۱۴٬۶۵۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (removed Category:مقاله های نیازمند ارزیابی; added Category:مقالههای دارای شناسه using HotCat) |
||
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
|امضا = | |امضا = | ||
}} | }} | ||
'''محمد منتظری''' روحانی مبارز، نماینده [[مجلس شورای اسلامی]] و از شهدای [[ | '''محمد منتظری''' روحانی مبارز، نماینده [[مجلس شورای اسلامی]] و از شهدای [[انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی|حادثه هفتم تیر ۱۳۶۰]]. | ||
== | |||
محمد منتظری در سال ۱۳۲۳ در نجفآباد به دنیا آمد و پس از تحصیلات ابتدائی، تحصیلات حوزوی خود را در [[حوزه علمیه قم]] آغاز کرد و از درسهای پدر خود، سیدمحمد محقق داماد و [[امامخمینی|امامخمینی]] بهره برد. | |||
محمد منتظری از آغاز [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت امامخمینی]] در دفاع از ایشان فعال بود و بارها به زندان افتاد و سخت [[شکنجه]] شد. وی در سال ۱۳۵۰ توانست از دست [[ساواک]] بگریزد و به خارج از کشور برود. او به افغانستان، [[پاکستان]] و [[لبنان]] رفت و در لبنان به آموزش نظامی مبارزان ایرانی پرداخت. او در نجف با کمک جمعی از شاگردان و یاران امامخمینی، جمعیت روحانیون مبارزه را تشکیل داد و از سال ۱۳۵۴ به لبنان و سوریه رفت و در کنار رزمندگان فلسطینی قرار گرفت. | |||
با [[هجرت امامخمینی به پاریس|هجرت امامخمینی به پاریس]]، محمد منتظری هم خود را به پاریس رساند و در فعالیتهای یاران امامخمینی سهیم شد و در پایان دیماه همراه پدرش به ایران برگشت و در اوج مبارزات در داخل ایران فعال بود. | |||
او از آغاز کار [[دولت موقت]] علیه رئیس دولت و بعضی از اعضای آن انتقاد داشت و به مقررات دولت موقت پایبند نبود. او در اولین انتخابات [[مجلس شورای اسلامی]] بارأی قاطع مردم نجفآباد به مجلس راه یافت. محمد منتظری از اول تشکیل [[حزب جمهوری اسلامی]] بود، ولی به خاطر تندروی عضویت او معلق شد. | |||
او گرچه از [[امامخمینی|امامخمینی]] با عنوان رهبر بزرگوار یاد میکرد و او را قائد کمنظیر میدانست، در سلسله نامههای خطاب به ایشان از دولت موقت انتقاد میکرد. منتظری در هفتم تیر ۱۳۶۰ در ۳۷ سالگی، در [[انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی|انفجار دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی]] به دست نیروهای [[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدین خلق]] به شهادت رسید. امامخمینی در پیام تسلیت به پدر او، محمد منتظری را فرزند منتظری و خود خواند و او را فردی ارزشمدار، دارای بینش صحیح و شناخت درست و مبارز شمرد. | |||
==زندگینامه و تحصیلات== | |||
محمد منتظری در سال ۱۳۲۳ در نجفآباد [[اصفهان]] در خانواده اهل علم و متدین متولد شد. پدرش [[حسینعلی منتظری|حسینعلی]] از [[شاگردان امامخمینی]] و از استادان برجسته [[حوزه علمیه قم]] و مادرش خدیجه ربانی فرزند یکی از پیشهوران نجفآباد بود.<ref>ایزدی، فقیه عالیقدر، ۱/۴۸.</ref>{{ببینید|حسینعلی منتظری}} | محمد منتظری در سال ۱۳۲۳ در نجفآباد [[اصفهان]] در خانواده اهل علم و متدین متولد شد. پدرش [[حسینعلی منتظری|حسینعلی]] از [[شاگردان امامخمینی]] و از استادان برجسته [[حوزه علمیه قم]] و مادرش خدیجه ربانی فرزند یکی از پیشهوران نجفآباد بود.<ref>ایزدی، فقیه عالیقدر، ۱/۴۸.</ref>{{ببینید|حسینعلی منتظری}} | ||
