سیدمحمد ضیاءآبادی

سیدمحمد ضیاءآبادی

اطلاعات فردی
نام کامل	سیدمحمد لشکری ضیاءآبادی
تاریخ تولد	۱۳۰۷ش
زادگاه	ضیاءآباد قزوین
تاریخ وفات	۲۰ بهمن ۱۳۹۹
محل دفن	حرم عبدالعظیم حسنی
شهر وفات	تهران
خویشاوندان سرشناس	سیدمحمود ضیاءآبادی (پدر)
اطلاعات علمی
استادان	امام‌خمینی، سیدحسین بروجردی، سیدمحمدحسین طباطبایی، سیدمحمدرضا گلپایگانی
محل تحصیل	حوزه علمیه قزوین، حوزه علمیه قم
تألیفات	تفسیر قرآن (صفیر هدایت)، تفسیر زیارات (صفیر ولایت)، امامت، توسل، نماز رمز پیامبر و آثار متعدد دیگر
سایر	امام جماعت مساجد تهران، مؤسس جلسات تفسیری و اخلاقی
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسی	تحت نظر ساواک در دوره پهلوی
اجتماعی	فعال در تبلیغ و ترویج معارف دینی

سیدمحمد لشکری ضیاءآبادی، از شاگردان درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی.

زادگاه

سیدمحمد لشکری ضیاءآبادی معروف به ضیاءآبادی در سال ۱۳۰۷ش در روستای ضیاءآباد قزوین به دنیا آمد. پدرش سیدمحمود ضیاءآبادی از روحانیان منطقه بود.

سیدمحمد ضیاءآبادی خواندن و نوشتن را نزد پدرش فراگرفت. او پس از شهریور سال ۱۳۲۰ برای تحصیل علوم حوزوی به قزوین رفت و در مدرسه التفاتیه، مقدمات (صرف، نحو، معانی، بیان و بدیع و منطق) را نزد استاد برجسته آقا شیخ یحیی مفیدی خواند. آنگاه در درس معالم و قوانین میرزا عبدالرحیم سامت قزوینی شرکت کرد. در درس شرح لمعه، رسایل، مکاسب و منظومه سبزواری هم از شاگردان میرزا ابوالحسن رفیعی قزوینی بود. در کنار تحصیل، بخشی از دروس مقدماتی حوزوی را در همان مدرسه تدریس می‌کرد. ضیاءآبادی در سال ۱۳۲۸ش راهی حوزه علمیه قم شد و دروس سطح حوزوی را نزد آقایان سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی و شیخ عبدالجواد سدهی اصفهانی تکمیل کرد. او در کنار تحصیل دروس سطح از درس فلسفه علامه سیدمحمدحسین طباطبایی نیز بهره‌مند می‌شد؛ ضیاءآبادی درس اسفار اربعه ملاصدرا را طی ۵ سال در محضر علامه طباطبایی فراگرفت و در کنار آن، در دروس خصوصی ایشان که فقط در شب‌های پنجشنبه و جمعه به‌صورت سیار و در منازل اعضا برگزار می‌شد، شرکت می‌کرد. مدتی هم در درس تفسیر علامه طباطبایی حاضر شد و روش‌های نوین برداشت تفسیری را نزد آن بزرگوار آموخت. او آنگاه به فراگیری دروس خارج فقه و اصول پرداخت. ابتدا در درس خارج فقه آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی حضور یافت و سپس در درس خارج اصول و فقه (خارج مکاسب) امام‌خمینی شرکت جست. ضیاآبادی درباره حضور در درس امام‌خمینی و ویژگی‌های آن درس می‌گوید:

«زمانی که به درس حضرت امام رفتم و از نزدیک با محتوای درسی معظم‌له آشنا شدم، احساس کردم که با وجود چنین درس پرفایده‌ای نیازی به شرکت در درس سایر اساتید ندارم، لذا در ایام اقامت در قم سه استاد داشتم؛ آقای بروجردی، امام و آقای طباطبایی. درباره امام و ویژگی‌های درس معظم‌له سخنان فراوانی از سوی شاگردان برجسته آن بزرگوار در منابع، کتب و مجلات آمده است که بنده هم تأیید می‌کنم».

