۱۴٬۷۲۱
ویرایش
←پیوند به بیرون
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
}} | }} | ||
'''مَلک‌فهد'''، وزیر، معاون نخست‌وزیر و پادشاه [[عربستان سعودی]]. | '''مَلک‌فهد'''، وزیر، معاون نخست‌وزیر و پادشاه [[عربستان سعودی]]. | ||
فهدبن عبدالعزیز در سال ۱۹۲۳م - ۱۳۰۲ش به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه سلطنتی ریاض گذراند و در مدرسه علوم دینی مکه نیز تحصیل کرده است. وی مناصب وزیر فرهنگ، وزیر کشور و معاون نخست‌وزیری را پیش از ولیعهدی تجربه کرده است. او به پیروی از ملک‌فیصل موضع‌گیری‌های تند به نفع [[فلسطین|فلسطین]] و علیه [[رژیم اشغالگر قدس|اسرائیل]] داشته است. | |||
فهد ولیعهد برادرش ملک‌خالد بود و در این جایگاه بر مسائل اصلی کشور تسلط پیدا کرد و کارها طبق نظر او اداره می‌شد. | |||
فهد در سال ۱۳۶۱ به پادشاهی رسید و در همان سال طرح به رسمیت شناختن اسرائیل توسط کشورهای عربی را مطرح کرد که این طرح موجب راهپیمایی‌های اعتراضی در ایران شد. عربستان در دوره پادشاهی فهد نه تنها انواع کمک‌ها را به [[صدام‌حسین]] در [[جنگ عراق علیه ایران|جنگ تحمیلی علیه ایران]] می‌کرد، بلکه توطئه نفتی علیه ایران را طراحی کرد که با پایین‌آوردن قیمت نفت درآمدهای نفتی ایران را قطع کند. | |||
او از سال ۱۳۶۵ سیاست خود را در رابطه با ایران و عراق تغییر داد و موافق حذف صدام‌حسین شد، اما [[کشتار حجاج ایرانی|کشتار چهارصد تن از حاجیان ایرانی در حج سال ۱۳۶۶]] بزرگترین ضربه را به روابط دو کشور زد. [[امام‌خمینی]] معتقد بود این کشتار توطئه‌ای بود که بر آل‌سعود تحمیل شد. | |||
ملک‌فهد در سال ۱۳۷۴ دچار سکته مغری شد و از آن پس اداره امور کشور بر عهده برادرش امیرعبدالله قرار گرفت و وی در سال ۱۳۸۴ درگذشت. | |||
==معرفی اجمالی== | ==معرفی اجمالی== | ||
فهدبن‌عبدالعزیز در سال ۱۹۲۳م/ ۱۳۰۲ش به دنیا آمد. پدرش عبدالعزیز پادشاه [[عربستان]] و مادرش حصه دختر احمد سدیری بود. مادر فهد پنجمین و محبوب‌ترین همسر عبدالعزیز بود که پسران او به سدیریان، شهرت دارند.<ref>عظیمی، عربستان سعودی، ۹۱.</ref> وی تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه سلطنتی [[ریاض]] فرا گرفت؛ سپس به مدرسه علوم دینی [[مکه]] رفت و تحصیلات خود را ادامه داد و پس از پایان تحصیلات، در سال ۱۳۳۲ نخستین وزیر فرهنگ شد. تصدی پست وزارت کشور در سال ۱۳۴۲ و ارتقا به عنوان معاون نخست‌وزیر در سال ۱۳۴۶ پست‌های بعدی وی پیش از رسیدن به مقام ولیعهدی این کشور در سال ۱۳۵۴ بود.<ref>عظیمی، عربستان سعودی، ۹۰.</ref> | فهدبن‌عبدالعزیز در سال ۱۹۲۳م/ ۱۳۰۲ش به دنیا آمد. پدرش عبدالعزیز پادشاه [[عربستان]] و مادرش حصه دختر احمد سدیری بود. مادر فهد پنجمین و محبوب‌ترین همسر عبدالعزیز بود که پسران او به سدیریان، شهرت دارند.<ref>عظیمی، عربستان سعودی، ۹۱.</ref> وی تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه سلطنتی [[ریاض]] فرا گرفت؛ سپس به مدرسه علوم دینی [[مکه]] رفت و تحصیلات خود را ادامه داد و پس از پایان تحصیلات، در سال ۱۳۳۲ نخستین وزیر فرهنگ شد. تصدی پست وزارت کشور در سال ۱۳۴۲ و ارتقا به عنوان معاون نخست‌وزیر در سال ۱۳۴۶ پست‌های بعدی وی پیش از رسیدن به مقام ولیعهدی این کشور در سال ۱۳۵۴ بود.<ref>عظیمی، عربستان سعودی، ۹۰.</ref> | ||