خط ۵۹: | خط ۷۰: | ||
منتظری با آنکه در تشکیل سپاه نقش اساسی داشت، به دلیل آنکه سپاه زیر نظر [[دولت موقت]] بود، از پیوستن به آن خودداری کرد و خود نیروی مستقلی را با عنوان «ساتجا» (سازمان اسلامی تودههای جمهوری اسلامی) با فرماندهی خود تشکیل داد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۶۰.</ref> او در نامه تحلیلی به امامخمینی درباره اوضاع افغانستان، نهضت فکری و انقلابی در آنجا را که با عنوان «خمینیسم» یاد میشد، باعث موفقیت شیعیان افغانستان دانست و با نقد روشهای «اخوانیسم» و دیگر گروهها، تنها روش مبارزاتی و اسلامی امامخمینی را چاره دردهای مردم افغانستان شمرد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۳۵-۳۶.</ref> وی همچنین در بازسازی ارتش و تشکیل کمیته انقلاب اسلامی نقش مؤثری داشت.<ref>صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۵۷.</ref> و پایهگذار واحد نهضتهای آزادیبخش در داخل سپاه پاسداران بود.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۶۲ ـ ۶۳.</ref>{{ببینید|قوای مسلح|کمیته انقلاب اسلامی|نهضتهای اسلامی}} | منتظری با آنکه در تشکیل سپاه نقش اساسی داشت، به دلیل آنکه سپاه زیر نظر [[دولت موقت]] بود، از پیوستن به آن خودداری کرد و خود نیروی مستقلی را با عنوان «ساتجا» (سازمان اسلامی تودههای جمهوری اسلامی) با فرماندهی خود تشکیل داد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۶۰.</ref> او در نامه تحلیلی به امامخمینی درباره اوضاع افغانستان، نهضت فکری و انقلابی در آنجا را که با عنوان «خمینیسم» یاد میشد، باعث موفقیت شیعیان افغانستان دانست و با نقد روشهای «اخوانیسم» و دیگر گروهها، تنها روش مبارزاتی و اسلامی امامخمینی را چاره دردهای مردم افغانستان شمرد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۳۵-۳۶.</ref> وی همچنین در بازسازی ارتش و تشکیل کمیته انقلاب اسلامی نقش مؤثری داشت.<ref>صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۵۷.</ref> و پایهگذار واحد نهضتهای آزادیبخش در داخل سپاه پاسداران بود.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۶۲ ـ ۶۳.</ref>{{ببینید|قوای مسلح|کمیته انقلاب اسلامی|نهضتهای اسلامی}} | ||
منتظری از آغاز کار دولت موقت به نخستوزیری [[مهدی بازرگان]]، علیه رئیس دولت موقت و بعضی اعضای آن، انتقادهای تندی میکرد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۷۳؛ صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۵۷.</ref> او اعتقاد داشت حداکثر کار دولت موقت، برگزاری همهپرسی و [[انتخابات]] است و پس از آن باید کنار برود.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۷۷.</ref> وی که به دستورهای [[دولت موقت]] اعتنا نمیکرد و یک بار در خرداد ۱۳۵۸ به همراه گروه خود قصد سفر به لیبی را داشت،<ref>آیندگان، روزنامه.</ref> بار دیگر در ۹ تیر با گروهی مسلح حدود ۷۰ نفر به قصد سفر به لیبی به فرودگاه مهرآباد تهران رفت و با توجه به نداشتن گذرنامه اجازه سفر به آنان داده نشد و آنان چند ساعت فرودگاه را اشغال کردند؛<ref>کیهان، روزنامه، ۱۰/۴/۱۳۵۸؛ رفیقدوست، خاطرات محسن رفیقدوست، ۶۷.