سیدمصطفی خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها

۴٬۷۴۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۴ آبان ۱۴۰۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شخصیت سیاسی مذهبی
| عنوان        = سیدمصطفی خمینی
| تصویر        = سیدمصطفی خمینی.jpg
| اندازه تصویر  =
| توضیح تصویر  =
|سرشناسی        = فرزند ارشد [[امام‌خمینی]]
|نام کامل      =  سیدمصطفی خمینی (مصطفوی)
|لقب            =
|نسب            =
|زادروز        = آذر ۱۳۰۹ش / ۱۲رجب ۱۳۴۹ق
|شهر تولد      = [[قم]]
|کشور تولد      = [[ایران]]
|تاریخ درگذشت  = اول آبان ۱۳۵۶ش
|شهر درگذشت    = [[نجف]]
|کشور درگذشت    = [[عراق]]
|آرامگاه        = زیر گلدسته شمالی [[امام علی(ع)|حرم امام علی(ع)]]
|نام همسر      = [[معصومه حائری]]
|فرزندان        = [[سیدحسین خمینی]]، سیده‌مریم خمینی
|خویشاوند سرشناس= امام‌خمینی (پدر)، [[سیداحمد خمینی]] (برادر)
|دین            = [[اسلام]]
|مذهب          = [[شیعه]]
|پیشه          = [[روحانی]]
|مناصب          = وصی و وکیل تام‌الاختیار امام‌خمینی
|پس از          =
|پیش از        =
|اساتید        = [[سیدمحمد حجت کوه‌کمره‌ای]]، [[سیدحسین بروجردی]]، [[سیدمحمد محقق داماد]]، امام‌خمینی، [[مرتضی حائری یزدی]]، [[محمد صدوقی]]، [[سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی]]، [[سیدرضا صدر]]، [[سیدمحمدحسین طباطبایی]]
|شاگردان        = [[محمد مؤمن]]، [[سیدرضا برقعی]]، [[محی‌الدین فاضل هرندی]]، [[سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور]]، سیداحمد خمینی
|تالیفات        = کتاب الاجاره، تطبیق هیأت جدید بر هیأت و نجوم اسلامی، اجتهاد و تقلید، الفوائد و العوائد
|وبگاه رسمی    =
|امضا          =
}}
'''سیدمصطفی خمینی'''، فرزند ارشد [[امام‌خمینی]]، فقیه مبارز و [[تفسیر|مفسر قرآن]].
'''سیدمصطفی خمینی'''، فرزند ارشد [[امام‌خمینی]]، فقیه مبارز و [[تفسیر|مفسر قرآن]].
او در سال ۱۳۰۹ در [[قم]] متولد شد و پس از اتمام دوره ابتدائی، تحصیلات حوزوی را شروع کرد و با استعداد و حافظه بسیار قوی درس­‌ها را می­ خواند و از اساتید برجسته و مشهور در حوزه بهره برد.
سیدمصطفی با شروع [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت امام‌خمینی]]، در کنار پدر نقش برجسته‌­ای داشت و پس از [[تبعید امام‌خمینی]]، چنان پیگیر افکار و اهداف او بود که رژیم شاه او را نیز به ترکیه تبعید کرد. او پس از انتقال محل تبعیدشان به نجف، علاوه بر پیگیری مبارزات و حضور در درس امام‌خمینی و ارتباط علمی با اساتید بزرگ [[حوزه علمیه نجف]]، به تدریس خارج فقه و اصول و تفسیر اشتغال داشت و در هر سه رشته یاد شده کتاب‌­های متعددی نوشته است.
علاقه و شیفتگی میان امام‌خمینی و سیدمصطفی فوق­‌العاده بوده است؛ هم سیدمصطفی اوصاف بلندی درباره مقامات علمی و معنوی پدر گفته و نوشته و هم امام‌خمینی به علم و تقوای او اذعان داشته و پس از تبعید او را وکیل مطلق خود قرار داده است.
سیدمصطفی خمینی در سال ۱۳۵۶ در تبعیدگاه خود در نجف به شکل مرموزی به شهادت رسید و انتشار خبر شهادت او شتاب فوق‌­العاده‌­ای به نهضت امام‌خمینی داد.
پنج جلد در [[تفسیر|تفسیر قرآن]]، هشت جلد در [[اصول فقه]]، کتاب الصوم، کتاب الطهاره(دوجلد)، کتاب البیع(سه جلد)، کتاب الخیارات(دوجلد)، مستند تحریرالوسیله(دوجلد) و تعلیقه بر اسفار ملاصدرا بخشی از آثار قلمی سیدمصطفی هستند.