فهد از زمان | فهد از زمان ملک‌فیصل، نخست‌وزیر و پادشاه عربستان در سال‌های ۱۳۴۳ ـ ۱۳۵۴ تمام تلاش خود را برای مجهزکردن ارتش عربستان به سلاح‌های پیشرفته و مدرن نظامی به کار گرفت. همچنین با موضع‌گیری‌های تند و صریح درباره آزادی [[فلسطین]] و دشمنی با [[رژیم اسرائیل]] به پیروی از نظریات فیصل، پیشتاز خانواده سعودی شد.<ref>آقایی، سیاست و حکومت در عربستان سعودی، ۶۹.</ref> پیوند ویژه میان فهد و شش برادرش سبب شد که آنان در دهه شصت میلادی به صورت گروه غالب در خانواده سعودی جلوه کنند. حمایت این گروه از ملک‌فیصل در جدال علیه قدرت‌طلبی ملک‌سعود ـ نخست‌وزیر و پادشاه پیشین عربستان ـ یکی از عوامل حیاتی و موفقیت‌آمیز این گروه بود. آنان توانستند در سال‌هایی که هواداران [[جمال عبدالناصر]]، رئیس‌جمهور [[مصر]]، حکومتشان را تهدید می‌کردند، پایه اصلی حکومت را به نفع خود بنیان نهند و ملک‌فیصل به قدرت رسید.<ref>آقایی، سیاست و حکومت در عربستان سعودی، ۶۹.</ref> | ||
پس از ملک‌فیصل، برادر او ملک‌خالد روی کار آمد و فهد هم به ولیعهدی رسید. این دو در راه وابستگی عربستان به [[امریکا]] گام‌های بلندتری برداشتند. آمد و شد رجال نظامی، کارشناسان سیاسی و امنیتی واشنگتن به ریاض گسترش یافت. ملک‌خالد و فهد بارها برای دیدار رؤسای جمهور [[امریکا]] و ازجمله [[جیمی کارتر|جیمی‌کارتر]] به واشنگتن رفتند و با امضای قراردادهای امنیتی متقابل میان دو کشور، واشنگتن رسماً حمایت خود را از حکومت سعودی در برابر معترضان داخلی و مخالفان خارجی اعلام کرد. حاکم سعودی نیز علاوه بر اینکه بخش زیادی از درآمد نفتی کشور عربستان را در اختیار بانک‌ها و کارخانه‌های تسلیحاتی امریکا گذاشت، نقش خود را با کاهش قیمت نفت در دهه هفتاد میلادی (پنجاه شمسی) در سازمان اوپک برای تأمین منافع امریکا ایفا کرد.<ref>هالیدی، عربستان بی‌سلاطین، ۳۲۲.</ref> فهد که سِمت‌های متعددی را تجربه کرده بود، توانست به محض رسیدن به مقام ولایتعهدی در ۱۳۵۴ به فردی تبدیل شود که در پست ولایتعهدی نقش یک سلطان حاکم را ایفا کند؛ بدین ترتیب تمام برنامه‌ریزی‌ها در عربستان، از نیمه دهه هفتاد به بعد با اشاره و میل فهد صورت می‌گرفت.<ref>آقایی، سیاست و حکومت در عربستان سعودی، ۱۵۸.</ref> فهد برای حل بحران | پس از ملک‌فیصل، برادر او ملک‌خالد روی کار آمد و فهد هم به ولیعهدی رسید. این دو در راه وابستگی عربستان به [[امریکا]] گام‌های بلندتری برداشتند. آمد و شد رجال نظامی، کارشناسان سیاسی و امنیتی واشنگتن به ریاض گسترش یافت. ملک‌خالد و فهد بارها برای دیدار رؤسای جمهور [[امریکا]] و ازجمله [[جیمی کارتر|جیمی‌کارتر]] به واشنگتن رفتند و با امضای قراردادهای امنیتی متقابل میان دو کشور، واشنگتن رسماً حمایت خود را از حکومت سعودی در برابر معترضان داخلی و مخالفان خارجی اعلام کرد. حاکم سعودی نیز علاوه بر اینکه بخش زیادی از درآمد نفتی کشور عربستان را در اختیار بانک‌ها و کارخانه‌های تسلیحاتی امریکا گذاشت، نقش خود را با کاهش قیمت نفت در دهه هفتاد میلادی (پنجاه شمسی) در سازمان اوپک برای تأمین منافع امریکا ایفا کرد.<ref>هالیدی، عربستان بی‌سلاطین، ۳۲۲.