شورای عالی انقلاب فرهنگی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۷: خط ۷:
از دهه بیستم، انجمن اسلامی دانشجویان دانشکده پزشکی به منظور مقابله با فشار تبلیغاتی ضد دینی توده‌ای‌ها و [[بهائیان]]،<ref>یزدی، جنبش دانشجویی در دو دهه، ۲۵.</ref> تشکیل شد و به‌تدریج گسترش یافت.<ref>حاضری، تأملی در علل و پیامدهای انقلاب فرهنگی، ۷۶.</ref> ارتباط [[انجمن‌های اسلامی]] در سال‌های دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ با اندیشه‌های امام‌خمینی بیشتر شد.<ref>کریمیان، جنبش دانشجوئی در ایران، ۳۰۴ و ۳۱۵.</ref> امام‌خمینی بر آن بود که در سایه آموزش و تربیت انسانی و اسلامی، [[استقلال]] و [[آزادی]] کشور بیمه خواهد شد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۸۷.</ref> ایشان در آغاز انقلاب در ۳۰/۱۱/۱۳۵۷ به‌مناسبت بازگشایی مدارس، [[پیروزی]] را در گرو [[علم]] و [[تقوا]] و شعور انقلابی و اتحاد بدون گرایش به چپ و راست شمرد و سفارش کرد درس‌های مدارس و دانشگاه‌ها از مطالبی که به سود [[استعمار]] و [[استبداد]] است، تصفیه شود و درس‌های اسلامی و انقلابی که به بیداری و استقلال و آزادی جوانان کمک می‌کند، جایگزین آن گردد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۱۹۳–۱۹۴.</ref>
از دهه بیستم، انجمن اسلامی دانشجویان دانشکده پزشکی به منظور مقابله با فشار تبلیغاتی ضد دینی توده‌ای‌ها و [[بهائیان]]،<ref>یزدی، جنبش دانشجویی در دو دهه، ۲۵.</ref> تشکیل شد و به‌تدریج گسترش یافت.<ref>حاضری، تأملی در علل و پیامدهای انقلاب فرهنگی، ۷۶.</ref> ارتباط [[انجمن‌های اسلامی]] در سال‌های دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ با اندیشه‌های امام‌خمینی بیشتر شد.<ref>کریمیان، جنبش دانشجوئی در ایران، ۳۰۴ و ۳۱۵.</ref> امام‌خمینی بر آن بود که در سایه آموزش و تربیت انسانی و اسلامی، [[استقلال]] و [[آزادی]] کشور بیمه خواهد شد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۰/۸۷.</ref> ایشان در آغاز انقلاب در ۳۰/۱۱/۱۳۵۷ به‌مناسبت بازگشایی مدارس، [[پیروزی]] را در گرو [[علم]] و [[تقوا]] و شعور انقلابی و اتحاد بدون گرایش به چپ و راست شمرد و سفارش کرد درس‌های مدارس و دانشگاه‌ها از مطالبی که به سود [[استعمار]] و [[استبداد]] است، تصفیه شود و درس‌های اسلامی و انقلابی که به بیداری و استقلال و آزادی جوانان کمک می‌کند، جایگزین آن گردد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۱۹۳–۱۹۴.</ref>


ازجمله اقدام‌های سال‌های نخست انقلاب، با هدف دگوگونی ساختارهای فرهنگی در دانشگاه و دیگر مراکز فرهنگی، انقلاب فرهنگی بود. استقلال فرهنگی و سیاسی و [[شعار]] نه شرقی و نه غربی از اهداف اصلی انقلاب بود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۳۱۹ و ۲۱/۲۸۶.</ref> با گذشت چندین ماه از انقلاب، این احساس در قشر دانشجو پیدا شده بود که دستگاه رسمی کشور از افکار امام‌خمینی فاصله دارد و دیدار نمایندگان [[دولت موقت]] با مشاور امنیت ملی [[آمریکا]] در دولت جیمی کارتر به آن دامن زد و دانشجویان در حرکتی خودجوش با [[تسخیر سفارت آمریکا]] اعتراض خود را نشان دادند.<ref>دانشگاه انقلاب، مجله، شماره، ۲/۲.</ref> گروهی از دانشجویان پس از [[تسخیر سفارت آمریکا]] در پی همسوکردن دانشگاه با اهداف امام‌خمینی برآمدند.<ref>رضوی، هاشمی و انقلاب، ۳۴۴–۳۴۹؛ قویدل معروفی و پورنجمی، سلسله بحث‌های جنبش دانشجوئی، ۸۲–۸۳.</ref>
ازجمله اقدام‌های سال‌های نخست انقلاب، با هدف دگوگونی ساختارهای فرهنگی در دانشگاه و دیگر مراکز فرهنگی، انقلاب فرهنگی بود. استقلال فرهنگی و سیاسی و [[شعار]] نه شرقی و نه غربی از اهداف اصلی انقلاب بود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۳۱۹ و ۲۱/۲۸۶.</ref> با گذشت چندین ماه از انقلاب، این احساس در قشر دانشجو پیدا شده بود که دستگاه رسمی کشور از افکار امام‌خمینی فاصله دارد و دیدار نمایندگان [[دولت موقت]] با مشاور امنیت ملی [[آمریکا]] در دولت [[جیمی کارتر]] به آن دامن زد و دانشجویان در حرکتی خودجوش با [[تسخیر سفارت آمریکا]] اعتراض خود را نشان دادند.<ref>دانشگاه انقلاب، مجله، شماره، ۲/۲.</ref> گروهی از دانشجویان پس از [[تسخیر سفارت آمریکا]] در پی همسوکردن دانشگاه با اهداف امام‌خمینی برآمدند.<ref>رضوی، هاشمی و انقلاب، ۳۴۴–۳۴۹؛ قویدل معروفی و پورنجمی، سلسله بحث‌های جنبش دانشجوئی، ۸۲–۸۳.</ref>


