اسماعیل حجتی خویی
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | اسماعیل حجتی خویی |
| تاریخ تولد | ۱۳۱۵ش |
| زادگاه | خوی |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | امام‌خمینی، سیدحسین طباطبایی بروجردی، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، میرزاعلی مشکینی، ناصر مکارم شیرازی، سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی، سیدمصطفی خمینی |
| محل تحصیل | مدرسه علمیه نمازی خوی، حوزه علمیه قم |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | مبارزه با حکومت پهلوی، شرکت در نهضت امام‌خمینی، دستگیری و زندانی شدن، فعالیت در کمیته‌های انقلاب اسلامی، عضویت در هیئت پیگیری فرمان هشت ماده‌ای امام‌خمینی |
| اجتماعی | اقامه نماز جماعت در مسجد الهادی تهران، سرپرستی دایره مساجد غرب تهران، تدریس دروس دینی در مدرسه علمیه اقصی و دانشگاه صنعتی شریف تهران، حضور در جبهه‌های جنگ تحمیلی |
اسماعیل حجتی، از شاگردان درس خارج اصول امام‌خمینی.
زادگاه و تحصیل
اسماعیل حجتی معروف به حجتی خویی در سال ۱۳۱۵ش در شهر خوی به دنیا آمد. او دوران ابتدایی و متوسطه را در خوی گذراند. آنگاه به تحصیل دروس حوزوی روی آورد و وارد مدرسه علمیه نمازی خوی شد. حجتی خویی در آنجا مقدمات را نزد استادان آن سامان خواند، ولی درباره استادان او در خوی اطلاعاتی در دست نیست و وی در زندگینامه خودنوشت اشاره‌ای به نام آنان نکرده و تنها از فراگیری لمعتین در مدرسه نمازی خوی سخن گفته است. حجتی خویی در سال ۱۳۳۴ش برای تکمیل تحصیلات حوزوی راهی قم شد و در حوزه علمیه آن شهر کتاب مکاسب را پیش میرزاعلی مشکینی خواند. او در درس رسایل هم از شاگردان ناصر مکارم شیرازی بود و کفایه‌الاصول را هم نزد سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی فراگرفت. هم‌زمان در درس منظومه سیدمصطفی خمینی شرکت می‌کرد.
حجتی خویی در سال ۱۳۳۷ش در آزمون درس خارج شرکت کرد و پس از قبولی در آن آزمون، وارد درس خارج فقه آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی شد. او از سال ۱۳۳۹ش و در کنار حضور در درس خارج فقه آیت‌الله بروجردی، در درس خارج اصول امام‌خمینی هم شرکت می‌کرد [۱] و این حضور تا تبعید امام‌خمینی به خارج از کشور استمرار داشت؛ بنابراین می‌توان گفت که بالغ بر سه سال (به استثنای سال‌های حبس و حصر ایشان در تهران) در درس خارج اصول امام‌خمینی حاضر می‌شد. او پس از رحلت آیت‌الله بروجردی، در درس خارج فقه آیت‌الله سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی شرکت کرد و سپس خود به تدریس دروس سطح در حوزه علمیه قم پرداخت و ازجمله کتاب لمعه را تدریس می‌نمود.
فعالیت مبارزاتی
اسماعیل حجتی خویی از سال ۱۳۴۱ش به مبارزه با حکومت پهلوی پرداخت و در جریان تصویب‌نامه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، در تهیه و توزیع اعلامیه‌های امام‌خمینی و دیگر مراجع نقش داشت. در آبان ۱۳۴۳ و در جلسه سخنرانی امام‌خمینی علیه کاپیتولاسیون که در خانه امام‌خمینی ایراد شد، شرکت داشت. حجتی خویی از سال ۱۳۴۶ ش در تهران مستقر شد و به اقامه نماز جماعت در مسجد الهادی و تبلیغ دین در آنجا پرداخت [۲] پس از سرکوب تظاهرات مردم تبریز در ۲۹ بهمن ۱۳۵۶، همراه با جمعی از روحانیان مبارز تهران، نامه‌ای را به مراجع تقلید نوشتند و آن اقدام را محکوم کردند و با خانواده‌های شهدای آن روز ابراز همدری نمودند [۳] این فعالیت‌ها و همچنین سخنرانی‌های انتقادی حجتی خویی باعث شد تا در سال ۱۳۵۷ش دستگیر و مدت کوتاهی زندانی شود. پس از آزادی به فعالیت‌های سیاسی خود در مسجد الهادی (در غرب تهران) ادامه داد. وی یکی از روحانیانی بود که در بهمن ۱۳۵۷ و در اعتراض به تصمیم دولت بختیار مبنی بر بستن فرودگاه‌ها بر روی پروازهای خارجی با هدف ممانعت از بازگشت امام‌خمینی به کشور شرکت داشت. سپس در کمیته‌های انقلاب اسلامی به فعالیت پرداخت و به‌خصوص مسئولیت کمیته انقلاب اسلامی مستقر در مسجد الهادی تهران را بر عهده داشت. سپس به‌عنوان روحانی ناظر در ناحیه ۲ بسیج شهری به فعالیت‌های خود ادامه داد. سرپرستی دایره مساجد غرب تهران (زیر نظر جامعه روحانیت مبارز تهران) تا سال ۱۳۶۸ش، عضویت در هیئت پیگیری فرمان هشت ماده‌ای امام‌خمینی در استان کرمان در سال ۱۳۶۳ش به مدت شش ماه، از دیگر فعالیت‌های حجتی خویی بود. او در دوران جنگ تحمیلی هم بارها در جبهه‌های جنگ حضور یافت. همچنین مدتی مسئولیت حوزه هفت مرکز امور رسیدگی به مساجد تهران را بر عهده داشت. در کنار آن به تدریس دروس دینی در مدرسه علمیه اقصی در تهران و تدریس متون عربی و دینی در دانشگاه صنعتی شریف تهران می‌پرداخت [۴]
پانویس
منابع
- اسناد انقلاب اسلامی (۱۳۷۴)، ج۳، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی
- حجتی خویی، اسماعیل، زندگینامه خودنوشت، آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی.