۱۵٬۹۹۴
ویرایش
مصاحبه‌های امام‌خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
== نخستین مصاحبه‌ها == | == نخستین مصاحبه‌ها == | ||
با پیدایش [[مطبوعات]]، [[رادیو]] و [[تلویزیون]] و دیگر رسانه‌های ارتباطی و اطلاع‌رسانی، مصاحبه با عنوان روشی برای بیان و انتشار اندیشه‌ها و آرا به خدمت گرفته شد.<ref>کیبل، راهنمای روزنامه‌نگاری، ۱۳۸.</ref> نخستین مصاحبه با | با پیدایش [[مطبوعات]]، [[رادیو]] و [[تلویزیون]] و دیگر رسانه‌های ارتباطی و اطلاع‌رسانی، مصاحبه با عنوان روشی برای بیان و انتشار اندیشه‌ها و آرا به خدمت گرفته شد.<ref>کیبل، راهنمای روزنامه‌نگاری، ۱۳۸.</ref> نخستین مصاحبه با امام‌خمینی مربوط به سال ۱۳۳۱ است که مجله «ترقی» دربارهٔ «ضرب و شتم مردم [[قم]] توسط مأموران شهربانی» انجام داده‌است.<ref>مصاحبه‌های امام (۱۳۶۸)، ۷.</ref> دومین مصاحبه ایشان در سال ۱۳۴۷ با نماینده «الفتح» صورت پذیرفته‌است<ref>امام خمینی، صحیفه، ۲/۱۹۹.</ref> پس از این تاریخ، بیشتر مصاحبه‌های ایشان با مجلات، روزنامه‌ها، شبکه‌های رادیو و تلویزیون و خبرگزاری‌های پرشمار داخلی و خارجی، در سال‌های ۱۳۵۷–۱۳۵۹ صورت گرفته‌است و مجموعاً شامل ۱۳۵ مصاحبه است.<ref>ادامه مقاله.</ref> | ||
دو عامل در اندک‌بودن شمار مصاحبه‌های امام‌خمینی تا پیش از سال ۱۳۵۷ نقش داشتند: | دو عامل در اندک‌بودن شمار مصاحبه‌های امام‌خمینی تا پیش از سال ۱۳۵۷ نقش داشتند: | ||
# باور ایشان به اینکه مطبوعات موجود بیشتر به تشریفات رسمی و ظواهر، مانند کاخ‌ها و مراسم پرهزینه شاهان توجه می‌کنند، و به رنج‌ها و مصائب مردم نمی‌پردازند؛ از این‌رو مصاحبه با آنان بی‌فایده است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۳/۳۷۳؛ نوربخش، یادواره نهضت اسلامی، ۱/۷۳ و ۷۸.</ref> | # باور ایشان به اینکه مطبوعات موجود بیشتر به تشریفات رسمی و ظواهر، مانند کاخ‌ها و مراسم پرهزینه شاهان توجه می‌کنند، و به رنج‌ها و مصائب [[مردم]] نمی‌پردازند؛ از این‌رو مصاحبه با آنان بی‌فایده است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۳/۳۷۳؛ نوربخش، یادواره نهضت اسلامی، ۱/۷۳ و ۷۸.</ref> | ||
# مانع‌تراشی‌های دولت [[عراق]] (در سال‌های تبعید در عراق) و فضای طرفداری [[آمریکا]] از [[رژیم پهلوی]].<ref>مؤسسه تنظیم، کوثر، مجموعه سخنرانی‌های امام‌خمینی، ۱/۴۱۶–۴۱۷.</ref> | # مانع‌تراشی‌های دولت [[عراق]] (در سال‌های تبعید در عراق) و فضای طرفداری [[آمریکا]] از [[رژیم پهلوی]].<ref>مؤسسه تنظیم، کوثر، مجموعه سخنرانی‌های امام‌خمینی، ۱/۴۱۶–۴۱۷.</ref> | ||
پس از انجام مصاحبه امام‌خمینی با روزنامه لوموند، در چهارم اردیبهشت ۱۳۵۷ در [[نجف اشرف]]<ref>امام خمینی، صحیفه، ۳/۳۶۶–۳۷۳.</ref> و استقبال از آن، ایشان به درخواست‌های بعدی خبرنگاران پاسخ مثبت داد و در ۲۳ شهریور ۱۳۵۷ در نجف اشرف با رادیو و تلویزیون فرانسه مصاحبه دیگری انجام داد که در روزنامه فیگارو چاپ شد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۳/۴۶۶.