کاربر:H.Ahmadi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

گروهی از اندیشمندان مسلمان، چون [[فارابی]]،<ref>فارابی، احصاء العلوم، ۶۰ ـ ۶۲.</ref> [[ابن‌سینا]]،<ref>ابن‌سینا، رسائل، ۲۸۵ ـ ۲۹۶.</ref> و [[خواجه‌نصیر طوسی]]،<ref>خواجه نصیر، شرح الاشارات و التنبیهات، ۱/۳۰۱ ـ ۳۰۵.</ref> از دانش موسیقی بحث کرده‌اند. در این فن با عنوان یکی از شاخه‌های علم ریاضی، درباره حالات نغمه‌ها و ایقاع و چگونگی ترکیب لحن‌ها و به‌کارگیری ابزارهای موسیقی بحث شده‌است.<ref>بهایی، الکشکول، ۲/۲۰۰.</ref> موسیقی در بُعد عَملی در طی قرون متمادی به طور عمده به صورت لهوی و همراه با ابتذال، هرزگی و انواع فساد بوده‌است. موسیقی در دوران معاصر بر اثر روی‌کارآمدن رسانه‌های شنیداری و دیداری در سطح وسیعی به کار گرفته می‌شود و از نظر فنّی با ابداع سبک‌های نوین و اختراع ابزارهای جدید و درهم‌آمیختگی زیاد آن در سطح جهان در حد بی‌سابقه‌ای رشد کرده‌است و پیوسته به ابعاد جدیدی از آن پرداخته می‌شود.

==موسیقی در متون اسلامی==

موسیقی در متون فقهی بیشتر در باب [[مکاسب محرمه]]، ذیل بحث کسب درآمد با آلات لهو و در باب شهادت در بحث [[عدالت شاهد]]، مطرح شده‌است و در آن مسایلی از قبیل خرید و فروش ابزار موسیقی، ساخت، استفاده از آن و شنیدن صدای آن، بحث شده‌است. فقیهان با توجه به دلایلی که درباره لهو و ملاهی وارد شده‌است، ازجمله [[آیه لهو الحدیث]]<ref>لقمان، ۶.</ref> و روایاتی که در خصوص ابزار موسیقی وجود دارد، در همه این مسایل نظر به [[حرمت]] داده‌اند و با نگاهی به متون فقهی، حکم مزبور درباره مسایل موسیقی را می‌توان از احکام مورد اتفاق فقیهان [[شیعه]] <ref>طوسی، المبسوط، ۸/۲۲۴؛ نراقی، مستند الشیعه، ۱۸/۱۵۹ ـ ۱۶۰؛ نجفی، جواهر الکلام، ۲۲/۲۵ و ۴۱/۵۱؛ خویی، موسوعه، ۳۵/۲۴۲ ـ ۲۴۴.</ref> و بیشتر فقیهان اهل سنّت در همه عصرها<ref>نووی، المجموع فی شرح المهذب، ۲۰/۲۳۰.</ref> دانست. تنها در خصوص استفاده از دف در جشن عروسی و یا ختنه‌سوران، بسیاری از فقیهان گذشته، به استناد حدیث مربوط، [[فتوا]] به حلیت آن داده‌اند<ref>طوسی، المبسوط، ۸/۲۲۴؛ حلی، شرائع الاسلام، ۴/۱۱۷؛ شهید ثانی، مسالک الافهام، ۱۴/۱۸۳.</ref> و این فتوا به سبب ضعیف‌بودن سند حدیث <ref>تبریزی شهیدی، هدایة الطالب الی اسرار المکاسب، ۱/۱۰۷.</ref> مورد توجه شماری دیگر از فقیهان به‌ویژه فقیهان معاصر واقع نشده و معارضاتی به دنبال داشته‌است.<ref>امام‌خمینی، استفتائات، ۲/۱۶؛ خویی، صراط النجاة، ۲/۲۹۰؛ گلپایگانی، ارشاد السائل، ۱۵۶؛ تبریزی، صراط النجاة، ۶/۴۱۸.</ref> استفاده از برخی ابزارها مثل طبل و شیپور به منظور اعلام جنگ یا اعلام وقت و یا فراری‌دادن حیوانات، ازجمله کم‌شمار مسایلی است که برخی فقیهان آن را مطرح کرده و حکم به [[حرمت]] یا [[حلیت]] آن داده‌اند؛ چنان‌که به‌کارگیری ابزارهای غیر متعارف که کاربرد دیگری دارند، در تولید موسیقی نیز مطرح شده‌است و درباره آن فتوای حلیت وجود دارد.<ref>نراقی، مستند الشیعه، ۱۸/۱۶۶ ـ ۱۶۷.</ref>

امام‌خمینی در بعضی از کتاب‌های فقهی خود، به صورت مختصر بحث موسیقی را مطرح کرده‌است؛<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱/۴۷۳؛ امام خمینی، زبدة الاحکام، ۱۳۷.</ref> اما بعدها در چارچوب پاسخ به [[استفتائات]] به ابعاد مختلف موسیقی پرداخته و نظریات جدیدی داده‌است.

==دیدگاه فقهای معاصر==

دگرگونی‌هایی که در دنیای معاصر در زمینه موسیقی به وجود آمده‌است، بستر جدیدی برای نگاه فقهی به موضوع موسیقی فراهم کرده و دیدگاه‌های تازه‌ای به دنبال داشته‌است. فقها در این زمینه به دو گروه تقسیم شده‌اند: برخی موسیقی را مطلقاً [[حرام]] دانسته‌اند و فرقی میان [[مطرب]] و غیر مطرب قائل نشده<ref>گلپایگانی، ارشاد السائل، ۱۵۷.</ref> و بعضی دیگر، میان موسیقی مطرب و غیر مطرب فرق گذاشته‌اند.<ref>خویی، منیة السائل، ۱۶۲ ـ ۱۶۳؛ سیستانی، الفتاوی المیسره، ۴۳۷؛ حکیم، حواریات فقهیه، ۳۳۵.</ref>