کاربر:H.Ahmadi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی امام خمینی
دیداریویکی‌متن
(اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح ارقام)
خط ۱: خط ۱:
'''محمد منتظری''' [[روحانی]] مبارز، نماینده [[مجلس شورای اسلامی]] و از شهدای [[حادثه هفتم تیر ۱۳۶۰]].
منصوبان امام‌خمینی، افراد منصوب برای مسئولیت‌ها و مأموریت‌های شرعی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، نظامی و قضایی، پیش و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ۱۳۴۰ ـ ۱۳۶۸.
==زندگینامه و نحصیلات==
منصوبان جمع منصوب، از ریشه «نصب» است که به معنای برپاداشتن و چیزی را در جایی ثابت‌کردن (فراهیدی، ۷/۱۳۶؛ راغب، ۱/۸۰۷) و کسی را به تصدی منصبی گماشتن (دهخدا، ۱۳/۱۹۹۰۸) می‌آید و «منصوب» به کسی گفته می‌شود که به کاری گماشته شده‌است (همان، ۱۳/۱۹۱۲۶). در ادبیات فقهی نیز به کسی که حاکم اسلامی، او را به کاری می‌گمارد، منصوب گفته می‌شود (مفید، ۸۱۰؛ طوسی، ۳۰۰).
محمد منتظری در سال ۱۳۲۳ در نجف‌آباد [[اصفهان]] در خانواده اهل علم و متدین متولد شد. پدرش حسینعلی از شاگردان امام‌خمینی و از استادان برجسته [[حوزه علمیه قم]] و مادرش خدیجه ربانی فرزند یکی از پیشه‌وران نجف‌آباد بود.<ref>ایزدی، فقیه عالیقدر، ۱/۴۸.</ref>
حکومت و ولایت، به حکم عقل، اختصاص به خداوند دارد و تنها اوست که ولایتش به جعل دیگران استناد پیدا نمی‌کند و ذاتاً دارای حق تدبیر انسان‌ها و اداره امور آنان است، و چون ولایت از امور اعتباری عقلایی است، دیگران هم با جعل و نصب خداوند می‌توانند حکومت و ولایت را در اختیار بگیرند (امام‌خمینی، مکاسب، ۲/۱۶۰). پیامبر اکرم(ص) و ائمه اهل بیت(ع) منصوب خداوندند و مجاز به تصرف در امور حکومتی‌اند (همان، ۲/۱۵۹) و هر کس که آنان نصب کنند، تصرفاتش مشروع خواهد بود (سروش محلاتی، ۴۲۳). بدین سبب پیامبر اکرم(ص) پس از تشکیل حکومت اقدام به نصب کارگزاران حکومت کرد و نصب معاذبن‌جبل در منصب حاکم یمن (ابن‌کثیر، ۵/۱۰۳)، علاءبن‌حضرمی برای حکومت قطیف در بحرین (طبری، ۴/۱۲۷۴، ۱۴۳۸ و ۱۵۶۹)، قضاعةبن‌عمرو به عنوان حاکم بنی‌اسد (احمدی میانجی، ۳/۲۴۱)، خالدبن‌ولید برای دعوت مردم نجران (واقدی، ۱/۲۵۴) و اسامةبن‌زید به فرماندهی لشکر (همان، ۳/۱۱۱۸) از آن جمله‌اند؛ چنان‌که امیرالمؤمنین علی(ع) در دوره حکومت، کارگزارانی را منصوب کرد و نصب عثمان‌بن‌حنیف برای حکومت بصره (ابن‌سعد، ۵/۳۶)، عبیدالله‌بن‌عباس برای یمن (ابن‌اثیر، ۳/۲۰۱) و محمدبن‌ابی‌بکر (شوشتری، ۹/۱۸) و مالک اشتر برای مصر (نهج البلاغه، ن۳۸، ۴۳۴)، ازجمله مهم‌ترین آنهاست.
 
در معنایی عام از نصب که شامل نیابت و وکالت نیز می‌شود، امام‌خمینی نیز در طول مرجعیت شرعی خود از سال ۱۳۴۰ و در دوران رهبری خود پس از پیروزی انقلاب اسلامی افرادی را برای کارهای مختلف گمارد که نخستین آنان بر اساس آنچه در صحیفه امام آمده‌است، وکالت سیدسجاد حججی در امور حسبیه در فروردین ۱۳۴۰‏ (‏۱/۴۶)، و آخرینِ آنان نصب محی‌الدین فاضل هرندی در ستاد مرکزی هیئت‌های هفت‌نفره واگذاری زمین در اردیبهشت ۱۳۶۸‏ (۲۱/۳۷۲) بوده‌است.
{{ببینید|حسینعلی منتظری}}
احکام صادرشده از امام‌خمینی، خاستگاه‌های مختلفی داشته‌است. برخی احکام ایشان از منصب کلی حاکم شرع به عنوان فقیه جامع شرایط صادر شده‌است، مانند اجازات شرعی برای تصدی امور حسبیه (← مقاله اجازات امام‌خمینی) و نصب افراد برای نظارت بر اوقاف (همان، ۲۰/۱۷۳) و امامت جماعت (همان، ۱۲/۱۱۷) و برخی نیز از منصب رهبری نظام جمهوری اسلامی ایران که از شئون ولایت فقیه است، صادر شده‌است و خود سه حوزه امور حکومتی و اجرایی مانند نصب برخی وزیران پیش از استقرار نهادهای قانونی در آغاز انقلاب اسلامی (همان، ‏۲۱/۶۴۰ ـ ۶۴۱) و امور قضایی مانند نصب رئیس دیوان عالی کشور (همان، ‏۱۲/۱۶۳) یا امور نظامی از باب فرماندهی کل قوا مانند تعیین رئیس ستاد مشترک ارتش (همان، ‏۱۵/۲۶۵) یا فرمانده سپاه پاسداران (همان، ‏۱۵/۲۲۴) را شامل می‌شود.
 
امام‌خمینی در بخشی از احکامی که برای تصدی مناصب مختلف صادر کرده‌است، به حق شرعی خود در نصب افراد (همان، ‏۵/۴۲۶) و حق قانونی خود بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (همان، ‏۱۲/۲۸۱) یا آرای عمومی مردم که از طریق راهپیمایی‌ها ابراز می‌شده، (همان، ‏۶/۵۴) استناد کرده‌است. ایشان در برخی موارد به شایستگی، تعهد دینی و انقلابیِ افراد برای تصدی یک منصب توجه داده‌است (همان، ۱/۲۸۰؛ ۱۲/۲۶۰؛ ۱۳/۳۵۶ و ‏۲۱/۳۸)؛ چنان‌که در مواردی پس از احراز عدم صلاحیت فرد منصوب، او را برکنار کرده‌است (همان، ۶/۲۰۷). واگذاری برخی منصب‌ها از سوی امام‌خمینی به افراد از حیثیات مختلف برخوردار است که در اینجا محل خدمت افراد ملاک قرار گرفته‌است؛ برای نمونه تعیین نماینده در نیروهای نظامی از باب حق شرعی فقیه قابل تحلیل است و یک منصب نظامی محسوب نمی‌شود؛ اما چون محل خدمت چنین فردی در ارگان‌های نظامی است، در اینجا در بخش منصوبان نظامی آمده‌است.
محمد منتظری که سال‌های کودکی را نزد پدربزرگ خود سپری کرد، از شش‌سالگی وارد مدرسه شد و تحصیلات ابتدایی را در زادگاه خود به پایان رسانید؛<ref>ملکشاهی، محمد منتظری، ۹۴.</ref> سپس به مدت سه سال ترک تحصیل کرد و به کار مشغول شد؛<ref>محمودی، فرزند اسلام و قرآن، ۱/۳.</ref> اما پس از آن، تصمیم به ادامه تحصیل در [[حوزه علمیه قم]] گرفت و سه سال نزد پدرش در قم به فراگیری علوم دینی پرداخت<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۱۷.</ref> و به‌سرعت تحصیلات حوزوی را تا سطوح عالی طی کرد.<ref>صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۳۲ ـ ۳۳.</ref> وی همچنین مقداری [[فلسفه]] نزد پدر خود و محمد شاه‌آبادی خواند.<ref>منتظری، حسینعلی، خاطرات، ۱/۳۸۷.</ref> او برای تحصیلات خارج [[فقه]] و [[اصول]] در درس [[سیدمحمد محقق داماد]]، [[امام‌خمینی]] و [[علی‌اکبر مشکینی]] در [[حوزه علمیه قم]] شرکت کرد.<ref>ملکشاهی، محمد منتظری، ۹۴.</ref>
از سوی دیگر، قلمرو این گزارش محدود به نصب‌هایی است که از دوام نسبی برخوردار بوده‌است و شامل مأموریت‌های خاص و مقطعیِ افراد، مانند اعزام عبدالله جوادی آملی و همراهان به شوروی برای ابلاغ پیام به صدر هیئت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی‏ (همان، ۲۱/۲۲۰) نمی‌گردد؛ همچنین به مناصبی توجه شده‌است که منابع آن در دسترس بوده‌است و مناصبی که به صورت شفاهی از سوی امام‌خمینی به دیگران واگذار شده، نیامده است. برای آسان‌شدن دسترسی، هر یک از موارد گفته شده به صورت مجزا و بر اساس ترتیب تاریخی ذکر شده و مواردی که دارای مدخل مستقل است به مقاله آن نیز در جای خود و برای یک‌بار ارجاع شده‌است.
==فعالیت‌های سیاسی==
منصب‌ها و مأموریت‌های اجرایی و حکومتی: نصب‌های اجرایی و حکومتی، انتصاب‌هایی هستند که امام‌خمینی یا برای سامان‌دهی وضعیت اجرایی کشور به‌ویژه در شرایط انقلابی و نبود نهادهای مستقر قانونی انجام داده یا پس از تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی، بر اساس وظایف قانونی به آن اقدام کرده‌است. در بخش اول، گاهی مأموریتِ نماینده صرفاً تأسیس یا نظارت بر عملکرد کمیته‌های انقلاب اسلامی به عنوان یک نهاد انتظامی بوده‌است که در ذیل عنوان نصب‌های نظامی و انتظامی آمده‌است یا مأموریت اعم از کارهای انتظامی و اقدام‌های اجرایی یا صرفاً اجرایی بوده‌است که در این بخش ذکر شده‌است؛ چنان‌که گاهی افراد به یک سمت حکومتی منصوب شده‌اند و به وظایف قانونی خود عمل می‌کرده‌اند و گاهی به نمایندگی از امام‌خمینی به ایفای وظایف محوله خاص می‌پرداخته‌اند:
محمد منتظری در زمینه [[حکومت اسلامی]] مطالعاتی داشت و مطالبی دراین‌باره در جزوه‌ای منتشر کرد (جهان‌بینی، حکومت و اقتصاد اسلامی). وی درباره ابعاد اقتصادی‌سیاسی حکومت اسلامی بحث می‌کرد.<ref>محمودی، فرزند اسلام و قرآن، ۱/۶۲ و ۶۶.</ref> او همچنین تلاش می‌کرد طلاب علاوه بر ادبیات عربی، زبان و اصطلاحات جدید عربی را هم خوب بدانند تا بتوانند از روزنامه‌ها و رادیوهای عربی استفاده کنند.<ref>محمودی، فرزند اسلام و قرآن، ۱/۶۶.</ref> وی از آغاز نهضت اسلامی به [[رهبری]] امام‌خمینی در سال ۱۳۴۱ در کنار پدر خود مبارزه علیه رژیم پهلوی را آغاز کرد.<ref>منتظری، حسینعلی، ۱/۲۶۷؛ صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۱۷ ـ ۱۸.</ref> چنان‌که به‌تنهایی و با یک دستگاه کپی که خود ساخته بود، ثبت و تکثیر اعلامیه‌ها علیه این رژیم را انجام می‌داد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۲۶ و ۱۶۱، سند ۱۵.</ref> او برای گسترش اندیشه خود به شناسایی و ارزیابی اشخاص پرداخت و تشکیلاتی با همکاری سیدمهدی هاشمی راه انداخت و هر یک بخشی از مسئولیت را بر عهده گرفتند.
الف) منصب‌های اجرایی جهت ساماندهی امور انقلاب:
 
۱. جلال‌الدین فارسی، هماهنگی با جنبش فلسطینی الفتح، ۳/۱۰/۱۳۵۷ (همان، ۵/۲۷۳) (← مقاله فارسی، جلال‌الدین).
{{ببینید|سیدمهدی هاشمی}}
۲. مهدی بازرگان، به همراه اکبر هاشمی رفسنجانی، مصطفی کتیرایی و دو تن به انتخاب خود آنان، هیئت پنج‌نفره در مناطق نفتی، ۸/۱۰/۱۳۵۷ (همان، ۵/۳۰۲) (← مقاله بازرگان، مهدی).
 
۳. یدالله سحابی، با همراهی محمدجواد باهنر، علی‌اکبر معین‌فر و دو تن دیگر، هیئتی برای تقویت و تنظیم اعتصاب‌ها، ۲۸/۱۰/۱۳۵۷ (همان، ۵/۴۹۵) (← مقاله سحابی، یدالله).
وی علاوه بر کارهای تشکیلاتی، سعی می‌کرد در انجمن‌های اسلامی و جلسات مذهبی دانشجویان و محصلان حاضر شود و افراد خوش‌استعداد و متعهد را به عضویت تشکیلات مخفی و سازمان‌یافته خود درآورد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۲۶؛ صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۳۸ و ۴۰؛ محمودی، فرزند اسلام و قرآن، ۱/۶۰.</ref> وی با تأسیس کتابخانه، تدریس و تشویق به خواندن روزنامه و کسب اطلاعات سیاسی سعی می‌کرد حرکتی نو و تغییری در نگرش طلاب به مسائل سیاسی و اجتماعی ایجاد کند.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۲۷.</ref>
۴. جلیل ضرابی به همراه سیدصادق طباطبایی، رضا صدر، احمد عزیزی و شهریار روحانی برای تحویل‌گرفتن سفارتخانه ایران در امریکا، ۲۸/۱۰/۱۳۵۷ (همان، ۵/۴۹۶).
 
۵. سیدمحمدجواد پیشوایی، سامان‌بخشی امور اجتماعی و سیاسی بندر انزلی‏، ۲۷/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ۶/۱۵۰).
منتظری که [[سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک) وی را از طرفداران سرسخت امام‌خمینی شمرده‌است،<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۳۷.</ref> در اعتراض به تبعید امام‌خمینی در سال ۱۳۴۴ پس از سخنرانی [[محمدتقی فلسفی]]، برای سلامتی امام‌خمینی صلوات فرستاد و تبعیدکنندگان ایشان را نفرین کرد و به همین دلیل بازداشت شد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۲۹-۳۰.</ref> وی همچنین در ۱/۱/۱۳۴۵ به جرم پخش اعلامیه علیه رژیم پهلوی در [[حرم فاطمه معصومه(س)]] بازداشت شد. این اعلامیه با عنوان «اعلام خطر»، درباره دخالت سازمان تبلیغات دینی اوقاف رژیم پهلوی در امور مذهبی و حوزه‌های علمیه هشدار می‌داد و آن را زمینه‌ساز دولتی‌شدن حوزه و تسخیر پایگاه [[ملت]] و [[روحانیت]] می‌دانست.<ref>لطفی، ستیز با ستم، بخشی از اسناد مبارزات آیت‌الله منتظری، ۱/۱۴۹.</ref> پس از لورفتن هویت منتظری، مأموران ساواک به خانه پدرش رفتند و او را بازداشت کردند و در [[زندان قزل‌قلعه]] شکنجه‌های شدید دادند.<ref>محمودی، فرزند اسلام و قرآن، ۱/۸.</ref> وی که بر اثر شدت شکنجه در زندان قزل‌قلعه شنوایی خود را از دست داده بود.<ref>منتظری، محمد، جهان‌بینی، ۹.</ref> در دفاعیه خود در دادگاه، به تشریح شکنجه‌های جسمی و روحی بازجویان ساواک پرداخت.<ref>لطفی، ستیز با ستم، بخشی از اسناد مبارزات آیت‌الله منتظری، ۱/۲۷۹؛ ایزدی، یادنامه، ۲۹۵ ـ ۲۹۶.</ref> وی در این محاکمه به سه سال زندان محکوم شد؛<ref>محمودی، فرزند اسلام و قرآن، ۱/۵۰.</ref> چنان‌که در تسلیت‌نامه‌ای که طلاب حوزه علمیه قم به مناسبت سالگرد فاجعه [[پانزده خرداد ۱۳۴۵]] به امام‌خمینی نوشتند نیز از شکنجه‌های سختی که برخلاف موازین بین‌المللی و [[اعلامیه حقوق بشر]] به محمد منتظری در بازداشتگاه وارد شد، یادشده است.<ref>روحانی، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی، ۱/۹۱۱.</ref> منتظری در زندان به دیگر زندانیان کمک می‌کرد و با برقراری ارتباط با هم‌بندان تلاش می‌کرد با طرز فکر و ویژگی‌های شخصیت‌ها از نزدیک آشنا شود.<ref>محمودی، فرزند اسلام و قرآن، ۱/۵۷ و ۵۹.</ref> وی سرانجام در ۲۲/۱۰/۱۳۴۷ به حکم دادگاه تجدیدنظر با این شرط که به [[قم]] بازنگردد، آزاد شد؛ اما این التزام، عملی نشد و او پس از مدت کوتاهی به قم رفت و با دوستان هم‌فکر خود ارتباط برقرار کرد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۳۲.</ref>
۶. محمود لولاچیان و میرمحمد صادقی، تشکیل کمیته‌ای برای رسیدگی به وضع کارگران، تحت نظر سیدمحمد حسینی بهشتی و سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، ۲۸/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ۶/۱۷۱).
 
۷. حسین نوری همدانی، رسیدگی به وضع کردستان، ۲۹ و ۳۰/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ۶/۱۸۴ و ۱۹۶) (← مقاله نوری همدانی، حسین).
از دیگر فعالیت‌های منتظری می‌توان به افشاگری درباره سرمایه‌گذاری راکفلر در ایران در سال ۱۳۴۹ و فرستادن پیام‌های امام‌خمینی به خارج و توزیع روزنامه‌های خارجی، پخش و توزیع جزوه‌های درسی امام‌خمینی درباره [[ولایت فقیه]] و موضع ایشان در مورد [[جشن‌های ۲۵۰۰ساله]] اشاره کرد که موجب روشنگری و آگاهی عمومی و جهانی می‌شد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۲۸.</ref> در پی اوج‌گیری فعالیت‌های مبارزاتی وی، بار دیگر ساواک او را تحت تعقیب قرار داد؛ ولی او توانست از دست مأموران بگریزد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۳۳.</ref> وی در سال ۱۳۵۰ پس از یک تعقیب و گریز دوماهه از دست ساواک فرار کرد و از ایران خارج شد<ref>حدیدچی دباغ، خاطرات مرضیه حدیدچی، ۱۱۱.</ref> و به [[افغانستان]] و [[پاکستان]] رفت. در کراچی از طریق ارتباط با نمایندگان [[سازمان آزادی‌بخش فلسطین]]، مقدمات تعلیمات نظامی و چریکی را برای مبارزان مسلمان ایرانی در لبنان فراهم آورد.<ref>محمودی، فرزند اسلام و قرآن، ۱/۶۹ ـ ۷۵.</ref> او همچنین با علمای پاکستان تماس مداوم داشت، در کویته پاکستان با مبارزان افغانستانی آشنا شد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۳۴.</ref> و پس از یک سال فعالیت در پاکستان و افغانستان در پایان سال ۱۳۵۳ به [[عراق]] رفت و هر روز در درس امام‌خمینی شرکت می‌کرد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۳۷.</ref> او اعتصاب غذای روحانیان مبارز در بغداد را در اعتراض به محکومیت به [[اعدام]] عباس شیبانی طرح‌ریزی و با همکاری ۲۵ نفر از طلاب به اجرا گذاشت.<ref>محمودی، فرزند اسلام و قرآن، ۱/۳۵۰ ـ ۳۵۱.</ref>
۸. فضل‌الله محلاتی به همراه حبیب‌الله عسکراولادی و محسن لبافی، سرپرستی صندوق تعاون اصناف پایتخت‏، ۱/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۲۰۹) (← مقاله‌های محلاتی، فضل‌الله؛ عسکراولادی، حبیب‌الله).
 
۹. محمدحسین شریفی، حفظ کاخ‌ها و اموال خاندان پهلوی در مردآباد کرج‏، ۵/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۲۱۶). ۱۰. علی مقدم به همراه محمدعلی نظام‌زاده و حسین رضوانی، حفظ اموال محمدرضا پهلوی در جزیره کیش، ۹/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۲۶۰).
منتظری در طول دوران فعالیت و مبارزات خود در داخل و خارج، برای در امان‌ماندن از تعرض مأموران ساواک، از نام‌های مستعار گوناگونی استفاده می‌کرد؛<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۵۰ ـ ۵۱.</ref> چنان‌که [[سیداحمد خمینی]] توضیح داده‌است،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۳/۷۷.</ref> در نامه‌نگاری‌های امام‌خمینی در روزهای اقامت در [[نجف]]، از محمد منتظری با نام مستعار علی سمیعی نام برده شده‌است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۳/۷۹ و ۸۷.</ref> وی در عراق با این نام و گذرنامه پاکستانی در توزیع اعلامیه‌ها و چاپ کتاب‌های ممنوع مانند ولایت فقیه امام‌خمینی، فعالیت و به [[سوریه]] و [[لبنان]] سفر می‌کرد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۳۸ و ۲۳۰ ـ ۲۳۲، سند ۶۶ و ۶۷؛ محتشمی‌پور، از ایران به ایران، ۱/۲۹۵.</ref>
۱۱. سیدابوالحسن حسینی، اعزام به منطقه مینودشت (برای رسیدگی به مشکلات)، ۱۳/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۰۵).
 
۱۲. علی حاج‌طرخانی به همراه اسدالله عسکراولادی و حبیب‌الله شفیق، ضبط اموال هژبر یزدانی، ۱۵/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۲۲).
منتظری به همراه چند تن از [[شاگردان امام‌خمینی]] ازجمله [[سیدمحمود دعایی]]، [[حسین املایی]]، [[سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور]] و [[اسماعیل فردوسی‌پور]] گروهی با عنوان «روحانیون مبارز» را در [[نجف]] تشکیل دادند.<ref>محتشمی‌پور، از ایران به ایران، ۱/۲۹۴ ـ ۲۹۵؛ جنتی، خاطرات علی جنتی، ۱۰۶ و ۱۰۷.</ref> او همچنین با دعایی در راه‌اندازی [[رادیوی روحانیت مبارز]] در [[بغداد]] همکاری می‌کرد. این [[رادیو]] با تبلیغات گسترده و افشاگرانه، موجب برملاشدن چهره واقعی رژیم پهلوی در خارج از ایران می‌شد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۳۸.</ref>
۱۳. محمد فیض، اعزام به مراغه، میاندوآب، بناب و ملک‌کندی برای رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی، سامان‌دادن به اوضاع محلی و آشناکردن اهالی با وظایف دینی و اجتماعی‏، ۲۱/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۶۹).
 