</ref> ایشان در زمان اقامت در [[پاریس]] از طرف دولت فرانسه اجازه سخنرانی و مصاحبه نداشت، اما چون روزنامه فیگارو به دولت فرانسه نزدیک بود، توانست دیداری با امام‌خمینی ترتیب دهد و جریان این دیدار را تحت عنوان مذاکره در روزنامه چاپ کند که همین امر باعث اعتراض دیگر روزنامه‌های فرانسوی شد و عملاً ممنوعیت مصاحبه با امام‌خمینی لغو شد<ref>مؤسسه تنظیم، کوثر، مجموعه سخنرانی‌های امام‌خمینی، ۱/۵۳۹–۵۴۰.</ref> و ایشان از طریق مصاحبه با بنگاه‌های خبری و اطلاع‌رسانی دنیا، از این روش برای اطلاع‌رسانی، ابلاغ آرمان‌ها، مبارزه با | پس از انجام مصاحبه امام‌خمینی با روزنامه لوموند، در [[۴ اردیبهشت|چهارم اردیبهشت]] ۱۳۵۷ در [[نجف اشرف]]<ref>امام خمینی، صحیفه، ۳/۳۶۶–۳۷۳.</ref> و استقبال از آن، ایشان به درخواست‌های بعدی خبرنگاران پاسخ مثبت داد و در [[۲۳ شهریور]] ۱۳۵۷ در نجف اشرف با رادیو و تلویزیون فرانسه مصاحبه دیگری انجام داد که در روزنامه فیگارو چاپ شد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۳/۴۶۶.</ref> ایشان در زمان اقامت در [[پاریس]] از طرف دولت فرانسه اجازه سخنرانی و مصاحبه نداشت، اما چون روزنامه فیگارو به دولت فرانسه نزدیک بود، توانست دیداری با امام‌خمینی ترتیب دهد و جریان این دیدار را تحت عنوان مذاکره در روزنامه چاپ کند که همین امر باعث اعتراض دیگر روزنامه‌های فرانسوی شد و عملاً ممنوعیت مصاحبه با امام‌خمینی لغو شد<ref>مؤسسه تنظیم، کوثر، مجموعه سخنرانی‌های امام‌خمینی، ۱/۵۳۹–۵۴۰.</ref> و ایشان از طریق مصاحبه با بنگاه‌های خبری و اطلاع‌رسانی دنیا، از این روش برای اطلاع‌رسانی، ابلاغ آرمان‌ها، مبارزه با رژیم شاهنشاهی و پیشبرد اهداف سیاسی و فرهنگی استفاده می‌کرد.<ref>امام خمینی، پیام انقلاب (۱۳۶۲)، ۱/۳۳–۳۴.</ref> با وجود محدودیت‌ها و سخت‌گیری‌ها، مصاحبه‌ها با بازتاب گسترده‌ای در داخل ایران پخش می‌شد و تأثیری فکری و روانی در گسترش و عمق بخشی به جنبش مردم بر جای می‌گذاشت.<ref>مرکز نشر دانشگاهی، طلیعه انقلاب اسلامی مصاحبه‌های امام‌خمینی در نجف و پاریس و قم، یادداشت ناشر.</ref> با توجه به نقش مهم امام‌خمینی در [[نهضت اسلامی ایران|نهضت اسلامی]] روزنامه‌نگاران سرشناس و مهم جهان و مهم‌ترین شبکه‌های خبری و نشریات دنیا، برای مصاحبه با ایشان اشتیاق شدیدی نشان می‌دادند.<ref>نجاتی، تاریخ سیاسی بیست و پنج‌ساله ایران، ۲/۳۲۱ و ۳۲۷؛ طباطبایی، خاطرات سیاسی ـ اجتماعی دکتر صادق طباطبایی، ۳/۴۱؛ مرکز نشر دانشگاهی، طلیعه انقلاب اسلامی مصاحبه‌های امام‌خمینی در نجف و پاریس و قم، ۱۳.</ref> | ||
== گستره مصاحبه‌ها و بنگاه‌های خبری == | == گستره مصاحبه‌ها و بنگاه‌های خبری == | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
از نظر تحلیلی و استدلالی‌بودن، مصاحبه با روزنامه لوموند در چهارم اردیبهشت ۱۳۵۷،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۳/۳۶۶–۳۷۳.</ref> طولانی‌ترین و تحلیلی‌ترین مصاحبه ایشان است و بقیه مصاحبه‌ها کوتاه است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۴/۵۱۱.</ref> پاسخ‌ها بیشتر اقناعی و گاه جدلی است که با لحنی قاطع و بدون تردید بیان شده‌است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۴/۱۷۲.</ref> | از نظر تحلیلی و استدلالی‌بودن، مصاحبه با روزنامه لوموند در چهارم اردیبهشت ۱۳۵۷،<ref>امام خمینی، صحیفه، ۳/۳۶۶–۳۷۳.</ref> طولانی‌ترین و تحلیلی‌ترین مصاحبه ایشان است و بقیه مصاحبه‌ها کوتاه است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۴/۵۱۱.</ref> پاسخ‌ها بیشتر اقناعی و گاه جدلی است که با لحنی قاطع و بدون تردید بیان شده‌است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۴/۱۷۲.</ref> | ||
پراکندگی مصاحبه‌ها با توجه به مکان‌هایی که امام‌خمینی در آنجا سکونت داشته، عبارت است از: سه مصاحبه در نجف اشرف، ۱۱۸ مصاحبه در [[نوفل‌لوشاتو]] (پاریس) و دو مصاحبه در تهران (یکی در [[مدرسه علوی]] و یکی در [[جماران]]) و دوازده مصاحبه در قم (یکی پیش از انقلاب و یازده مصاحبه پس از پیروزی انقلاب اسلامی).<ref>صحیفه، جم.</ref> تنوع شبکه‌های خبری و نشریاتی که با ایشان مصاحبه داشته‌اند، از نظر ملیت و ماهیت رسانه بسیار است. روزنامه‌های اروپایی مانند ابزرور، فیگارو و گاردین انگلستان و مجلات مشهوری مانند ساندی‌تلگراف و اشپیگل.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۴/۱–۴۴۲.</ref> غیر از روزنامه‌نگاران، خبرگزاری‌ها و رادیو و تلویزیون‌های اروپایی نیز حدود چهل مصاحبه با ایشان داشته‌اند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۴/۱–۴۴۲.</ref> اروپایی‌ها در تعداد مصاحبه‌ها پیشقدم بودند و پس از آن رسانه‌های عمومی آمریکا همچون تلویزیون سی.بی. اس، بالغ بر بیست مصاحبه با امام‌خمینی ضبط و پخش کرده‌اند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۵/۱۴۶–۳۴۳.</ref> | پراکندگی مصاحبه‌ها با توجه به مکان‌هایی که امام‌خمینی در آنجا سکونت داشته، عبارت است از: سه مصاحبه در نجف اشرف، ۱۱۸ مصاحبه در [[نوفل‌لوشاتو]] (پاریس) و دو مصاحبه در تهران (یکی در [[مدرسه علوی]] و یکی در [[جماران]]) و دوازده مصاحبه در [[قم]] (یکی پیش از [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب]] و یازده مصاحبه پس از پیروزی انقلاب اسلامی).<ref>صحیفه، جم.</ref> تنوع شبکه‌های خبری و نشریاتی که با ایشان مصاحبه داشته‌اند، از نظر ملیت و ماهیت رسانه بسیار است. روزنامه‌های اروپایی مانند ابزرور، فیگارو و گاردین انگلستان و مجلات مشهوری مانند ساندی‌تلگراف و اشپیگل.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۴/۱–۴۴۲.</ref> غیر از روزنامه‌نگاران، خبرگزاری‌ها و رادیو و تلویزیون‌های اروپایی نیز حدود چهل مصاحبه با ایشان داشته‌اند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۴/۱–۴۴۲.</ref> اروپایی‌ها در تعداد مصاحبه‌ها پیشقدم بودند و پس از آن رسانه‌های عمومی آمریکا همچون تلویزیون سی.بی. اس، بالغ بر بیست مصاحبه با امام‌خمینی ضبط و پخش کرده‌اند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۵/۱۴۶–۳۴۳.</ref> | ||
