۵۷۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
جلد چهارم درباره «حکومت اسلامی» است و عناوین اسلام و حکومت، گروه‌های هوادار حکومت اسلامی، جوانان درباری و آرمان‌شهر و فریادگران فیضیه، فصل‌های کتاب را تشکیل می‌دهند. نویسنده انگیزه خود در نگارش این جلد را بررسی این مطلب می‌داند که طرح و بحث حکومت اسلامی در ایران زمینه‌ای دیرینه و درازمدت دارد و تنها در سال‌های جریان مبارزات امام‌خمینی بر سر زبان‌ها نیفتاده است<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 4/24.</ref>. | جلد چهارم درباره «حکومت اسلامی» است و عناوین اسلام و حکومت، گروه‌های هوادار حکومت اسلامی، جوانان درباری و آرمان‌شهر و فریادگران فیضیه، فصل‌های کتاب را تشکیل می‌دهند. نویسنده انگیزه خود در نگارش این جلد را بررسی این مطلب می‌داند که طرح و بحث حکومت اسلامی در ایران زمینه‌ای دیرینه و درازمدت دارد و تنها در سال‌های جریان مبارزات امام‌خمینی بر سر زبان‌ها نیفتاده است<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 4/24.</ref>. | ||
انتشار کتاب نهضت امام‌خمینی واکنش‌ها و نقدهایی را به دنبال داشته است؛ ازجمله شخصی به دنبال چاپ جلد اول، طی نامه‌ای نسبتاً مفصل به امام‌خمینی، از آن انتقاد کرد و بخش‌هایی از کتاب را اتهام به افراد دانست. امام‌خمینی نیز در پاسخ، مطالعه کتاب را مناسب با حال، وقت و قوه بینایی خویش ندانست؛ اما متذکر شد راضی نیست به هیچ‌کسی توهین شود<ref> 3/444.</ref>. بیشترین انتقادها به جلد سوم کتاب، به‌ویژه مباحث مرتبط با علی شریعتی، وارد شده است<ref> رزمجو، جم.</ref>. سیدحمید روحانی و همکاران وی نیز به انتقادها پاسخ گفته‌اند<ref> 15 خرداد، 14/111 ـ 115 و 15 ـ 16/70، 193.</ref>. نقدهایی نیز به رویکرد نویسنده به امام‌موسی صدر وارد شده است<ref> اباذری، 220 ـ 227؛ کمالیان و رنجبر، 55، 102، 197، 208 و 258.</ref>. همچنین مطالب کتاب درباره انجمن حجتیه واکنش‌هایی در پی‌داشته است<ref> 15 خرداد، 17/123 ـ 125.</ref>. انتقادهایی نیز به دیدگاه‌های نویسنده درباره حزب‌الدعوه عراق در برخی از نشریات عربی خارج از کشور منتشر شده است<ref> گفتگو با مؤلف.</ref>. | انتشار کتاب نهضت امام‌خمینی واکنش‌ها و نقدهایی را به دنبال داشته است؛ ازجمله شخصی به دنبال چاپ جلد اول، طی نامه‌ای نسبتاً مفصل به امام‌خمینی، از آن انتقاد کرد و بخش‌هایی از کتاب را اتهام به افراد دانست. امام‌خمینی نیز در پاسخ، مطالعه کتاب را مناسب با حال، وقت و قوه بینایی خویش ندانست؛ اما متذکر شد راضی نیست به هیچ‌کسی توهین شود<ref> 3/444.</ref>. بیشترین انتقادها به جلد سوم کتاب، به‌ویژه مباحث مرتبط با علی شریعتی، وارد شده است<ref> رزمجو، پوستین وارونه، جم.</ref>. سیدحمید روحانی و همکاران وی نیز به انتقادها پاسخ گفته‌اند<ref> 15 خرداد، 14/111 ـ 115 و 15 ـ 16/70، 193.</ref>. نقدهایی نیز به رویکرد نویسنده به امام‌موسی صدر وارد شده است<ref> اباذری، 220 ـ 227؛ کمالیان و رنجبر، 55، 102، 197، 208 و 258.</ref>. همچنین مطالب کتاب درباره انجمن حجتیه واکنش‌هایی در پی‌داشته است<ref> 15 خرداد، 17/123 ـ 125.</ref>. انتقادهایی نیز به دیدگاه‌های نویسنده درباره حزب‌الدعوه عراق در برخی از نشریات عربی خارج از کشور منتشر شده است<ref> گفتگو با مؤلف.</ref>. | ||