==زندگی‌نامه==
==زندگی‌نامه==
سیدمصطفی خمینی با نام مصطفوی در شناسنامه، فرزند بزرگ امام‌خمینی، چنان‌که امام‌خمینی نوشته‌است، در آذر ۱۳۰۹ش برابر ۱۲رجب ۱۳۴۹ق در [[قم]] به دنیا آمد؛ ولی تاریخ تولد وی در شناسنامه ۱۳۱۰ و تاریخ صدور آن ۱۳۱۳ ثبت شده‌است.<ref>روحانی، یادها و یادمان‌ها، ۴۴/۱.</ref> نام وی را سیدمحمد و لقبش را برای زنده نگه‌داشتن یاد پدربزرگ شهیدش، مصطفی و کنیه‌اش را سیدابوالحسن گذاشتند؛ ولی نام رسمی وی در شناسنامه سیدمصطفی<ref>سبحانی، ۸۴.</ref> است.<ref>ثقفی، یادها و یادمان‌ها، ۲۹/۱.</ref>  
سیدمصطفی خمینی با نام مصطفوی در شناسنامه، فرزند بزرگ امام‌خمینی، چنان‌که امام‌خمینی نوشته‌است، در آذر ۱۳۰۹ش برابر ۱۲رجب ۱۳۴۹ق در [[قم]] به دنیا آمد؛ ولی تاریخ تولد وی در شناسنامه ۱۳۱۰ و تاریخ صدور آن ۱۳۱۳ ثبت شده‌است.<ref>روحانی، یادها و یادمان‌ها، ۴۴/۱.</ref> نام وی را سیدمحمد و لقبش را برای زنده نگه‌داشتن یاد پدربزرگ شهیدش، مصطفی و کنیه‌اش را سیدابوالحسن گذاشتند؛ ولی نام رسمی وی در شناسنامه سیدمصطفی<ref>سبحانی، ۸۴.</ref> است.<ref>ثقفی، یادها و یادمان‌ها، ۲۹/۱.</ref>  
خط ۱۸: خط ۶۰:
وی که یک بار در سال ۱۳۳۶ به عتبات مشرف شده بود،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۴۳/۱.</ref> در سال ۱۳۴۱ به همراه [[خدیجه ثقفی|مادر خود]] برای زیارت به [[نجف]] رفت و در مدت اقامت یک‌ماهه در جلسات و محافل درسی حاضر می‌شد و به طور جدی در بحث‌ها شرکت می‌کرد.<ref>موسوی بجنوردی، یادها و یادمان‌ها، ۱۵۳/۲ ـ ۱۵۵.</ref>
وی که یک بار در سال ۱۳۳۶ به عتبات مشرف شده بود،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۴۳/۱.</ref> در سال ۱۳۴۱ به همراه [[خدیجه ثقفی|مادر خود]] برای زیارت به [[نجف]] رفت و در مدت اقامت یک‌ماهه در جلسات و محافل درسی حاضر می‌شد و به طور جدی در بحث‌ها شرکت می‌کرد.<ref>موسوی بجنوردی، یادها و یادمان‌ها، ۱۵۳/۲ ـ ۱۵۵.</ref>


خمینی که دو ماه پس از [[امام‌خمینی]] به [[ترکیه]] تبعید شده بود،<ref>← مقاله بورسا.</ref> پس از انتقال به [[عراق]] در سال ۱۳۴۴ تحصیلات خود را در [[نجف]] ادامه داد و از درس‌های استادان بزرگ حوزه [[سیدمحسن حکیم]]، [[سیدمحمود شاهرودی]]، [[سیدابوالقاسم خویی]]، باقر زنجانی و به‌ویژه امام‌خمینی استفاده کرد.<ref>میری، نگاهی به زندگی علمی و آثار شهید آقامصطفی خمینی، ۳۵۷؛ ملایی‌پور، شهید سیدمصطفی خمینی در نگاه تاریخ، ۲۸ ـ ۲۹؛ محتشمی‌پور، یادها و یادمان‌ها، ۱۳۶/۱.</ref>
خمینی که دو ماه پس از [[امام‌خمینی]] به [[ترکیه]] تبعید شده بود.{{ببینید|متن=ببینید|بورسا}} پس از انتقال به [[عراق]] در سال ۱۳۴۴ تحصیلات خود را در [[نجف]] ادامه داد و از درس‌های استادان بزرگ حوزه [[سیدمحسن حکیم]]، [[سیدمحمود شاهرودی]]، [[سیدابوالقاسم خویی]]، باقر زنجانی و به‌ویژه امام‌خمینی استفاده کرد.<ref>میری، نگاهی به زندگی علمی و آثار شهید آقامصطفی خمینی، ۳۵۷؛ ملایی‌پور، شهید سیدمصطفی خمینی در نگاه تاریخ، ۲۸ ـ ۲۹؛ محتشمی‌پور، یادها و یادمان‌ها، ۱۳۶/۱.</ref>