</ref> اما بهرغم مخالفت دولت، وی یک فروند هواپیما را با خود به [[لیبی]] برد.<ref>خلخالی، خاطرات آیتالله خلخالی، ۱/۳۱۴.</ref> این اقدام غیر قانونی وی واکنشهایی را در پی داشت؛ چنانکه پدرش یک روز بعد طی بیانیهای درباره این موضوع از خود سلب مسئولیت کرد و چنین حوادثی را که نقض حریم قوانین دولت اسلامی است، محکوم کرد و با اشاره به رنج فرزند خود از اوضاع نابسامان کشور، از مشارکت او در این کار ابراز تأسف کرد؛<ref>رفیقدوست، خاطرات محسن رفیقدوست، ۶۷.</ref> نیز تندرویهای فرزند خود را ناشی از فشارهای روانی در اثر حبسهای طولانی و شکنجههای سنگین [[ساواک]] دانست.<ref> | منتظری از آغاز کار دولت موقت به نخستوزیری [[مهدی بازرگان]]، علیه رئیس دولت موقت و بعضی اعضای آن، انتقادهای تندی میکرد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۷۳؛ صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۵۷.</ref> او اعتقاد داشت حداکثر کار دولت موقت، برگزاری همهپرسی و [[انتخابات]] است و پس از آن باید کنار برود.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۷۷.</ref> وی که به دستورهای [[دولت موقت]] اعتنا نمیکرد و یک بار در خرداد ۱۳۵۸ به همراه گروه خود قصد سفر به لیبی را داشت،<ref>آیندگان، روزنامه.</ref> بار دیگر در ۹ تیر با گروهی مسلح حدود ۷۰ نفر به قصد سفر به لیبی به فرودگاه مهرآباد تهران رفت و با توجه به نداشتن گذرنامه اجازه سفر به آنان داده نشد و آنان چند ساعت فرودگاه را اشغال کردند؛<ref>کیهان، روزنامه، ۱۰/۴/۱۳۵۸؛ رفیقدوست، خاطرات محسن رفیقدوست، ۶۷.</ref> اما بهرغم مخالفت دولت، وی یک فروند هواپیما را با خود به [[لیبی]] برد.<ref>خلخالی، خاطرات آیتالله خلخالی، ۱/۳۱۴.</ref> این اقدام غیر قانونی وی واکنشهایی را در پی داشت؛ چنانکه پدرش یک روز بعد طی بیانیهای درباره این موضوع از خود سلب مسئولیت کرد و چنین حوادثی را که نقض حریم قوانین دولت اسلامی است، محکوم کرد و با اشاره به رنج فرزند خود از اوضاع نابسامان کشور، از مشارکت او در این کار ابراز تأسف کرد؛<ref>رفیقدوست، خاطرات محسن رفیقدوست، ۶۷.</ref> نیز تندرویهای فرزند خود را ناشی از فشارهای روانی در اثر حبسهای طولانی و شکنجههای سنگین [[ساواک]] دانست.<ref>انواری، پایگاه اطلاعرسانی تاریخ ایرانی.</ref> در هنگام بازگشت به ایران، مأموران فرودگاه گذرنامه بحرینی منتظری را ضبط کردند و او برای رسیدگی به وزارت امور خارجه فرستاده شد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۷۰؛ علیبابایی، ۱/۲۲۱ ـ ۲۲۲.</ref> | ||
منتظری در اسفند ۱۳۵۸ در انتخابات نخستین دوره [[مجلس شورای اسلامی]] شرکت کرد و با آرای قاطع مردم نجفآباد راهی مجلس شد. وی عضو کمیسیون خارجی بود و بیشتر فعالیت خود را در تقویت و هدایت جنبشهای آزادیبخش اسلامی در کشورهای عربیاسلامی متمرکز کرد.<ref>صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۶۲.</ref> پس از آغاز [[جنگ تحمیلی عراق علیه ایران]] و دستور امامخمینی به شرکت رئیس مجلس و یکی از نمایندگان در جلسات [[شورای عالی دفاع]]،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۳/۲۶۳.</ref> منتظری به همراه [[اکبر هاشمی رفسنجانی|هاشمی رفسنجانی]] در جلسات شورای عالی دفاع حاضر میشد.<ref>محمودی، فرزند اسلام و قرآن، ۱/۳۶۰ ـ ۳۶۱.</ref> او همچنین به حکم امامخمینی، عضو هیئت بررسی شایعه [[شکنجه]] در زندانها شد.<ref>صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۶۲؛ موسوی اردبیلی، مصاحبه، چاپشده در فقیه جامع، ۲۰۵ ـ ۲۰۶؛ رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۶۷.</ref> وی از آغاز تشکیل [[حزب جمهوری اسلامی]] به ریاست بهشتی، عضو این حزب شد؛ ولی بهسبب تندروی و رعایتنکردن شئون و انضباط حزبی، عضویت وی معلق گشت؛ اما پس از گسترش فعالیتهای تخریبی جریانهای مخالف [[خط امامخمینی]] مانند اقدامات تفرقهافکنانه [[سیدابوالحسن بنیصدر]] و [[سازمان مجاهدین خلق]]، وی دوباره همکاری خود را با [[حزب جمهوری اسلامی ایران|حزب جمهوری اسلامی]] و دولت [[محمدعلی رجایی]] از سر گرفت و گسترش داد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۸۱.</ref> | منتظری در اسفند ۱۳۵۸ در انتخابات نخستین دوره [[مجلس شورای اسلامی]] شرکت کرد و با آرای قاطع مردم نجفآباد راهی مجلس شد. وی عضو کمیسیون خارجی بود و بیشتر فعالیت خود را در تقویت و هدایت جنبشهای آزادیبخش اسلامی در کشورهای عربیاسلامی متمرکز کرد.<ref>صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۶۲.</ref> پس از آغاز [[جنگ تحمیلی عراق علیه ایران]] و دستور امامخمینی به شرکت رئیس مجلس و یکی از نمایندگان در جلسات [[شورای عالی دفاع]]،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۳/۲۶۳.</ref> منتظری به همراه [[اکبر هاشمی رفسنجانی|هاشمی رفسنجانی]] در جلسات شورای عالی دفاع حاضر میشد.<ref>محمودی، فرزند اسلام و قرآن، ۱/۳۶۰ ـ ۳۶۱.</ref> او همچنین به حکم امامخمینی، عضو هیئت بررسی شایعه [[شکنجه]] در زندانها شد.<ref>صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۶۲؛ موسوی اردبیلی، مصاحبه، چاپشده در فقیه جامع، ۲۰۵ ـ ۲۰۶؛ رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۶۷.</ref> وی از آغاز تشکیل [[حزب جمهوری اسلامی]] به ریاست بهشتی، عضو این حزب شد؛ ولی بهسبب تندروی و رعایتنکردن شئون و انضباط حزبی، عضویت وی معلق گشت؛ اما پس از گسترش فعالیتهای تخریبی جریانهای مخالف [[خط امامخمینی]] مانند اقدامات تفرقهافکنانه [[سیدابوالحسن بنیصدر]] و [[سازمان مجاهدین خلق]]، وی دوباره همکاری خود را با [[حزب جمهوری اسلامی ایران|حزب جمهوری اسلامی]] و دولت [[محمدعلی رجایی]] از سر گرفت و گسترش داد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۸۱.</ref> | ||
خط ۱۰۸: | خط ۱۱۹: | ||
*اشرفسادات قوامی، [https://books.khomeini.ir/books/10009/545/ منتظری، محمد]، [[دانشنامه امامخمینی]]، ج۹، ص۵۴۵-۵۵۲. | *اشرفسادات قوامی، [https://books.khomeini.ir/books/10009/545/ منتظری، محمد]، [[دانشنامه امامخمینی]]، ج۹، ص۵۴۵-۵۵۲. | ||
[[رده:مقالههای | [[رده:مقالههای تأییدشده]] | ||
[[رده:مقالههای جلد نهم دانشنامه]] | [[رده:مقالههای جلد نهم دانشنامه امامخمینی]] | ||
[[رده:مقالههای دارای تصویر]] | |||
[[رده:مقالههای دارای جعبه اطلاعات]] | |||
[[رده:مقالههای دارای لینک دانشنامه]] | |||
[[رده:مبارزان علیه رژیم پهلوی]] | |||
[[رده:نمایندگان مجلس شورای اسلامی]] | |||
[[رده:مقالههای دارای شناسه]] |