محمدرضا پهلوی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۶۰۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ شهریور ۱۴۰۲
(اصلاح نویسه‌های عربی)
 
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۵: خط ۱۵:
|کشور درگذشت = [[مصر]]
|کشور درگذشت = [[مصر]]
|آرامگاه = مسجد رفاعی قاهره
|آرامگاه = مسجد رفاعی قاهره
|نام همسر = [[فوزیه فؤاد]]، [[ثریا اسفندیاری]]، [[فرح دیبا]].
|نام همسر = فوزیه فؤاد، ثریا اسفندیاری، [[فرح دیبا]].
|فرزندان = شهناز، رضا، فرحناز، علیرضا، لیلا.
|فرزندان = شهناز، رضا، فرحناز، علیرضا، لیلا.
|خویشاوند سرشناس= [[رضاشاه پهلوی]] (پدر)، [[اشرف پهلوی]] (خواهر).
|خویشاوند سرشناس= [[رضاشاه پهلوی]] (پدر)، [[اشرف پهلوی]] (خواهر).
خط ۳۱: خط ۳۱:
}}
}}
'''محمدرضا پهلوی'''، آخرین شاه از سلسله شاهنشاهی در [[ایران]]، عملکرد و سقوط.
'''محمدرضا پهلوی'''، آخرین شاه از سلسله شاهنشاهی در [[ایران]]، عملکرد و سقوط.
==قبل از سلطنت==
 
محمدرضا پهلوی دومین شاه از [[سلسله پهلوی]] و پایانی برای ۲۵۰۰ سال شاهنشاهی در ایران بود. دوران سلطنت وی، به سبب اوضاع و احوال خاص جهان و شرایط ویژه [[کشور]]، دوره‌ای مهم در تاریخ ایران به شمار می‌رود. با [[پیروزی انقلاب اسلامی ایران]] به رهبری [[امام‌خمینی]] در بهمن سال ۱۳۵۷، دوره [[سلطنت]] وی پایان یافت و او سقوط کرد.
محمدرضا پهلوی دومین و آخرین شاه از سلسله [[پهلوی]] در سال ۱۲۹۸ در تهران به ­دنیا آمد و در شش سالگی ولیعهد پدرش شد و تحت تربیت خاص قرار گرفت. در مدرسه نظام تحصیلات ابتدائی را فراگرفت و در دوازده سالگی برای ادامه تحصیل به سوئیس فرستاده شد و پس از پنج سال به [[ایران]] بازگشت و در دانشکده افسری تحصیلات خود را ادامه داد.
===ولادت و نسب===
 
محمدرضا و [[اشرف پهلوی|اشرف]] خواهر وی در چهارم [[آبان]] ۱۲۹۸ در یکی از محلات قدیمی [[تهران]] (دروازه قزوین) متولد شدند <ref>پهلوی، محمدرضا، مجموعه تألیفات،
محمدرضا درسال ۱۳۲۰ با اشغال ایران و استعفای پدرش به سلطنت رسید و به‌خصوص تا سال ۱۳۲۵ دوران سخت و متزلزلی را سپری کرد. کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ سلطنت او را وارد دوره­‌ای جدید و جدّی کرد و قدرت مطلقه او از این مقطع آغاز و گسترده شد.
 
پهلوی در آغاز تظاهر به دینداری داشت و در برابر [[مرجعیت]] مطلق [[سیدحسین بروجردی]] مشی محتاطانه‌­ای اتخاذ کرد اما پس از وفات او برنامه­‌های مورد نظر خود را در پیش گرفت.
 