</ref> فهد که سِمت‌های متعددی را تجربه کرده بود، توانست به محض رسیدن به مقام ولایتعهدی در ۱۳۵۴ به فردی تبدیل شود که در پست ولایتعهدی نقش یک سلطان حاکم را ایفا کند؛ بدین ترتیب تمام برنامه‌ریزی‌ها در عربستان، از نیمه دهه هفتاد به بعد با اشاره و میل فهد صورت می‌گرفت.<ref>آقایی، سیاست و حکومت در عربستان سعودی، ۱۵۸.</ref> فهد برای حل بحران خاورمیانه و مسئله [[فلسطین]]، سیاست‌های متفاوتی در پیش گرفت. در سال ۱۳۵۷ پس از دیدار با آلفرد اترتون سفیر سیار امریکا در خاورمیانه، کنفرانس کمپ دیوید را یک گام بزرگ به سوی برقراری صلح عادلانه شمرد؛ اما پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]] در ایران و به‌ویژه پس از برگزاری کنفرانس قدس در [[تهران]] در یک چرخش سیاسی اعلام کرد برای نجات فلسطین اشغال‌شده باید به [[جهاد]] مقدس رو آورد و اندکی پس از آن اعلام کرد کشورش برای صلح با اسرائیل آماده است؛<ref>آقایی، سیاست و حکومت در عربستان سعودی، ۱۶۲.</ref> اما مواضع فهد و دولت عربستان درباره جمهوری اسلامی ایران تحت تأثیر شرایط، متفاوت بوده‌است. مقامات عربستان پس از پیروزی انقلاب (از بهمن ۱۳۵۷ تا دی ۱۳۶۰) تحولات ایران را به‌دقت دنبال، اما از اظهار نظر صریح درباره حوادث ایران خودداری می‌کردند؛<ref>اخوان کاظمی، مروری بر روابط ایران و عربستان در دو دهه اخیر، ۲۱؛ عظیمی، عربستان سعودی، ۱۲۴.</ref> زیرا این ترس و اضطراب در سعودی‌ها وجود داشت که سرایت انقلاب به کشورشان، حکومتشان را متزلزل کند؛ بنابراین به شکلی محرمانه و با کمک برخی از کشورهای دیگر عربی، در صدد انجام طرح‌هایی جهت دفع خطر احتمالی برآمدند.<ref>اخوان کاظمی، مروری بر روابط ایران و عربستان در دو دهه اخیر، ۲۲.</ref>{{ببینید|عربستان سعودی}} | ||
در بهمن ۱۳۵۹ پس از تشکیل سومین کنفرانس سران کشورهای اسلامی در طائف عربستان، رهبران شش کشور حوزه خلیج فارس، شامل عربستان سعودی، [[کویت]]، [[امارات متحده عربی]]، [[بحرین]]، [[قطر]] و [[عمان]] در حاشیه کنفرانس اقدام به تشکیل یک اجلاس غیر رسمی کردند و موضوع اجلاسیه را به همکاری میان کشورهای منطقه اختصاص دادند و در پایان همان سال، شورای همکاری خلیج فارس مرکب از کشورهای یادشده تشکیل شد.<ref>آقایی، سیاست و حکومت در عربستان سعودی، ۱۹۸؛ شهابی، ۱۱ و ۱۵.</ref> فهد که در زمان تشکیل این شورا، ولیعهد عربستان بود، درباره اهداف شورا گفت دولت عربستان معتقد است که هر خطری که یک کشور عربی را تهدید کند، برای دیگر کشورهای عربی نیز خطرناک خواهد بود.<ref>آقایی، سیاست و حکومت در عربستان سعودی، ۲۱۰.</ref> از طرف دیگر عربستان در دوره دولت موقت، تصمیم گرفت هیئت‌هایی را به [[ایران]] بفرستد و حتی هیئتی را برای تبریک پیروزی انقلاب اسلامی به ایران فرستاد.<ref>هاشم‌آبادی، روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان در دهه اخیر (۸۹ ـ ۷۹)، ۲۰۱؛ اخوان کاظمی، مروری بر روابط ایران و عربستان در دو دهه اخیر، ۲۲.</ref> این هیئت با [[امام‌خمینی]] دیدار کرد و ایشان در این دیدار از ملک فهد که چنین هیئتی را به ایران فرستاده‌است، تشکر کرده و خواستار برخورد مناسب دولت سعودی با زائران ایرانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی و توجه دولت‌های اسلامی به [[وحدت مسلمین]] شد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۶۵.