صادق قطب‌زاده: تفاوت میان نسخه‌ها

۴٬۰۳۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۷ مرداد ۱۴۰۲
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شخصیت سیاسی مذهبی
{{جعبه اطلاعات شخصیت سیاسی مذهبی
| عنوان        = صادق قطب‌زاده
| عنوان        = صادق قطب‌زاده
| تصویر        = صادق قطب زاده۱.jpg
| تصویر        = قطب زاده 1.jpg
| اندازه تصویر  =
| اندازه تصویر  =
| توضیح تصویر  =
| توضیح تصویر  =
خط ۳۰: خط ۳۰:
|امضا          =
|امضا          =
}}
}}
'''صادق قطب‌زاده'''، عضو فعال جنبش دانشجویی در خارج از کشور، سرپرست [[رادیو]] و [[تلویزیون]] و [[وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران]].
'''صادق قطب‌زاده'''، عضو فعال جنبش دانشجویی در خارج از کشور، سرپرست [[رادیو]] و [[تلویزیون]] و وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران.
 
صادق قطب‌­زاده در سال ۱۳۱۴ در تهران متولد شد و از نوجوانی از هواخواهان [[جبهه ملی ایران|جبهه ملی]] بود و دوبار بازداشت و زندانی شد. او در سال ۱۳۳۷ برای ادامه تحصیل به [[امریکا|آمریکا]] رفت و همراه دانشجویان به فعالیت سیاسی پرداخت و به همراه محمد فاطمی در سال ۱۳۳۹ سازمان دانشجویان ایرانی آمریکا را تأسیس کرد. قطب‌­زاده در سال ۱۳۴۰ در محل سفارت ایران در آمریکا با اردشیر زاهدی درگیر شد و از آمریکا اخراج گردید و در سال ۱۳۴۲ به عضویت رهبری کنفدراسیون محصلان ایرانی در اروپا درآمد. او با سفر به کشورهای مختلف علیه رژیم شاه سخنرانی می‌­کرد.
 
قطب‌­زاده در سال ۱۳۴۹ به نجف سفر کرد و با [[امام‌خمینی]] دیدار کرد. [[سیدمصطفی خمینی]] به او خوشبین نبود و تنها یک دیدار با او داشت. قطب‌­زاده بار دیگر در سال ۱۳۵۰ به نجف رفت. او در سال ۱۳۵۷ مصاحبه خبرنگار دوموند فرانسه با امام­‌خمینی را فراهم ساخت و پس از [[هجرت امام‌خمینی به پاریس|هجرت ایشان به پاریس]] مصاحبه نشریه فیگارو با ایشان را هماهنگ کرد.
 
وی سخنان امام را ترجمه و خود را سخنگوی امام‌­خمینی معرفی می‌­کرد. قطب‌­زاده همراه امام‌­خمینی به ایران بازگشت و امام‌­خمینی پس از پیروزی از محبت برخی از همراهان، از جمله قطب‌­زاده یاد کرد.
 
او پس از پیروزی انقلاب اسلامی در [[دولت موقت]] سرپرست [[رادیو]] و [[تلویزیون]] شد و در اردیبهشت ۱۳۵۸ از طرف امام­‌خمینی برای پیگیری مسئله ناپدید شدن [[امام‌موسی صدر|امام موسی صدر]] به لیبی سفر کرد. قطب‌­زاده به پیشنهاد [[شورای انقلاب اسلامی|شورای انقلاب]] و با حکم امام‌­خمینی در آذر ۱۳۵۸ به عنوان وزیر خارجه منصوب شد. او با رئیس‌جمهور شدن [[سیدابوالحسن بنی‌صدر|سیدابوالحسن بنی­‌صدر]] و ضمن هماهنگی با او، با انقلاب و رهبری نظام زاویه پیدا کرد و در دولت [[محمدعلی رجایی]] از وزارت خارجه کنار گذاشته شد.
 
بر اساس اسناد [[تسخیر لانه جاسوسی امریکا|لانه جاسوسی]] قطب‌­زاده پیش و پس از [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] با مأمور سیا ارتباط داشت و در سال ۱۳۶۱ با همراهی عده‌­ای برای براندازی نظام و از میان بردن سران حکومت از جمله امام­‌خمینی اقدام به توطئه کرد. قطب‌­زاده محکوم به اعدام و حکم او در ۲۳ر شهریور ۱۳۶۱ به اجرا در آمد.


== معرفی ==
== معرفی ==
خط ۴۸: خط ۵۸:
پس از استقرار امام‌خمینی در پاریس و احتمال اینکه ممکن است اقامت ایشان در آنجا با مشکل مواجه شود، [[محمد منتظری]] به [[لیبی]]، برخی به [[پاکستان]]، [[هندوستان]] و [[سوریه]] رفتند و قطب‌زاده به [[الجزایر]] رفت که در صورت لزوم کشوری را برای اقامت ایشان در نظر گیرند.<ref>طباطبایی، خاطرات سیاسی ـ اجتماعی دکتر سیدصادق طباطبایی، ۳/۴۰.</ref> برخی گفته‌اند وی که از طریق [[امام‌موسی صدر]] با سران کشور سوریه ازجمله حافظ اسد رئیس‌جمهور سوریه ارتباط داشت، به آن کشور رفت تا زمینه اقامت احتمالی امام‌خمینی در سوریه را فراهم کند.<ref>جنتی، خاطرات علی جنتی، ۱۵۷.</ref> پس از [[بازگشت امام‌خمینی|تصمیم امام‌خمینی به بازگشت]] به کشور، وی همراه امام‌خمینی در بهمن ۱۳۵۷ به ایران آمد<ref>دفتر ادبیات، روزشمار انقلاب اسلامی، ۶/۲۶۰.</ref> و امام‌خمینی او را از [[اعضای شورای انقلاب]] قرار داد.<ref>دفتر ادبیات، روزشمار انقلاب اسلامی، ۶/۲۶۰؛ شادلو، انقلاب اسلامی از پیروزی تا تحکیم، ۴۴؛ آبراهامیان، ایران بین دو انقلاب، ۶۵۱.</ref> امام‌خمینی پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]] از همراهی و محبت برخی از همراهان خود در پاریس، ازجمله قطب‌زاده یاد کرده‌است؛<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۰/۱۹۷.</ref> چنان‌که از گزارش‌هایی توطئه‌آمیز علیه آنان و اتهام امریکایی‌بودن خبر به آنان داده‌است و ایشان به دلیل آشنایی بیست‌ساله خود با آنان، به چنین گزارش‌ها و سخنانی اعتنا نکرده‌است<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۰/۲۷۶.</ref>
پس از استقرار امام‌خمینی در پاریس و احتمال اینکه ممکن است اقامت ایشان در آنجا با مشکل مواجه شود، [[محمد منتظری]] به [[لیبی]]، برخی به [[پاکستان]]، [[هندوستان]] و [[سوریه]] رفتند و قطب‌زاده به [[الجزایر]] رفت که در صورت لزوم کشوری را برای اقامت ایشان در نظر گیرند.<ref>طباطبایی، خاطرات سیاسی ـ اجتماعی دکتر سیدصادق طباطبایی، ۳/۴۰.</ref> برخی گفته‌اند وی که از طریق [[امام‌موسی صدر]] با سران کشور سوریه ازجمله حافظ اسد رئیس‌جمهور سوریه ارتباط داشت، به آن کشور رفت تا زمینه اقامت احتمالی امام‌خمینی در سوریه را فراهم کند.<ref>جنتی، خاطرات علی جنتی، ۱۵۷.</ref> پس از [[بازگشت امام‌خمینی|تصمیم امام‌خمینی به بازگشت]] به کشور، وی همراه امام‌خمینی در بهمن ۱۳۵۷ به ایران آمد<ref>دفتر ادبیات، روزشمار انقلاب اسلامی، ۶/۲۶۰.</ref> و امام‌خمینی او را از [[اعضای شورای انقلاب]] قرار داد.<ref>دفتر ادبیات، روزشمار انقلاب اسلامی، ۶/۲۶۰؛ شادلو، انقلاب اسلامی از پیروزی تا تحکیم، ۴۴؛ آبراهامیان، ایران بین دو انقلاب، ۶۵۱.</ref> امام‌خمینی پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]] از همراهی و محبت برخی از همراهان خود در پاریس، ازجمله قطب‌زاده یاد کرده‌است؛<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۰/۱۹۷.</ref> چنان‌که از گزارش‌هایی توطئه‌آمیز علیه آنان و اتهام امریکایی‌بودن خبر به آنان داده‌است و ایشان به دلیل آشنایی بیست‌ساله خود با آنان، به چنین گزارش‌ها و سخنانی اعتنا نکرده‌است<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۱۰/۲۷۶.</ref>