[[امام‌خمینی]] که از آغاز مرجعیت با نصیحت با اقدامات محمدرضاشاه مقابله می­‌کرد، در مقابل شدت عمل حکومت او مقاومت کرد و از مرحله نصیحت به مرحله
{{منابع}}
{{منابع}}
* آبراهامیان، یرواند، ایران بین دو انقلاب؛ درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی ایران معاصر، ترجمه احمد گل‌محمدی و محمدابراهیم فتاحی ولیلایی، تهران، نی، چاپ سوم، ۱۳۷۸ش.
* آبراهامیان، یرواند، ایران بین دو انقلاب؛ درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی ایران معاصر، ترجمه احمد گل‌محمدی و محمدابراهیم فتاحی ولیلایی، تهران، نی، چاپ سوم، ۱۳۷۸ش.
خط ۱۹۸: خط ۲۵۶:
* پیرانی، احمد، زندگی خصوصی محمدرضاشاه پهلوی، تهران، به‌آفرین، چاپ اول، ۱۳۸۲ش.
* پیرانی، احمد، زندگی خصوصی محمدرضاشاه پهلوی، تهران، به‌آفرین، چاپ اول، ۱۳۸۲ش.
* ثابتی، پرویز، در دامگه حادثه بررسی علل و عوامل فروپاشی حکومت شاهنشاهی، لس‌آنجلس، شرکت کتاب، چاپ اول، ۲۰۱۲م/ ۱۳۹۰ش.
* ثابتی، پرویز، در دامگه حادثه بررسی علل و عوامل فروپاشی حکومت شاهنشاهی، لس‌آنجلس، شرکت کتاب، چاپ اول، ۲۰۱۲م/ ۱۳۹۰ش.
* خسروشاهی، سیدهادی، درباره امام‌خمینی، ۱۵ خرداد و مسئله انقلاب، خاطرات مستند استاد سیدهادی خسروشاهی، تهران، مؤسسه تنظیم ...، چاپ اول، ۱۳۹۷ش.
* خسروشاهی، سیدهادی، دربارهٔ امام‌خمینی، ۱۵ خرداد و مسئله انقلاب، خاطرات مستند استاد سیدهادی خسروشاهی، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ اول، ۱۳۹۷ش.
* دوویلیه، ژرارد، سیمای پهلوی، ترجمه عبدالرحیم میهن‌یار، تهران، به‌آفرین، چاپ اول، ۱۳۸۲ش.
* دوویلیه، ژرارد، سیمای پهلوی، ترجمه عبدالرحیم میهن‌یار، تهران، به‌آفرین، چاپ اول، ۱۳۸۲ش.
* ذاکری، علی‌اکبر، طلوع خورشید، سال‌شمار زندگانی امام‌خمینی قدس سره، قم، بوستان کتاب، چاپ دوم، ۱۳۹۱ش.
* ذاکری، علی‌اکبر، طلوع خورشید، سال‌شمار زندگانی امام‌خمینی قدس سره، قم، بوستان کتاب، چاپ دوم، ۱۳۹۱ش.
* رفیع‌زاده، منصور، شاهد، خاطرات منصور رفیع‌زاده آخرین رئیس سابق ساواک در امریکا، ترجمه وحید ایمن، تهران، زریاب، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.
* رفیع‌زاده، منصور، شاهد، خاطرات منصور رفیع‌زاده آخرین رئیس سابق ساواک در آمریکا، ترجمه وحید ایمن، تهران، زریاب، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.
* روحانی، سیدحمید، نهضت امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم ...، چاپ پانزدهم، ۱۳۸۱ش.
* روحانی، سیدحمید، نهضت امام‌خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم …، چاپ پانزدهم، ۱۳۸۱ش.
* زاهد زاهدانی، سیدسعید، بهائیت در ایران، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ سوم، ۱۳۸۴ش.
* زاهد زاهدانی، سیدسعید، بهائیت در ایران، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ سوم، ۱۳۸۴ش.
* زونیس، ماروین، شکست شاهانه، ترجمه عباس مخبر، تهران، طرح نو، چاپ دوم، ۱۳۷۰ش.
* زونیس، ماروین، شکست شاهانه، ترجمه عباس مخبر، تهران، طرح نو، چاپ دوم، ۱۳۷۰ش.
خط ۲۱۲: خط ۲۷۰:
* طلوعی، محمود، پدر و پسر، تهران، علم، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش.
* طلوعی، محمود، پدر و پسر، تهران، علم، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش.
* عالیخانی، علینقی، مقدمه کتاب یادداشت‌های علم، تألیف امیراسدالله علم، تهران، مازیار-معین، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.
* عالیخانی، علینقی، مقدمه کتاب یادداشت‌های علم، تألیف امیراسدالله علم، تهران، مازیار-معین، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.
* عظیمی، فخرالدین، بحران دموکراسی در ایران (۱۳۲۰-۱۳۳۲)، ترجمه عبدالرضا (هوشنگ) مهدوی و بیژن نوذری، تهران، البرز، چاپ دوم، ۱۳۷۴ش.