در اسفند ۱۳۵۸، بخشنامه‌ای مبنی بر [[پاکسازی]] دانشگاه از عناصر وابسته به [[رژیم پهلوی]] به تصویب مدیریت دانشگاه‌ها رسید و شورایی به نام شورای انقلابی تزکیه دانشگاه تأسیس شد<ref>پایگاه جامع تاریخ معاصر، پایگاه اطلاع‌رسانی، ۲۰/۴/۱۴۹۴ش؛ ملکی، دیروز و امروز، ۱۸۸–۱۹۱.</ref>؛ ولی فرمان‌های آن به اجرا در نیامد و هنوز جمع بزرگی از استادان ناصالح و دلبسته به رژیم پهلوی در دانشگاه فعالیت می‌کردند. گروه‌های سیاسی نیز [[دانشگاه]] و مدارس را عرصه تاخت‌وتاز خود ساخته و روند تدریس و تحصیل را مختل کرده بودند.<ref>فارسی، فرهنگ واژه‌های انقلاب اسلامی، ۵۰۰.</ref> برخی استادان به جای درس‌های رسمی، جزوه‌های انحرافی، ازجمله [[مارکسیسم]] درس می‌دادند و دانشجویان به جای درس‌خواندن، پیوسته در پی گردهمایی و [[تظاهرات]] بودند.<ref>هاشمی رفسنجانی، خطبه‌ها، ۲/۴۹۹.</ref> مجادلات سیاسی در دانشگاه‌ها به درگیری می‌انجامید و گروه‌هایی از خارج دانشگاه به درگیری‌ها دامن می‌زدند.<ref>روشن‌نهاد، انقلاب فرهنگی در جمهوری اسلامی، ۱۲۷؛ رضوی، هاشمی و انقلاب، ۳۵۱.</ref> رقابت شدیدی میان دانشجویان مارکسیست و مذهبی برای جذب دانشجویان جدید در جریان بود.<ref>شرف‌زاده، انقلاب فرهنگی در دانشگاه‌های ایران، ۸۱.</ref> جذب دانشجویان در نهادهای انقلابی‌ای، چون [[سپاه پاسداران]] و [[جهاد سازندگی]] و مدیریت اجرایی موجب شده بود حضور نیروهای مذهبی در دانشگاه‌ها کم‌رنگ شود و آرایش نیروها به زیان جریان مذهبی پیش رود.<ref>حاضری، تأملی در علل و پیامدهای انقلاب فرهنگی، ۸۷–۸۸؛ شرف‌زاده، انقلاب فرهنگی در دانشگاه‌های ایران، ۲۲۳.</ref>
در اسفند ۱۳۵۸، بخشنامه‌ای مبنی بر [[پاکسازی]] دانشگاه از عناصر وابسته به [[رژیم پهلوی]] به تصویب مدیریت دانشگاه‌ها رسید و شورایی به نام شورای انقلابی تزکیه دانشگاه تأسیس شد<ref>پایگاه جامع تاریخ معاصر، پایگاه اطلاع‌رسانی، ۲۰/۴/۱۴۹۴ش؛ ملکی، دیروز و امروز، ۱۸۸–۱۹۱.</ref>؛ ولی فرمان‌های آن به اجرا در نیامد و هنوز جمع بزرگی از استادان ناصالح و دلبسته به رژیم پهلوی در دانشگاه فعالیت می‌کردند. گروه‌های سیاسی نیز [[دانشگاه]] و مدارس را عرصه تاخت‌وتاز خود ساخته و روند تدریس و تحصیل را مختل کرده بودند.<ref>فارسی، فرهنگ واژه‌های انقلاب اسلامی، ۵۰۰.</ref> برخی استادان به جای درس‌های رسمی، جزوه‌های انحرافی، ازجمله [[مارکسیسم]] درس می‌دادند و دانشجویان به جای درس‌خواندن، پیوسته در پی گردهمایی و [[تظاهرات]] بودند.<ref>هاشمی رفسنجانی، خطبه‌ها، ۲/۴۹۹.</ref> مجادلات سیاسی در دانشگاه‌ها به درگیری می‌انجامید و گروه‌هایی از خارج دانشگاه به درگیری‌ها دامن می‌زدند.<ref>روشن‌نهاد، انقلاب فرهنگی در جمهوری اسلامی، ۱۲۷؛ رضوی، هاشمی و انقلاب، ۳۵۱.</ref> رقابت شدیدی میان دانشجویان مارکسیست و مذهبی برای جذب دانشجویان جدید در جریان بود.<ref>شرف‌زاده، انقلاب فرهنگی در دانشگاه‌های ایران، ۸۱.</ref> جذب دانشجویان در نهادهای انقلابی‌ای، چون [[سپاه پاسداران]] و [[جهاد سازندگی]] و مدیریت اجرایی موجب شده بود حضور نیروهای مذهبی در دانشگاه‌ها کم‌رنگ شود و آرایش نیروها به زیان جریان مذهبی پیش رود.<ref>حاضری، تأملی در علل و پیامدهای انقلاب فرهنگی، ۸۷–۸۸؛ شرف‌زاده، انقلاب فرهنگی در دانشگاه‌های ایران، ۲۲۳.</ref>
۱۴٬۵۰۰

ویرایش