۱۴. سیدعلی خامنه‌ای، رسیدگی به مشکلات و خواسته‌های مردم سیستان و بلوچستان‏، ۹/۱/۱۳۵۸ (همان، ۶/۴۲۹) (← مقاله خامنه‌ای، سیدعلی).
{{ببینید|سیدمحمود دعایی}}
۱۵. علی‌اکبر مشکینی، رسیدگی و سروسامان‌دادن به اوضاع اردبیل، ۱۲/۱/۱۳۵۸ (همان، ۶/۴۵۵) (← مقاله مشکینی، علی).
 
۱۶. محمد یزدی‏، قضاوت و تنظیم امور سقز، قهرمان‌شهر (کرمانشاه)، اسلام‌آباد، ایلام و دیگر شهرها در استان‌های غرب، ۱۸/۱/۱۳۵۸ (همان، ۶/۵۰۷) (← مقاله یزدی، محمد).
با بهبود روابط ایران و عراق، در سال ۱۳۵۴ نیروهای انقلابی در عراق با تنگناهای سختی روبه‌رو شدند؛<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۴۰ ـ ۴۱.</ref> بنابراین منتظری در سال ۱۳۵۴ به کشورهای لبنان و سوریه رفت و در کنار رزمندگان فلسطینی قرار گرفت. در لبنان وی به ابواحمد معروف بود.<ref>حدیدچی دباغ، خاطرات مرضیه حدیدچی، ۱۱۱.</ref> وی در این کشورها به‌خصوص لبنان، افزون بر کارهای فرهنگی و انقلابی، به آموزش نظامی و چریکی افراد خود می‌پرداخت<ref>حدیدچی دباغ، خاطرات مرضیه حدیدچی، ۴۰.</ref> و در محدوده حرم [[حضرت زینب(س)]] اتاق بزرگی اجاره کرده بود که محل اسکان بیست تن از مبارزان فراری بود.<ref>محتشمی‌پور، از ایران به ایران، ۱/۳۰۴.</ref> وی افرادی را که برای آموزش می‌رفتند، در آنجا مستقر می‌کرد.<ref>جنتی، خاطرات علی جنتی، ۱۲۹.</ref> ازجمله برنامه‌هایی که وی در زمان مبارزه در سوریه و لبنان طراحی و اجرا کرد، رفتن به [[حج]] و تبلیغ قیام امام‌خمینی و افشاگری علیه رژیم پهلوی بود.<ref>حدیدچی دباغ، خاطرات مرضیه حدیدچی، ۱۱۵.</ref> وی در سال ۱۳۵۴ به همراه [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] به [[پاریس]] سفر کرد و با برخی از شخصیت‌های برجسته مبارز ایرانی، دیدارهایی داشت.<ref>جنتی، خاطرات علی جنتی، ۱۱۲ ـ ۱۱۳.</ref> او در دیدار با [[حسن حبیبی]] به این نتیجه رسیدند که بنیاد فرهنگی ایجاد کنند تا مجموعه شخصیت‌های مبارز در خارج از کشور در آن فعالیت کنند و منتظری رابط این بنیاد در خاورمیانه بود.<ref>جنتی، خاطرات علی جنتی،۱۱۴-۱۱۵.</ref>
۱۷. محمدعلی گرامی، ساماندهی وضع مردم و کمیته‌های انقلاب اسلامی شهرکرد و شهرهای مجاور، ۲۵/۱/۱۳۵۸ (همان، ۷/۱۵).
 
۱۸. اسماعیل فردوسی‌پور، ‏رسیدگی به امور مذهبی و مشکلات محلی شهرستان فردوس، ۲/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۲۵۳) (← مقاله فردوسی‌پور، اسماعیل).
از سوی دیگر، سران [[سازمان مجاهدین خلق]]، چه در زندان و چه خارج از آن، بسیار تلاش کردند که محمد منتظری را جذب کنند<ref>محمودی، فرزند اسلام و قرآن، ۱/۸۰.</ref> و وی پیش از اینکه سازمان، مواضع مارکسیستی خود را اعلام کند، در جلسات آنان در [[دمشق]] حضور پیدا می‌کرد؛<ref>جنتی، خاطرات علی جنتی، ۱۰۴ و ۱۰۵.</ref> ولی از آنجایی که به‌خوبی آنان را شناخته بود، هرگز با آنان همکاری مؤثری نکرد.<ref>محمودی، فرزند اسلام و قرآن، ۱/۸۰.</ref> او معتقد بود آنان دچار التقاط شده‌اند و به لحاظ عقیدتی منحرف‌اند؛ بنابراین پس از اعلام مواضع جدید سازمان در سال ۱۳۵۴ به همراه چند تن از روحانیان مبارز، اعلامیه تندی علیه آن سازمان صادر کرد.<ref>محمودی، فرزند اسلام و قرآن، ۱/۸۰.</ref>
۱۹. سیدمرتضی فاضل اصفهانی، تأیید انتخاب وی از سوی حسینعلی منتظری جهت رسیدگی به اوضاع قاین‏، ۱۱/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۳۵۶).
 
۲۰. حسین اکبری، رسیدگی به مشکلات اهالی خوزستان به‌ویژه ماهشهر، تیر ۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۲۴۸).
منتظری در سال ۱۳۵۵ برای حمایت از [[سیدمهدی هاشمی]] که به اتهام قتل [[سیدابوالحسن شمس‌آبادی]] محکوم شده بود و در زندان به سر می‌برد، نامه‌هایی به نهادهای بین‌المللی و برخی مطبوعات فرستاد و با پیشنهاد برگزاری اعتصاب غذا در پاریس، در صدد جلب حمایت از زندانیان سیاسی بود.<ref>جنتی، خاطرات علی جنتی، ۱۴۸ ـ ۱۵۰.</ref> در سال ۱۳۵۶ اوضاع داخلی ایران دگرگون شد و موج بازداشت و اعدام‌های رژیم افزایش یافت، و [[سیدمحمود طالقانی]]، [[حسینعلی منتظری]] و عده‌ای دیگر به زندان‌های طولانی‌مدت محکوم شدند. محمد منتظری و یارانش برای اعتراض به این وضعیت در مهر ۱۳۵۶ در کلیسای «سنت ماری» پاریس اعتصاب غذای گسترده و پر سروصدایی راه انداختند.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۴۴ و ۴۵.</ref> او در سال ۱۳۵۶ در سفری به لندن، به مناسبت درگذشت مشکوک [[سیدمصطفی خمینی]]، تظاهرات اعتراضی علیه رژیم پهلوی را در این شهر سازماندهی کرد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۴۴ و ۴۵.</ref>
۲۱. سیدمحمد موسوی خوئینی با همکاری صادق قطب‌زاده، تنظیم برنامه‌های رادیو و تلویزیون و جلوگیری از انحراف، ۲۱/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۷) (← مقاله موسوی خوئینی، سیدمحمد).
 
۲۲. هادی روحانی، اصلاح کارها و رسیدگی به امور مذهبی و اجتماعی منطقه بابل، ۲۵/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۱۰۹).
در مهر ۱۳۵۷ وقتی امام‌خمینی به پاریس هجرت کرد، اندکی بعد محمد منتظری خود را به اقامتگاه ایشان در [[نوفل لوشاتو]] رساند.<ref>حدیدچی دباغ، خاطرات مرضیه حدیدچی، ۱۵۰.</ref> و مسئولیت چاپ و تکثیر مصاحبه‌ها و پیام‌های امام‌خمینی را برعهده داشت.<ref>محتشمی‌پور، از ایران به ایران، ۲/۲۹۶.</ref> او در پایان دی ۱۳۵۷ همراه پدرش که در آن زمان در فرانسه بود، پس از سفر به عراق از مرز خسروی وارد ایران شد.<ref>ایزدی، فقیه عالیقدر، ۱/۲۰۰؛ ایزدی، یادنامه، ۳۱۰.</ref> وی پس از ورود به ایران نقش فعالی در تحصن روحانیان در مسجد دانشگاه تهران در اعتراض به بستن فرودگاه‌ها به دستور [[شاپور بختیار]] برای جلوگیری از ورود امام‌خمینی به کشور، داشت.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۵۸؛ رفیق‌دوست، خاطرات محسن رفیق‌دوست، ۱۳۷.</ref> همچنین در کمیته استقبال از امام‌خمینی در [[مدرسه رفاه]] همکاری می‌کرد. پس از سکونت امام‌خمینی در مدرسه علوی نیز او و عده‌ای دیگر از محل اقامت ایشان محافظت می‌کردند.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۵۸.</ref> ضرورت ایجاد نیروی متشکل نظامی برای حفظ دستاوردهای انقلاب و ایجاد نظم در جامعه را نخست محمد منتظری، [[سیدمحمد حسینی بهشتی]] و دیگر انقلابیان مطرح کردند که منجر به تصویب تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در شورای انقلاب شد.<ref>جنتی، خاطرات علی جنتی، ۱۶۸.</ref>
۲۳. سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، رسیدگی به مشکلات مناطق آذربایجان، ۳۱/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۰۷) (← مقاله موسوی اردبیلی، سیدعبدالکریم).
 
۲۴. سیدمحمدتقی شاهرخی، حل مشکلات منطقه بروجن، ۲۲/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۷۲).
{{ببینید|کمیته استقبال|سپاه پاسداران انقلاب اسلامی}}
۲۵. محمدعلی رحمانی‏، رسیدگی به مشکلات شهرستان قوچان، ۴/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۴۸) (← مقاله رحمانی، محمدعلی).
 
۲۶. احمد خدایی، رفع مشکلات و گرفتاری‌های اهالی مرودشت، ۶/۶/۱۳۵۸‏ (همان، ‏۹/۳۵۳).
منتظری با آنکه در تشکیل سپاه نقش اساسی داشت، به دلیل آنکه سپاه زیر نظر دولت موقت بود، از پیوستن به آن خودداری کرد و خود نیروی مستقلی را با عنوان «ساتجا» (سازمان اسلامی توده‌های جمهوری اسلامی) با فرماندهی خود تشکیل داد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۶۰.</ref> او در نامه تحلیلی به امام‌خمینی درباره اوضاع افغانستان، نهضت فکری و انقلابی در آنجا را که با عنوان «خمینیسم» یاد می‌شد، باعث موفقیت شیعیان افغانستان دانست و با نقد روش‌های «اخوانیسم» و دیگر گروه‌ها، تنها روش مبارزاتی و اسلامی امام‌خمینی را چاره دردهای مردم افغانستان شمرد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۳۵-۳۶.</ref> وی همچنین در بازسازی ارتش و تشکیل کمیته انقلاب اسلامی نقش مؤثری داشت.<ref>صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۵۷.</ref> و پایه‌گذار واحد نهضت‌های آزادی‌بخش در داخل سپاه پاسداران بود.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۶۲ ـ ۶۳.</ref>
۲۷. حسین کرمانی، رفع مشکلات و کمبودهای کردستان، ۶/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۵۵).
 
۲۸. عبدالمجید معادیخواه به همراه نماینده وزارت کشور و نماینده جهاد سازندگی و گروه منتخب، رسیدگی به وضع عمرانی کردستان، ۱۰/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۷۴).
{{ببینید|قوای مسلح|کمیته انقلاب اسلامی|نهضت‌های اسلامی}}
۲۹. مصطفی فومنی حائری، رسیدگی به مشکلات منطقه فومنات، ۱۳/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۰۴).
 
۳۰. مهدی کروبی، رسیدگی به مشکلات الیگودرز و ازنا، ۱۹/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۸۷) (← مقاله کروبی، مهدی).
منتظری از آغاز کار دولت موقت به نخست‌وزیری مهدی بازرگان، علیه رئیس دولت موقت و بعضی اعضای آن، انتقادهای تندی می‌کرد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۷۳؛ صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۵۷.</ref> او اعتقاد داشت حداکثر کار دولت موقت، برگزاری همه‌پرسی و [[انتخابات]] است و پس از آن باید کنار برود.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۷۷.</ref> وی که به دستورهای [[دولت موقت]] اعتنا نمی‌کرد و یک بار در خرداد ۱۳۵۸ به همراه گروه خود قصد سفر به لیبی را داشت،<ref>آیندگان، روزنامه.</ref> بار دیگر در ۹ تیر با گروهی مسلح حدود ۷۰ نفر به قصد سفر به لیبی به [[فرودگاه مهرآباد]] تهران رفت و با توجه به نداشتن گذرنامه اجازه سفر به آنان داده نشد و آنان چند ساعت فرودگاه را اشغال کردند؛<ref>کیهان، روزنامه، ۱۰/۴/۱۳۵۸؛ رفیق‌دوست، خاطرات محسن رفیق‌دوست، ۶۷.</ref> اما به‌رغم مخالفت دولت، وی یک فروند هواپیما را با خود به [[لیبی]] برد.<ref>خلخالی، خاطرات آیت‌الله خلخالی، ۱/۳۱۴.</ref> این اقدام غیر قانونی وی واکنش‌هایی را در پی داشت؛ چنان‌که پدرش یک روز بعد طی بیانیه‌ای درباره این موضوع از خود سلب مسئولیت کرد و چنین حوادثی را که نقض حریم قوانین دولت اسلامی است، محکوم کرد و با اشاره به رنج فرزند خود از اوضاع نابسامان کشور، از مشارکت او در این کار ابراز تأسف کرد؛<ref>رفیق‌دوست، خاطرات محسن رفیق‌دوست، ۶۷.</ref> نیز تندروی‌های فرزند خود را ناشی از فشارهای روانی در اثر حبس‌های طولانی و شکنجه‌های سنگین ساواک دانست (انواری). در هنگام بازگشت به ایران، مأموران فرودگاه گذرنامه بحرینی منتظری را ضبط کردند و او برای رسیدگی به وزارت امور خارجه فرستاده شد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۷۰؛ علی‌بابایی، ۱/۲۲۱ ـ ۲۲۲.</ref>
۳۱. سیدمحمد جعفری ورامینی، رسیدگی به مشکلات کمیته انقلاب اسلامی و اهالی خرم‌آباد، ۲۶/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۵۵۲).
 
۳۲. سیدمجتبی موسوی لاری، رسیدگی به مشکلات منطقه لارستان، ۱/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۸۵).
منتظری در اسفند ۱۳۵۸ در انتخابات نخستین دوره مجلس شورای اسلامی شرکت کرد و با آرای قاطع مردم نجف‌آباد راهی مجلس شد. وی عضو کمیسیون خارجی بود و بیشتر فعالیت خود را در تقویت و هدایت جنبش‌های آزادی‌بخش اسلامی در کشورهای عربی‌اسلامی متمرکز کرد.<ref>صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۶۲.</ref> پس از آغاز [[جنگ تحمیلی عراق علیه ایران]] و دستور امام‌خمینی به شرکت رئیس مجلس و یکی از نمایندگان در جلسات [[شورای عالی دفاع]]،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۳/۲۶۳.</ref> منتظری به همراه هاشمی رفسنجانی در جلسات شورای عالی دفاع حاضر می‌شد.<ref>محمودی، فرزند اسلام و قرآن، ۱/۳۶۰ ـ ۳۶۱.</ref> او همچنین به حکم امام‌خمینی، عضو هیئت بررسی شایعه شکنجه در زندان‌ها شد.<ref>صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۶۲؛ موسوی اردبیلی، مصاحبه، چاپ‌شده در فقیه جامع، ۲۰۵ ـ ۲۰۶؛ رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۶۷.</ref> وی از آغاز تشکیل [[حزب جمهوری اسلامی]] به ریاست بهشتی، عضو این حزب شد؛ ولی به‌سبب تندروی و رعایت‌نکردن شئون و انضباط حزبی، عضویت وی معلق گشت؛ اما پس از گسترش فعالیت‌های تخریبی جریان‌های مخالف خط امام‌خمینی مانند اقدامات تفرقه‌افکنانه [[سیدابوالحسن بنی‌صدر]] و [[سازمان مجاهدین خلق]]، وی دوباره همکاری خود را با حزب جمهوری اسلامی و دولت [[محمدعلی رجایی]] از سر گرفت و گسترش داد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۸۱.</ref>
۳۳. احمد محسنی گرکانی، رسیدگی به امور مذهبی و اجتماعی در تویسرکان، ۲/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۰۵).
 
۳۴. محمد جعفری گیلانی، رسیدگی به مشکلات شهرهای لنگرود، رودسر و لاهیجان‏، ۹/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۹۳).
منتظری نگاه بلندپروازانه داشت، فراملیتی می‌اندیشید و مبارزه را محدود به مرزهای جغرافیایی و قومیت نمی‌دانست، بلکه حق همه [[مسلمانان]] و بلکه همه ملت‌های دربند و [[مستضعف]] می‌شمرد.<ref>خلخالی، خاطرات آیت‌الله خلخالی، ۱/۳۱۱.</ref> اندیشه مبارزه جهانی و انقلاب جهانی اسلام را که موجب شکل‌گیری تفکر و اندیشه شناسایی و حمایت از جنبش‌های آزادی‌بخش در سراسر جهان شد، وی مطرح کرد.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۶۲.</ref> او که فردی بسیار عملگرا بود.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۱۹.</ref> عاشق انقلاب و مبارزه بود و بیشتر عمر خود را در آوارگی و زندان گذراند.<ref>منتظری، حسینعلی، خاطرات، ۱/۲۶۷.</ref>
۳۵. علی صفدری و علی‌اکبر آشتیانی رسیدگی به مشکلات اقلید ۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۳۷۱).
 
۳۶. ابراهیم امینی به همراه علی‌اکبر مسعودی، رسیدگی به مشکلات علی‌آباد گرگان و گنبد قابوس، ۸/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۳۹۷) (← مقاله امینی، ابراهیم).
منتظری در نامه‌ای از امام‌خمینی با عنوان رهبر بزرگوار یاد کرده و قاطعیت، خلوص انسانی و اسلامی ایشان را از عوامل تعیین‌کننده در پیروزی انقلاب اسلامی شمرده‌است؛<ref>منتظری، محمد، استمرار توطئه، ۲۵.</ref> همچنین از [[مدیریت]] و صراحت امام‌خمینی و [[رهبری]] شایسته ایشان و از شعار «الله اکبر، خمینی رهبر» مردم ابراز خوشحالی کرده‌است.<ref>منتظری، محمد، استمرار توطئه، ۲۸؛ منتظری، محمد، جهان‌بینی، ۱۸.</ref> وی استقلال، [[آزادی]]، [[حکومت اسلامی]] را خط امام‌خمینی و شعاری برای تمامی بشریت برمی‌شمرد؛ همچنین ایشان را «قائد کم‌نظیر» می‌دانست که انقلاب اسلامی را به پیروزی رساند؛ چنان‌که از ایشان به دلیل اینکه همواره به توده [[مردم]] توجه می‌کرد<ref>منتظری، محمد، جهان‌بینی، ۵۹، ۷۴ و ۹۴.</ref> و از تعیین جمعه آخر رمضان به عنوان [[روز قدس]] در چند بیانیه ستایش کرد و آن را از اهداف بین‌المللی نهضت امام‌خمینی شمرد؛<ref>منتظری، محمد، جهان‌بینی، ۷۶، ۹۰ و ۹۴.</ref> همچنین به استناد سخن ایشان در آغاز پیروزی انقلاب اسلامی، خطاب به [[یاسر عرفات]] که پس از پایان‌یافتن مشکلات ایران، در کنار [[فلسطین]] خواهد بود،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۶/۱۷۹.</ref> به بُعد جهانی نهضت امام‌خمینی اشاره کرد<ref>منتظری، محمد، مصاحبه، ۳۳۱.</ref> و خط ایشان را ضد صهیونیستی، ضد امپریالیستی و ضد دیکتاتوری شاهنشاهی نه در ایران، بلکه در کل جهان برشمرد.<ref>منتظری، محمد، مصاحبه، ۳۳۵.</ref>
۳۷. هادی مروی، رسیدگی به مشکلات مردم بهبهان و مسجد سلیمان، ۱۹/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۲۸) (← مقاله خزعلی، ابوالقاسم).
 
۳۸. مهدی ربانی املشی، رسیدگی به مشکلات استان گیلان، ۴/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۱۱۶) (← مقاله ربانی املشی، مهدی).
منتظری در نامه‌های سرگشاده سلسله‌وار به امام‌خمینی به‌رغم تأیید ایشان، از دولت موقت به‌شدت انتقاد می‌کرد؛ از این‌رو وی در پاسخ به این پرسش که [[مهدی بازرگان]] منتخب امام‌خمینی است، تصریح کرده که ایشان [[معصوم]] نیست و کسانی که امروز ایشان را معصوم جلوه می‌دهند، در دوره طاغوت هزاران اشکال به عملکرد مبارزاتی ایشان می‌کردند.<ref>منتظری، محمد، مصاحبه، ۳۳۷.</ref> او امام‌خمینی را «گاندی» ایران می‌خواند که کسانی می‌خواهند زیر پوشش مسلمان متعصب، او را [[ترور]] کنند.<ref>منتظری، محمد، مصاحبه، ۳۲۸.</ref> وی تصریح کرده‌است اگر امام‌خمینی در مقابل اسلام قرار بگیرد، ایشان را قبول ندارد؛ زیرا برای وی اسلام مطرح است؛ اما تأکید کرده که امام‌خمینی را نماد طرز تفکر اسلامی<ref>منتظری، محمد، مصاحبه، ۳۶۸.</ref> و خط ایشان را خط اسلام راستین می‌داند.<ref>منتظری، محمد، مصاحبه، ۳۳۹.</ref>
۳۹. ابراهیم یزدی، به همراه هیئت منتخب، رسیدگی به شکایت‌های استان‌ها، ۲۰/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۲۰۹) (← مقاله یزدی، ابراهیم).
 
۴۰. عبدالرحیم ربانی شیرازی، رسیدگی به مشکلات مناطق عشایری فارس، ۲۳/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۲۳۰) (← مقاله ربانی شیرازی، عبدالرحیم).
==شهادت==
۴۱. ابوالقاسم خزعلی، رسیدگی به مشکلات منطقه خوزستان‏، ۲۵/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۲۴۶) (← مقاله خزعلی، ابوالقاسم).
منتظری در هفتم تیر ۱۳۶۰ در ۳۷سالگی، در انفجار [[دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی]] به دست نیروهای [[سازمان مجاهدین خلق]] به همراه بیش از ۷۰ تن از مسئولان کشور به [[شهادت]] رسید.<ref>مقاله هفت تیر.</ref> پیکر وی به شهر قم انتقال یافت و پس از تشییع در نزدیک مسجد بالاسر [[حرم فاطمه معصومه(س)]] به خاک سپرده شد.<ref>صادقی، زندگینامه محمد منتظری، ۶۳؛ کیهان، روزنامه، ۸/۴/۱۳۶۰، ۱ ـ ۲ و ۱۴.</ref>
۴۲. عبدالرحیم ربانی شیرازی، رسیدگی به مشکلات منطقه فارس‏، ۱۰/۷/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۳/۲۵۳).
 
