و از موضع قدرت عمل کنند و احترام دیگران به [[جمهوری اسلامی]] را برانگیزند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۱۰۰–۱۰۴.</ref>
پس از [[خروج محمدرضا پهلوی از ایران]] در ۲۶ [[دی]] ۱۳۵۷ و اقدام [[اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان]] در تحویل گرفتن برخی سفارتخانه‌های ایران و مقاومت [[اردشیر زاهدی]]، سفیر ایران در آمریکا، امام‌خمینی در ۲۸ دی در نامه‌ای به [[جلیل ضرابی]]، عضو فعال انجمن‌های اسلامی دانشجویان در آمریکا، به او به همراه [[احمد عزیزی]]، [[سیدصادق طباطبایی]]، [[سیدرضا صدر]] و [[شهریار روحانی]] مأموریت داد با همکاری کارمندان سالم و علاقه‌مند به شرافت اسلامی و ملی، بر امور سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌ها سرپرستی کنند و در حفظ اسناد بکوشند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۵/۴۹۶.</ref> {{ببینید|سیدصادق طباطبایی}}. ایشان وظیفه سفارتخانه‌های جمهوری اسلامی ایران را در ادامه کار [[پیامبر اسلام(ص)]] در فرستادن سفیران و برقراری روابط با دولت‌ها می‌دانست و تأکید می‌کرد باید به فکر ارتباط با دولت‌ها در کنار ملت‌ها بود. این تأکید ناشی از طرح مباحثی همچون برقراری روابط با ملت‌ها به جای دولت‌ها، به بهانه ظلم و جور دولت‌ها بود که ایشان این تفکر را نقشه‌ای خطرناک و خلاف [[عقل]] و [[شرع]] می‌خواند و تحکیم روابط با دولت‌های مختلف را وظیفه سفارتخانه‌ها می‌دانست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۹۳.</ref> ایشان برای بازگرداندن حرکت سفارتخانه‌ها به مسیر اصلی خود، ضمن معرفی سفیران ایران به نمایندگان یک ملت مستقل، از آنان می‌خواست بر خلاف رویه دولت‌های گذشته که در برابر [[بیگانگان]]، منفعل و خودباخته بودند، در کمال استقلال و از موضع قدرت عمل کنند و احترام دیگران به [[جمهوری اسلامی]] را برانگیزند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۸/۱۰۰–۱۰۴.</ref>


[[امام‌خمینی]] تأکید می‌کرد سفارتخانه‌ها باید بر اساس موازین اسلام و برای نشر حقایق [[اسلام]] عمل کنند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۸۸؛ ۱۵/۵۰۰ و ۲۱/۴۲۹.</ref> و راهبرد اسلامی خود را گام‌نهادن در [[صراط مستقیم]] [[انسان|انسانیت]] که حفظ استقلال و عدم وابستگی از مصادیق بارز آن است، قرار دهند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۱۷۶.</ref> ایشان به رویکرد فرهنگی سفارتخانه‌ها، صدور اخلاق و آداب اسلامی، [[صدور انقلاب]]<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۸۵–۴۸۶.</ref> و شناساندن جمهوری اسلامی به جهانیان، با گسترش تبلیغات<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۶۱.</ref> توجه می‌کرد و باور داشت دستگاه سیاست خارجی و در رأس آن سفارتخانه‌ها، با رفتار و اخلاق سفیران و وضعیت مناسب سفارتخانه‌ها می‌تواند پرچمدار [[صدور انقلاب|صدور انقلاب اسلامی]] باشد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۸۵–۴۸۶.</ref>
[[امام‌خمینی]] تأکید می‌کرد سفارتخانه‌ها باید بر اساس موازین اسلام و برای نشر حقایق [[اسلام]] عمل کنند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۸۸؛ ۱۵/۵۰۰ و ۲۱/۴۲۹.</ref> و راهبرد اسلامی خود را گام‌نهادن در [[صراط مستقیم]] [[انسان|انسانیت]] که حفظ استقلال و عدم وابستگی از مصادیق بارز آن است، قرار دهند.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۱۷۶.</ref> ایشان به رویکرد فرهنگی سفارتخانه‌ها، صدور اخلاق و آداب اسلامی، [[صدور انقلاب]]<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۸۵–۴۸۶.</ref> و شناساندن جمهوری اسلامی به جهانیان، با گسترش تبلیغات<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۶۱.</ref> توجه می‌کرد و باور داشت دستگاه سیاست خارجی و در رأس آن سفارتخانه‌ها، با رفتار و اخلاق سفیران و وضعیت مناسب سفارتخانه‌ها می‌تواند پرچمدار [[صدور انقلاب|صدور انقلاب اسلامی]] باشد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۳/۴۸۵–۴۸۶.</ref>
خط ۴۲: خط ۸۲:
امروزه دولت‌ها برای برقراری روابط با دیگر کشورها و رفع برخی از نیازها علاوه بر تأسیس سفارتخانه، به حضور و عضویت در سازمان‌های بین‌المللی نیز اهمیت می‌دهند.<ref>آقایی، ایران و سازمان‌های، ۲۴.</ref> کشور ایران نیز همواره در سازمان‌های مهم بین‌المللی حضور و عضویت داشته‌است. [[ایران]] در سال ۱۳۲۴ به عضویت [[سازمان ملل متحد|سازمان ملل]] درآمد<ref>آقایی، ایران و سازمان‌های، ۸۹.</ref> و در سال ۱۳۲۷، در یونسکو<ref>موسی‌زاده، سازمان‌های بین‌المللی، ۲۴۱.</ref> و صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی<ref>موسی‌زاده، سازمان‌های بین‌المللی، ۲۲۵، ۲۲۷ و ۲۵۰.</ref> پذیرفته شد. در سال ۱۳۳۷ عضو سازمان انرژی اتمی،<ref>موسی‌زاده، سازمان‌های بین‌المللی، ۲۶۸.</ref> در سال ۱۳۴۸، عضو سازمان همکاری اسلامی<ref>آقایی، ایران و سازمان‌های، ۲۲۳.</ref> {{ببینید|سازمان کنفرانس اسلامی}} و سازمان اوپک<ref>موسی‌زاده، سازمان‌های بین‌المللی، ۳۶۳.</ref> شد.
امروزه دولت‌ها برای برقراری روابط با دیگر کشورها و رفع برخی از نیازها علاوه بر تأسیس سفارتخانه، به حضور و عضویت در سازمان‌های بین‌المللی نیز اهمیت می‌دهند.<ref>آقایی، ایران و سازمان‌های، ۲۴.</ref> کشور ایران نیز همواره در سازمان‌های مهم بین‌المللی حضور و عضویت داشته‌است. [[ایران]] در سال ۱۳۲۴ به عضویت [[سازمان ملل متحد|سازمان ملل]] درآمد<ref>آقایی، ایران و سازمان‌های، ۸۹.</ref> و در سال ۱۳۲۷، در یونسکو<ref>موسی‌زاده، سازمان‌های بین‌المللی، ۲۴۱.</ref> و صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی<ref>موسی‌زاده، سازمان‌های بین‌المللی، ۲۲۵، ۲۲۷ و ۲۵۰.</ref> پذیرفته شد. در سال ۱۳۳۷ عضو سازمان انرژی اتمی،<ref>موسی‌زاده، سازمان‌های بین‌المللی، ۲۶۸.</ref> در سال ۱۳۴۸، عضو سازمان همکاری اسلامی<ref>آقایی، ایران و سازمان‌های، ۲۲۳.</ref> {{ببینید|سازمان کنفرانس اسلامی}} و سازمان اوپک<ref>موسی‌زاده، سازمان‌های بین‌المللی، ۳۶۳.</ref> شد.


پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در سال ۱۳۵۸، ایران عضویت در جنبش عدم‌تعهد را پذیرفت<ref>موسی‌زاده، سازمان‌های بین‌المللی، ۳۵۲.</ref> {{ببینید|جنبش غیرمتعهدها}}. دیدگاه ایران دربارهٔ سازمان ملل و سازمان‌های بین‌المللی، پیش از [[انقلاب اسلامی]] تابعی از نظر و آرای کشورهای غربی بود؛ اما با پیروزی انقلاب اسلامی رویه‌ای مستقل در این زمینه در پیش گرفته شد؛ البته این نهادها به‌ویژه سازمان ملل به دلیل نفوذ دولت‌های غربی، در برابر ایران سیاست‌های منفی در پیش گرفتند که موجب بدبینی ایران به این نهادها به‌ویژه هنگام [[تجاوز عراق به ایران]] گردید<ref>آقایی، سازمانهای بین‌المللی، ۱۹۸.</ref>؛ از این‌رو [[امام‌خمینی]] نهادهای جهانی و حقوق بشری را دست‌نشانده آمریکا و ابرقدرت‌ها و درخدمت آنان نه مظلومان و محرومان، معرفی می‌کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۸/۴۸.</ref> {{ببینید|سازمان ملل متحد؛ حقوق بشر}}.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در سال ۱۳۵۸، ایران عضویت در جنبش عدم‌تعهد را پذیرفت<ref>موسی‌زاده، سازمان‌های بین‌المللی، ۳۵۲.</ref> {{ببینید|جنبش غیرمتعهدها}}. دیدگاه ایران دربارهٔ سازمان ملل و سازمان‌های بین‌المللی، پیش از [[انقلاب اسلامی]] تابعی از نظر و آرای کشورهای غربی بود؛ اما با پیروزی انقلاب اسلامی رویه‌ای مستقل در این زمینه در پیش گرفته شد؛ البته این نهادها به‌ویژه سازمان ملل به دلیل نفوذ دولت‌های غربی، در برابر ایران سیاست‌های منفی در پیش گرفتند که موجب بدبینی ایران به این نهادها به‌ویژه هنگام [[تجاوز عراق به ایران]] گردید<ref>آقایی، سازمانهای بین‌المللی، ۱۹۸.</ref>؛ از این‌رو [[امام‌خمینی]] نهادهای جهانی و حقوق بشری را دست‌نشانده آمریکا و ابرقدرت‌ها و درخدمت آنان نه مظلومان و محرومان، معرفی می‌کرد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۸/۴۸.</ref> {{ببینید|سازمان ملل متحد|حقوق بشر}}.


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۷۵: خط ۱۱۵:


== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
محمدجعفر جواد، [https://books.khomeini.ir/books/10006/227/ سفارتخانه]، دانشنامه امام‌خمینی، ج۶، ص۲۲۷–۲۴۲.
*محمدجعفر جواد، [https://books.khomeini.ir/books/10006/227/ سفارتخانه]، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۶، ص۲۲۷–۲۴۲.
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]]
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]]
[[رده:مقاله‌های جلد ششم دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های جلد ششم دانشنامه امام‌خمینی]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های دارای جعبه اطلاعات]]
[[رده:مقاله‌های دارای تصویر]]
[[رده:سازمان‌های دولتی]]
[[رده:مقاله‌های دارای شناسه]]
۱۴٬۶۵۲

ویرایش