[[پرونده:قطب زاده 3.jpg|بندانگشتی]]
== مسئولیت‌ها ==
== مسئولیت‌ها ==
پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]]، قطب‌زاده در [[دولت موقت]] سرپرست رادیو و تلویزیون شد.<ref>شادلو، انقلاب اسلامی از پیروزی تا تحکیم، ۵۰؛ محمدی ری‌شهری، خاطره‌ها، ۱/۱۹۹–۲۰۰.</ref> امام‌خمینی که [[رادیو]] و [[تلویزیون]] را نماد [[جمهوری اسلامی]] می‌دانست و در پخش برنامه‌های آن حساس بود<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۴۷.</ref> در نخستین دیدار شورای سرپرستی صدا و سیما تأکید کرد به وی تذکر داده‌است که بر موسیقی‌های صدا و سیما [[نظارت]] بیشتر داشته باشد تا موجب شکایت علما نشود.<ref>جنتی، خاطرات علی جنتی، ۱۹۴–۱۹۵.</ref> گفته شده روحیات دینی وی سست بود و زمانی که در خارج دانشجو بود، در میان دانشجویان، فردی مذهبی شناخته نمی‌شد؛<ref>جنتی، خاطرات علی جنتی، ۱۱۶–۱۱۷.</ref> از این‌رو امام‌خمینی، [[سیدمحمد موسوی خوئینی]] را در کنار وی به صدا و سیما فرستاد تا در برنامه‌های صدا و سیما شئونات اسلامی حفظ شود و موجب شکایات [[مردم]] نشود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۴۷.</ref>
پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]]، قطب‌زاده در [[دولت موقت]] سرپرست رادیو و تلویزیون شد.<ref>شادلو، انقلاب اسلامی از پیروزی تا تحکیم، ۵۰؛ محمدی ری‌شهری، خاطره‌ها، ۱/۱۹۹–۲۰۰.</ref> امام‌خمینی که [[رادیو]] و [[تلویزیون]] را نماد [[جمهوری اسلامی]] می‌دانست و در پخش برنامه‌های آن حساس بود<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۴۷.</ref> در نخستین دیدار شورای سرپرستی صدا و سیما تأکید کرد به وی تذکر داده‌است که بر موسیقی‌های صدا و سیما [[نظارت]] بیشتر داشته باشد تا موجب شکایت علما نشود.<ref>جنتی، خاطرات علی جنتی، ۱۹۴–۱۹۵.</ref> گفته شده روحیات دینی وی سست بود و زمانی که در خارج دانشجو بود، در میان دانشجویان، فردی مذهبی شناخته نمی‌شد؛<ref>جنتی، خاطرات علی جنتی، ۱۱۶–۱۱۷.</ref> از این‌رو امام‌خمینی، [[سیدمحمد موسوی خوئینی]] را در کنار وی به صدا و سیما فرستاد تا در برنامه‌های صدا و سیما شئونات اسلامی حفظ شود و موجب شکایات [[مردم]] نشود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه امام، ۹/۴۷.</ref>
خط ۸۵: خط ۹۶:
* هاشمی رفسنجانی، اکبر، کارنامه و خاطرات، سال ۱۳۶۱، پس از بحران، به اهتمام فاطمه هاشمی، تهران، دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
* هاشمی رفسنجانی، اکبر، کارنامه و خاطرات، سال ۱۳۶۱، پس از بحران، به اهتمام فاطمه هاشمی، تهران، دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
{{پایان}}
{{پایان}}
فاطمه کرم‌پور


[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]
==پیوند به بیرون==
[[رده:مقاله‌های جلد هشتم دانشنامه]]
*فاطمه کرم‌پور، [https://books.khomeini.ir/books/10008/204/ صادق قطب‌زاده]، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۸، ص۲۰۴-۲۰۸.
 
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]]
[[رده:مقاله‌های جلد هشتم دانشنامه امام‌خمینی]]
[[رده:مقاله‌های دارای جعبه اطلاعات]]
[[رده:مقاله‌های دارای تصویر]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:اعضای هیئت دولت]]
[[رده:شخصیت‌های غیرحوزوی]]
[[رده:مبارزان علیه رژیم پهلوی]]
[[رده:مقاله‌های دارای شناسه]]
۱۴٬۷۲۱

ویرایش