۴۳. محمد امامی کاشانی، احمد جنتی، محمدجواد باهنر، محمدعلی شرعی، محمد عبایی و غلامحسین حقانی، تأیید عضویت در شورای عالی تبلیغات، ۲۵/۱۱/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۴/۱۱۰).
{{ببینید|هفت تیر}}
۴۴. محمدرضا مهدوی کنی، موافقت با درخواست عضویت در شورای بهزیستی کشور، ۲۱/۲/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۳۳۴) (← مقاله مهدوی کنی، محمدرضا).
 
۴۵. محمد صدوقی، رسیدگی به وضع زلزله‌زدگان استان کرمان‏، ۲۲/۳/۱۳۶۰ (همان، ۱۴/۴۲۴) و ۷/۵/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۵۴) (← مقاله صدوقی، محمد).
امام‌خمینی در پیام تسلیت خود به حسینعلی منتظری، محمد منتظری را «فرزند اسلام و قرآن» نامید و وی را به سبب تربیت چنین فرزندی ستود. ایشان همچنین محمد منتظری را فرزند منتظری و خود خواند که از وقتی خود را شناخت، ارزش‌های اسلامی را نیز شناخت و با تعهد و انگیزه حساب‌شده وارد میدان مبارزه علیه ستمگران شد و با دید گسترده‌ای که داشت، در گسترش مکتب و پرورش اشخاص فداکار تلاش کرد. ایشان منتظری را فردی ارزش‌مدار، دارای بینش صحیح و شناخت درست و مبارز شمرد که در راه رسیدن به هدف، سر از پا نمی‌شناخت و عمری در زجرها و شکنجه‌ها و از آن بدتر، شکنجه‌های روحی از طرف بدخواهان به‌سر برد. ایشان تأکید کرد که همه این تلاش‌های محمد منتظری از روی شناخت صحیح، تعهد و انگیزه حساب‌شده بود.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۴/۵۱۱ ـ ۵۱۲؛ جمهوری اسلامی، روزنامه، ۱ و ۳.</ref> ایشان در پیام دیگری که در نخستین سالگرد شهدای هفتم تیر صادر کرد، به‌ویژه از [[سیدمحمد حسینی بهشتی]] و محمد منتظری نام برد و به مجاهدت‌های وی اشاره کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۶/۳۶۴.</ref>
۴۶. سیدموسی موسوی، ادامه مأموریت در کردستان جهت رسیدگی به مشکلات مذهبی و اجتماعی و نابسامانی‌های منطقه، ۲/۶/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۴۳۸).
 
۴۷. سیدهاشم رسولی محلاتی، هماهنگی میان ائمه جمعه و قوای اجرایی، ۲۴/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۱۰) (← مقاله رسولی محلاتی، سیدهاشم).
محمد منتظری برخلاف آنچه گفته شده که با خانم حرا از اهالی بعلبک ازدواج کرده، با زهره حُرّی نجف‌آبادی ازدواج کرد و ثمره این ازدواج دو فرزند پسر و دختر است.<ref>رجبی و طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، ۱۸.</ref>
۴۸. محمدرضا مهدوی کنی، تشکیل ستاد کمک‌رسانی به مردم مناطق بمباران‌شده، ۱۴/۷/۱۳۶۲ (همان، ۱۸/۱۸۰).
==پانویس==
۴۹. سیداحمد خمینی، تنظیم و تدوین آثار امام‌خمینی، ۱۷/۶/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۱۲۵) (← مقاله خمینی، سیداحمد).
{{پانویس|۲}}
۵۰. سیدحمید روحانی، تأیید تدوین تاریخ انقلاب اسلامی، ۲۵/۸/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۲۳۹) (← مقاله روحانی، سیدحمید).
==منابع==
ب) منصب‌های حکومتی و دولتی: منصب‌های حکومتی و دولتی، منصب‌هایی است که امام‌خمینی پیش از تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به نهادسازی پرداخته و افرادی را در این چارچوب نصب کرده‌است یا پس از تدوین قانون اساسی، بر اساس وظایف قانونی به نصب افراد در منصب‌های مختلف اقدام کرده‌است:
{{منابع|۲}}
۱. سیدمحمد حسینی بهشتی با هماهنگی مرتضی مطهری، تشکیل شورای انقلاب‏، آبان ۱۳۵۷ (همان، ‏۴/۳۰۷) (← مقاله بهشتی، سیدمحمد حسینی).
* آیندگان، روزنامه، ۲۱/۳/۱۳۵۸ش.
۲. مرتضی مطهری (← مقاله مطهری، مرتضی)، اکبر هاشمی رفسنجانی، سیدمحمد حسینی بهشتی، عبدالکریم موسوی اردبیلی و محمدجواد باهنر، اعضای اولیه شورای انقلاب ۲۲/۱۰/۱۳۵۷ (همان، ۵/۴۲۶) (← مقاله شورای انقلاب).
*  امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
۳. مهدی بازرگان، تشکیل دولت موقت، ۱۵/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ۶/۵۴) (← مقاله دولت موقت).
*  انواری، پایگاه اطلاع‌رسانی تاریخ ایرانی، ۱۰/۱۰/۱۳۹۷ش.
۴. علی‌اکبر معین‌فر، وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب‏، ۲۴/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ‏۲۱/۶۴۰).
*  ایزدی، مصطفی، فقیه عالیقدر آیت‌الله منتظری، تهران، سروش، چاپ دوم، ۱۳۶۲ش.
۵. کاظم سامی، وزیر بهداری و بهزیستی، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب‏، ۲۴/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ‏۲۱/۶۴۱).
*  ایزدی، مصطفی، یادنامه شهید محمد منتظری، انتشارات و تبلیغات فرهنگ انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۱ش.
۶. عباس تاج، وزیر نیرو، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب‏، ۲۸/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ‏۲۱/۶۴۳).
*  جمهوری اسلامی، روزنامه، ۹/۴/۱۳۶۰ش.
۷. یدالله سحابی، وزیر مشاور، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب‏، ۲۸/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ‏۲۱/۶۴۴).
*  جنتی، علی، خاطرات علی جنتی، تدوین سعید فخرزاده، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۱ش.
۸. مهدی کروبی به همراه حبیب‌الله عسکراولادی و حبیب‌الله شفیق‏، تشکیل و سرپرستی کمیته امداد امام‌خمینی، ۱۹/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۶۷) (← مقاله کمیته امداد امام‌خمینی).
*  حدیدچی (دباغ)، مرضیه، خاطرات مرضیه حدیدچی، به کوشش محسن کاظمی، تهران، سوره مهر، چاپ اول، ۱۳۸۱ش.
۹. محی‌الدین انواری و فضل‌الله محلاتی، سرپرستی حاجیان ایرانی، ۲۹/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۶۱) (← مقاله انواری، محی‌الدین).
*  خلخالی، محمدصادق، خاطرات آیت‌الله خلخالی، تهران، سایه، چاپ اول، ۱۳۷۹ش.
۱۰. یدالله سحابی، وزیر مشاور در امور تحقیقات‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۶۴).
*  رجبی، شهربانو و حجت‌الله طاهری، شهید محمد منتظری به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۸ش.
۱۱. عزت‌الله سحابی، سرپرستی سازمان برنامه و بودجه‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۶۵) (← مقاله سحابی، عزت‌الله).
*  رفیق‌دوست، محسن، خاطرات محسن رفیق‌دوست، تدوین داود قاسم‌پور، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۳ش.
۱۲. داریوش فروهر، وزیر مشاور، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۶۶). ۱۳. علی‌اکبر معین‌فر، وزیر نفت‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۶۷). ۱۴. حسین بنی‌اسدی، وزیر مشاور در امور اجرایی‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۶۸).
*  روحانی، سیدحمید، بررسی و تحلیلی از نهضت امام‌خمینی، تهران، سهامی عام، چاپ دوم، ۱۳۶۱ش.
۱۵. عبدالعلی اسپهبدی، وزیر کار و امور اجتماعی‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۶۹).
*  صادقی اردستانی، احمد، زندگینامه محمد منتظری، قم، دفتر نشر محمد، چاپ اول، ۱۳۶۱ش.
۱۶. محمدعلی رجایی، کفالت وزارت آموزش و پرورش‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۷۳) (← مقاله رجایی، محمدعلی).
*  علی‌بابایی، داوود، بیست و پنج سال در ایران چه گذشت، تهران، امید فردا، چاپ اول، ۱۳۸۳ش.
۱۷. محمدعلی رجایی، وزیر آموزش و پرورش‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۰۴).
*  کیهان، روزنامه، ۱۰/۴/۱۳۵۸؛ ۸/۴/۱۳۶۰ش.
۱۸. حسن حبیبی، وزیر فرهنگ و آموزش عالی‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۰۵) (← مقاله حبیبی، حسن).
*  لطفی، مجتبی، ستیز با ستم، بخشی از اسناد مبارزات آیت‌الله منتظری، تهران، خردآوا، چاپ اول، ۱۳۸۷ش.
۱۹. عزت‌الله سحابی، سرپرستی سازمان برنامه و بودجه‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۰۶).
*  محتشمی‌پور، سیدعلی‌اکبر، از ایران به ایران، قم، کوثر النبی(ص)، چاپ دوم، ۱۳۸۴ش.
۲۰. مصطفی چمران، وزیر دفاع ملی‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر و تصویب کلی شورای انقلاب ۸/۷/۱۳۵۸ (۱۰/۱۶۳) و نیز طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۰۷) (← مقاله چمران، مصطفی).
*  محمودی، مرتضی، فرزند اسلام و قرآن، تهران، بنیاد شهید، چاپ اول، ۱۳۶۲ش.
۲۱. علی‌اکبر معین‌فر، وزیر نفت‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۰۸).
*  ملکشاهی، حسن، محمد منتظری، چاپ‌شده در ستارگان حرم، قم، زائر، چاپ اول، ۱۳۸۷ش.
۲۲. ناصر میناچی، وزیر ارشاد ملی‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۰۹).
* منتظری، حسینعلی، خاطرات آیت‌الله منتظری، قم، بی‌نا، ۱۳۷۹ش.
۲۳. داریوش فروهر، وزیر مشاور، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۱۰).
*  منتظری، محمد، استمرار توطئه‌های ننگین منافقین در تاریخ، به‌ضمیمه برخی نامه‌ها به امام و مجموعه‌ای از مقالات، بی‌جا، ساتجا، ۱۳۵۸ش.
۲۴. محمود احمدزاده هروی، وزارت صنایع و معادن‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۱۱).
*  منتظری، محمد، جهان‌بینی، حکومت و اقتصاد اسلامی، قم، قیام، بی‌تا.
۲۵. یوسف طاهری قزوینی، وزیر راه و ترابری‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ۱۰/۵۱۲).
*  منتظری، محمد، مصاحبه، چاپ‌شده در زندگینامه حجت‌الاسلام شهید محمد منتظری، نگارنده احمد صادقی اردستانی، قم، دفتر نشر محمد، چاپ اول، ۱۳۶۱ش.
۲۶. رضا صدر، وزیر بازرگانی‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۱۳).
*  موسوی اردبیلی، سیدعبدالکریم، مصاحبه، چاپ‌شده در فقیه جامع، زندگینامه علمی سیاسی آیت‌الله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، تدوین ناصر مکاریان و رضا بابایی، قم، مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی موسوی اردبیلی، چاپ اول، ۱۳۹۶ش.
۲۷. اکبر هاشمی رفسنجانی، سرپرستی وزارت کشور، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۵۸) (← مقاله هاشمی رفسنجانی، اکبر).
{{پایان}}
۲۸. سیدابوالحسن بنی‌صدر، وزیر اقتصاد و سرپرستی وزارت امور خارجه، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۵۹) (← مقاله بنی‌صدر، سیدابوالحسن).
۲۹. حسن عباسپور، وزیر نیرو، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۶۰).
۳۰. عباس شیبانی، وزیر کشاورزی، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۶۱).
۳۱. محسن یحیوی، وزیر مسکن و شهرسازی، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۶۲).
۳۲. محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر کار، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۶۳).
۳۳. موسی زرگر، وزیر بهداری و بهزیستی، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۶۴).
۳۴. محمود قندی، وزیر پست و تلگراف، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۷/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۱۳۹).
۳۵. صادق قطب‌زاده، امور خارجه، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۸/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۱۵۴) (← مقاله قطب‌زاده، صادق).
۳۶. لطف‌الله صافی گلپایگانی، محمدرضا مهدوی کنی، احمد جنتی، غلامرضا رضوانی، یوسف صانعی، عبدالرحیم ربانی شیرازی، فقهای شورای نگهبان طبق اصل ۹۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران)، ۱/۱۲/۱۳۵۸ (مهرپور، ۱/بیست و سه) (← مقاله شورای نگهبان).
۳۷. مهدی کروبی، تأسیس و سرپرستی بنیاد شهید انقلاب اسلامی‏، ۲۵/۱۲/۱۳۵۸ (صحیفه، ‏۱۲/۱۸۵).
۳۸. ابراهیم یزدی، سرپرستی مؤسسه کیهان‏، ۸/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۲۶۰).
۳۹. سیدمحمود دعایی، سرپرستی مؤسسه اطلاعات، ۲۰/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۲۸۳) (← مقاله دعایی، سیدمحمود).
۴۰. عبدالله نوری، نظارت بر انتخابات شورای عالی قضایی‏، ۲۸/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۳۰۲) (← مقاله نوری، عبدالله).
۴۱. محمدجواد باهنر، مهدی ربانی املشی، حسن حبیبی، عبدالکریم سروش، شمس آل‌احمد (← مقاله آل‌احمد، شمس)، جلال‌الدین فارسی و علی شریعتمداری‏، اعضای ستاد انقلاب فرهنگی، ۲۳/۳/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۴۳۱) (← مقاله شورای عالی انقلاب فرهنگی).
۴۲. محمدرضا توسلی با همکاری سیدعلی هاشمی گلپایگانی، سرپرستی حجاج ایرانی‏، ۲۷/۴/۱۳۵۹‏ (همان، ‏۱۳/۳۷) (← مقاله توسلی، محمدرضا).
۴۳. محمدعلی رجایی، سرپرستی بنیاد مستضعفان، ۲۶/۶/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۳/۲۲۰).
۴۴. سیدمحمد خاتمی، سرپرستی روزنامه کیهان، ۲۵/۸/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۳/۳۵۶) (← مقاله خاتمی، سیدمحمد).
۴۵. ابوالقاسم خزعلی، عضویت در جمع فقهای شورای نگهبان (پس از خروج محمدرضا مهدوی کنی از شورا) ‏، ۱۲/۱۱/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۴/۴۲).
۴۶. سیدعبدالمجید ایروانی، سیدعلی هاشمی گلپایگانی، محمدرضا توسلی، حیدرعلی جلالی، و سیدحسن طاهری خرم‌آبادی سرپرستی حجاج ایرانی‏، ۱۸/۳/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۴۱۰) (← مقاله بعثه حج).
۴۷. لطف‌الله صافی گلپایگانی، ابقا در جمع فقهای شورای نگهبان پس از استعفا، آبان ۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۳۲۳) (← مقاله صافی گپایگانی، لطف‌الله).
۴۸. میرحسین موسوی، ریاست بنیاد مستضعفان، ‏۱۳/۹/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۴۰۷) (← مقاله موسوی، میرحسین).
۴۹. محمدرضا مهدوی کنی، عضو ستاد انقلاب فرهنگی‏، ۲/۱۰/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۴۴۴).
۵۰. احمد احمدی، عضو ستاد انقلاب فرهنگی‏، ۲/۱۰/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۴۴۵).
۵۱. عبدالمجید معادیخواه، مسئولیت هماهنگی تبلیغات خارج از کشور، ۲۸/۱۱/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۶/۶۴).
۵۲. محمدرضا مهدوی کنی، عضو فقهای شورای نگهبان‏، ۲۱/۱۲/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۶/۱۰۱).
۵۳. حبیب‌الله عسکراولادی، عضو هیئت امنای بنیاد ۱۵ خرداد، ۲۹/۲/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۲۵۵).
۵۴. یوسف صانعی، عضو شورای عالی بازسازی مناطق جنگی‏، ۱۸/۳/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۳۱۰) (← مقاله صانعی، یوسف).
۵۵. سیدمحمد موسوی خوئینی، سرپرستی حجاج ایرانی‏، ۱۴/۵/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۴۰۰) (← مقاله بعثه حج).
۵۶. محمدمهدی ربانی املشی، عضو فقهای شورای نگهبان پس از استعفای یوسف صانعی‏، ۲۸/۱۰/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۲۴۲).
۵۷. محمدعلی صدوقی، نظارت بر انتخابات شورای عالی قضایی، ۵/۱۱/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۲۵۶).
۵۸. محمد امامی کاشانی، عضو فقهای شورای نگهبان‏، ۱۱/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۵۱۲) (← مقاله امامی کاشانی، محمد).
۵۹. محمد مؤمن، عضو فقهای شورای نگهبان‏، ۱۱/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۵۱۳) (← مقاله مؤمن، محمد).
۶۰. محمد محمدی گیلانی، عضویت در جمع فقهای شورای نگهبان‏، ۱۲/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۵۱۴) (← مقاله محمدی گیلانی، محمد).
۶۱. حسن صانعی، سرپرستی بنیاد ۱۵ خرداد، ۲۲/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۱) (← مقاله صانعی، حسن).
۶۲. علی شریعتمداری، احمد احمدی، عبدالکریم سروش، مصطفی معین، نخست‌وزیر، وزیر فرهنگ و آموزش عالی، وزیر ارشاد اسلامی و دو نفر دانشجو به انتخاب جهاد دانشگاهی‏، عضو ستاد انقلاب فرهنگی، ۸/۶/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۸۳) (← مقاله شورای عالی انقلاب فرهنگی).
۶۳. سیدعلی خامنه‌ای، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، اکبر هاشمی رفسنجانی (رؤسای سه قوه)، محمدرضا مهدوی کنی، سیدکاظم اکرمی (وزیر آموزش و پرورش)، سیدرضا داوری، نصرالله پورجوادی و محمدرضا هاشمی‏، اعضای جدید ستاد انقلاب فرهنگی، ۱۹/۹/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۱۱۰ ـ ۱۱۱) (← مقاله شورای عالی انقلاب فرهنگی).
۶۴. محمدعلی صدوقی، نظارت بر انتخابات شورای عالی قضایی، ۵/۳/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۲۶۹).
۶۵. مهدی کروبی، سرپرستی حجاج ایرانی، ۲۸/۴/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۳۲۱) (← مقاله بعثه حج).
۶۶. مهدی کروبی، سرپرستی حجاج ایرانی در سال‌های بعد‏، ۷/۷/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۳۹۴).
۶۷. لطف‌الله صافی گلپایگانی، احمد جنتی، ابوالقاسم خزعلی، عضو فقهای شورای نگهبان، ۲۲/۳/۱۳۶۵ (همان، ‏۲۰/۵۹).
۶۸. مهدی کروبی، سرپرستی حجاج ایرانی‏، ۱۸/۶/۱۳۶۶ (همان، ‏۲۰/۳۷۸).
۶۹. احمد جنتی رسیدگی به انتخابات گرگان، اردیبهشت ۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۴۳) (← مقاله جنتی، احمد).
۷۰. محمد یزدی، عضو فقهای شورای نگهبان پس از لطف‌الله صافی گلپایگانی‏، ۴/۴/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۶۷).
۷۱. میرحسین موسوی، سرپرستی امور جانبازان و ایجاد تشکیلات مناسب، ۳/۹/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۱۹۹).
۷۲. احمد جنتی، تأیید ریاست وی بر سازمان تبلیغات اسلامی‏، ۱۴/۱/۱۳۶۸ (همان، ‏۲۱/۳۳۹).
۷۳. علی‌اکبر مشکینی، سیدحسن طاهری خرم آبادی، محمد مؤمن، اکبر هاشمی رفسنجانی، ابراهیم امینی، سیدعلی خامنه‌ای، میرحسین موسوی، حسن حبیبی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، سیدمحمد موسوی خوئینی، محمد محمدی گیلانی، ابوالقاسم خزعلی، محمد یزدی، محمد امامی کاشانی، احمد جنتی، محمدرضا مهدوی کنی، احمد آذری قمی، محمدرضا توسلی، مهدی کروبی و عبدالله نوری‏، شورای بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ۴/۲/۱۳۶۸ (همان، ‏۲۱/۳۶۳) (← مقاله شورای بازنگری قانون اساسی).
ج) نمایندگی‌ها و امامت جمعه: گستردگی وظایف رهبری در یک نظام اسلامی و نیز پهناوربودن کشور ایران، ایجاب می‌کرد امام‌خمینی در جایگاه ولی فقیه و رهبر جمهوری اسلامی ایران، برخی از وظایف شرعی و قانونی خود را به افراد واگذار کند و به صورت غیر مستقیم به هدایت جامعه بپردازد. این موارد به این شرح است:
۱. علی‌اکبر ناطق نوری، نمایندگی روحانیت در ستاد مرکزی جهاد سازندگی، ۷/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۲۱/۶۵۲) (← مقاله ناطق نوری، علی‌اکبر).
۲. سیدهاشم موسوی زنجانی، نمایندگی ولی فقیه در زنجان‏، ۱۴/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۴۴۸).
۳. سیدهادی خسروشاهی، نمایندگی در وزارت ارشاد ملی، ۲۳/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۶۹).
۴. سیدعبدالحسین دستغیب، امام‌جمعه شیراز، ۹/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۵۷) (← مقاله دستغیب، سیدعبدالحسین).
۵. سیدمهدی یثربی، امام‌جمعه کاشان‏، ۱۵/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۶۶) (← مقاله امامان جمعه).
۶. محمد صدوقی، امام‌جمعه یزد، ۳۱/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۱۹) (← مقاله صدوقی، محمد).
۷. قربانعلی درّی نجف‌آبادی، امام‌جمعه در شهر کرد و رسیدگی به امور شرعی و اجتماعی، ۱۷/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۴۸) (← مقاله امامان جمعه).
۸. حسینعلی منتظری، امام‌جمعه تهران‏، ۲۱/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۹۲) (← مقاله منتظری، حسینعلی).
۹. سیدحسین آیت‌اللهی، امام‌جمعه جهرم‏، ۱/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۸۶) (← مقاله امامان جمعه).
۱۰.عطاءالله اشرفی اصفهانی، امام‌جمعه کرمانشاه‏، ۱۴/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۲۲۵) (← مقاله اشرفی اصفهانی، عطاءالله).
۱۱. سیدیعقوب موسوی زنجانی، امام‌جمعه خدابنده‏، ۱۴/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۲۲۶) (← مقاله امامان جمعه).
۱۲. اسدالله ایمانی، امام‌جمعه کازرون و تصدی امور حسبیه‏، ۱۶/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۲۴۰) (← مقاله امامان جمعه).
۱۳. سیداسدالله مدنی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه همدان‏، ۲۱/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۲۸۰) (← مدنی، سیداسدالله).
۱۴. سیدکاظم نورمفیدی، امام‌جمعه گرگان‏، ۱/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۳۱۸) و نمایندگی ولی فقیه ۱۱/۹/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۱۱۶) (← مقاله نورمفیدی، سیدکاظم).
۱۵. سیدجلال‌الدین طاهری اصفهانی، امام‌جمعه اصفهان‏، ۲/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۳۲۹) (← طاهری اصفهانی، سیدجلال‌الدین).
۱۶. سیدروح‌الله خاتمی، امام‌جمعه اردکان یزد‏، ۳/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۳۴۱) (← خاتمی، سیدروح‌الله).
۱۷. سیداسدالله مدنی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه تبریز، ۱۲/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۴۵۰).
۱۸. میرزابیوک‌آقا مروّج، امام‌جمعه اردبیل و رسیدگی به مشکلات منطقه‏، ۱۳/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۴۶۴) (← مقاله امامان جمعه).
۱۹. هادی روحانی، امام‌جمعه بابل‏، ۱۴/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۴۸۲) (← مقاله امامان جمعه).
۲۰. سیدمحمدجواد رکنی حسینی، امام‌جمعه بندرلنگه‏، ۱۴/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۴۸۴) (← مقاله امامان جمعه).
۲۱. احمد جنتی، امام‌جمعه اهواز، ۲۰/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۴۰).
۲۲. سیدعبدالعلی لاری، امام‌جمعه لار، ۲۰/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۴۱) (← مقاله امامان جمعه).
۲۳. محمدباقر رفیعی، امام‌جمعه شهر ری‏، ۲۳/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۴۸) (← مقاله امامان جمعه).
۲۴. هبةالله یکتایی، امام‌جمعه خلخال‏، ۲۶/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۳۱۹) (← مقاله امامان جمعه).
۲۵. سیدعلی خامنه‌ای، امام‌جمعه تهران‏، ۲۴/۱۰/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۲/۱۱۶).
۲۶. سیدصالح طاهری، امام‌جمعه اهواز، ۲۷/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۳۰۰) (← مقاله امامان جمعه).
۲۷. ابوالقاسم دانش آشتیانی، امام‌جمعه آشتیان‏، ۳۰/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۳۱۶) (← مقاله امامان جمعه).
۲۸. هاشم تقدیری، امام‌جمعه سنقر، ۳۰/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۳۱۷) (← مقاله امامان جمعه).
۲۹. ابوالحسن شیرازی، امام‌جمعه مشهد، ۲۷/۳/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۴۴۵) (← مقاله شیرازی، ابوالحسن).
۳۰. محمدحسن قدیری، امام‌جمعه کوهپایه و رسیدگی به امور مذهبی و اجتماعی، ۵/۴/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۴۷۳) (← مقاله قدیری، محمدحسن).
۳۱. سیدمهدی امام جمارانی، نمایندگی ولی فقیه در اوقاف‏، بنا به تصویب شورای انقلاب، ‏۲۶/۵/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۳/۱۲۲) (← مقاله امام جمارانی، سیدمهدی).
۳۲. محمدعلی نظام‌زاده، نمایندگی ولی فقیه در اوقاف، بنا به تصویب شورای انقلاب‏، ۲۶/۵/۱۳۵۹‏ (همان، ‏۱۳/۱۲۳).
۳۳. محمدرضا مهدوی کنی، نمایندگی در هیئت حل اختلاف با سیدابوالحسن بنی‌صدر، ۱۲/۱/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۲۴۸).
۳۴. هادی باریک‌بین، امام‌جمعه قزوین‏، ۸/۴/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۵۱۴) (← مقاله باریک‌بین، هادی).
۳۵. سیدهاشم رسولی محلاتی، نمایندگی در بنیاد مسکن انقلاب اسلامی‏، ۷/۶/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۱۳۳) (← مقاله رسولی محلاتی، سیدهاشم).
۳۶. مسلم ملکوتی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در تبریز، ۲۱/۸/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۳۵۲) (← مقاله ملکوتی، مسلم).
۳۷. محمدصادق (محی‌الدین) حائری شیرازی، امام‌جمعه شیراز، ۱۰/۱۰/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۴۶۱) (← مقاله حائری شیرازی، محی‌الدین).
۳۸. عبدالله نوری، نمایندگی ولی فقیه در جهاد سازندگی‏، ۱۳/۱۰/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۴۶۲).
۳۹. سیدعلی غیوری، نمایندگی ولی فقیه در هلال احمر، ۱۳/۲/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۲۴۳).
۴۰. محسن قرائتی، نمایندگی ولی فقیه در سازمان نهضت سوادآموزی‏، ۲۱/۲/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۲۴۸).
۴۱. سیدمیرآقا (سیداسماعیل) موسوی زنجانی، امام‌جمعه زنجان‏، ۲۶/۳/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۳۳۴) و نمایندگی ولی فقیه در استان زنجان ۵/۵/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۲۴) (← مقاله امامان جمعه).
۴۲. سیدروح‌الله خاتمی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه یزد، ۱۵/۴/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۳۷۳).
۴۳. سیدکاظم حسینی میانجی، امام‌جمعه خرم‌آباد، ۴/۷/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۷) (← مقاله امامان جمعه).
۴۴. محمدعلی موحدی کرمانی، امام‌جمعه کرمانشاه‏، ۲۷/۸/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۹۷) (← مقاله امامان جمعه).
۴۵. صادق احسان‌بخش، نمایندگی ولی فقیه در استان گیلان‏، ۸/۱۰/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۱۹۸) (← مقاله احسان‌بخش، صادق).
۴۶. حیدرعلی جلالی خمینی، امام‌جمعه خمین، ۲/۱۲/۱۳۶۱ (موقت) (همان، ‏۱۷/۳۴۵) و ۷/۶/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۷۶) (← مقاله جلالی خمینی، حیدرعلی).
۴۷. سیدمهدی یثربی، نمایندگی ولی فقیه در منطقه کاشان، ۴/۲/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۴۰۹) (وی از پیش امام‌جمعه کاشان بوده‌است) (← مقاله امامان جمعه).
۴۸. محمد هاشمی، نمایندگی امام‌خمینی در سازمان صدا و سیما برای به‌عهده‌گرفتن همه مسئولیت‌های مدیر عامل، ۴/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۵۰۵) (← مقاله هاشمی، محمد).
۴۹. سیدکاظم حسینی میانجی، نمایندگی ولی فقیه در استان لرستان، ۵/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۵۰۷).
۵۰. سیدابوالحسن موسوی همدانی، امام‌جمعه همدان‏، ۱۰/۷/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۸۴) (← مقاله امامان جمعه).
۵۱. سیدمحمد مدنی بروجنی، نمایندگی ولی فقیه در بوشهر، ۱۷/۸/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۱۰۲) (← مقاله امامان جمعه).
۵۲. سیدمهدی امام جمارانی، تصدی امور مربوط به ولی فقیه در اوقاف، ۲۵/۱۰/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۱۲۷).
۵۳. حسین زرندی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در کرمانشاه‏، ۲۲/۳/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۲۷۷) (← مقاله امامان جمعه).
۵۴. محمدرضا ناصری یزدی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در شهرکرد، ۲۰/۴/۱۳۶۶ (همان، ‏۲۰/۳۰۵) (← مقاله امامان جمعه).
۵۵. محمدعلی انصاری، نمایندگی در بررسی انتخابات مجلس شورای اسلامی، اردیبهشت ۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۳۱) (← مقاله انصاری، محمدعلی).
۵۶. محمدعلی صدوقی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در یزد، ۱۳/۸/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۱۸۳) (← مقاله امامان جمعه).
۵۷. ابراهیم فاضل فردوسی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در بوشهر، ۲/۹/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۱۹۷) (← مقاله امامان جمعه).
۵۸. غلامحسین جمی، ادامه نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در آبادان‏، ۷/۱۰/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۲۱۶) (← مقاله جمی، غلامحسین).
۵۹. محی‌الدین فاضل هرندی، نمایندگی در هیئت هفت‌نفره واگذاری زمین‏، ۹/۲/۱۳۶۸ (همان، ‏۲۱/۳۷۲) (← مقاله هیئت‌های هفت‌نفره).
منصب‌ها و مأموریت‌های قضایی: نصب‌های قضایی مربوط به افرادی است که امام‌خمینی در مقام رهبری جمهوری اسلامی آنان را به سمت‌های قضایی گماشته‌است. این نصب‌ها پیش از استقرار نهادهای قانونی در کشور از فراوانی قابل توجهی برخوردار است و گاهی نصب قاضی در شهرهای کوچک را نیز شامل می‌شود؛ اما پس از رسمیت‌یافتن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ۱۲ آذر ۱۳۵۸و استقرار نهاد قضایی قانونی، نصب‌ها در این حوزه نوعاً در چارچوب قانون اساسی صورت گرفته‌است؛ در عین حال پس از مشاهده ضعف‌هایی در عملکرد شورای عالی قضایی، امام‌خمینی افرادی را به صورت مستقل برای رسیدگی به امور قضایی نصب کرده‌است:
۱. (محمد)صادق خلخالی، تشکیل و ریاست دادگاه انقلاب اسلامی‏، ۵/۱۲/۵۷ (همان، ۶/۲۱۵) (← مقاله خلخالی، محمدصادق).
۲. مهدی هادوی‏، دادستانی کل انقلاب اسلامی، ۹/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ‏۶/۲۶۸).
۳. جعفر صبوری، قاضی دادگاه انقلاب کاشان‏، ۱۷/۱/۱۳۵۸ (همان، ‏۶/۴۸۳).
۴. حسن شریعتی و مرتضی مقتدایی‏، قاضی شرع خرمشهر، ۱۹/۱/۱۳۵۸ (همان، ‏۶/۵۱۱).
۵. علی تهرانی، قاضی شرع دادگاه‌های انقلاب خراسان‏، ۲۴/۱/۱۳۵۸ (همان، ‏۷/۵) (← مقاله تهرانی، علی).
