یدالله سحابی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۷: خط ۱۷:
در زمان گسترش اعتراض‌های مردمی و نهادها ازجمله اعتصاب‌ کارکنان شرکت نفت که به فلج‌کردن قدرت اداری حکومت پهلوی منجر شد، امام‌خمینی در ۲۸ [[دی]] ۱۳۵۷ در نامه‌ای به سحابی وی را مأمور کرد با همکاری [[محمدجواد باهنر]] و علی‌اکبر معین‌فر و دو نفر دیگر که با مشورت باهنر و معین‌فر انتخاب می‌شوند، با تشکیل هیئتی برای تقویت و تنظیم اعتصاب‌ها، تا سقوط رژیم پهلوی تلاش و از خسارت‌های وارد به مردم تا اندازه ممکن جلوگیری کند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۵/۴۹۴ ـ ۴۹۵.</ref>. این هیئت که به کمیته تنظیم اعتصاب‌ها شهرت یافت، در دوره کوتاهِ فعالیت‌ خود اقدام‌هایی مانند محدودساختن فعالیت حمل و نقل راه‌آهن کشور به حمل گندم و کالا‌های ضروری زندگی مردم و امتناع از حمل اجناس مورد حاجت تشکیلات دولتی، درباری و وابستگان آنان، تنظیم اعتصاب کارکنان سیلو‌ها برای رفع نیازمندی‌های شهر‌هایی که از سیلو‌های مرکزی غله دریافت می‌کردند، تماس پیاپی با سرپرست‌های رفتگران و متصدیان حمل و نقل شهرداری برای نظافت شهر تهران، به‌ویژه در روز‌های نزدیک به بازگشت امام‌خمینی به ایران را در کارنامه خود ثبت کرده است. با فعالیت این کمیته، هیئت‌های مدیره سازمان‌های اعتصابی، مؤسسات دولتی و ملی برای تماس و مشورت با کمیته تنظیم اعتصاب‌ها و به‌کاربستن نظریات آن برای ادامه یا تعدیل اعتصاب واحد خود در جهت مصالح انقلاب، ابراز علاقه کردند <ref>گروه پژوهش‌های، با پیشگامان آزادی، ۶۴ ـ ۶۵.</ref> {{ببینید|اعتصاب کارکنان صنعت نفت|اعتصاب}}. همچنین سحابی از کسانی است که [[امام‌خمینی]] او را در ادامه در شمار اعضای [[شورای انقلاب]] قرار داد <ref>گروه پژوهش‌های، با پیشگامان آزادی، ۶۴.</ref>.
در زمان گسترش اعتراض‌های مردمی و نهادها ازجمله اعتصاب‌ کارکنان شرکت نفت که به فلج‌کردن قدرت اداری حکومت پهلوی منجر شد، امام‌خمینی در ۲۸ [[دی]] ۱۳۵۷ در نامه‌ای به سحابی وی را مأمور کرد با همکاری [[محمدجواد باهنر]] و علی‌اکبر معین‌فر و دو نفر دیگر که با مشورت باهنر و معین‌فر انتخاب می‌شوند، با تشکیل هیئتی برای تقویت و تنظیم اعتصاب‌ها، تا سقوط رژیم پهلوی تلاش و از خسارت‌های وارد به مردم تا اندازه ممکن جلوگیری کند <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۵/۴۹۴ ـ ۴۹۵.</ref>. این هیئت که به کمیته تنظیم اعتصاب‌ها شهرت یافت، در دوره کوتاهِ فعالیت‌ خود اقدام‌هایی مانند محدودساختن فعالیت حمل و نقل راه‌آهن کشور به حمل گندم و کالا‌های ضروری زندگی مردم و امتناع از حمل اجناس مورد حاجت تشکیلات دولتی، درباری و وابستگان آنان، تنظیم اعتصاب کارکنان سیلو‌ها برای رفع نیازمندی‌های شهر‌هایی که از سیلو‌های مرکزی غله دریافت می‌کردند، تماس پیاپی با سرپرست‌های رفتگران و متصدیان حمل و نقل شهرداری برای نظافت شهر تهران، به‌ویژه در روز‌های نزدیک به بازگشت امام‌خمینی به ایران را در کارنامه خود ثبت کرده است. با فعالیت این کمیته، هیئت‌های مدیره سازمان‌های اعتصابی، مؤسسات دولتی و ملی برای تماس و مشورت با کمیته تنظیم اعتصاب‌ها و به‌کاربستن نظریات آن برای ادامه یا تعدیل اعتصاب واحد خود در جهت مصالح انقلاب، ابراز علاقه کردند <ref>گروه پژوهش‌های، با پیشگامان آزادی، ۶۴ ـ ۶۵.</ref> {{ببینید|اعتصاب کارکنان صنعت نفت|اعتصاب}}. همچنین سحابی از کسانی است که [[امام‌خمینی]] او را در ادامه در شمار اعضای [[شورای انقلاب]] قرار داد <ref>گروه پژوهش‌های، با پیشگامان آزادی، ۶۴.</ref>.


پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]]، امام‌خمینی در ۲۸ [[بهمن]] ۱۳۵۷ به درخواست مهدی بازرگان نخست‌وزیر دولت موقت {{ببینید|دولت موقت}} سحابی را به سمت وزیر مشاور و در [[مهر]] ۱۳۵۸ وزیر مشاور در امور تعلیمات و تحقیقات منصوب کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۶۴۴ و ۱۰/۱۶۴.</ref>. او که عضو شورای انقلاب بود <ref>سائلی کرده‌ده، شورای انقلاب اسلامی ایران ، ۴۴.</ref>، ارتباط نزدیکی با [[مرتضی مطهری]] داشت؛ چنان‌که مطهری پس از برگزاری جلسه‌ای فکری سیاسی در خانه سحابی و خروج از خانه وی در [[اردیبهشت]] ۱۳۵۸، به دست [[گروه فرقان]] به [[شهادت]] رسید <ref>علی‌بابایی، بیست و پنج سال در ایران چه گذشت ، ۱/۲۰۶.</ref> {{ببینید|مطهری، مرتضی}}. پس از استعفای بازرگان و پایان کار دولت موقت در آبان ۱۳۵۸ <ref>گروه پژوهش‌های، با پیشگامان آزادی، ۲۸.</ref>، سحابی نیز از سمت خود استعفا کرد <ref>مؤسسه فرهنگی، تاریخ انقلاب اسلامی دولت موقت ، ۱/۱۶۵.</ref>.
پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی]]، امام‌خمینی در ۲۸ [[بهمن]] ۱۳۵۷ به درخواست مهدی بازرگان نخست‌وزیر دولت موقت {{ببینید|دولت موقت}} سحابی را به سمت وزیر مشاور و در [[مهر]] ۱۳۵۸ وزیر مشاور در امور تعلیمات و تحقیقات منصوب کرد <ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۶۴۴ و ۱۰/۱۶۴.</ref>. او که عضو شورای انقلاب بود <ref>سائلی کرده‌ده، شورای انقلاب اسلامی ایران ، ۴۴.</ref>، ارتباط نزدیکی با [[مرتضی مطهری]] داشت؛ چنان‌که مطهری پس از برگزاری جلسه‌ای فکری سیاسی در خانه سحابی و خروج از خانه وی در [[اردیبهشت]] ۱۳۵۸، به دست [[گروه فرقان]] به [[شهادت]] رسید <ref>علی‌بابایی، بیست و پنج سال در ایران چه گذشت ، ۱/۲۰۶.</ref> {{ببینید|مرتضی مطهری}}. پس از استعفای بازرگان و پایان کار دولت موقت در آبان ۱۳۵۸ <ref>گروه پژوهش‌های، با پیشگامان آزادی، ۲۸.</ref>، سحابی نیز از سمت خود استعفا کرد <ref>مؤسسه فرهنگی، تاریخ انقلاب اسلامی دولت موقت ، ۱/۱۶۵.</ref>.