وی همچنین در درس فقه سیدحسن بجنوردی که به طور خصوصی شب‌ها در خانه او برگزار می‌شد شرکت می‌کرد.<ref>موسوی بجنوردی، یادها و یادمان‌ها، ۱۶۱/۲.</ref> وی در راه کسب دانش، به درس‌های رایج حوزه بسنده نکرد. در آثار علمی غیر درسی، با ژرف‌نگری تمام به مطالعه و مباحثه می‌پرداخت و کم‌تر کتاب علمی در رشته‌ای از دانش‌های حوزوی یافت می‌شد که آن را مطالعه یا مباحثه نکرده باشد.<ref>میری، نگاهی به زندگی علمی و آثار شهید آقامصطفی خمینی، ۳۵۷.</ref>
وی همچنین در درس فقه سیدحسن بجنوردی که به طور خصوصی شب‌ها در خانه او برگزار می‌شد شرکت می‌کرد.<ref>موسوی بجنوردی، یادها و یادمان‌ها، ۱۶۱/۲.</ref> وی در راه کسب دانش، به درس‌های رایج حوزه بسنده نکرد. در آثار علمی غیر درسی، با ژرف‌نگری تمام به مطالعه و مباحثه می‌پرداخت و کم‌تر کتاب علمی در رشته‌ای از دانش‌های حوزوی یافت می‌شد که آن را مطالعه یا مباحثه نکرده باشد.<ref>میری، نگاهی به زندگی علمی و آثار شهید آقامصطفی خمینی، ۳۵۷.</ref>
===تدریس در نجف===
===تدریس در نجف===
او در نجف به تدریس شرح منظومه، کفایة الاصول و مکاسب پرداخت<ref>آشتیانی، یادها و یادمان‌ها، ۱۰۰/۲.</ref> و خارج اصول نیز تدریس می‌کرد که حدود ده سال طول کشید. او بحث‌های خود در این درس را می‌نوشت<ref>راعی گلوجه، زندگینامه و مبارزات آیت‌الله سیدمصطفی خمینی، ۳۷؛ یزدی، یادها و یادمان‌ها، ۳۳۲/۲.</ref> و با عنوان «تحریرات فی الاصول» منتشر شده‌است؛ چنان‌که در فقه نیز بحث صوم را تدریس کرده و پنج‌شنبه‌ها و جمعه‌ها تفسیر می‌گفت.<ref>ناصری،  یادها و یادمان‌ها، ۲۲۵/۱.</ref>
او در نجف به تدریس شرح منظومه، کفایة الاصول و مکاسب پرداخت<ref>آشتیانی، یادها و یادمان‌ها، ۱۰۰/۲.</ref> و خارج اصول نیز تدریس می‌کرد که حدود ده سال طول کشید. او بحث‌های خود در این درس را می‌نوشت<ref>راعی گلوجه، زندگینامه و مبارزات آیت‌الله سیدمصطفی خمینی، ۳۷؛ یزدی، یادها و یادمان‌ها، ۳۳۲/۲.</ref> و با عنوان «تحریرات فی الاصول» منتشر شده‌است؛ چنان‌که در فقه نیز بحث صوم را تدریس کرده و پنج‌شنبه‌ها و جمعه‌ها تفسیر می‌گفت.<ref>ناصری،  یادها و یادمان‌ها، ۲۲۵/۱.</ref>
خط ۷۵: خط ۱۱۸:
وی در حوزه نجف در برابر فشارهای سیاسی علیه امام‌خمینی و نیز حملات و هجمه‌های برخی روحانیان خود را سپر بلا کرده بود و تلاش می‌کرد با حسن خلق و تماس و گفتگو بسیاری از مسائل را حل کند.<ref>سجادی، یادها و یادمان‌ها، ۱/۳۶۳.</ref> تنظیم و فرستادن سخنرانی‌ها و بیانیه‌های امام‌خمینی به ایران و دیگر نقاط، هماهنگ‌سازی مبارزات طلاب، راه‌اندازی مجله پانزده خرداد در عراق، برقراری ارتباط با مبارزان فلسطینی و لبنانی و حمایت از آنان، اعزام برخی از روحانیان به [[لبنان]] برای گذراندن دوره‌های آموزش نظامی، تقویت ارتباط میان [[بیت امام‌خمینی]] و بیت مراجع دیگرِ [[نجف]]، به‌ویژه [[سیدمحسن حکیم]] از دیگر فعالیت‌های سیاسی وی در نجف بود.