۶. سیدکاظم نورمفیدی، قاضی شرع گرگان و حومه، ۱/۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۷/۷۲).
۷. مرتضی مقتدایی، قاضی شرع ملایر و زنجان‏، ۱۸/۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۷/۲۰۶).
۸. عبدالله جوادی آملی، قاضی دادگاه‌های انقلاب در آمل، ۲۵/۳/۱۳۵۸ ‏ (همان، ‏۸/۱۶۴) (← مقاله جوادی آملی، عبدالله).
۹. علی احمدی میانجی، قاضی شرع در میانه‏، ۷/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۳۲۳).
۱۰. احمد آذری قمی، دادستان دادگاه انقلاب تهران‏، ۱۱/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۳۵۷) (← مقاله آذری قمی، احمد).
۱۱. سیدحسین موسوی تبریزی، قاضی شرع در تبریز و ارومیه‏، ۱۲/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۳۶۵) (← مقاله موسوی تبریزی، سیدحسین).
۱۲. سیدمحمد جعفری ورامینی، رسیدگی به مشکلات زندان قصر، ۱۶/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۴۹۳).
۱۳. سیدکرامت‌الله ملک‌حسینی، رسیدگی به وضع زندانیان در یاسوج، ۱۷/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۵۱۸).
۱۴. سیدمحمدتقی شاهرخی، قاضی شرع دادگاه‌های بروجرد، ۱/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۱۴).
۱۵. عبدالجواد جبل‌عاملی، قاضی شرع دادگاه سده اصفهان، ۳/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۴۰).
۱۶. حسین اکبری، قاضی دادگاه‌های انقلاب آبادان و خرمشهر، ۸/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۵۳).
۱۷. علی قدوسی، دادستانی کل انقلاب اسلامی، ۱۵/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۶۴) (← مقاله قدوسی، علی).
۱۸. محمد مؤمن قمی، سرپرستی امور زندانیان قم، رسیدگی به کار دادگاه‌ها و اداره امور ستاد انقلاب اسلامی و...، ۱۸/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۷۰).
۱۹. احمد مطهری، قاضی دادگاه‌های انقلاب خراسان، ۲۷/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۸۷).
۲۰. مهدی بازرگان، تشکیل دادگاه محاکمه خیانتکاران (رؤسای ادارات کشوری و امنیتی و نظامی‏)، از طریق دادگستری، ۲/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۲۴).
۲۱. حسن تهرانی، قاضی شرع دادگاه‌های انقلاب اسلامی قم‏، ۲/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۴۷).
۲۲. علی احمدی میانجی، رسیدگی به مشکلات قضایی اهالی مشکین‌شهر و دشت مغان، ۷/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۲۱/۶۵۹).
۲۳. طه مقدسی، قاضی دادگاه‌های انقلاب اسلامی محلات و شهرهای مجاور‏، ۱۱/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۸۱).
۲۴. محمدحسن امراللهی، حاکم دادگاه‌های صنفی تهران و قم‏، ۱۶/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۴۷).
۲۵. حسین اکبری، قاضی شرع دادگاه انقلاب کرج‏، ۲۱/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۹۳).
۲۶. محمد حسینی کاشانی، قاضی دادگاه انقلاب اسلامی کازرون‏، ۶/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۴۸).
۲۷. احمد مطهری، قاضی شرع دادگاه انقلاب کرج‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۷۰).
۲۸. اسماعیل فردوسی‌پور، قاضی شرع دادگاه انقلاب اسلامی مشهد، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۷۱).
۲۹. سیدمحمد حسینی بهشتی، ریاست دیوان عالی کشور، ۴/۱۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۲/۱۶۳).
۳۰. سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، ریاست دادستانی کل کشور، ۴/۱۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۲/۱۶۴).
۳۱. حسینعلی منتظری، احراز اجتهاد قضات داوطلب در شورای عالی قضایی، ۲۰/۳/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۴۱۱).
۳۲. سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، ریاست دیوان عالی کشور، ۸/۴/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۵۱۲).
۳۳. محمدمهدی ربانی املشی، ریاست دادستانی کل کشور، ۸/۴/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۵۱۳).
۳۴. محمدعلی صدوقی، نظارت بر انتخابات شورای عالی قضایی‏، ۱/۵/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۴۸).
۳۵. حسینعلی منتظری، تأیید صلاحیت قضات جهت عضویت در شورای عالی قضایی، ۳/۷/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۲۵۲).
۳۶. محمد محمدی گیلانی، رفع مشکلات شرعی شهرداری تهران، ۹/۸/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۷۲).
۳۷. سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی «رئیس دیوان عالی کشور»، میرحسین موسوی «نخست‌وزیر»، محمد امامی کاشانی «رئیس دیوان عدالت اداری»، مصطفی محقق «رئیس بازرسی کل کشور»، علی‌اکبر ناطق نوری «وزیر کشور» و غلامرضا آقازاده «وزیر مشاور»، عضو ستاد پیگیری فرمان هشت‌ماده‌ای، ۴/۱۰/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۱۷۲) (← مقاله فرمان هشت‌ماده‌ای).
۳۸. سیدجعفر کریمی، ریاست محکمه قضات‏، ۹/۱۰/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۱۹۹) (← مقاله کریمی، سیدجعفر).
۳۹. سیدمحمد ابطحی (← مقاله دفتر امام‌خمینی)، محمدمهدی گیلانی، سیدجعفر کریمی، سیدحسن طاهری و مهدی قاضی، موافقت با عضویت آنان در ستاد اصلاح امور زندان‌ها، ۲/۳/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۴۵۰).
۴۰. حسینعلی منتظری، احراز صلاحیت افراد پیشنهادی برای شورای عالی قضایی، ۳/۳/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۴۵۱).
۴۱. حسینعلی منتظری، تأیید صلاحیت نامزدهای عضویت در شورای عالی قضایی، ۲۱/۳/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۴۸۸).
۴۲. یوسف صانعی، دادستان کل کشور، ۱۹/۱۰/۱۳۶۱ (همان، ۱۷/۲۳۱) و ابقا در این سمت پس از استعفا، ۱۱/۳/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۲۷۱).
۴۳.حسینعلی منتظری، بررسی صلاحیت نامزدهای شورای عالی قضایی، ۱۶/۳/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۲۷۴).
۴۴. سیدمحمد موسوی خوئینی‏، ریاست دادستانی کل کشور، ۱۹/۴/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۳۱۳).
۴۵. محمد یزدی به همراه سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی و دو تن از فقهای شورای نگهبان، هیئت تعیین حدود تعزیرات، ۲۸/۸/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۴۲۳ ـ ۴۲۴).
۴۶. سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، ریاست دیوان عالی کشور، ۷/۴/۱۳۶۵ (همان، ‏۲۰/۶۶).
۴۷. علی فلاحیان، دادستان دادسرای ویژه روحانیت‏، ۲۵/۳/۱۳۶۶ (همان، ‏۲۰/۲۸۴) (← مقاله دادگاه ویژه روحانیت).
۴۸. علی رازینی، حاکم شرع دادگاه ویژه روحانیت‏، ۲۵/۳/۱۳۶۶ (همان، ‏۲۰/۲۸۵).
۴۹. هادی مروی، ابقا در مقام ریاست دادگاه عالی انتظامی قضات پس از مصوبه مجلس شورای اسلامی، ۲۵/۹/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۲۱۳).
۵۰. حسینعلی نیری و سیدابراهیم رئیسی، رسیدگی به وضعیت قضایی شهرهای سمنان و سیرجان، اسلام‌آباد و دورود، ۱۱/۱۰/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۲۲۷).
۵۱. حسینعلی نیری و سیدابراهیم رئیسی، رسیدگی به مشکلات قضایی سیرجان و دورود، ۲۳/۱۰/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۲۳۵).
۵۲. حسینعلی نیری و سیدابراهیم رئیسی، رسیدگی به پرونده‌های راکد در شورای عالی قضایی راجع به حدود و قصاص، ۱/۱۱/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۲۴۵).
منصب‌های شرعی و مأموریت‌های تبلیغی: مقصود نصب‌هایی است که امام‌خمینی در جایگاه مرجعیت دینی و فقیه جامع شرایط انجام داده و حوزه فعالیت منصوبان نیز در امور مذهبی و تبلیغ دینی یا در خارج کشور بوده‌است:
۱. عبدالجلیل جلیلی کرمانشاهی، تولیت مدرسه علمیه در کرمانشاه‏، اسفند ۱۳۴۶‏ (همان، ‏۲۱/۵۸۳).
۲. محمد امامی کاشانی، نظارت بر مدرسه و مسجد سپهسالار (شهید مطهری)، ۲۹/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ‏۶/۱۸۶).
۳. سیدمحمدباقر خوانساری، امام جماعت مسجد بازار تهران، ۷/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ‏۶/۲۵۴) و ۲۴/۱۰/۱۳۵۸ (همان، ۱۲/۱۱۷) (← مقاله خوانساری، سیدمحمدتقی).
۴. محمدباقر ابطحی، فعالیت مذهبی در اقلید فارس، ۱۳/۱۲/۵۷ (همان، ۶/۳۰۴).
۵. محی‌الدین انواری، امام جماعت مسجد جامع نارمک، ۲۳/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ‏۶/۳۷۴).
۶. محمد اشرفی، ادامه اقامت و فعالیت‌های تبلیغی در خوزان همایونشهر، ۵/۲/۱۳۵۸ (همان، ۷/۱۲۲) (← مقاله اشرفی اصفهانی، عطاءالله).
۷. سیدعبدالستار محمدی میانجی، امام جماعت در میانه،‏ ۱۸/۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۷/۲۰۳).
۸. صادق احسان‌بخش و سیدعبدالله ضیایی، سرپرستی بقاع متبرکه گیلان‏، ۲۱/۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۷/۲۴۳).
۹. محمدمهدی ربانی املشی، رسیدگی به وضع مذهبی و تبلیغی مازندران و گیلان، ۲۸/۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۲۱/۶۵۰).
۱۰. سیدرضا برقعی، عزیمت به منطقه خلیج فارس و قطر جهت رسیدگی به وضع شیعیان، ۱/۳/۱۳۵۸ و ۱۸/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۷/۴۱۷ و ‏۹/۴۷۲).
۱۱. سیدمحمدجواد رکنی حسینی، فعالیت مذهبی در بندرلنگه، ۹/۳/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۲۱).
۱۲. حسین نوری همدانی، رسیدگی به وضع دانشجویان ایرانی مقیم اروپا، ۳۰/۳/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۲۱۳).
۱۳. محمدباقر غروی، بازگشت به قصر شیرین و ادامه فعالیت تبلیغی و مذهبی‏، ۱۲/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۳۶۶).
۱۴. هادی نیری، بازگشت به میانه جهت اصلاح امور اجتماعی و مذهبی‏، ۱۶/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۵۰۰).
۱۵. سیدمحمد سجادی اصفهانی، رسیدگی به وضع مردم جنگزده لبنان‏، ۲۷/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۲۹).
۱۶. علیرضا جوادی، اعزام به روستای تنکمان کرج جهت انجام امور مذهبی و اقدام در باره عمران و آبادانی‏، ۲۸/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۳۰).
۱۷. سیدعباس مُهری، امام‌جمعه در کویت‏، ۲/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۹۰) (← مقاله مهری، سیدعباس).
۱۸. حیدرعلی جلالی خمینی، رسیدگی به مشکلات ایرانیان مقیم قطر، ۹/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۹۰).
۱۹. محمدعلی امینیان، انجام فعالیت‌های دینی در رشت، ۱۹/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۲۶۲).
۲۰. رمضانعلی قوچانی، انجام امور مذهبی در قوچان‏، ۲۱/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۲۸۲).
۲۱. محمدباقر رفیعی، امام جماعت صحن حضرت عبدالعظیم‏، ۴/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۳۵۵).
۲۲. حسین نوری همدانی، رسیدگی به وضع دانشجویان ایرانی مقیم اروپا، ۱۹/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۲۷).
۲۳. محمد منهاج، تبلیغ احکام اسلام در استرالیا‏، ۲۴/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۲۳۹).
۲۴. حسین نوری همدانی، اعزام به هند، پاکستان و بنگلادش جهت رسیدگی به وضعیت مسلمانان و حوزه‌های علمیه، ۶/۱۰/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۴۳۲).
۲۵. عباس واعظ طبسی، تولیت آستان قدس رضوی‏، ۱۵/۱/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۲۲۴) (← واعظ طبسی، عباس).
۲۶. محمدرضا رحمت، رسیدگی به امور مذهبی پاکستان‏، ۱۳/۳/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۳۷۱).
۲۷. حسین نوری همدانی، رسیدگی به مشکلات مذهبی ایرانیان خارج از کشور، ۱۸/۳/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۴۱۰).
۲۸. حسین راستی (← مقاله راستی کاشانی، حسین)، سیدجعفر کریمی، جلال‌الدین طاهرشمس، محسن دوزدوزانی، احمد صابری و علی افتخاری‏، تأیید عضویت در شورای مدیریت حوزه علمیه قم، ۸/۱۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۴/۱۶۰) (← مقاله شورای مدیریت حوزه علمیه قم).
۲۹. سیدمحمدمهدی دستغیب‏، تولیت آستانه احمدبن‌موسی شاهچراغ، ۵/۹/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۳۹۰).
۳۰. محمد امامی کاشانی، تولیت مدرسه و مسجد شهید مطهری (سپهسالار)‏، ۱۲/۱۰/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۲۱۳).
۳۱. مجتبی حاج‌آخوند و محمدحسین زرندی (← مقاله امامان جمعه)، سرپرستی حوزه علمیه باختران، ۶/۱۱/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۲۵۸).
۳۲. سیداحمد فهری زنجانی، نمایندگی در لبنان و سوریه‏، ۲۸/۱۱/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۳۳۶).
۳۳. عباس شیرازی، سرپرستی مؤسسه اسلامی نارمک‏، ۱۵/۷/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۱۸۳).
۳۴. سیدمحمد ابطحی، سیدهاشم رسولی محلاتی، محمدرضا توسلی، حسن صانعی، محمد عبایی، محمدجواد کشمیری، سیدعلی قاضی عسگر‏، مسئولیت دبیرخانه مرکزی ائمه جمعه، ۲۹/۵/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۱۶).
۳۵. علی‌اکبر مشکینی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، احمد جنتی، محمد فاضل (← فاضل لنکرانی، محمد)، محمدعلی شرعی، محمدرضا توسلی، حسن صانعی، ‏اعضای هیئت مؤسس مکتب خواهران (جامعة الزهرا)، ۳۱/۵/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۱۷) (← مقاله مکتب خواهران).
۳۶. محمدرضا مهدوی کنی، تولیت مدرسه مروی تهران‏، ۲۶/۶/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۷۱).
۳۷. غلامرضا رضوانی، امام جماعت مسجد سیدعزیزالله تهران‏، ۷/۱۲/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۱۷۴) (← رضوانی، غلامرضا).
۳۸. محمد عبایی خراسانی، نمایندگی ولی فقیه در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم‏، ۲۵/۲/۱۳۶۴ (همان، ۱۹/۲۶۳) (← مقاله دفتر تبلیغات اسلامی).
۳۹. سیدمحمدعلی ابن‌الرضا، تولیت مؤسسه علمیه و خیریه ولی عصر(ع)، ۳۱/۲/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۲۶۶).
۴۰. احمد جنتی، حل اختلافات میان علمای شیراز، ۱۰/۴/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۳۰۶).
۴۱. محمد یزدی و محمد محمدی گیلانی، بررسی اموال غیر مجهول المالک‏، ۲۳/۲/۱۳۶۵ (همان، ۲۰/۴۳).
۴۲. محسن لبّانی، نظارت بر موقوفات مدرسه دینی مروی، ۲۹/۹/۱۳۶۵ (همان، ۲۰/۱۷۳).
۴۳. مهدی باقری کنی، نظارت بر یکی از موقوفات مدرسه مروی، ‏۲۹/۹/۱۳۶۵ (همان، ‏۲۰/۱۷۴).
۴۴. سیداحمد فهری، امام‌جمعه دمشق‏، ۱۲/۱۲/۱۳۶۶ (همان، ۲۰/۴۹۳).
۴۵. محمدعلی انصاری، مجید انصاری (← مقاله انصاری، مجید)، حسین جاویدی، محمدجواد کشمیری و حسین هاشمیان، هیئت سرپرستی مدارس طلاب کرمانی‌ها در قم و کرمان‏، ۲۴/۳/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۶۶).
۴۶. مهدی کروبی و حسن صانعی رسیدگی به اموال مجهول المالک، ۶/۲/۱۳۶۸ (همان، ‏۲۱/۳۶۵).
منصب‌ها و مأموریت‌های نظامی و انتظامی: رهبری انقلاب اسلامی ایجاب می‌کرد امام‌خمینی پس از پیروزی انقلاب در حالی‌که تمامی نهادهای نظامی، امنیتی و انتظامی در حال سردرگمی یا فروپاشی به سر می‌بردند، با دخالت مستقیم، نظم و انضباط را به جامعه برگرداند که با ابتکار تأسیس کمیته‌های انقلاب در شهرها و محله‌ها این مسئولیت را به انجام رساند. ایشان در این دوره با نصب و اعزام افراد شناخته‌شده انقلابی در هر منطقه، تلاش کرد وضع امنیتی و انتظامی کشور را برای استقرار نهادهای قانونی آماده سازد؛ چنان‌که ایشان پس از استقرار نهادهای قانونی نیز در مقام فرماندهی کل قوا دست به انتصاباتی در حوزه نظامی و انتظامی زد. از سوی دیگر، صیانت فرهنگی از محیط‌های نظامی و ارتقای فرهنگ دینی نظامیان ایجاب می‌کرد ایشان نمایندگانی را در میان ارگان‌های نظامی و انتظامی بگمارد. افرادی که ایشان به یکی از منصب‌های نظامی گماشته یا در مجموعه نظامیان دارای مأموریت و مسئولیت بوده‌اند، عبارت‌اند از:
۱. محمدطاهر آل‌شبیر خاقانی، تشکیل کمیته انقلاب اسلامی در مناطق خوزستان، ۱/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۲۱۰) (← مقاله خلق عرب).
۲. محمدعلی رضایی، تشکیل کمیته انقلاب اسلامی در تربت حیدریه، ۴/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۲۱۴).
۳. سیداصغر ناظم‌زاده، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی قزوین، رشت، بندر انزلی، آستارا و شهرهای نزدیک دیگر، ۶/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۲۲۲).
۴. قدرت‌الله علیخانی به همراه ابراهیم امیری، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی تاکستان، آبگرم، آوج، بویین زهرا و حومه، ۱۲/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۲۹۸).
۵. بهاءالدین علم‌الهدی، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی اردبیل، کشت و صنعت دشت مغان و توابع و منطقه پارس‌آباد و مشکین شهر، ۱۳/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۰۳). ‏
۶. سیدحسین مطهری یزدی‏، تشکیل کمیته انقلاب اسلامی در فَشَم، ۱۶/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۳۵).
۷. محمد فقیهی مرندی، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی مرند و ماکو، ۲۰/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۶۸).
۸. ابراهیم امینی همراه با علی‌اکبر مسعودی، ‏سرکشی به امور کمیته‌های انقلاب اسلامی استان ساحلی و بنادر جنوب (هرمزگان)، ۲۳/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۷۳).
۹. تقی ریاحی، وزیر دفاع (طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب‏)، ۱۱/۱/۱۳۵۸ (همان، ‏۲۱/۶۴۵) و برکناری در شهریور ۱۳۵۸ با دستور امام‌خمینی به نخست‌وزیر (همان، ۶/۲۰۷).
۱۰. صادق احسان‌بخش با همکاری سیدعبدالله ضیایی‏، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی رشت و حومه‏، ۱/۲/۱۳۵۸ (همان، ۷/۷۳).
۱۱. مصطفی صدوقی‏، نظارت بر کمیته‌های انقلاب اسلامی ساری، ۷/۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۷/۱۴۲).
۱۲. مرتضی بنی‌فضل، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی شهر خوی و حومه، ۷/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۲۱/۶۵۱).
۱۳. مرتضی بنی‌فضل، رسیدگی به امور کمیته‌های انقلاب اسلامی آذربایجان شرقی و غربی، ۱۲/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۲۱/۶۵۴).
۱۴. محمدحسین کاشانی، رسیدگی به وضع کمیته‌های انقلاب اسلامی لرستان، ۸/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۶۸).
۱۵. غلامحسین محمدی گلپایگانی، ارشاد و تبلیغ در پایگاه هوایی اصفهان، ۱۸/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۷۳).
۱۶. حسن لاهوتی (سرپرست سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران‏)، شرکت در جلسات شورای عالی سپاه، ۲۵/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۵۴۸) (← مقاله لاهوتی، حسن).
۱۷. هادی شادمهر، ریاست ستاد مشترک ارتش بنا بر اصل ۱۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران‏، ۱/۱۰/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۳۶۵).
۱۸. سیدابوالحسن بنی‌صدر، (به نمایندگی از خود) فرماندهی کل قوا، ۳۰/۱۱/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۲/۱۵۷) و برکناری در ۲۰/۳/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۴۲۰).
۱۹. سیدعلی خامنه‌ای، مشاور شورای عالی دفاع ملی‏، بر مبنای اصل یکصدودهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران‏، ۲۰/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۲۸۱).
۲۰. مصطفی چمران، مشاور شورای عالی دفاع ملی‏، ۲۰/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۲۸۲).
۲۱. فضل‌الله محلاتی، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۲۸/۳/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۴۵۰).
۲۲. محمد امامی کاشانی، نمایندگی ولی فقیه در شهربانی‏، ۲۸/۳/۱۳۵۹ (همان، ۱۲/۴۵۱).
۲۳. مرتضی رضایی، فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۲۸/۴/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۳/۳۸).
۲۴. غلامرضا صفایی، ریاست اداره عقیدتی سیاسی ارتش‏، ۲۲/۱/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۲۸۲).
۲۵. غلامحسین کرباسچی، ریاست اداره سیاسی ایدئولوژیک ژاندارمری‏، فروردین، ۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۲۸۳) (← مقاله تهرانی، محمدصادق).
۲۶. محمدمهدی موحدی کرمانی، نمایندگی ولی فقیه در شهربانی‏، ۱۹/۳/۱۳۶۰ (همان، ۱۴/۴۱۹).
۲۷. ولی‌الله فلاحی (جانشین رئیس ستاد مشترک ارتش)، واگذاری اختیارات فرماندهی کل قوا به ستاد مشترک، ۲۱/۳/۱۳۶۰ (همان، ۱۴/۴۲۱).
۲۸. سیدموسی نامجو، عضو شورای عالی دفاع‏، ۱۲/۴/۱۳۶۰‏ (همان، ‏۱۵/۳۵).
۲۹. محسن رضایی، فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۲۰/۶/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۲۲۴) (← مقاله رضایی محسن).
۳۰. قاسمعلی ظهیرنژاد، ریاست ستاد مشترک ارتش‏، ۹/۷/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۲۶۵) (← مقاله ظهیرنژاد قاسمعلی).
۳۱. علی صیاد شیرازی، فرماندهی نیروی زمینی ارتش‏، ۹/۷/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۲۶۶) (← مقاله صیاد شیرازی، علی).
۳۲. اکبر هاشمی رفسنجانی، نمایندگی امام‌خمینی در شورای عالی دفاع‏، ۲۱/۷/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۳۰۲).
۳۳. قاسمعلی ظهیرنژاد، استفاده از اختیارات رهبری با مأموریت‌ها و وظایف نظامی، ۲۳/۷/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۳۰۸).
۳۴. سیدحسن طاهری خرم‌آبادی، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۲۳/۹/۱۳۶۰(همان، ‏۱۵/۴۳۶) و ۸/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۵۱۰) (← مقاله طاهری خرم‌آبادی، سیدحسن).
۳۵. علی‌اکبر ناطق نوری‏ (وزیر کشور)، تفویض اختیارات در امور نیروی انتظامی، ۲۷/۱۲/۱۳۶۰ (همان، ۱۶/۱۱۶).
۳۶. علی‌اکبر ناطق نوری، سرپرستی کمیته‌های انقلاب اسلامی، ۱۷/۵/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۴۰۸) (← مقاله کمیته انقلاب اسلامی).
۳۷. محمدرضا فاکر، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۳/۶/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۴۳۹).
۳۸. سیدعلی خامنه‌ای، هماهنگی در امور ارتش و سپاه، ۱۵/۱/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۳۹۷).
۳۹. اسفندیار حسینی، فرماندهی نیروی دریایی ارتش‏، ۱۰/۲/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۴۲۰).
۴۰. هوشنگ صدیق، فرمانده نیروی هوایی ارتش، ۴/۹/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۲۳۰).
۴۱. اکبر هاشمی رفسنجانی، فرماندهی عملیات و الفجر، ۳۰/۱۱/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۳۵۵).
۴۲. علی‌اکبر آشتیانی، ریاست اداره عقیدتی سیاسی ژاندارمری‏، ۲۳/۴/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۸/۵۰۸) (← مقاله آشتیانی، علی‌اکبر).
۴۳. قاسمعلی ظهیرنژاد، نمایندگی امام‌خمینی در شورای عالی دفاع‏، ۱/۸/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۸۷).
۴۴. اسماعیل سهرابی، ریاست ستاد مشترک ارتش‏، ۳/۸/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۸۸).
۴۵. علی سعیدی، مسئولیت حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۲۹/۸/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۱۰۴).
۴۶. محمدحسین ملک‌زادگان، فرماندهی نیروی دریایی ارتش‏، ۶/۴/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۲۹۸).
۴۷. سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور (وزیر کشور)، سرپرستی کمیته‌های انقلاب اسلامی، ۲۱/۸/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۴۱۵) (← مقاله محتشمی‌پور، سیدعلی‌اکبر).
۴۸. سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور (وزیر کشور)، اختیارات فرماندهی کل قوا در نیروی انتظامی به وزیر کشور، ۲۲/۸/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۴۲۰).
۴۹. سیدسراج‌الدین موسوی، فرماندهی کل کمیته انقلاب اسلامی، ۱۱/۴/۱۳۶۵ (همان، ‏۲۰/۷۰) (← مقاله کمیته انقلاب اسلامی).
۵۰. علی صیاد شیرازی و محسن رفیق‌دوست، عضو شورای عالی دفاع‏، ۲۳/۴/۱۳۶۵ (همان، ‏۲۰/۷۳).
۵۱. حسین حسنی‌سعدی، فرماندهی نیروی زمینی ارتش‏، ۱۱/۵/۱۳۶۵ (همان، ۲۰/۸۵).
۵۲. منصور ستاری، فرماندهی نیروی هوایی ارتش‏، ۱۰/۱۱/۱۳۶۵ (همان، ‏۲۰/۱۹۳).
۵۳. احمد وحیدی، فرماندهی حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران، ۴/۱/۱۳۶۶ (همان، ‏۲۰/۲۳۶).
۵۴. سیدسراج‌الدین موسوی‏، نمایندگی امام‌خمینی در کمیته‌های انقلاب اسلامی، ۲۲/۵/۱۳۶۶ (همان، ‏۲۰/۳۵۸).
۵۵. علی شهبازی، ریاست ستاد مشترک ارتش‏، ۱۳/۲/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۳۸).
۵۶. اکبر هاشمی رفسنجانی، جانشینی فرماندهی کل قوا، ۱۲/۳/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۵۶).
۵۷. علی رازینی، تشکیل دادگاه ویژه تخلفات جنگ‏، ۲/۵/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۱۰۲).
۵۸. رسول منتجب‌نیا، ریاست سازمان عقیدتی ـ سیاسی شهربانی‏، ۲۴/۱۱/۱۳۶۷ (همان، ۲۱/۲۶۰).
۵۹. عبدالله نوری، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۱۸/۱۲/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۳۱۳).
منابع: ابن‌اثیر، علی‌بن‌محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۵ق؛ ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ اول، ۱۴۱۰ق؛ ابن‌کثیر، اسماعیل‌بن‌عمر، البدایة و النهایه، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۷ق؛ احمدی میانجی، علی، مکاتیب الرسول، تهران، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۹۹۸م؛ امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش؛ همو، المکاسب المحرمه، تهران، مؤسسه تنظیم ...، چاپ دوم، ۱۳۸۵ش؛ دهخدا، علی‌اکبر، لغتنامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران، چاپ اول، ۱۳۷۳ش؛ راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان، بیروت ـ دمشق، دارالقلم ـ دارالشامیه، چاپ اول، ۱۴۱۲ق؛ سروش محلاتی، محمد، دین و دولت در اندیشه اسلامی، قم، بوستان کتاب، چاپ دوم، ۱۳۸۶ش؛ شوشتری، محمدتقی، قاموس الرجال، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق؛ طبری، محمدبن‌جریر، تاریخ الامم و الملوک، تاریخ الطبری، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث العربی، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق؛ طوسی، محمدبن‌حسن، النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی، بیروت، دارالکتاب العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۰ق؛ فراهیدی، خلیل‌بن‌احمد، کتاب العین، تحقیق مهدی مخزومی و ابراهیم سامرایی، قم، هجرت، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق؛ مفید، محمدبن‌محمد، المقنعه، قم، کنگره جهانی شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق؛ مهرپور، حسین، مجموعه نظریات شورای نگهبان، دوره اول تیر ۱۳۵۹ ـ تیر ۱۳۶۵، تهران، کیهان، چاپ اول، ۱۳۷۱ش؛ نهج البلاغه، ترجمه سیدجمال‌الدین دین‌پرور، تهران، بنیاد نهج البلاغه، چاپ اول، ۱۳۷۹ش؛ واقدی، محمدبن‌عمر، المغازی، تحقیق مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، چاپ سوم، ۱۴۰۹ق.