بنگاه‌های خبری و اطلاع‌رسانی کشورهای عربی و | بنگاه‌های خبری و اطلاع‌رسانی کشورهای عربی و خاورمیانه، اعم از رسانه‌هایی که با مدیریت مسلمانان یا پیروان دیگر ادیان اداره می‌شد، مانند روزنامه «النهار» چندین مصاحبه با امام‌خمینی داشته‌اند. در میان کشورهای عربی، لبنانی‌ها فعال‌تر بوده‌اند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۴/۴۴۳ و ۵/۷۹، ۱۸۵.</ref> از چند بنگاه آسیایی ـ آفریقایی که مصاحبه‌هایی با ایشان داشته‌اند، از ژاپنی‌ها شمار بیشتری مصاحبه ثبت شده‌است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۱/۱۲۳–۱۳۴.</ref> از میان مصاحبه‌های امام‌خمینی با خبرنگاران غیر ایرانی، نام پنج تن از خبرنگاران برده شده‌است که عبارت‌اند از: لوسین ژرژ، خبرنگار روزنامه لوموند؛ اوریانا فالاچی، روزنامه‌نگار ایتالیایی؛ محمد حسنین هیکل، سردبیر روزنامه الاهرام؛ الیزابت تارگود، خبرنگار روزنامه گاردین؛ جورجی گایر از روزنامه لس‌آنجلس تایمز.<ref>نجاتی، تاریخ سیاسی بیست و پنج‌ساله ایران، ۲/۳۳۶؛ مرکز نشر دانشگاهی، طلیعه انقلاب اسلامی مصاحبه‌های امام‌خمینی در نجف و پاریس و قم، ۱، ۳۷ و ۱۸۱؛ امام خمینی، مصاحبه و گفتگوها، ۱۱، ۵۷، ۹۵، ۱۹۷ و ۲۸۹؛ امام خمینی، صحیفه، ۳/۳۶۶؛ ۴/۲۴۵ و ۵/۱۸۱، ۲۶۶.</ref> در دیگر مصاحبه‌ها نیز تنها نام کلی خبرگزاری آمده‌است. امام‌خمینی خود یک روز پس از مصاحبه با اوریا فالاچی که در تاریخ ۲۱/۶/۱۳۵۸ در قم صورت گرفت ـ در [[صحیفه امام]]، بر خلاف [[صحیفه نور]]، به اشتباه تاریخ ۲/۷/۱۳۵۸ شمرده شده‌است ـ، در سخنرانی عمومی خود در [[مدرسه فیضیه]] به این مصاحبه و بخشی از محتوای آن دربارهٔ تبلیغات سوء علیه ایشان در غرب است، اشاره کرده‌است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۹/۵۰۸–۵۰۹.</ref> | ||
رسانه‌های ایرانی به دلیل خفقان موجود در زمان حکومت | رسانه‌های ایرانی به دلیل خفقان موجود در زمان [[حکومت پهلوی]]، فعالیت کمتری داشته‌اند و تنها روزنامه‌های [[روزنامه اطلاعات|اطلاعات]] و [[روزنامه کیهان|کیهان]] یک مصاحبه در سوم بهمن ۱۳۵۷<ref>امام خمینی، صحیفه، ۵/۵۱۹.</ref> داشته‌اند. پس از [[پیروزی انقلاب اسلامی ایران|پیروزی انقلاب]] نیز دو مصاحبه کوتاه در پاسخ خبرنگار روزنامه اطلاعات در [[۲۷ بهمن]] ۱۳۵۷<ref>امام خمینی، صحیفه، ۶/۱۶۷.</ref> و دیگری در پاسخ به رادیو و تلویزیون آموزشی در [[۷ اردیبهشت]] ۱۳۵۸<ref>امام خمینی، صحیفه، ۷/۱۴۳.</ref> داشته‌است. | ||
مصاحبه‌گران معمولاً دریافت‌ها و حوادث برجسته و نکات جذابی را که پیش یا هنگام یا پس از مصاحبه داشته‌اند، در مقدمه می‌آوردند؛ از این‌رو آنان نکاتی دربارهٔ زندگی امام‌خمینی مطرح کرده‌اند که بر اهمیت و تأثیر مصاحبه‌ها افزوده‌است. لوسین ژرژ، خبرنگار لوموند، در مقدمه خود، مطالبی دربارهٔ سادگی خانه امام‌خمینی و کوچک‌بودن خانه و اتاق مصاحبه<ref>امام خمینی، صحیفه، ۳/۳۶۷–۳۶۸.</ref> و نیز عالی‌بودن روحیات ایشان و تسلط بر رفتار خود و خردمندانه‌بودن منش ایشان بیان کرده‌است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۳/۳۶۶–۳۶۸.</ref> نیز برخی گفته‌اند امام‌خمینی با روش نگاه نافذ، به تفهیم اعتقادات خود به مخاطبانش می‌پرداخت.<ref>نوربخش، یادواره نهضت اسلامی، ۱/۷۱.