از سوی دیگر، امام‌خمینی بارها از عدم آگاهی نویسنده از بسیاری مسائل اظهار تاسف کرده است و از ابراز آنها برای وی نیز خودداری کرده است. گویا اشاره امام‌خمینی به برخوردها و کارشکنی‌های برخی عناصر خودی بوده است که از سر ناآگاهی یا خواسته‌های نفسانی به ایشان خنجر زده‌اند<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 1/11.</ref>؛ چنان‌که وی اعتراض امام‌خمینی به حذف تعبیر «اعلیحضرت همایونی» را که نویسنده به عمد از پاسخ ایشان به تلگرام محمدرضا پهلوی حذف کرده بود، بازگو کرده است. امام‌خمینی در این اعتراض بر وظیفه مورخ در بازگویی واقعیات و دخالت ندادن حب و بغض‌های شخصی تاکید می‌کند و با ذکر این نکته که ممکن است ایشان نیز اشتباه بکند، خاطرنشان می‌کند نویسنده نباید بر آن اشتباه یا آنچه گمان می‌کند اشتباه است سرپوش بگذارد. مورخ نه گزاف می‌گوید و نه کتمان حقایق می‌کند؛ نویسنده باید به دور از غرض‌ورزی، مبالغه و پرده‌پوشی باشد. ایشان سپس به تفصیل در دفاع از پاسخ احترام‌آمیز خود به پهلوی و اینکه این روشی اسلامی و دینی در هدایت و نجات انسان‌ها حتی فرعون یا اشرار کربلا است، سخن گفته و خاطرنشان کرده که استفاده از زبان نصیحت به پهلوی در آغاز کار به امید هدایت و اصلاح وی بوده است و وقتی ایشان از این راه به نتیجه نرسیده در برابر او ایستاده است<ref> همان، 1/11 ـ 13.</ref>. | از سوی دیگر، امام‌خمینی بارها از عدم آگاهی نویسنده از بسیاری مسائل اظهار تاسف کرده است و از ابراز آنها برای وی نیز خودداری کرده است. گویا اشاره امام‌خمینی به برخوردها و کارشکنی‌های برخی عناصر خودی بوده است که از سر ناآگاهی یا خواسته‌های نفسانی به ایشان خنجر زده‌اند<ref> روحانی، نهضت امام‌خمینی، 1/11.</ref>؛ چنان‌که وی اعتراض امام‌خمینی به حذف تعبیر «اعلیحضرت همایونی» را که نویسنده به عمد از پاسخ ایشان به تلگرام محمدرضا پهلوی حذف کرده بود، بازگو کرده است. امام‌خمینی در این اعتراض بر وظیفه مورخ در بازگویی واقعیات و دخالت ندادن حب و بغض‌های شخصی تاکید می‌کند و با ذکر این نکته که ممکن است ایشان نیز اشتباه بکند، خاطرنشان می‌کند نویسنده نباید بر آن اشتباه یا آنچه گمان می‌کند اشتباه است سرپوش بگذارد. مورخ نه گزاف می‌گوید و نه کتمان حقایق می‌کند؛ نویسنده باید به دور از غرض‌ورزی، مبالغه و پرده‌پوشی باشد. ایشان سپس به تفصیل در دفاع از پاسخ احترام‌آمیز خود به پهلوی و اینکه این روشی اسلامی و دینی در هدایت و نجات انسان‌ها حتی فرعون یا اشرار کربلا است، سخن گفته و خاطرنشان کرده که استفاده از زبان نصیحت به پهلوی در آغاز کار به امید هدایت و اصلاح وی بوده است و وقتی ایشان از این راه به نتیجه نرسیده در برابر او ایستاده است<ref> همان، 1/11 ـ 13.</ref>. | ||