نسخهٔ ‏۲۴ دی ۱۴۰۱، ساعت ۱۴:۴۵

منصوبان امام‌خمینی، افراد منصوب برای مسئولیت‌ها و مأموریت‌های شرعی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، نظامی و قضایی، پیش و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ۱۳۴۰ ـ ۱۳۶۸. منصوبان جمع منصوب، از ریشه «نصب» است که به معنای برپاداشتن و چیزی را در جایی ثابت‌کردن (فراهیدی، ۷/۱۳۶؛ راغب، ۱/۸۰۷) و کسی را به تصدی منصبی گماشتن (دهخدا، ۱۳/۱۹۹۰۸) می‌آید و «منصوب» به کسی گفته می‌شود که به کاری گماشته شده‌است (همان، ۱۳/۱۹۱۲۶). در ادبیات فقهی نیز به کسی که حاکم اسلامی، او را به کاری می‌گمارد، منصوب گفته می‌شود (مفید، ۸۱۰؛ طوسی، ۳۰۰). حکومت و ولایت، به حکم عقل، اختصاص به خداوند دارد و تنها اوست که ولایتش به جعل دیگران استناد پیدا نمی‌کند و ذاتاً دارای حق تدبیر انسان‌ها و اداره امور آنان است، و چون ولایت از امور اعتباری عقلایی است، دیگران هم با جعل و نصب خداوند می‌توانند حکومت و ولایت را در اختیار بگیرند (امام‌خمینی، مکاسب، ۲/۱۶۰). پیامبر اکرم(ص) و ائمه اهل بیت(ع) منصوب خداوندند و مجاز به تصرف در امور حکومتی‌اند (همان، ۲/۱۵۹) و هر کس که آنان نصب کنند، تصرفاتش مشروع خواهد بود (سروش محلاتی، ۴۲۳). بدین سبب پیامبر اکرم(ص) پس از تشکیل حکومت اقدام به نصب کارگزاران حکومت کرد و نصب معاذبن‌جبل در منصب حاکم یمن (ابن‌کثیر، ۵/۱۰۳)، علاءبن‌حضرمی برای حکومت قطیف در بحرین (طبری، ۴/۱۲۷۴، ۱۴۳۸ و ۱۵۶۹)، قضاعةبن‌عمرو به عنوان حاکم بنی‌اسد (احمدی میانجی، ۳/۲۴۱)، خالدبن‌ولید برای دعوت مردم نجران (واقدی، ۱/۲۵۴) و اسامةبن‌زید به فرماندهی لشکر (همان، ۳/۱۱۱۸) از آن جمله‌اند؛ چنان‌که امیرالمؤمنین علی(ع) در دوره حکومت، کارگزارانی را منصوب کرد و نصب عثمان‌بن‌حنیف برای حکومت بصره (ابن‌سعد، ۵/۳۶)، عبیدالله‌بن‌عباس برای یمن (ابن‌اثیر، ۳/۲۰۱) و محمدبن‌ابی‌بکر (شوشتری، ۹/۱۸) و مالک اشتر برای مصر (نهج البلاغه، ن۳۸، ۴۳۴)، ازجمله مهم‌ترین آنهاست. در معنایی عام از نصب که شامل نیابت و وکالت نیز می‌شود، امام‌خمینی نیز در طول مرجعیت شرعی خود از سال ۱۳۴۰ و در دوران رهبری خود پس از پیروزی انقلاب اسلامی افرادی را برای کارهای مختلف گمارد که نخستین آنان بر اساس آنچه در صحیفه امام آمده‌است، وکالت سیدسجاد حججی در امور حسبیه در فروردین ۱۳۴۰‏ (‏۱/۴۶)، و آخرینِ آنان نصب محی‌الدین فاضل هرندی در ستاد مرکزی هیئت‌های هفت‌نفره واگذاری زمین در اردیبهشت ۱۳۶۸‏ (۲۱/۳۷۲) بوده‌است. احکام صادرشده از امام‌خمینی، خاستگاه‌های مختلفی داشته‌است. برخی احکام ایشان از منصب کلی حاکم شرع به عنوان فقیه جامع شرایط صادر شده‌است، مانند اجازات شرعی برای تصدی امور حسبیه (← مقاله اجازات امام‌خمینی) و نصب افراد برای نظارت بر اوقاف (همان، ۲۰/۱۷۳) و امامت جماعت (همان، ۱۲/۱۱۷) و برخی نیز از منصب رهبری نظام جمهوری اسلامی ایران که از شئون ولایت فقیه است، صادر شده‌است و خود سه حوزه امور حکومتی و اجرایی مانند نصب برخی وزیران پیش از استقرار نهادهای قانونی در آغاز انقلاب اسلامی (همان، ‏۲۱/۶۴۰ ـ ۶۴۱) و امور قضایی مانند نصب رئیس دیوان عالی کشور (همان، ‏۱۲/۱۶۳) یا امور نظامی از باب فرماندهی کل قوا مانند تعیین رئیس ستاد مشترک ارتش (همان، ‏۱۵/۲۶۵) یا فرمانده سپاه پاسداران (همان، ‏۱۵/۲۲۴) را شامل می‌شود. امام‌خمینی در بخشی از احکامی که برای تصدی مناصب مختلف صادر کرده‌است، به حق شرعی خود در نصب افراد (همان، ‏۵/۴۲۶) و حق قانونی خود بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (همان، ‏۱۲/۲۸۱) یا آرای عمومی مردم که از طریق راهپیمایی‌ها ابراز می‌شده، (همان، ‏۶/۵۴) استناد کرده‌است. ایشان در برخی موارد به شایستگی، تعهد دینی و انقلابیِ افراد برای تصدی یک منصب توجه داده‌است (همان، ۱/۲۸۰؛ ۱۲/۲۶۰؛ ۱۳/۳۵۶ و ‏۲۱/۳۸)؛ چنان‌که در مواردی پس از احراز عدم صلاحیت فرد منصوب، او را برکنار کرده‌است (همان، ۶/۲۰۷). واگذاری برخی منصب‌ها از سوی امام‌خمینی به افراد از حیثیات مختلف برخوردار است که در اینجا محل خدمت افراد ملاک قرار گرفته‌است؛ برای نمونه تعیین نماینده در نیروهای نظامی از باب حق شرعی فقیه قابل تحلیل است و یک منصب نظامی محسوب نمی‌شود؛ اما چون محل خدمت چنین فردی در ارگان‌های نظامی است، در اینجا در بخش منصوبان نظامی آمده‌است. از سوی دیگر، قلمرو این گزارش محدود به نصب‌هایی است که از دوام نسبی برخوردار بوده‌است و شامل مأموریت‌های خاص و مقطعیِ افراد، مانند اعزام عبدالله جوادی آملی و همراهان به شوروی برای ابلاغ پیام به صدر هیئت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی‏ (همان، ۲۱/۲۲۰) نمی‌گردد؛ همچنین به مناصبی توجه شده‌است که منابع آن در دسترس بوده‌است و مناصبی که به صورت شفاهی از سوی امام‌خمینی به دیگران واگذار شده، نیامده است. برای آسان‌شدن دسترسی، هر یک از موارد گفته شده به صورت مجزا و بر اساس ترتیب تاریخی ذکر شده و مواردی که دارای مدخل مستقل است به مقاله آن نیز در جای خود و برای یک‌بار ارجاع شده‌است. منصب‌ها و مأموریت‌های اجرایی و حکومتی: نصب‌های اجرایی و حکومتی، انتصاب‌هایی هستند که امام‌خمینی یا برای سامان‌دهی وضعیت اجرایی کشور به‌ویژه در شرایط انقلابی و نبود نهادهای مستقر قانونی انجام داده یا پس از تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی، بر اساس وظایف قانونی به آن اقدام کرده‌است. در بخش اول، گاهی مأموریتِ نماینده صرفاً تأسیس یا نظارت بر عملکرد کمیته‌های انقلاب اسلامی به عنوان یک نهاد انتظامی بوده‌است که در ذیل عنوان نصب‌های نظامی و انتظامی آمده‌است یا مأموریت اعم از کارهای انتظامی و اقدام‌های اجرایی یا صرفاً اجرایی بوده‌است که در این بخش ذکر شده‌است؛ چنان‌که گاهی افراد به یک سمت حکومتی منصوب شده‌اند و به وظایف قانونی خود عمل می‌کرده‌اند و گاهی به نمایندگی از امام‌خمینی به ایفای وظایف محوله خاص می‌پرداخته‌اند: الف) منصب‌های اجرایی جهت ساماندهی امور انقلاب: ۱. جلال‌الدین فارسی، هماهنگی با جنبش فلسطینی الفتح، ۳/۱۰/۱۳۵۷ (همان، ۵/۲۷۳) (← مقاله فارسی، جلال‌الدین). ۲. مهدی بازرگان، به همراه اکبر هاشمی رفسنجانی، مصطفی کتیرایی و دو تن به انتخاب خود آنان، هیئت پنج‌نفره در مناطق نفتی، ۸/۱۰/۱۳۵۷ (همان، ۵/۳۰۲) (← مقاله بازرگان، مهدی). ۳. یدالله سحابی، با همراهی محمدجواد باهنر، علی‌اکبر معین‌فر و دو تن دیگر، هیئتی برای تقویت و تنظیم اعتصاب‌ها، ۲۸/۱۰/۱۳۵۷ (همان، ۵/۴۹۵) (← مقاله سحابی، یدالله). ۴. جلیل ضرابی به همراه سیدصادق طباطبایی، رضا صدر، احمد عزیزی و شهریار روحانی برای تحویل‌گرفتن سفارتخانه ایران در امریکا، ۲۸/۱۰/۱۳۵۷ (همان، ۵/۴۹۶). ۵. سیدمحمدجواد پیشوایی، سامان‌بخشی امور اجتماعی و سیاسی بندر انزلی‏، ۲۷/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ۶/۱۵۰). ۶. محمود لولاچیان و میرمحمد صادقی، تشکیل کمیته‌ای برای رسیدگی به وضع کارگران، تحت نظر سیدمحمد حسینی بهشتی و سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، ۲۸/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ۶/۱۷۱). ۷. حسین نوری همدانی، رسیدگی به وضع کردستان، ۲۹ و ۳۰/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ۶/۱۸۴ و ۱۹۶) (← مقاله نوری همدانی، حسین). ۸. فضل‌الله محلاتی به همراه حبیب‌الله عسکراولادی و محسن لبافی، سرپرستی صندوق تعاون اصناف پایتخت‏، ۱/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۲۰۹) (← مقاله‌های محلاتی، فضل‌الله؛ عسکراولادی، حبیب‌الله). ۹. محمدحسین شریفی، حفظ کاخ‌ها و اموال خاندان پهلوی در مردآباد کرج‏، ۵/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۲۱۶). ۱۰. علی مقدم به همراه محمدعلی نظام‌زاده و حسین رضوانی، حفظ اموال محمدرضا پهلوی در جزیره کیش، ۹/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۲۶۰). ۱۱. سیدابوالحسن حسینی، اعزام به منطقه مینودشت (برای رسیدگی به مشکلات)، ۱۳/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۰۵). ۱۲. علی حاج‌طرخانی به همراه اسدالله عسکراولادی و حبیب‌الله شفیق، ضبط اموال هژبر یزدانی، ۱۵/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۲۲). ۱۳. محمد فیض، اعزام به مراغه، میاندوآب، بناب و ملک‌کندی برای رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی، سامان‌دادن به اوضاع محلی و آشناکردن اهالی با وظایف دینی و اجتماعی‏، ۲۱/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۶۹). ۱۴. سیدعلی خامنه‌ای، رسیدگی به مشکلات و خواسته‌های مردم سیستان و بلوچستان‏، ۹/۱/۱۳۵۸ (همان، ۶/۴۲۹) (← مقاله خامنه‌ای، سیدعلی). ۱۵. علی‌اکبر مشکینی، رسیدگی و سروسامان‌دادن به اوضاع اردبیل، ۱۲/۱/۱۳۵۸ (همان، ۶/۴۵۵) (← مقاله مشکینی، علی). ۱۶. محمد یزدی‏، قضاوت و تنظیم امور سقز، قهرمان‌شهر (کرمانشاه)، اسلام‌آباد، ایلام و دیگر شهرها در استان‌های غرب، ۱۸/۱/۱۳۵۸ (همان، ۶/۵۰۷) (← مقاله یزدی، محمد). ۱۷. محمدعلی گرامی، ساماندهی وضع مردم و کمیته‌های انقلاب اسلامی شهرکرد و شهرهای مجاور، ۲۵/۱/۱۳۵۸ (همان، ۷/۱۵). ۱۸. اسماعیل فردوسی‌پور، ‏رسیدگی به امور مذهبی و مشکلات محلی شهرستان فردوس، ۲/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۲۵۳) (← مقاله فردوسی‌پور، اسماعیل). ۱۹. سیدمرتضی فاضل اصفهانی، تأیید انتخاب وی از سوی حسینعلی منتظری جهت رسیدگی به اوضاع قاین‏، ۱۱/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۳۵۶). ۲۰. حسین اکبری، رسیدگی به مشکلات اهالی خوزستان به‌ویژه ماهشهر، تیر ۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۲۴۸). ۲۱. سیدمحمد موسوی خوئینی با همکاری صادق قطب‌زاده، تنظیم برنامه‌های رادیو و تلویزیون و جلوگیری از انحراف، ۲۱/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۷) (← مقاله موسوی خوئینی، سیدمحمد). ۲۲. هادی روحانی، اصلاح کارها و رسیدگی به امور مذهبی و اجتماعی منطقه بابل، ۲۵/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۱۰۹). ۲۳. سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، رسیدگی به مشکلات مناطق آذربایجان، ۳۱/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۰۷) (← مقاله موسوی اردبیلی، سیدعبدالکریم). ۲۴. سیدمحمدتقی شاهرخی، حل مشکلات منطقه بروجن، ۲۲/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۷۲). ۲۵. محمدعلی رحمانی‏، رسیدگی به مشکلات شهرستان قوچان، ۴/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۴۸) (← مقاله رحمانی، محمدعلی). ۲۶. احمد خدایی، رفع مشکلات و گرفتاری‌های اهالی مرودشت، ۶/۶/۱۳۵۸‏ (همان، ‏۹/۳۵۳). ۲۷. حسین کرمانی، رفع مشکلات و کمبودهای کردستان، ۶/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۵۵). ۲۸. عبدالمجید معادیخواه به همراه نماینده وزارت کشور و نماینده جهاد سازندگی و گروه منتخب، رسیدگی به وضع عمرانی کردستان، ۱۰/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۷۴). ۲۹. مصطفی فومنی حائری، رسیدگی به مشکلات منطقه فومنات، ۱۳/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۰۴). ۳۰. مهدی کروبی، رسیدگی به مشکلات الیگودرز و ازنا، ۱۹/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۸۷) (← مقاله کروبی، مهدی). ۳۱. سیدمحمد جعفری ورامینی، رسیدگی به مشکلات کمیته انقلاب اسلامی و اهالی خرم‌آباد، ۲۶/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۵۵۲). ۳۲. سیدمجتبی موسوی لاری، رسیدگی به مشکلات منطقه لارستان، ۱/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۸۵). ۳۳. احمد محسنی گرکانی، رسیدگی به امور مذهبی و اجتماعی در تویسرکان، ۲/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۰۵). ۳۴. محمد جعفری گیلانی، رسیدگی به مشکلات شهرهای لنگرود، رودسر و لاهیجان‏، ۹/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۹۳). ۳۵. علی صفدری و علی‌اکبر آشتیانی رسیدگی به مشکلات اقلید ۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۳۷۱). ۳۶. ابراهیم امینی به همراه علی‌اکبر مسعودی، رسیدگی به مشکلات علی‌آباد گرگان و گنبد قابوس، ۸/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۳۹۷) (← مقاله امینی، ابراهیم). ۳۷. هادی مروی، رسیدگی به مشکلات مردم بهبهان و مسجد سلیمان، ۱۹/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۲۸) (← مقاله خزعلی، ابوالقاسم). ۳۸. مهدی ربانی املشی، رسیدگی به مشکلات استان گیلان، ۴/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۱۱۶) (← مقاله ربانی املشی، مهدی). ۳۹. ابراهیم یزدی، به همراه هیئت منتخب، رسیدگی به شکایت‌های استان‌ها، ۲۰/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۲۰۹) (← مقاله یزدی، ابراهیم). ۴۰. عبدالرحیم ربانی شیرازی، رسیدگی به مشکلات مناطق عشایری فارس، ۲۳/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۲۳۰) (← مقاله ربانی شیرازی، عبدالرحیم). ۴۱. ابوالقاسم خزعلی، رسیدگی به مشکلات منطقه خوزستان‏، ۲۵/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۲۴۶) (← مقاله خزعلی، ابوالقاسم). ۴۲. عبدالرحیم ربانی شیرازی، رسیدگی به مشکلات منطقه فارس‏، ۱۰/۷/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۳/۲۵۳). ۴۳. محمد امامی کاشانی، احمد جنتی، محمدجواد باهنر، محمدعلی شرعی، محمد عبایی و غلامحسین حقانی، تأیید عضویت در شورای عالی تبلیغات، ۲۵/۱۱/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۴/۱۱۰). ۴۴. محمدرضا مهدوی کنی، موافقت با درخواست عضویت در شورای بهزیستی کشور، ۲۱/۲/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۳۳۴) (← مقاله مهدوی کنی، محمدرضا). ۴۵. محمد صدوقی، رسیدگی به وضع زلزله‌زدگان استان کرمان‏، ۲۲/۳/۱۳۶۰ (همان، ۱۴/۴۲۴) و ۷/۵/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۵۴) (← مقاله صدوقی، محمد). ۴۶. سیدموسی موسوی، ادامه مأموریت در کردستان جهت رسیدگی به مشکلات مذهبی و اجتماعی و نابسامانی‌های منطقه، ۲/۶/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۴۳۸). ۴۷. سیدهاشم رسولی محلاتی، هماهنگی میان ائمه جمعه و قوای اجرایی، ۲۴/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۱۰) (← مقاله رسولی محلاتی، سیدهاشم). ۴۸. محمدرضا مهدوی کنی، تشکیل ستاد کمک‌رسانی به مردم مناطق بمباران‌شده، ۱۴/۷/۱۳۶۲ (همان، ۱۸/۱۸۰). ۴۹. سیداحمد خمینی، تنظیم و تدوین آثار امام‌خمینی، ۱۷/۶/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۱۲۵) (← مقاله خمینی، سیداحمد). ۵۰. سیدحمید روحانی، تأیید تدوین تاریخ انقلاب اسلامی، ۲۵/۸/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۲۳۹) (← مقاله روحانی، سیدحمید). ب) منصب‌های حکومتی و دولتی: منصب‌های حکومتی و دولتی، منصب‌هایی است که امام‌خمینی پیش از تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به نهادسازی پرداخته و افرادی را در این چارچوب نصب کرده‌است یا پس از تدوین قانون اساسی، بر اساس وظایف قانونی به نصب افراد در منصب‌های مختلف اقدام کرده‌است: ۱. سیدمحمد حسینی بهشتی با هماهنگی مرتضی مطهری، تشکیل شورای انقلاب‏، آبان ۱۳۵۷ (همان، ‏۴/۳۰۷) (← مقاله بهشتی، سیدمحمد حسینی). ۲. مرتضی مطهری (← مقاله مطهری، مرتضی)، اکبر هاشمی رفسنجانی، سیدمحمد حسینی بهشتی، عبدالکریم موسوی اردبیلی و محمدجواد باهنر، اعضای اولیه شورای انقلاب ۲۲/۱۰/۱۳۵۷ (همان، ۵/۴۲۶) (← مقاله شورای انقلاب). ۳. مهدی بازرگان، تشکیل دولت موقت، ۱۵/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ۶/۵۴) (← مقاله دولت موقت). ۴. علی‌اکبر معین‌فر، وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب‏، ۲۴/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ‏۲۱/۶۴۰). ۵. کاظم سامی، وزیر بهداری و بهزیستی، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب‏، ۲۴/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ‏۲۱/۶۴۱). ۶. عباس تاج، وزیر نیرو، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب‏، ۲۸/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ‏۲۱/۶۴۳). ۷. یدالله سحابی، وزیر مشاور، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب‏، ۲۸/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ‏۲۱/۶۴۴). ۸. مهدی کروبی به همراه حبیب‌الله عسکراولادی و حبیب‌الله شفیق‏، تشکیل و سرپرستی کمیته امداد امام‌خمینی، ۱۹/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۶۷) (← مقاله کمیته امداد امام‌خمینی). ۹. محی‌الدین انواری و فضل‌الله محلاتی، سرپرستی حاجیان ایرانی، ۲۹/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۶۱) (← مقاله انواری، محی‌الدین). ۱۰. یدالله سحابی، وزیر مشاور در امور تحقیقات‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۶۴). ۱۱. عزت‌الله سحابی، سرپرستی سازمان برنامه و بودجه‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۶۵) (← مقاله سحابی، عزت‌الله). ۱۲. داریوش فروهر، وزیر مشاور، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۶۶). ۱۳. علی‌اکبر معین‌فر، وزیر نفت‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۶۷). ۱۴. حسین بنی‌اسدی، وزیر مشاور در امور اجرایی‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۶۸). ۱۵. عبدالعلی اسپهبدی، وزیر کار و امور اجتماعی‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۶۹). ۱۶. محمدعلی رجایی، کفالت وزارت آموزش و پرورش‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب نسبت به هیئت وزیران‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۷۳) (← مقاله رجایی، محمدعلی). ۱۷. محمدعلی رجایی، وزیر آموزش و پرورش‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۰۴). ۱۸. حسن حبیبی، وزیر فرهنگ و آموزش عالی‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۰۵) (← مقاله حبیبی، حسن). ۱۹. عزت‌الله سحابی، سرپرستی سازمان برنامه و بودجه‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۰۶). ۲۰. مصطفی چمران، وزیر دفاع ملی‏، طبق پیشنهاد نخست‌وزیر و تصویب کلی شورای انقلاب ۸/۷/۱۳۵۸ (۱۰/۱۶۳) و نیز طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۰۷) (← مقاله چمران، مصطفی). ۲۱. علی‌اکبر معین‌فر، وزیر نفت‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۰۸). ۲۲. ناصر میناچی، وزیر ارشاد ملی‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۰۹). ۲۳. داریوش فروهر، وزیر مشاور، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۱۰). ۲۴. محمود احمدزاده هروی، وزارت صنایع و معادن‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۱۱). ۲۵. یوسف طاهری قزوینی، وزیر راه و ترابری‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ۱۰/۵۱۲). ۲۶. رضا صدر، وزیر بازرگانی‏، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۵۱۳). ۲۷. اکبر هاشمی رفسنجانی، سرپرستی وزارت کشور، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۵۸) (← مقاله هاشمی رفسنجانی، اکبر). ۲۸. سیدابوالحسن بنی‌صدر، وزیر اقتصاد و سرپرستی وزارت امور خارجه، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۵۹) (← مقاله بنی‌صدر، سیدابوالحسن). ۲۹. حسن عباسپور، وزیر نیرو، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۶۰). ۳۰. عباس شیبانی، وزیر کشاورزی، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۶۱). ۳۱. محسن یحیوی، وزیر مسکن و شهرسازی، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۶۲). ۳۲. محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر کار، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۶۳). ۳۳. موسی زرگر، وزیر بهداری و بهزیستی، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۲۶/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۶۴). ۳۴. محمود قندی، وزیر پست و تلگراف، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۷/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۱۳۹). ۳۵. صادق قطب‌زاده، امور خارجه، طبق پیشنهاد شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۸/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۱۵۴) (← مقاله قطب‌زاده، صادق). ۳۶. لطف‌الله صافی گلپایگانی، محمدرضا مهدوی کنی، احمد جنتی، غلامرضا رضوانی، یوسف صانعی، عبدالرحیم ربانی شیرازی، فقهای شورای نگهبان طبق اصل ۹۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران)، ۱/۱۲/۱۳۵۸ (مهرپور، ۱/بیست و سه) (← مقاله شورای نگهبان). ۳۷. مهدی کروبی، تأسیس و سرپرستی بنیاد شهید انقلاب اسلامی‏، ۲۵/۱۲/۱۳۵۸ (صحیفه، ‏۱۲/۱۸۵). ۳۸. ابراهیم یزدی، سرپرستی مؤسسه کیهان‏، ۸/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۲۶۰). ۳۹. سیدمحمود دعایی، سرپرستی مؤسسه اطلاعات، ۲۰/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۲۸۳) (← مقاله دعایی، سیدمحمود). ۴۰. عبدالله نوری، نظارت بر انتخابات شورای عالی قضایی‏، ۲۸/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۳۰۲) (← مقاله نوری، عبدالله). ۴۱. محمدجواد باهنر، مهدی ربانی املشی، حسن حبیبی، عبدالکریم سروش، شمس آل‌احمد (← مقاله آل‌احمد، شمس)، جلال‌الدین فارسی و علی شریعتمداری‏، اعضای ستاد انقلاب فرهنگی، ۲۳/۳/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۴۳۱) (← مقاله شورای عالی انقلاب فرهنگی). ۴۲. محمدرضا توسلی با همکاری سیدعلی هاشمی گلپایگانی، سرپرستی حجاج ایرانی‏، ۲۷/۴/۱۳۵۹‏ (همان، ‏۱۳/۳۷) (← مقاله توسلی، محمدرضا). ۴۳. محمدعلی رجایی، سرپرستی بنیاد مستضعفان، ۲۶/۶/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۳/۲۲۰). ۴۴. سیدمحمد خاتمی، سرپرستی روزنامه کیهان، ۲۵/۸/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۳/۳۵۶) (← مقاله خاتمی، سیدمحمد). ۴۵. ابوالقاسم خزعلی، عضویت در جمع فقهای شورای نگهبان (پس از خروج محمدرضا مهدوی کنی از شورا) ‏، ۱۲/۱۱/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۴/۴۲). ۴۶. سیدعبدالمجید ایروانی، سیدعلی هاشمی گلپایگانی، محمدرضا توسلی، حیدرعلی جلالی، و سیدحسن طاهری خرم‌آبادی سرپرستی حجاج ایرانی‏، ۱۸/۳/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۴۱۰) (← مقاله بعثه حج). ۴۷. لطف‌الله صافی گلپایگانی، ابقا در جمع فقهای شورای نگهبان پس از استعفا، آبان ۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۳۲۳) (← مقاله صافی گپایگانی، لطف‌الله). ۴۸. میرحسین موسوی، ریاست بنیاد مستضعفان، ‏۱۳/۹/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۴۰۷) (← مقاله موسوی، میرحسین). ۴۹. محمدرضا مهدوی کنی، عضو ستاد انقلاب فرهنگی‏، ۲/۱۰/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۴۴۴). ۵۰. احمد احمدی، عضو ستاد انقلاب فرهنگی‏، ۲/۱۰/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۴۴۵). ۵۱. عبدالمجید معادیخواه، مسئولیت هماهنگی تبلیغات خارج از کشور، ۲۸/۱۱/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۶/۶۴). ۵۲. محمدرضا مهدوی کنی، عضو فقهای شورای نگهبان‏، ۲۱/۱۲/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۶/۱۰۱). ۵۳. حبیب‌الله عسکراولادی، عضو هیئت امنای بنیاد ۱۵ خرداد، ۲۹/۲/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۲۵۵). ۵۴. یوسف صانعی، عضو شورای عالی بازسازی مناطق جنگی‏، ۱۸/۳/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۳۱۰) (← مقاله صانعی، یوسف). ۵۵. سیدمحمد موسوی خوئینی، سرپرستی حجاج ایرانی‏، ۱۴/۵/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۴۰۰) (← مقاله بعثه حج). ۵۶. محمدمهدی ربانی املشی، عضو فقهای شورای نگهبان پس از استعفای یوسف صانعی‏، ۲۸/۱۰/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۲۴۲). ۵۷. محمدعلی صدوقی، نظارت بر انتخابات شورای عالی قضایی، ۵/۱۱/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۲۵۶). ۵۸. محمد امامی کاشانی، عضو فقهای شورای نگهبان‏، ۱۱/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۵۱۲) (← مقاله امامی کاشانی، محمد). ۵۹. محمد مؤمن، عضو فقهای شورای نگهبان‏، ۱۱/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۵۱۳) (← مقاله مؤمن، محمد). ۶۰. محمد محمدی گیلانی، عضویت در جمع فقهای شورای نگهبان‏، ۱۲/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۵۱۴) (← مقاله محمدی گیلانی، محمد). ۶۱. حسن صانعی، سرپرستی بنیاد ۱۵ خرداد، ۲۲/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۱) (← مقاله صانعی، حسن). ۶۲. علی شریعتمداری، احمد احمدی، عبدالکریم سروش، مصطفی معین، نخست‌وزیر، وزیر فرهنگ و آموزش عالی، وزیر ارشاد اسلامی و دو نفر دانشجو به انتخاب جهاد دانشگاهی‏، عضو ستاد انقلاب فرهنگی، ۸/۶/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۸۳) (← مقاله شورای عالی انقلاب فرهنگی). ۶۳. سیدعلی خامنه‌ای، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، اکبر هاشمی رفسنجانی (رؤسای سه قوه)، محمدرضا مهدوی کنی، سیدکاظم اکرمی (وزیر آموزش و پرورش)، سیدرضا داوری، نصرالله پورجوادی و محمدرضا هاشمی‏، اعضای جدید ستاد انقلاب فرهنگی، ۱۹/۹/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۱۱۰ ـ ۱۱۱) (← مقاله شورای عالی انقلاب فرهنگی). ۶۴. محمدعلی صدوقی، نظارت بر انتخابات شورای عالی قضایی، ۵/۳/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۲۶۹). ۶۵. مهدی کروبی، سرپرستی حجاج ایرانی، ۲۸/۴/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۳۲۱) (← مقاله بعثه حج). ۶۶. مهدی کروبی، سرپرستی حجاج ایرانی در سال‌های بعد‏، ۷/۷/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۳۹۴). ۶۷. لطف‌الله صافی گلپایگانی، احمد جنتی، ابوالقاسم خزعلی، عضو فقهای شورای نگهبان، ۲۲/۳/۱۳۶۵ (همان، ‏۲۰/۵۹). ۶۸. مهدی کروبی، سرپرستی حجاج ایرانی‏، ۱۸/۶/۱۳۶۶ (همان، ‏۲۰/۳۷۸). ۶۹. احمد جنتی رسیدگی به انتخابات گرگان، اردیبهشت ۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۴۳) (← مقاله جنتی، احمد). ۷۰. محمد یزدی، عضو فقهای شورای نگهبان پس از لطف‌الله صافی گلپایگانی‏، ۴/۴/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۶۷). ۷۱. میرحسین موسوی، سرپرستی امور جانبازان و ایجاد تشکیلات مناسب، ۳/۹/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۱۹۹). ۷۲. احمد جنتی، تأیید ریاست وی بر سازمان تبلیغات اسلامی‏، ۱۴/۱/۱۳۶۸ (همان، ‏۲۱/۳۳۹). ۷۳. علی‌اکبر مشکینی، سیدحسن طاهری خرم آبادی، محمد مؤمن، اکبر هاشمی رفسنجانی، ابراهیم امینی، سیدعلی خامنه‌ای، میرحسین موسوی، حسن حبیبی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، سیدمحمد موسوی خوئینی، محمد محمدی گیلانی، ابوالقاسم خزعلی، محمد یزدی، محمد امامی کاشانی، احمد جنتی، محمدرضا مهدوی کنی، احمد آذری قمی، محمدرضا توسلی، مهدی کروبی و عبدالله نوری‏، شورای بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ۴/۲/۱۳۶۸ (همان، ‏۲۱/۳۶۳) (← مقاله شورای بازنگری قانون اساسی). ج) نمایندگی‌ها و امامت جمعه: گستردگی وظایف رهبری در یک نظام اسلامی و نیز پهناوربودن کشور ایران، ایجاب می‌کرد امام‌خمینی در جایگاه ولی فقیه و رهبر جمهوری اسلامی ایران، برخی از وظایف شرعی و قانونی خود را به افراد واگذار کند و به صورت غیر مستقیم به هدایت جامعه بپردازد. این موارد به این شرح است: ۱. علی‌اکبر ناطق نوری، نمایندگی روحانیت در ستاد مرکزی جهاد سازندگی، ۷/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۲۱/۶۵۲) (← مقاله ناطق نوری، علی‌اکبر). ۲. سیدهاشم موسوی زنجانی، نمایندگی ولی فقیه در زنجان‏، ۱۴/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۴۴۸). ۳. سیدهادی خسروشاهی، نمایندگی در وزارت ارشاد ملی، ۲۳/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۶۹). ۴. سیدعبدالحسین دستغیب، امام‌جمعه شیراز، ۹/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۵۷) (← مقاله دستغیب، سیدعبدالحسین). ۵. سیدمهدی یثربی، امام‌جمعه کاشان‏، ۱۵/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۶۶) (← مقاله امامان جمعه). ۶. محمد صدوقی، امام‌جمعه یزد، ۳۱/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۱۹) (← مقاله صدوقی، محمد). ۷. قربانعلی درّی نجف‌آبادی، امام‌جمعه در شهر کرد و رسیدگی به امور شرعی و اجتماعی، ۱۷/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۴۸) (← مقاله امامان جمعه). ۸. حسینعلی منتظری، امام‌جمعه تهران‏، ۲۱/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۹۲) (← مقاله منتظری، حسینعلی). ۹. سیدحسین آیت‌اللهی، امام‌جمعه جهرم‏، ۱/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۸۶) (← مقاله امامان جمعه). ۱۰.عطاءالله اشرفی اصفهانی، امام‌جمعه کرمانشاه‏، ۱۴/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۲۲۵) (← مقاله اشرفی اصفهانی، عطاءالله). ۱۱. سیدیعقوب موسوی زنجانی، امام‌جمعه خدابنده‏، ۱۴/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۲۲۶) (← مقاله امامان جمعه). ۱۲. اسدالله ایمانی، امام‌جمعه کازرون و تصدی امور حسبیه‏، ۱۶/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۲۴۰) (← مقاله امامان جمعه). ۱۳. سیداسدالله مدنی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه همدان‏، ۲۱/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۲۸۰) (← مدنی، سیداسدالله). ۱۴. سیدکاظم نورمفیدی، امام‌جمعه گرگان‏، ۱/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۳۱۸) و نمایندگی ولی فقیه ۱۱/۹/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۱۱۶) (← مقاله نورمفیدی، سیدکاظم). ۱۵. سیدجلال‌الدین طاهری اصفهانی، امام‌جمعه اصفهان‏، ۲/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۳۲۹) (← طاهری اصفهانی، سیدجلال‌الدین). ۱۶. سیدروح‌الله خاتمی، امام‌جمعه اردکان یزد‏، ۳/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۳۴۱) (← خاتمی، سیدروح‌الله). ۱۷. سیداسدالله مدنی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه تبریز، ۱۲/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۴۵۰). ۱۸. میرزابیوک‌آقا مروّج، امام‌جمعه اردبیل و رسیدگی به مشکلات منطقه‏، ۱۳/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۴۶۴) (← مقاله امامان جمعه). ۱۹. هادی روحانی، امام‌جمعه بابل‏، ۱۴/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۴۸۲) (← مقاله امامان جمعه). ۲۰. سیدمحمدجواد رکنی حسینی، امام‌جمعه بندرلنگه‏، ۱۴/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۴۸۴) (← مقاله امامان جمعه). ۲۱. احمد جنتی، امام‌جمعه اهواز، ۲۰/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۴۰). ۲۲. سیدعبدالعلی لاری، امام‌جمعه لار، ۲۰/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۴۱) (← مقاله امامان جمعه). ۲۳. محمدباقر رفیعی، امام‌جمعه شهر ری‏، ۲۳/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۴۸) (← مقاله امامان جمعه). ۲۴. هبةالله یکتایی، امام‌جمعه خلخال‏، ۲۶/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۳۱۹) (← مقاله امامان جمعه). ۲۵. سیدعلی خامنه‌ای، امام‌جمعه تهران‏، ۲۴/۱۰/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۲/۱۱۶). ۲۶. سیدصالح طاهری، امام‌جمعه اهواز، ۲۷/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۳۰۰) (← مقاله امامان جمعه). ۲۷. ابوالقاسم دانش آشتیانی، امام‌جمعه آشتیان‏، ۳۰/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۳۱۶) (← مقاله امامان جمعه). ۲۸. هاشم تقدیری، امام‌جمعه سنقر، ۳۰/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۳۱۷) (← مقاله امامان جمعه). ۲۹. ابوالحسن شیرازی، امام‌جمعه مشهد، ۲۷/۳/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۴۴۵) (← مقاله شیرازی، ابوالحسن). ۳۰. محمدحسن قدیری، امام‌جمعه کوهپایه و رسیدگی به امور مذهبی و اجتماعی، ۵/۴/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۴۷۳) (← مقاله قدیری، محمدحسن). ۳۱. سیدمهدی امام جمارانی، نمایندگی ولی فقیه در اوقاف‏، بنا به تصویب شورای انقلاب، ‏۲۶/۵/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۳/۱۲۲) (← مقاله امام جمارانی، سیدمهدی). ۳۲. محمدعلی نظام‌زاده، نمایندگی ولی فقیه در اوقاف، بنا به تصویب شورای انقلاب‏، ۲۶/۵/۱۳۵۹‏ (همان، ‏۱۳/۱۲۳). ۳۳. محمدرضا مهدوی کنی، نمایندگی در هیئت حل اختلاف با سیدابوالحسن بنی‌صدر، ۱۲/۱/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۲۴۸). ۳۴. هادی باریک‌بین، امام‌جمعه قزوین‏، ۸/۴/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۵۱۴) (← مقاله باریک‌بین، هادی). ۳۵. سیدهاشم رسولی محلاتی، نمایندگی در بنیاد مسکن انقلاب اسلامی‏، ۷/۶/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۱۳۳) (← مقاله رسولی محلاتی، سیدهاشم). ۳۶. مسلم ملکوتی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در تبریز، ۲۱/۸/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۳۵۲) (← مقاله ملکوتی، مسلم). ۳۷. محمدصادق (محی‌الدین) حائری شیرازی، امام‌جمعه شیراز، ۱۰/۱۰/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۴۶۱) (← مقاله حائری شیرازی، محی‌الدین). ۳۸. عبدالله نوری، نمایندگی ولی فقیه در جهاد سازندگی‏، ۱۳/۱۰/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۴۶۲). ۳۹. سیدعلی غیوری، نمایندگی ولی فقیه در هلال احمر، ۱۳/۲/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۲۴۳). ۴۰. محسن قرائتی، نمایندگی ولی فقیه در سازمان نهضت سوادآموزی‏، ۲۱/۲/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۲۴۸). ۴۱. سیدمیرآقا (سیداسماعیل) موسوی زنجانی، امام‌جمعه زنجان‏، ۲۶/۳/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۳۳۴) و نمایندگی ولی فقیه در استان زنجان ۵/۵/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۲۴) (← مقاله امامان جمعه). ۴۲. سیدروح‌الله خاتمی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه یزد، ۱۵/۴/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۳۷۳). ۴۳. سیدکاظم حسینی میانجی، امام‌جمعه خرم‌آباد، ۴/۷/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۷) (← مقاله امامان جمعه). ۴۴. محمدعلی موحدی کرمانی، امام‌جمعه کرمانشاه‏، ۲۷/۸/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۹۷) (← مقاله امامان جمعه). ۴۵. صادق احسان‌بخش، نمایندگی ولی فقیه در استان گیلان‏، ۸/۱۰/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۱۹۸) (← مقاله احسان‌بخش، صادق). ۴۶. حیدرعلی جلالی خمینی، امام‌جمعه خمین، ۲/۱۲/۱۳۶۱ (موقت) (همان، ‏۱۷/۳۴۵) و ۷/۶/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۷۶) (← مقاله جلالی خمینی، حیدرعلی). ۴۷. سیدمهدی یثربی، نمایندگی ولی فقیه در منطقه کاشان، ۴/۲/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۴۰۹) (وی از پیش امام‌جمعه کاشان بوده‌است) (← مقاله امامان جمعه). ۴۸. محمد هاشمی، نمایندگی امام‌خمینی در سازمان صدا و سیما برای به‌عهده‌گرفتن همه مسئولیت‌های مدیر عامل، ۴/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۵۰۵) (← مقاله هاشمی، محمد). ۴۹. سیدکاظم حسینی میانجی، نمایندگی ولی فقیه در استان لرستان، ۵/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۵۰۷). ۵۰. سیدابوالحسن موسوی همدانی، امام‌جمعه همدان‏، ۱۰/۷/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۸۴) (← مقاله امامان جمعه). ۵۱. سیدمحمد مدنی بروجنی، نمایندگی ولی فقیه در بوشهر، ۱۷/۸/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۱۰۲) (← مقاله امامان جمعه). ۵۲. سیدمهدی امام جمارانی، تصدی امور مربوط به ولی فقیه در اوقاف، ۲۵/۱۰/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۱۲۷). ۵۳. حسین زرندی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در کرمانشاه‏، ۲۲/۳/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۲۷۷) (← مقاله امامان جمعه). ۵۴. محمدرضا ناصری یزدی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در شهرکرد، ۲۰/۴/۱۳۶۶ (همان، ‏۲۰/۳۰۵) (← مقاله امامان جمعه). ۵۵. محمدعلی انصاری، نمایندگی در بررسی انتخابات مجلس شورای اسلامی، اردیبهشت ۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۳۱) (← مقاله انصاری، محمدعلی). ۵۶. محمدعلی صدوقی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در یزد، ۱۳/۸/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۱۸۳) (← مقاله امامان جمعه). ۵۷. ابراهیم فاضل فردوسی، نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در بوشهر، ۲/۹/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۱۹۷) (← مقاله امامان جمعه). ۵۸. غلامحسین جمی، ادامه نمایندگی ولی فقیه و امام‌جمعه در آبادان‏، ۷/۱۰/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۲۱۶) (← مقاله جمی، غلامحسین). ۵۹. محی‌الدین فاضل هرندی، نمایندگی در هیئت هفت‌نفره واگذاری زمین‏، ۹/۲/۱۳۶۸ (همان، ‏۲۱/۳۷۲) (← مقاله هیئت‌های هفت‌نفره). منصب‌ها و مأموریت‌های قضایی: نصب‌های قضایی مربوط به افرادی است که امام‌خمینی در مقام رهبری جمهوری اسلامی آنان را به سمت‌های قضایی گماشته‌است. این نصب‌ها پیش از استقرار نهادهای قانونی در کشور از فراوانی قابل توجهی برخوردار است و گاهی نصب قاضی در شهرهای کوچک را نیز شامل می‌شود؛ اما پس از رسمیت‌یافتن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ۱۲ آذر ۱۳۵۸و استقرار نهاد قضایی قانونی، نصب‌ها در این حوزه نوعاً در چارچوب قانون اساسی صورت گرفته‌است؛ در عین حال پس از مشاهده ضعف‌هایی در عملکرد شورای عالی قضایی، امام‌خمینی افرادی را به صورت مستقل برای رسیدگی به امور قضایی نصب کرده‌است: ۱. (محمد)صادق خلخالی، تشکیل و ریاست دادگاه انقلاب اسلامی‏، ۵/۱۲/۵۷ (همان، ۶/۲۱۵) (← مقاله خلخالی، محمدصادق). ۲. مهدی هادوی‏، دادستانی کل انقلاب اسلامی، ۹/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ‏۶/۲۶۸). ۳. جعفر صبوری، قاضی دادگاه انقلاب کاشان‏، ۱۷/۱/۱۳۵۸ (همان، ‏۶/۴۸۳). ۴. حسن شریعتی و مرتضی مقتدایی‏، قاضی شرع خرمشهر، ۱۹/۱/۱۳۵۸ (همان، ‏۶/۵۱۱). ۵. علی تهرانی، قاضی شرع دادگاه‌های انقلاب خراسان‏، ۲۴/۱/۱۳۵۸ (همان، ‏۷/۵) (← مقاله تهرانی، علی). ۶. سیدکاظم نورمفیدی، قاضی شرع گرگان و حومه، ۱/۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۷/۷۲). ۷. مرتضی مقتدایی، قاضی شرع ملایر و زنجان‏، ۱۸/۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۷/۲۰۶). ۸. عبدالله جوادی آملی، قاضی دادگاه‌های انقلاب در آمل، ۲۵/۳/۱۳۵۸ ‏ (همان، ‏۸/۱۶۴) (← مقاله جوادی آملی، عبدالله). ۹. علی احمدی میانجی، قاضی شرع در میانه‏، ۷/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۳۲۳). ۱۰. احمد آذری قمی، دادستان دادگاه انقلاب تهران‏، ۱۱/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۳۵۷) (← مقاله آذری قمی، احمد). ۱۱. سیدحسین موسوی تبریزی، قاضی شرع در تبریز و ارومیه‏، ۱۲/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۳۶۵) (← مقاله موسوی تبریزی، سیدحسین). ۱۲. سیدمحمد جعفری ورامینی، رسیدگی به مشکلات زندان قصر، ۱۶/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۴۹۳). ۱۳. سیدکرامت‌الله ملک‌حسینی، رسیدگی به وضع زندانیان در یاسوج، ۱۷/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۵۱۸). ۱۴. سیدمحمدتقی شاهرخی، قاضی شرع دادگاه‌های بروجرد، ۱/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۱۴). ۱۵. عبدالجواد جبل‌عاملی، قاضی شرع دادگاه سده اصفهان، ۳/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۴۰). ۱۶. حسین اکبری، قاضی دادگاه‌های انقلاب آبادان و خرمشهر، ۸/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۵۳). ۱۷. علی قدوسی، دادستانی کل انقلاب اسلامی، ۱۵/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۶۴) (← مقاله قدوسی، علی). ۱۸. محمد مؤمن قمی، سرپرستی امور زندانیان قم، رسیدگی به کار دادگاه‌ها و اداره امور ستاد انقلاب اسلامی و...، ۱۸/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۷۰). ۱۹. احمد مطهری، قاضی دادگاه‌های انقلاب خراسان، ۲۷/۵/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۲۸۷). ۲۰. مهدی بازرگان، تشکیل دادگاه محاکمه خیانتکاران (رؤسای ادارات کشوری و امنیتی و نظامی‏)، از طریق دادگستری، ۲/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۲۴). ۲۱. حسن تهرانی، قاضی شرع دادگاه‌های انقلاب اسلامی قم‏، ۲/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۴۷). ۲۲. علی احمدی میانجی، رسیدگی به مشکلات قضایی اهالی مشکین‌شهر و دشت مغان، ۷/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۲۱/۶۵۹). ۲۳. طه مقدسی، قاضی دادگاه‌های انقلاب اسلامی محلات و شهرهای مجاور‏، ۱۱/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۸۱). ۲۴. محمدحسن امراللهی، حاکم دادگاه‌های صنفی تهران و قم‏، ۱۶/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۴۷). ۲۵. حسین اکبری، قاضی شرع دادگاه انقلاب کرج‏، ۲۱/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۹۳). ۲۶. محمد حسینی کاشانی، قاضی دادگاه انقلاب اسلامی کازرون‏، ۶/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۴۸). ۲۷. احمد مطهری، قاضی شرع دادگاه انقلاب کرج‏، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۷۰). ۲۸. اسماعیل فردوسی‌پور، قاضی شرع دادگاه انقلاب اسلامی مشهد، ۸/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۷۱). ۲۹. سیدمحمد حسینی بهشتی، ریاست دیوان عالی کشور، ۴/۱۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۲/۱۶۳). ۳۰. سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، ریاست دادستانی کل کشور، ۴/۱۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۲/۱۶۴). ۳۱. حسینعلی منتظری، احراز اجتهاد قضات داوطلب در شورای عالی قضایی، ۲۰/۳/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۴۱۱). ۳۲. سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، ریاست دیوان عالی کشور، ۸/۴/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۵۱۲). ۳۳. محمدمهدی ربانی املشی، ریاست دادستانی کل کشور، ۸/۴/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۵۱۳). ۳۴. محمدعلی صدوقی، نظارت بر انتخابات شورای عالی قضایی‏، ۱/۵/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۴۸). ۳۵. حسینعلی منتظری، تأیید صلاحیت قضات جهت عضویت در شورای عالی قضایی، ۳/۷/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۲۵۲). ۳۶. محمد محمدی گیلانی، رفع مشکلات شرعی شهرداری تهران، ۹/۸/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۷۲). ۳۷. سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی «رئیس دیوان عالی کشور»، میرحسین موسوی «نخست‌وزیر»، محمد امامی کاشانی «رئیس دیوان عدالت اداری»، مصطفی محقق «رئیس بازرسی کل کشور»، علی‌اکبر ناطق نوری «وزیر کشور» و غلامرضا آقازاده «وزیر مشاور»، عضو ستاد پیگیری فرمان هشت‌ماده‌ای، ۴/۱۰/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۱۷۲) (← مقاله فرمان هشت‌ماده‌ای). ۳۸. سیدجعفر کریمی، ریاست محکمه قضات‏، ۹/۱۰/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۱۹۹) (← مقاله کریمی، سیدجعفر). ۳۹. سیدمحمد ابطحی (← مقاله دفتر امام‌خمینی)، محمدمهدی گیلانی، سیدجعفر کریمی، سیدحسن طاهری و مهدی قاضی، موافقت با عضویت آنان در ستاد اصلاح امور زندان‌ها، ۲/۳/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۴۵۰). ۴۰. حسینعلی منتظری، احراز صلاحیت افراد پیشنهادی برای شورای عالی قضایی، ۳/۳/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۴۵۱). ۴۱. حسینعلی منتظری، تأیید صلاحیت نامزدهای عضویت در شورای عالی قضایی، ۲۱/۳/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۴۸۸). ۴۲. یوسف صانعی، دادستان کل کشور، ۱۹/۱۰/۱۳۶۱ (همان، ۱۷/۲۳۱) و ابقا در این سمت پس از استعفا، ۱۱/۳/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۲۷۱). ۴۳.