</ref> | در بهمن ۱۳۵۹ پس از تشکیل سومین کنفرانس سران کشورهای اسلامی در طائف عربستان، رهبران شش کشور حوزه خلیج فارس، شامل عربستان سعودی، [[کویت]]، [[امارات متحده عربی]]، [[بحرین]]، [[قطر]] و [[عمان]] در حاشیه کنفرانس اقدام به تشکیل یک اجلاس غیر رسمی کردند و موضوع اجلاسیه را به همکاری میان کشورهای منطقه اختصاص دادند و در پایان همان سال، شورای همکاری خلیج فارس مرکب از کشورهای یادشده تشکیل شد.<ref>آقایی، سیاست و حکومت در عربستان سعودی، ۱۹۸؛ شهابی، ۱۱ و ۱۵.</ref> فهد که در زمان تشکیل این شورا، ولیعهد عربستان بود، درباره اهداف شورا گفت دولت عربستان معتقد است که هر خطری که یک کشور عربی را تهدید کند، برای دیگر کشورهای عربی نیز خطرناک خواهد بود.<ref>آقایی، سیاست و حکومت در عربستان سعودی، ۲۱۰.</ref> از طرف دیگر عربستان در دوره دولت موقت، تصمیم گرفت هیئت‌هایی را به [[ایران]] بفرستد و حتی هیئتی را برای تبریک پیروزی انقلاب اسلامی به ایران فرستاد.<ref>هاشم‌آبادی، روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان در دهه اخیر (۸۹ ـ ۷۹)، ۲۰۱؛ اخوان کاظمی، مروری بر روابط ایران و عربستان در دو دهه اخیر، ۲۲.</ref> این هیئت با [[امام‌خمینی]] دیدار کرد و ایشان در این دیدار از ملک فهد که چنین هیئتی را به ایران فرستاده‌است، تشکر کرده و خواستار برخورد مناسب دولت سعودی با زائران ایرانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی و توجه دولت‌های اسلامی به [[وحدت مسلمین]] شد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۶۵.</ref> | ||
| خط ۴۴: | خط ۵۵: | ||
پس از درگذشت ملک‌خالد در سال ۱۹۸۲م/ ۱۳۶۱ش فهد به پادشاهی رسید. وی درباره صنعتی‌شدن عربستان سعودی معتقد بود ساختن زیربنا تنها آغازی برای یک حرکت در درازمدت بوده‌است. به اعتقاد او باید تعداد بیشتری از افراد زبده و بااستعدادِ خارج از خانواده سعودی برای به‌حرکت‌درآوردن چرخ [[اقتصاد]] و [[تولید و صنعت|صنعت]] به دولت راه می‌یافتند و در تداوم همین خط مشی بود که بیشتر جایگاه‌های وزارت به تکنوکرات‌های تحصیل‌کرده غرب و خارج از خاندان سعودی سپرده شد.<ref>آقایی، سیاست و حکومت در عربستان سعودی، ۱۶۰.</ref> | پس از درگذشت ملک‌خالد در سال ۱۹۸۲م/ ۱۳۶۱ش فهد به پادشاهی رسید. وی درباره صنعتی‌شدن عربستان سعودی معتقد بود ساختن زیربنا تنها آغازی برای یک حرکت در درازمدت بوده‌است. به اعتقاد او باید تعداد بیشتری از افراد زبده و بااستعدادِ خارج از خانواده سعودی برای به‌حرکت‌درآوردن چرخ [[اقتصاد]] و [[تولید و صنعت|صنعت]] به دولت راه می‌یافتند و در تداوم همین خط مشی بود که بیشتر جایگاه‌های وزارت به تکنوکرات‌های تحصیل‌کرده غرب و خارج از خاندان سعودی سپرده شد.<ref>آقایی، سیاست و حکومت در عربستان سعودی، ۱۶۰.</ref> | ||