سحابی در نخستین دوره [[مجلس شورای اسلامی]] در اسفند ۱۳۵۸ به نمایندگی مردم تهران انتخاب شد و در نخستین جلسه به ریاست هیئت‌رئیسه سِنّی برگزیده شد <ref>گروه پژوهش‌های، با پیشگامان آزادی، ۶۷؛ هاشمی رفسنجانی، انقلاب در بحران، ۵۹ و ۱۱۴.</ref>. او در این دوره در جمع ‌همفکران بازرگان ازجمله سیداحمد صدر حاج‌سیدجوادی، [[ابراهیم یزدی]]، علی‌اکبر معین‌فر و هاشم صباغیان که گروه اقلیت مجلس را تشکیل می‌دادند، حضور داشت <ref>هاشمی رفسنجانی، پس از بحران، ۹۸.</ref>. وی پس از پایان نمایندگی مجلس در سال ۱۳۶۳ از اعضای هیئت امنای دانشگاه تهران شد <ref>سحابی، عزت‌الله، گزارش درگذشت دکتر یدالله سحابی، ۴۷.</ref> و جمعیت دفاع از آزادی و حاکمیت ملی ایران را بنیان نهاد <ref>سحابی، عزت‌الله، گزارش درگذشت دکتر یدالله سحابی، ۲۵.</ref> و پس از آن نیز به فعالیت سیاسی در [[نهضت آزادی]] ادامه داد <ref>توسلی، توسعه انسانی ، ۱۰۶.</ref>.
سحابی در نخستین دوره [[مجلس شورای اسلامی]] در اسفند ۱۳۵۸ به نمایندگی مردم تهران انتخاب شد و در نخستین جلسه به ریاست هیئت‌رئیسه سِنّی برگزیده شد <ref>گروه پژوهش‌های، با پیشگامان آزادی، ۶۷؛ هاشمی رفسنجانی، انقلاب در بحران، ۵۹ و ۱۱۴.</ref>. او در این دوره در جمع ‌همفکران بازرگان ازجمله سیداحمد صدر حاج‌سیدجوادی، [[ابراهیم یزدی]]، علی‌اکبر معین‌فر و هاشم صباغیان که گروه اقلیت مجلس را تشکیل می‌دادند، حضور داشت <ref>هاشمی رفسنجانی، پس از بحران، ۹۸.</ref>. وی پس از پایان نمایندگی مجلس در سال ۱۳۶۳ از اعضای هیئت امنای دانشگاه تهران شد <ref>سحابی، عزت‌الله، گزارش درگذشت دکتر یدالله سحابی، ۴۷.</ref> و جمعیت دفاع از آزادی و حاکمیت ملی ایران را بنیان نهاد <ref>سحابی، عزت‌الله، گزارش درگذشت دکتر یدالله سحابی، ۲۵.</ref> و پس از آن نیز به فعالیت سیاسی در [[نهضت آزادی]] ادامه داد <ref>توسلی، توسعه انسانی ، ۱۰۶.</ref>.
خط ۵۹: خط ۵۹:
{{پایان}}
{{پایان}}
==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
سمیه تام، [https://books.khomeini.ir/10006/188/ یدالله سحابی]، دانشنامه امام‌خمینی، ج۶، ص۱۸۸-۱۹۲.
سمیه تام، [https://books.khomeini.ir/books/10006/188/ یدالله سحابی]، دانشنامه امام‌خمینی، ج۶، ص۱۸۸-۱۹۲.
[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]
[[رده:مقاله‌های آماده ارزیابی]]
[[رده:مقاله‌های جلد ششم دانشنامه]]
[[رده:مقاله‌های جلد ششم دانشنامه]]
emailconfirmed
۲٬۵۷۶

ویرایش