حسینعلی منتظری، بررسی صلاحیت نامزدهای شورای عالی قضایی، ۱۶/۳/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۲۷۴). ۴۴. سیدمحمد موسوی خوئینی‏، ریاست دادستانی کل کشور، ۱۹/۴/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۳۱۳). ۴۵. محمد یزدی به همراه سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی و دو تن از فقهای شورای نگهبان، هیئت تعیین حدود تعزیرات، ۲۸/۸/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۴۲۳ ـ ۴۲۴). ۴۶. سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، ریاست دیوان عالی کشور، ۷/۴/۱۳۶۵ (همان، ‏۲۰/۶۶). ۴۷. علی فلاحیان، دادستان دادسرای ویژه روحانیت‏، ۲۵/۳/۱۳۶۶ (همان، ‏۲۰/۲۸۴) (← مقاله دادگاه ویژه روحانیت). ۴۸. علی رازینی، حاکم شرع دادگاه ویژه روحانیت‏، ۲۵/۳/۱۳۶۶ (همان، ‏۲۰/۲۸۵). ۴۹. هادی مروی، ابقا در مقام ریاست دادگاه عالی انتظامی قضات پس از مصوبه مجلس شورای اسلامی، ۲۵/۹/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۲۱۳). ۵۰. حسینعلی نیری و سیدابراهیم رئیسی، رسیدگی به وضعیت قضایی شهرهای سمنان و سیرجان، اسلام‌آباد و دورود، ۱۱/۱۰/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۲۲۷). ۵۱. حسینعلی نیری و سیدابراهیم رئیسی، رسیدگی به مشکلات قضایی سیرجان و دورود، ۲۳/۱۰/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۲۳۵). ۵۲. حسینعلی نیری و سیدابراهیم رئیسی، رسیدگی به پرونده‌های راکد در شورای عالی قضایی راجع به حدود و قصاص، ۱/۱۱/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۲۴۵). منصب‌های شرعی و مأموریت‌های تبلیغی: مقصود نصب‌هایی است که امام‌خمینی در جایگاه مرجعیت دینی و فقیه جامع شرایط انجام داده و حوزه فعالیت منصوبان نیز در امور مذهبی و تبلیغ دینی یا در خارج کشور بوده‌است: ۱. عبدالجلیل جلیلی کرمانشاهی، تولیت مدرسه علمیه در کرمانشاه‏، اسفند ۱۳۴۶‏ (همان، ‏۲۱/۵۸۳). ۲. محمد امامی کاشانی، نظارت بر مدرسه و مسجد سپهسالار (شهید مطهری)، ۲۹/۱۱/۱۳۵۷ (همان، ‏۶/۱۸۶). ۳. سیدمحمدباقر خوانساری، امام جماعت مسجد بازار تهران، ۷/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ‏۶/۲۵۴) و ۲۴/۱۰/۱۳۵۸ (همان، ۱۲/۱۱۷) (← مقاله خوانساری، سیدمحمدتقی). ۴. محمدباقر ابطحی، فعالیت مذهبی در اقلید فارس، ۱۳/۱۲/۵۷ (همان، ۶/۳۰۴). ۵. محی‌الدین انواری، امام جماعت مسجد جامع نارمک، ۲۳/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ‏۶/۳۷۴). ۶. محمد اشرفی، ادامه اقامت و فعالیت‌های تبلیغی در خوزان همایونشهر، ۵/۲/۱۳۵۸ (همان، ۷/۱۲۲) (← مقاله اشرفی اصفهانی، عطاءالله). ۷. سیدعبدالستار محمدی میانجی، امام جماعت در میانه،‏ ۱۸/۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۷/۲۰۳). ۸. صادق احسان‌بخش و سیدعبدالله ضیایی، سرپرستی بقاع متبرکه گیلان‏، ۲۱/۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۷/۲۴۳). ۹. محمدمهدی ربانی املشی، رسیدگی به وضع مذهبی و تبلیغی مازندران و گیلان، ۲۸/۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۲۱/۶۵۰). ۱۰. سیدرضا برقعی، عزیمت به منطقه خلیج فارس و قطر جهت رسیدگی به وضع شیعیان، ۱/۳/۱۳۵۸ و ۱۸/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۷/۴۱۷ و ‏۹/۴۷۲). ۱۱. سیدمحمدجواد رکنی حسینی، فعالیت مذهبی در بندرلنگه، ۹/۳/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۲۱). ۱۲. حسین نوری همدانی، رسیدگی به وضع دانشجویان ایرانی مقیم اروپا، ۳۰/۳/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۲۱۳). ۱۳. محمدباقر غروی، بازگشت به قصر شیرین و ادامه فعالیت تبلیغی و مذهبی‏، ۱۲/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۳۶۶). ۱۴. هادی نیری، بازگشت به میانه جهت اصلاح امور اجتماعی و مذهبی‏، ۱۶/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۸/۵۰۰). ۱۵. سیدمحمد سجادی اصفهانی، رسیدگی به وضع مردم جنگزده لبنان‏، ۲۷/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۲۹). ۱۶. علیرضا جوادی، اعزام به روستای تنکمان کرج جهت انجام امور مذهبی و اقدام در باره عمران و آبادانی‏، ۲۸/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۳۰). ۱۷. سیدعباس مُهری، امام‌جمعه در کویت‏، ۲/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۹۰) (← مقاله مهری، سیدعباس). ۱۸. حیدرعلی جلالی خمینی، رسیدگی به مشکلات ایرانیان مقیم قطر، ۹/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۱۹۰). ۱۹. محمدعلی امینیان، انجام فعالیت‌های دینی در رشت، ۱۹/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۲۶۲). ۲۰. رمضانعلی قوچانی، انجام امور مذهبی در قوچان‏، ۲۱/۷/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۲۸۲). ۲۱. محمدباقر رفیعی، امام جماعت صحن حضرت عبدالعظیم‏، ۴/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۰/۳۵۵). ۲۲. حسین نوری همدانی، رسیدگی به وضع دانشجویان ایرانی مقیم اروپا، ۱۹/۸/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۲۷). ۲۳. محمد منهاج، تبلیغ احکام اسلام در استرالیا‏، ۲۴/۹/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۲۳۹). ۲۴. حسین نوری همدانی، اعزام به هند، پاکستان و بنگلادش جهت رسیدگی به وضعیت مسلمانان و حوزه‌های علمیه، ۶/۱۰/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۴۳۲). ۲۵. عباس واعظ طبسی، تولیت آستان قدس رضوی‏، ۱۵/۱/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۲۲۴) (← واعظ طبسی، عباس). ۲۶. محمدرضا رحمت، رسیدگی به امور مذهبی پاکستان‏، ۱۳/۳/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۳۷۱). ۲۷. حسین نوری همدانی، رسیدگی به مشکلات مذهبی ایرانیان خارج از کشور، ۱۸/۳/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۴۱۰). ۲۸. حسین راستی (← مقاله راستی کاشانی، حسین)، سیدجعفر کریمی، جلال‌الدین طاهرشمس، محسن دوزدوزانی، احمد صابری و علی افتخاری‏، تأیید عضویت در شورای مدیریت حوزه علمیه قم، ۸/۱۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۴/۱۶۰) (← مقاله شورای مدیریت حوزه علمیه قم). ۲۹. سیدمحمدمهدی دستغیب‏، تولیت آستانه احمدبن‌موسی شاهچراغ، ۵/۹/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۳۹۰). ۳۰. محمد امامی کاشانی، تولیت مدرسه و مسجد شهید مطهری (سپهسالار)‏، ۱۲/۱۰/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۲۱۳). ۳۱. مجتبی حاج‌آخوند و محمدحسین زرندی (← مقاله امامان جمعه)، سرپرستی حوزه علمیه باختران، ۶/۱۱/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۲۵۸). ۳۲. سیداحمد فهری زنجانی، نمایندگی در لبنان و سوریه‏، ۲۸/۱۱/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۷/۳۳۶). ۳۳. عباس شیرازی، سرپرستی مؤسسه اسلامی نارمک‏، ۱۵/۷/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۱۸۳). ۳۴. سیدمحمد ابطحی، سیدهاشم رسولی محلاتی، محمدرضا توسلی، حسن صانعی، محمد عبایی، محمدجواد کشمیری، سیدعلی قاضی عسگر‏، مسئولیت دبیرخانه مرکزی ائمه جمعه، ۲۹/۵/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۱۶). ۳۵. علی‌اکبر مشکینی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، احمد جنتی، محمد فاضل (← فاضل لنکرانی، محمد)، محمدعلی شرعی، محمدرضا توسلی، حسن صانعی، ‏اعضای هیئت مؤسس مکتب خواهران (جامعة الزهرا)، ۳۱/۵/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۱۷) (← مقاله مکتب خواهران). ۳۶. محمدرضا مهدوی کنی، تولیت مدرسه مروی تهران‏، ۲۶/۶/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۷۱). ۳۷. غلامرضا رضوانی، امام جماعت مسجد سیدعزیزالله تهران‏، ۷/۱۲/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۱۷۴) (← رضوانی، غلامرضا). ۳۸. محمد عبایی خراسانی، نمایندگی ولی فقیه در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم‏، ۲۵/۲/۱۳۶۴ (همان، ۱۹/۲۶۳) (← مقاله دفتر تبلیغات اسلامی). ۳۹. سیدمحمدعلی ابن‌الرضا، تولیت مؤسسه علمیه و خیریه ولی عصر(ع)، ۳۱/۲/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۲۶۶). ۴۰. احمد جنتی، حل اختلافات میان علمای شیراز، ۱۰/۴/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۳۰۶). ۴۱. محمد یزدی و محمد محمدی گیلانی، بررسی اموال غیر مجهول المالک‏، ۲۳/۲/۱۳۶۵ (همان، ۲۰/۴۳). ۴۲. محسن لبّانی، نظارت بر موقوفات مدرسه دینی مروی، ۲۹/۹/۱۳۶۵ (همان، ۲۰/۱۷۳). ۴۳. مهدی باقری کنی، نظارت بر یکی از موقوفات مدرسه مروی، ‏۲۹/۹/۱۳۶۵ (همان، ‏۲۰/۱۷۴). ۴۴. سیداحمد فهری، امام‌جمعه دمشق‏، ۱۲/۱۲/۱۳۶۶ (همان، ۲۰/۴۹۳). ۴۵. محمدعلی انصاری، مجید انصاری (← مقاله انصاری، مجید)، حسین جاویدی، محمدجواد کشمیری و حسین هاشمیان، هیئت سرپرستی مدارس طلاب کرمانی‌ها در قم و کرمان‏، ۲۴/۳/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۶۶). ۴۶. مهدی کروبی و حسن صانعی رسیدگی به اموال مجهول المالک، ۶/۲/۱۳۶۸ (همان، ‏۲۱/۳۶۵). منصب‌ها و مأموریت‌های نظامی و انتظامی: رهبری انقلاب اسلامی ایجاب می‌کرد امام‌خمینی پس از پیروزی انقلاب در حالی‌که تمامی نهادهای نظامی، امنیتی و انتظامی در حال سردرگمی یا فروپاشی به سر می‌بردند، با دخالت مستقیم، نظم و انضباط را به جامعه برگرداند که با ابتکار تأسیس کمیته‌های انقلاب در شهرها و محله‌ها این مسئولیت را به انجام رساند. ایشان در این دوره با نصب و اعزام افراد شناخته‌شده انقلابی در هر منطقه، تلاش کرد وضع امنیتی و انتظامی کشور را برای استقرار نهادهای قانونی آماده سازد؛ چنان‌که ایشان پس از استقرار نهادهای قانونی نیز در مقام فرماندهی کل قوا دست به انتصاباتی در حوزه نظامی و انتظامی زد. از سوی دیگر، صیانت فرهنگی از محیط‌های نظامی و ارتقای فرهنگ دینی نظامیان ایجاب می‌کرد ایشان نمایندگانی را در میان ارگان‌های نظامی و انتظامی بگمارد. افرادی که ایشان به یکی از منصب‌های نظامی گماشته یا در مجموعه نظامیان دارای مأموریت و مسئولیت بوده‌اند، عبارت‌اند از: ۱. محمدطاهر آل‌شبیر خاقانی، تشکیل کمیته انقلاب اسلامی در مناطق خوزستان، ۱/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۲۱۰) (← مقاله خلق عرب). ۲. محمدعلی رضایی، تشکیل کمیته انقلاب اسلامی در تربت حیدریه، ۴/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۲۱۴). ۳. سیداصغر ناظم‌زاده، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی قزوین، رشت، بندر انزلی، آستارا و شهرهای نزدیک دیگر، ۶/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۲۲۲). ۴. قدرت‌الله علیخانی به همراه ابراهیم امیری، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی تاکستان، آبگرم، آوج، بویین زهرا و حومه، ۱۲/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۲۹۸). ۵. بهاءالدین علم‌الهدی، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی اردبیل، کشت و صنعت دشت مغان و توابع و منطقه پارس‌آباد و مشکین شهر، ۱۳/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۰۳). ‏ ۶. سیدحسین مطهری یزدی‏، تشکیل کمیته انقلاب اسلامی در فَشَم، ۱۶/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۳۵). ۷. محمد فقیهی مرندی، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی مرند و ماکو، ۲۰/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۶۸). ۸. ابراهیم امینی همراه با علی‌اکبر مسعودی، ‏سرکشی به امور کمیته‌های انقلاب اسلامی استان ساحلی و بنادر جنوب (هرمزگان)، ۲۳/۱۲/۱۳۵۷ (همان، ۶/۳۷۳). ۹. تقی ریاحی، وزیر دفاع (طبق پیشنهاد نخست‌وزیر دولت موقت و تصویب کلی شورای انقلاب‏)، ۱۱/۱/۱۳۵۸ (همان، ‏۲۱/۶۴۵) و برکناری در شهریور ۱۳۵۸ با دستور امام‌خمینی به نخست‌وزیر (همان، ۶/۲۰۷). ۱۰. صادق احسان‌بخش با همکاری سیدعبدالله ضیایی‏، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی رشت و حومه‏، ۱/۲/۱۳۵۸ (همان، ۷/۷۳). ۱۱. مصطفی صدوقی‏، نظارت بر کمیته‌های انقلاب اسلامی ساری، ۷/۲/۱۳۵۸ (همان، ‏۷/۱۴۲). ۱۲. مرتضی بنی‌فضل، رسیدگی به کمیته‌های انقلاب اسلامی شهر خوی و حومه، ۷/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۲۱/۶۵۱). ۱۳. مرتضی بنی‌فضل، رسیدگی به امور کمیته‌های انقلاب اسلامی آذربایجان شرقی و غربی، ۱۲/۴/۱۳۵۸ (همان، ‏۲۱/۶۵۴). ۱۴. محمدحسین کاشانی، رسیدگی به وضع کمیته‌های انقلاب اسلامی لرستان، ۸/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۳۶۸). ۱۵. غلامحسین محمدی گلپایگانی، ارشاد و تبلیغ در پایگاه هوایی اصفهان، ۱۸/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۴۷۳). ۱۶. حسن لاهوتی (سرپرست سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران‏)، شرکت در جلسات شورای عالی سپاه، ۲۵/۶/۱۳۵۸ (همان، ‏۹/۵۴۸) (← مقاله لاهوتی، حسن). ۱۷. هادی شادمهر، ریاست ستاد مشترک ارتش بنا بر اصل ۱۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران‏، ۱/۱۰/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۱/۳۶۵). ۱۸. سیدابوالحسن بنی‌صدر، (به نمایندگی از خود) فرماندهی کل قوا، ۳۰/۱۱/۱۳۵۸ (همان، ‏۱۲/۱۵۷) و برکناری در ۲۰/۳/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۴۲۰). ۱۹. سیدعلی خامنه‌ای، مشاور شورای عالی دفاع ملی‏، بر مبنای اصل یکصدودهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران‏، ۲۰/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۲۸۱). ۲۰. مصطفی چمران، مشاور شورای عالی دفاع ملی‏، ۲۰/۲/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۲۸۲). ۲۱. فضل‌الله محلاتی، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۲۸/۳/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۲/۴۵۰). ۲۲. محمد امامی کاشانی، نمایندگی ولی فقیه در شهربانی‏، ۲۸/۳/۱۳۵۹ (همان، ۱۲/۴۵۱). ۲۳. مرتضی رضایی، فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۲۸/۴/۱۳۵۹ (همان، ‏۱۳/۳۸). ۲۴. غلامرضا صفایی، ریاست اداره عقیدتی سیاسی ارتش‏، ۲۲/۱/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۲۸۲). ۲۵. غلامحسین کرباسچی، ریاست اداره سیاسی ایدئولوژیک ژاندارمری‏، فروردین، ۱۳۶۰ (همان، ‏۱۴/۲۸۳) (← مقاله تهرانی، محمدصادق). ۲۶. محمدمهدی موحدی کرمانی، نمایندگی ولی فقیه در شهربانی‏، ۱۹/۳/۱۳۶۰ (همان، ۱۴/۴۱۹). ۲۷. ولی‌الله فلاحی (جانشین رئیس ستاد مشترک ارتش)، واگذاری اختیارات فرماندهی کل قوا به ستاد مشترک، ۲۱/۳/۱۳۶۰ (همان، ۱۴/۴۲۱). ۲۸. سیدموسی نامجو، عضو شورای عالی دفاع‏، ۱۲/۴/۱۳۶۰‏ (همان، ‏۱۵/۳۵). ۲۹. محسن رضایی، فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۲۰/۶/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۲۲۴) (← مقاله رضایی محسن). ۳۰. قاسمعلی ظهیرنژاد، ریاست ستاد مشترک ارتش‏، ۹/۷/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۲۶۵) (← مقاله ظهیرنژاد قاسمعلی). ۳۱. علی صیاد شیرازی، فرماندهی نیروی زمینی ارتش‏، ۹/۷/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۲۶۶) (← مقاله صیاد شیرازی، علی). ۳۲. اکبر هاشمی رفسنجانی، نمایندگی امام‌خمینی در شورای عالی دفاع‏، ۲۱/۷/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۳۰۲). ۳۳. قاسمعلی ظهیرنژاد، استفاده از اختیارات رهبری با مأموریت‌ها و وظایف نظامی، ۲۳/۷/۱۳۶۰ (همان، ‏۱۵/۳۰۸). ۳۴. سیدحسن طاهری خرم‌آبادی، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۲۳/۹/۱۳۶۰(همان، ‏۱۵/۴۳۶) و ۸/۴/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۵۱۰) (← مقاله طاهری خرم‌آبادی، سیدحسن). ۳۵. علی‌اکبر ناطق نوری‏ (وزیر کشور)، تفویض اختیارات در امور نیروی انتظامی، ۲۷/۱۲/۱۳۶۰ (همان، ۱۶/۱۱۶). ۳۶. علی‌اکبر ناطق نوری، سرپرستی کمیته‌های انقلاب اسلامی، ۱۷/۵/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۴۰۸) (← مقاله کمیته انقلاب اسلامی). ۳۷. محمدرضا فاکر، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۳/۶/۱۳۶۱ (همان، ‏۱۶/۴۳۹). ۳۸. سیدعلی خامنه‌ای، هماهنگی در امور ارتش و سپاه، ۱۵/۱/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۳۹۷). ۳۹. اسفندیار حسینی، فرماندهی نیروی دریایی ارتش‏، ۱۰/۲/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۷/۴۲۰). ۴۰. هوشنگ صدیق، فرمانده نیروی هوایی ارتش، ۴/۹/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۲۳۰). ۴۱. اکبر هاشمی رفسنجانی، فرماندهی عملیات و الفجر، ۳۰/۱۱/۱۳۶۲ (همان، ‏۱۸/۳۵۵). ۴۲. علی‌اکبر آشتیانی، ریاست اداره عقیدتی سیاسی ژاندارمری‏، ۲۳/۴/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۸/۵۰۸) (← مقاله آشتیانی، علی‌اکبر). ۴۳. قاسمعلی ظهیرنژاد، نمایندگی امام‌خمینی در شورای عالی دفاع‏، ۱/۸/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۸۷). ۴۴. اسماعیل سهرابی، ریاست ستاد مشترک ارتش‏، ۳/۸/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۸۸). ۴۵. علی سعیدی، مسئولیت حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۲۹/۸/۱۳۶۳ (همان، ‏۱۹/۱۰۴). ۴۶. محمدحسین ملک‌زادگان، فرماندهی نیروی دریایی ارتش‏، ۶/۴/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۲۹۸). ۴۷. سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور (وزیر کشور)، سرپرستی کمیته‌های انقلاب اسلامی، ۲۱/۸/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۴۱۵) (← مقاله محتشمی‌پور، سیدعلی‌اکبر). ۴۸. سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور (وزیر کشور)، اختیارات فرماندهی کل قوا در نیروی انتظامی به وزیر کشور، ۲۲/۸/۱۳۶۴ (همان، ‏۱۹/۴۲۰). ۴۹. سیدسراج‌الدین موسوی، فرماندهی کل کمیته انقلاب اسلامی، ۱۱/۴/۱۳۶۵ (همان، ‏۲۰/۷۰) (← مقاله کمیته انقلاب اسلامی). ۵۰. علی صیاد شیرازی و محسن رفیق‌دوست، عضو شورای عالی دفاع‏، ۲۳/۴/۱۳۶۵ (همان، ‏۲۰/۷۳). ۵۱. حسین حسنی‌سعدی، فرماندهی نیروی زمینی ارتش‏، ۱۱/۵/۱۳۶۵ (همان، ۲۰/۸۵). ۵۲. منصور ستاری، فرماندهی نیروی هوایی ارتش‏، ۱۰/۱۱/۱۳۶۵ (همان، ‏۲۰/۱۹۳). ۵۳. احمد وحیدی، فرماندهی حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران، ۴/۱/۱۳۶۶ (همان، ‏۲۰/۲۳۶). ۵۴. سیدسراج‌الدین موسوی‏، نمایندگی امام‌خمینی در کمیته‌های انقلاب اسلامی، ۲۲/۵/۱۳۶۶ (همان، ‏۲۰/۳۵۸). ۵۵. علی شهبازی، ریاست ستاد مشترک ارتش‏، ۱۳/۲/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۳۸). ۵۶. اکبر هاشمی رفسنجانی، جانشینی فرماندهی کل قوا، ۱۲/۳/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۵۶). ۵۷. علی رازینی، تشکیل دادگاه ویژه تخلفات جنگ‏، ۲/۵/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۱۰۲). ۵۸. رسول منتجب‌نیا، ریاست سازمان عقیدتی ـ سیاسی شهربانی‏، ۲۴/۱۱/۱۳۶۷ (همان، ۲۱/۲۶۰). ۵۹. عبدالله نوری، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۱۸/۱۲/۱۳۶۷ (همان، ‏۲۱/۳۱۳). منابع: ابن‌اثیر، علی‌بن‌محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۵ق؛ ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ اول، ۱۴۱۰ق؛ ابن‌کثیر، اسماعیل‌بن‌عمر، البدایة و النهایه، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۷ق؛ احمدی میانجی، علی، مکاتیب الرسول، تهران، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۹۹۸م؛ امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش؛ همو، المکاسب المحرمه، تهران، مؤسسه تنظیم ...، چاپ دوم، ۱۳۸۵ش؛ دهخدا، علی‌اکبر، لغتنامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران، چاپ اول، ۱۳۷۳ش؛ راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان، بیروت ـ دمشق، دارالقلم ـ دارالشامیه، چاپ اول، ۱۴۱۲ق؛ سروش محلاتی، محمد، دین و دولت در اندیشه اسلامی، قم، بوستان کتاب، چاپ دوم، ۱۳۸۶ش؛ شوشتری، محمدتقی، قاموس الرجال، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق؛ طبری، محمدبن‌جریر، تاریخ الامم و الملوک، تاریخ الطبری، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث العربی، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق؛ طوسی، محمدبن‌حسن، النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی، بیروت، دارالکتاب العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۰ق؛ فراهیدی، خلیل‌بن‌احمد، کتاب العین، تحقیق مهدی مخزومی و ابراهیم سامرایی، قم، هجرت، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق؛ مفید، محمدبن‌محمد، المقنعه، قم، کنگره جهانی شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق؛ مهرپور، حسین، مجموعه نظریات شورای نگهبان، دوره اول تیر ۱۳۵۹ ـ تیر ۱۳۶۵، تهران، کیهان، چاپ اول، ۱۳۷۱ش؛ نهج البلاغه، ترجمه سیدجمال‌الدین دین‌پرور، تهران، بنیاد نهج البلاغه، چاپ اول، ۱۳۷۹ش؛ واقدی، محمدبن‌عمر، المغازی، تحقیق مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، چاپ سوم، ۱۴۰۹ق.

برگرفته از «http://fa.wiki.khomeini.ir/w/index.php?title=کاربر:H.Ahmadi/صفحه_تمرین&oldid=16403»