فهد در سال ۱۹۸۲م/ ۱۳۶۱ش طرح به‌رسمیت شناختن رژیم اسرائیل از سوی کشورهای عربی را مطرح کرد و رهبران کشورهای عربی در اجلاس سران کنفرانس اسلامی در فاس [[مراکش]]، همان سال این طرح را تصویب کردند. وی در این اجلاس سعی کرد به طور غیر مستقیم بر ضرورت همزیستی مسالمت‌آمیز با صهیونیست‌ها تأکید کند. این طرح که پس از شکست | فهد در سال ۱۹۸۲م/ ۱۳۶۱ش طرح به‌رسمیت شناختن رژیم اسرائیل از سوی کشورهای عربی را مطرح کرد و رهبران کشورهای عربی در اجلاس سران کنفرانس اسلامی در فاس [[مراکش]]، همان سال این طرح را تصویب کردند. وی در این اجلاس سعی کرد به طور غیر مستقیم بر ضرورت همزیستی مسالمت‌آمیز با صهیونیست‌ها تأکید کند. این طرح که پس از شکست [[طرح کمپ دیوید]] مطرح شد، هدفش حل مناقشات خاورمیانه با حضور امریکا و کاستن احساسات ضد صهیونیستی بود. طرح فهد یک طرح هشت‌ماده‌ای بود که بر اساس آن، [[رژیم اشغالگر قدس]] به طور ضمنی، شناسایی و [[امنیت]] آن تضمین می‌شد.<ref>اخوان کاظمی، مروری بر روابط ایران و عربستان در دو دهه اخیر، ۳۲؛ آقایی، سیاست و حکومت در عربستان سعودی، ۱۶۴ ـ ۱۶۵.</ref> اعلام طرح هشت‌ماده‌ای فهد و شناسایی رژیم صهیونیستی بر اساس ماده هفت این طرح و [[انتقاد]] صریح و گسترده و راهپیمایی عظیم مردم ایران در مخالفت با آن ـ که سرانجام یکی از دلایل عمده شکست کنفرانس فاس گردید ـ موجب تیره‌ترشدن روابط ایران و [[عربستان]] شد. در نهایت طرح فهد قابلیت لازم برای اجرایی‌شدن را به دست نیاورد.<ref>عظیمی، عربستان سعودی، ۱۲۲.</ref>{{ببینید|سازمان کنفرانس اسلامی}} | ||
به نظر امام‌خمینی دولت‌های مسلمان نباید با هیچ‌یک از [[ابرقدرت‌ها]]، دوباره سازش کنند؛ در حالی‌که ملک‌فهد و [[انور سادات]]، رئیس‌جمهور وقت [[مصر]] با امریکا که می‌خواهد دست مردم منطقه را از سرنوشت‌شان کوتاه کند، همراهی می‌کردند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۳۹.</ref> ایشان تأکید داشت [[جمهوری اسلامی ایران]] خواهان شرافت و انسانیت است و هر مسلمانی موظف است در برابر ابرقدرت‌ها ایستادگی کند و با طرح‌هایی از قبیل طرح سادات و فهد به مخالفت برخیزد و طرح‌هایی از این قبیل را که به نفع [[مستضعفان]] نیست، محکوم کند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۴۰.</ref> از نظر ایشان این طرح باعث شد رژیم اسرائیل ارتفاعات جولان را نیز به خاک خود ملحق کند و ملک‌فهد و امثال او منافع و ذخایر خود را تقدیم کنند و در ازای آن ملت خود را به ذلت بکشانند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۴۸.</ref> همچنین از نگاه ایشان این طرح هیچ جنبه مثبتی نداشت، بلکه چیزی بود که امریکا، صهیونیزم و بعضی از نوکران آنان مطرح کرده بودند و می‌خواستند آن را بر همه تحمیل کنند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۶۹.</ref> ایشان درباره این طرح برای اسلام اعلام خطر کرد و معتقد بود باید به ملت‌های مسلمان و کشورهای اسلامی تذکر داده شود که طرح یادشده به منظور به‌رسمیت شناختن رژیم اسرائیل مطرح شده‌است؛ در حالی‌که اسرائیل در سال‌های طولانی، اقدام به غصب زمین‌های مسلمانان و کشتار دسته‌جمعی در [[فلسطین]] و [[لبنان]] و دیگر کشورها کرده‌است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۷۰.</ref> ایشان خاطرنشان کرد طرح یادشده باعث خواهد شد اسرائیل در آینده، [[مکه]] و [[مدینه]] را نیز از چنگ آنان درآورد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۷۱.</ref> ایشان در ادامه نیز خاطرنشان کرد که طرح فهد یکی از طرح‌هایی بود که اسرائیل و جنایات وی را استوار می‌کرد. ایشان طرفداری از آن را برای مسلمانان فاجعه و برای دولت‌های اسلامی انفجار دانست و مخالفت با آن را فریضه بزرگ اسلامی شمرد و امثال فهد را مسلمان‌نما خواند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۶/۲۹۳.