درباره حضور ضیاءآبادی در درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی گزارش دقیقی در دست نیست، ولی به احتمال زیاد از اوایل دهه ۱۳۳۰ش در درس‌های امام‌خمینی شرکت می‌کرده است. حضور او در درس‌های امام‌خمینی تا سال ۱۳۴۰ش که وی به تهران رفت، تداوم داشت. وی همچنین مدتی هم از درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی بهره‌مند می‌شد. ضیاءآبادی ضمن تحصیل، بارها کتاب‌های معالم، قوانین و لمعه را برای جمعی از طلاب و فضلا در یکی از اتاق‌های صحن نو یا در مدرس زیر کتابخانه مدرسه فیضیه تدریس می‌کرد.

فعالیت سیاسی و اجتماعی

ضیاءآبادی در سال ۱۳۴۰ش به تهران مهاجرت کرد و با دعوت شیخ احمد مجتهدی تهرانی، به مدرسه آقای مجتهدی تهرانی رفت و به تدریس مطول، معالم، لمعتین، رسایل و مکاسب و کفایه‌الاصول در آنجا پرداخت. در کنار تدریس، به وعظ و تبلیغ نیز اهتمام می‌ورزید و بارها برای وعظ و تبلیغ به شهرهای مختلف سفر کرد.

وی در ۲ اردیبهشت ۱۳۴۸ از امام‌خمینی اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه دریافت کرد. و از سال ۱۳۵۰ش نیز با دعوت جمعی از مؤمنان برای اقامه نماز جماعت در مسجد علی بن موسی‌الرضا(ع)، امامت آن مسجد را بر عهده گرفت. در آنجا به پیشنهاد برخی از متدینان، جلسات سیاری تشکیل یافت که هر شب جمعه در منازل افراد منعقد می‌شد و ضیاءآبادی سخنران آن مجالس بود. سپس جلسات هفتگی با حضور افراد ثابت تشکیل شد و وی تفسیر قرآن را در آن جلسات آغاز کرد. به دنبال جلسات تفسیری، جلسات شرح و تفسیر زیارت جامعه کبیره را هم صبح‌های جمعه، با همان شکل سیار منعقد و طی ۱۰ سال زیارت جامعه کبیره و زیارت عاشورا را شرح و تفسیر کرد. حاصل جلسات تفسیر قرآن و تفسیر زیارت جامعه کبیره و زیارت عاشورا توسط بنیاد فرهنگی الزهرا(ع) تدوین و با عنوان‌های صفیر هدایت (تفسیر قرآن) و صفیر ولایت (تفسیر و شرح دعا) آماده انتشار شد. در کنار جلسات فوق، جلسات تفسیری و اخلاقی برای جوانان برگزار می‌کرد و در آنجا مطالب را به‌صورت مختلف و آزاد ارائه می‌داد. به همین سبب ساواک نیز روی این جلسات حساس شده بود و او را به کلانتری احضار کرد و از طرح مسائل و مباحث سیاسی برحذر داشت.

او پس از ۲۳ سال اقامه نماز جماعت در مسجد علی بن موسی‌الرضا(ع)، از سال ۱۳۷۳ش امامت جماعت مسجد علی بن الحسین(ع) در خیابان دربند تجریش را بر عهده گرفت و ضمن اقامه جماعت و ارشاد و موعظه، جلسات تفسیری را به‌صورت هفتگی در منزل خویش دایر کرد.

تألیفات

تألیفات او عبارت است از: امامت، بیان قرآن (بخشی از تفسیر سوره قیامت)، تفسیر سوره انفال، تفسیر سوره یونس، تفسیر سوره توبه (۲ جلد)، تفسیر سوره یوسف، توسل (درباره توسل و معنا و مفهوم واقعی توسل و پاسخ به شبهات وهابیت دراین‌باره)، شب مردان خدا: آداب و فضیلت نماز شب، موعظه یا راه پیشگیری از نفوذ شیطان در دل انسان، شرح و تفسیر دعای توبه از صحیفه سجادیه، در جستجوی علم دین، حج برنامه تکامل، قرآن و قیامت، قساوت بیماری مهلک، حبل متین (شرح زیارت جامعه)، امام جواد دردانه هدایت، زهرای بتول راز پنهان رسول، بعثت مشکلات ایمان و عزت، از حسین گفتن تا حسینی شدن، نماز رمز پیامبر، غدیر سند ولایت علی، کیمیای صبر و ثبات، مباحثی پیرامون امامت، خاتم انبیا، شبه عرفان شریک شیطان، رمضان فصل شکوفایی، خمس، مهدی و حکومت جهان، جامعه قرآنی، بنای بندگی صفای زندگی.

درگذشت

سیدمحمد ضیاءآبادی در ۲۰ بهمن ۱۳۹۹ در تهران درگذشت و پیکرش پس از اقامه نماز توسط سیدمحسن سبط در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) به خاک سپرده شد.