<ref>پانزده خرداد، شهادت در تبعید، ۱۲۳.</ref> در ۱۹ خرداد ۱۳۴۸ رژیم بعثی عراق هر گونه ملاقات با حکیم را ممنوع کرد، اما سیدمصطفی خمینی هر روز به دیدن ایشان می‌رفت؛ به همین دلیل در ۲۱ خرداد ۱۳۴۸ نیروهای امنیتی عراق او را بازداشت کردند و به بغداد بردند؛ ولی پس از مدتی او را آزاد کردند.<ref>راعی گلوجه، زندگینامه و مبارزات آیت‌الله سیدمصطفی خمینی، ۱۲۱.</ref>
وی در حوزه نجف در برابر فشارهای سیاسی علیه امام‌خمینی و نیز حملات و هجمه‌های برخی روحانیان خود را سپر بلا کرده بود و تلاش می‌کرد با حسن خلق و تماس و گفتگو بسیاری از مسائل را حل کند.<ref>سجادی، یادها و یادمان‌ها، ۱/۳۶۳.</ref> تنظیم و فرستادن سخنرانی‌ها و بیانیه‌های امام‌خمینی به ایران و دیگر نقاط، هماهنگ‌سازی مبارزات طلاب، راه‌اندازی مجله پانزده خرداد در عراق، برقراری ارتباط با مبارزان فلسطینی و لبنانی و حمایت از آنان، اعزام برخی از روحانیان به [[لبنان]] برای گذراندن دوره‌های آموزش نظامی، تقویت ارتباط میان [[بیت امام‌خمینی]] و بیت مراجع دیگرِ [[نجف]]، به‌ویژه [[سیدمحسن حکیم]] از دیگر فعالیت‌های سیاسی وی در نجف بود.<ref>پانزده خرداد، شهادت در تبعید، ۱۲۳.</ref> در ۱۹ خرداد ۱۳۴۸ رژیم بعثی عراق هر گونه ملاقات با حکیم را ممنوع کرد، اما سیدمصطفی خمینی هر روز به دیدن ایشان می‌رفت؛ به همین دلیل در ۲۱ خرداد ۱۳۴۸ نیروهای امنیتی عراق او را بازداشت کردند و به بغداد بردند؛ ولی پس از مدتی او را آزاد کردند.<ref>راعی گلوجه، زندگینامه و مبارزات آیت‌الله سیدمصطفی خمینی، ۱۲۱.</ref>


خمینی در مدت اقامت در نجف در مناسبت‌های زیارتی [[امام‌حسین(ع)]] مانند [[دهه محرم]]، [[اربعین]]، عرفه و روزهای زیارتی رجب و شعبان و ذی‌الحجه در تابستان و زمستان پیاده به [[کربلا]] می‌رفت.<ref>حسینیان، ستاره صبح انقلاب، ۸۷ ـ ۸۸.</ref> او همواره مقید به مستحبات بود و به خواندن زیارت عاشورا و دعاها و زیارت‌های دیگر اهتمام ویژه‌ای داشت و دهه آخر [[ماه رمضان]] در مسجد کوفه معتکف می‌شد.<ref>روحانی، یادها و یادمان‌ها، ۲۰۲/۱.</ref>
خمینی در مدت اقامت در نجف در مناسبت‌های زیارتی [[امام‌حسین(ع)]] مانند [[دهه محرم]]، [[اربعین]]، [[عرفه]] و روزهای زیارتی رجب و شعبان و ذی‌الحجه در تابستان و زمستان پیاده به [[کربلا]] می‌رفت.<ref>حسینیان، ستاره صبح انقلاب، ۸۷ ـ ۸۸.</ref> او همواره مقید به مستحبات بود و به خواندن زیارت عاشورا و دعاها و زیارت‌های دیگر اهتمام ویژه‌ای داشت و دهه آخر [[ماه رمضان]] در مسجد کوفه معتکف می‌شد.<ref>روحانی، یادها و یادمان‌ها، ۲۰۲/۱.</ref>
==شیفتگی به امام‌خمینی==
==شیفتگی به امام‌خمینی==