</ref> | به نظر امام‌خمینی دولت‌های مسلمان نباید با هیچ‌یک از [[ابرقدرت‌ها]]، دوباره سازش کنند؛ در حالی‌که ملک‌فهد و [[انور سادات]]، رئیس‌جمهور وقت [[مصر]] با امریکا که می‌خواهد دست مردم منطقه را از سرنوشت‌شان کوتاه کند، همراهی می‌کردند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۳۹.</ref> ایشان تأکید داشت [[جمهوری اسلامی ایران]] خواهان شرافت و انسانیت است و هر مسلمانی موظف است در برابر ابرقدرت‌ها ایستادگی کند و با طرح‌هایی از قبیل طرح سادات و فهد به مخالفت برخیزد و طرح‌هایی از این قبیل را که به نفع [[مستضعفان]] نیست، محکوم کند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۴۰.</ref> از نظر ایشان این طرح باعث شد رژیم اسرائیل ارتفاعات جولان را نیز به خاک خود ملحق کند و ملک‌فهد و امثال او منافع و ذخایر خود را تقدیم کنند و در ازای آن ملت خود را به ذلت بکشانند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۴۸.</ref> همچنین از نگاه ایشان این طرح هیچ جنبه مثبتی نداشت، بلکه چیزی بود که امریکا، صهیونیزم و بعضی از نوکران آنان مطرح کرده بودند و می‌خواستند آن را بر همه تحمیل کنند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۶۹.</ref> ایشان درباره این طرح برای اسلام اعلام خطر کرد و معتقد بود باید به ملت‌های مسلمان و کشورهای اسلامی تذکر داده شود که طرح یادشده به منظور به‌رسمیت شناختن رژیم اسرائیل مطرح شده‌است؛ در حالی‌که اسرائیل در سال‌های طولانی، اقدام به غصب زمین‌های مسلمانان و کشتار دسته‌جمعی در [[فلسطین]] و [[لبنان]] و دیگر کشورها کرده‌است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۷۰.</ref> ایشان خاطرنشان کرد طرح یادشده باعث خواهد شد اسرائیل در آینده، [[مکه]] و [[مدینه]] را نیز از چنگ آنان درآورد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۵/۳۷۱.</ref> ایشان در ادامه نیز خاطرنشان کرد که طرح فهد یکی از طرح‌هایی بود که اسرائیل و جنایات وی را استوار می‌کرد. ایشان طرفداری از آن را برای مسلمانان فاجعه و برای دولت‌های اسلامی انفجار دانست و مخالفت با آن را فریضه بزرگ اسلامی شمرد و امثال فهد را مسلمان‌نما خواند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۶/۲۹۳.</ref> | ||
| خط ۷۵: | خط ۸۶: | ||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
*سمیه تام، [https://books.khomeini.ir/books/10009/501/ ملک‌فهد]، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۹، ص۵۰۱-۵۰۵. | *سمیه تام، [https://books.khomeini.ir/books/10009/501/ ملک‌فهد]، [[دانشنامه امام‌خمینی]]، ج۹، ص۵۰۱-۵۰۵. | ||
{{جنگ عراق علیه ایران}} | |||
[[رده:مقاله‌های | [[رده:مقاله‌های تأییدشده]] | ||
[[رده:مقاله‌های جلد نهم دانشنامه]] | [[رده:مقاله‌های جلد نهم دانشنامه امام‌خمینی]] | ||
[[رده:مقاله‌های نیازمند عنوان‌بندی]] | [[رده:مقاله‌های نیازمند عنوان‌بندی]] | ||
[[رده:مقاله‌های دارای تصویر]] | |||
[[رده:مقاله‌های دارای جعبه اطلاعات]] | |||
[[رده:مقاله‌های دارای لینک دانشنامه]] | |||
[[رده:شخصیت‌های خارجی]] | |||
[[رده:مقاله‌های دارای شناسه]] | |||