* عظیمی، فخرالدین، بحران دموکراسی در ایران (۱۳۲۰–۱۳۳۲)، ترجمه عبدالرضا (هوشنگ) مهدوی و بیژن نوذری، تهران، البرز، چاپ دوم، ۱۳۷۴ش.
* فاروقی، احمد و ژان لوروریه، ایران بر ضد شاه، ترجمه مهدی نراقی، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ اول، ۱۳۵۸ش.
* فاروقی، احمد و ژان لوروریه، ایران بر ضد شاه، ترجمه مهدی نراقی، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ اول، ۱۳۵۸ش.
* فردوست، حسین، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، چاپ اول، ۱۳۶۹ش.
* فردوست، حسین، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، چاپ اول، ۱۳۶۹ش.
خط ۲۲۰: خط ۲۷۸:
* مک‌کی، ساندرا، ایرانی‌ها، ایران، اسلام و روح یک ملت، ترجمه شیوا رویگردان، تهران، ققنوس، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
* مک‌کی، ساندرا، ایرانی‌ها، ایران، اسلام و روح یک ملت، ترجمه شیوا رویگردان، تهران، ققنوس، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
* منصوری، جواد، تاریخ قیام پانزده خرداد به روایت اسناد، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.
* منصوری، جواد، تاریخ قیام پانزده خرداد به روایت اسناد، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.
* مهدوی، عبدالرضا (هوشنگ)، سیاست خارجی ایران در دوران پهلوی، ۱۳۰۰-۱۳۵۷ش، تهران، البرز، چاپ اول، ۱۳۷۳ش.
* مهدوی، عبدالرضا (هوشنگ)، سیاست خارجی ایران در دوران پهلوی، ۱۳۰۰–۱۳۵۷ش، تهران، البرز، چاپ اول، ۱۳۷۳ش.
* میلانی، عباس، معمای هویدا، تهران، آتیه-اختران، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
* میلانی، عباس، معمای هویدا، تهران، آتیه-اختران، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
* نجاتی، غلامرضا، تاریخ سیاسی بیست و پنج‌ساله ایران، تهران، رسا، چاپ ششم، ۱۳۷۹ش.
* نجاتی، غلامرضا، تاریخ سیاسی بیست و پنج‌ساله ایران، تهران، رسا، چاپ ششم، ۱۳۷۹ش.
خط ۲۲۸: خط ۲۸۶:
* هدایت، مهدی‌قلی (مخبرالسلطنه)، خاطرات و خطرات، توشه‌ای از تاریخ شش پادشاه و گوشه‌ای از دوره زندگی من، تهران، زوار، چاپ پنجم، ۱۳۷۵ش.
* هدایت، مهدی‌قلی (مخبرالسلطنه)، خاطرات و خطرات، توشه‌ای از تاریخ شش پادشاه و گوشه‌ای از دوره زندگی من، تهران، زوار، چاپ پنجم، ۱۳۷۵ش.
* هلیدی، فرد، دیکتاتوری و توسعه سرمایه‌داری در ایران، ترجمه فضل‌الله نیک‌آیین، تهران، امیرکبیر، چاپ اول، ۱۳۵۸ش.
* هلیدی، فرد، دیکتاتوری و توسعه سرمایه‌داری در ایران، ترجمه فضل‌الله نیک‌آیین، تهران، امیرکبیر، چاپ اول، ۱۳۵۸ش.
* همبلی، گاوین، خودکامگی پهلوی: محمدرضاشاه (۱۳۲۰-۱۳۵۷)، چاپ‌شده در سلسه پهلوی و نیروهای مذهبی به روایت تاریخ کمبریج، ترجمه عباس مخبر، تهران، طرح نو، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش.
* همبلی، گاوین، خودکامگی پهلوی: محمدرضاشاه (۱۳۲۰–۱۳۵۷)، چاپ‌شده در سلسه پهلوی و نیروهای مذهبی به روایت تاریخ کمبریج، ترجمه عباس مخبر، تهران، طرح نو، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش.
{{پایان}}
{{پایان}}
==پیوند به بیرون==
 
پروین‌سادات قوامی، [https://books.khomeini.ir/books/10003/452/ محمدرضا پهلوی]، دانشنامه امام خمینی، ج۳، ص۱۲۳-۱۴۳.
== پیوند به بیرون ==
[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]
*پروین‌سادات قوامی، [https://books.khomeini.ir/books/10003/452/ محمدرضا پهلوی]، [[دانشنامه امام خمینی]]، ج۳، ص۱۲۳–۱۴۳.
{{انقلاب اسلامی ایران}}
[[رده:مقاله‌های تأییدشده]]
[[رده:مقاله‌های دارای تصویر]]
[[رده:مقاله‌های دارای جعبه اطلاعات]]
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های جلد سوم دانشنامه امام‌خمینی]]
[[رده:شخصیت‌های حکومت پهلوی]]
[[رده:مقاله‌های دارای شناسه]]
۱۴٬۷۲۱

ویرایش