سیدمصطفی خمینی علاقه عجیبی به [[امام‌خمینی]] داشت؛ علاقه‌ای که بسیار فراتر از علاقه پدر و فرزندی بود. او کاملاً مطیع و مرید پدر بود و فوق‌العاده احترام می‌کرد و همواره مراقب سلامتی ایشان بود.<ref>خمینی، مجموعه آثار یادگار امام، ۶۴/۱؛ ثقفی، یادها و یادمان‌ها، ۳۶/۱ ـ ۳۷.</ref> او امام‌خمینی را مجدد اسلام می‌دانست و معتقد بود اسلام به ایشان نیاز دارد و باید مراقب ایشان بود.<ref>مصطفوی، فانی در وجود پدر، ۵۶.</ref> او حالت شیفتگی خاصی به امام‌خمینی داشت و می‌خواست خود را فدای ایشان کند؛ بنابراین دفاعش از پدر تا سرحد فداکردن جان بود.<ref>محتشمی‌پور، یادها و یادمان‌ها، ۱۵۴/۱.</ref>
سیدمصطفی خمینی علاقه عجیبی به [[امام‌خمینی]] داشت؛ علاقه‌ای که بسیار فراتر از علاقه پدر و فرزندی بود. او کاملاً مطیع و مرید پدر بود و فوق‌العاده احترام می‌کرد و همواره مراقب سلامتی ایشان بود.<ref>خمینی، مجموعه آثار یادگار امام، ۶۴/۱؛ ثقفی، یادها و یادمان‌ها، ۳۶/۱ ـ ۳۷.</ref> او امام‌خمینی را مجدد اسلام می‌دانست و معتقد بود اسلام به ایشان نیاز دارد و باید مراقب ایشان بود.<ref>مصطفوی، فانی در وجود پدر، ۵۶.</ref> او حالت شیفتگی خاصی به امام‌خمینی داشت و می‌خواست خود را فدای ایشان کند؛ بنابراین دفاعش از پدر تا سرحد فداکردن جان بود.<ref>محتشمی‌پور، یادها و یادمان‌ها، ۱۵۴/۱.</ref>
خط ۱۱۵: خط ۱۵۸:
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
*آشتیانی، سیدجلال‌الدین، مصاحبه، چاپ‌شده در یادها و یادمان‌ها، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش
*آشتیانی، سیدجلال‌الدین، مصاحبه، چاپ‌شده در یادها و یادمان‌ها، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش
*اسماعیلی، اسماعیل، نگاهی به دیدگاه‌های فقهی شهید سیدمصطفی خمینی، مجله حوزه، شماره ۸۱ ـ ۸۲، ۱۳۷۶ش
*اسماعیلی، اسماعیل، نگاهی به دیدگاه‌های فقهی شهید سیدمصطفی خمینی، مجله حوزه، شماره ۸۱ ـ ۸۲، ۱۳۷۶ش
خط ۱۷۱: خط ۲۱۵:
*یزدی، محمد، مصاحبه، چاپ‌شده در یادها و یادمان‌ها، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش
*یزدی، محمد، مصاحبه، چاپ‌شده در یادها و یادمان‌ها، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش
*یعقوبی، ابوالقاسم، رویکردهای نوین استاد در دانش اصول، مجله حوزه، شماره ۸۱ ـ ۸۲، ۱۳۷۶ش.
*یعقوبی، ابوالقاسم، رویکردهای نوین استاد در دانش اصول، مجله حوزه، شماره ۸۱ ـ ۸۲، ۱۳۷۶ش.
غلامرضا گلی ‌زواره ـ اسماعیل اسماعیلی
{{پایان}}
{{پایان}}
[[رده:مقاله‌های نیازمند بازنگری]]
 
[[رده:مقاله‌های نیازمند جعبه اطلاعات]]
== پیوند به بیرون ==
[[رده:مقاله‌های جلد پنجم دانشنامه]]
 
* غلامرضا گلی ‌زواره ـ اسماعیل اسماعیلی، [https://books.khomeini.ir/books/10005/259/ خمینی، سیدمصطفی]، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۵، ص۲۵۹–۲۷۳.
 
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]]
[[رده:مقاله‌های دارای جعبه اطلاعات]]
[[رده:مقاله‌های دارای تصویر]]
[[رده:مقاله‌های جلد پنجم دانشنامه امام‌خمینی]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:خانواده امام‌خمینی]]
[[رده:شخصیت‌های حوزوی]]
[[رده:مقاله‌های دارای شناسه]]
Image-reviewer، emailconfirmed، مدیران
۴٬۵۲۶

ویرایش