</ref> | مصاحبه‌گران معمولاً دریافت‌ها و حوادث برجسته و نکات جذابی را که پیش یا هنگام یا پس از مصاحبه داشته‌اند، در مقدمه می‌آوردند؛ از این‌رو آنان نکاتی دربارهٔ زندگی [[امام‌خمینی]] مطرح کرده‌اند که بر اهمیت و تأثیر مصاحبه‌ها افزوده‌است. لوسین ژرژ، خبرنگار لوموند، در مقدمه خود، مطالبی دربارهٔ سادگی خانه امام‌خمینی و کوچک‌بودن خانه و اتاق مصاحبه<ref>امام خمینی، صحیفه، ۳/۳۶۷–۳۶۸.</ref> و نیز عالی‌بودن روحیات ایشان و تسلط بر رفتار خود و خردمندانه‌بودن منش ایشان بیان کرده‌است.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۳/۳۶۶–۳۶۸.</ref> نیز برخی گفته‌اند امام‌خمینی با روش نگاه نافذ، به تفهیم اعتقادات خود به مخاطبانش می‌پرداخت.<ref>نوربخش، یادواره نهضت اسلامی، ۱/۷۱.</ref> | ||
== موضوعات مصاحبه‌ها == | == موضوعات مصاحبه‌ها == | ||
بیشترین حجم مصاحبه‌ها به اقتضای مسائل جاری ایران، سیاسی و ناظر به حوادث داخل ایران است. دامنه این موضوعات بدین‌گونه است: | بیشترین حجم مصاحبه‌ها به اقتضای مسائل جاری ایران، سیاسی و ناظر به حوادث داخل ایران است. دامنه این موضوعات بدین‌گونه است: | ||
# نقد نظام سلطنت و رفتار و عملکرد | # نقد نظام سلطنت و رفتار و عملکرد شاه | ||
# مسائل جاری در عرصه بین‌المللی مانند عملکرد دولت | # مسائل جاری در عرصه بین‌المللی مانند عملکرد دولت اسرائیل | ||
# ترسیم حکومت اسلامی و ساختار | # ترسیم حکومت اسلامی و ساختار آن | ||
# جنبش عمومی و انقلاب اسلامی در | # جنبش عمومی و انقلاب اسلامی در ایران | ||
# سیاست خارجی حکومت | # [[سیاست خارجی نظام جمهوری اسلامی ایران|سیاست خارجی حکومت اسلامی]]؛ | ||
# تبیین برخی از مفاهیم سیاسی و مسائل و حوادث سیاسی عرصه بین‌الملل.<ref>صحیفه، جم.</ref> | # تبیین برخی از مفاهیم سیاسی و مسائل و حوادث سیاسی عرصه بین‌الملل.<ref>صحیفه، جم.</ref> | ||
پس از مسائل [[سیاسی]]، مباحث مرتبط با مسائل اجتماعی و [[فرهنگی]]، مانند [[تمدن اسلامی]]، [[جوان|جوانان]]، [[زن|زنان]]، [[ماه محرم]]، مدرنیزه‌کردن ایران و نقش بازار، درصد کمتری از حجم مصاحبه‌ها را به خود اختصاص داده‌است. در مرتبه بعد، مباحث شخصی مانند علت ترک عراق و مهاجرت به | پس از مسائل [[سیاست|سیاسی]]، مباحث مرتبط با مسائل اجتماعی و [[فرهنگ|فرهنگی]]، مانند [[تمدن اسلامی]]، [[جوان|جوانان]]، [[زن|زنان]]، [[ماه محرم]]، مدرنیزه‌کردن ایران و نقش بازار، درصد کمتری از حجم مصاحبه‌ها را به خود اختصاص داده‌است. در مرتبه بعد، مباحث شخصی مانند علت ترک عراق و [[هجرت امام‌خمینی به فرانسه|مهاجرت به فرانسه]]، اقامت در فرانسه و زندگی روزانه قرار دارد. دیگر موضوعات به ترتیب درصد، عبارت‌اند از: [[فقه]] و [[حقوق]]، [[اقتصاد]]، [[علم کلام|کلام]]، [[اقلیت‌های دینی]] و [[ادیان]].<ref>صحیفه، جم.</ref> | ||
== فضا و مناسبات مصاحبه‌ها == | == فضا و مناسبات مصاحبه‌ها == | ||
مصاحبه‌ها تابع شرایط خاص و اقتضائات زمانی و مکانی بوده‌است؛ مثلاً در پی اجتماع مردم قم و اعتراض آنها به [[سیدعلی‌اکبر برقعی]] و تیراندازی مأموران و کشته‌شدن یک نفر در دی ۱۳۳۱، امام‌خمینی از سوی [[سیدحسین بروجردی]] برای پیگیری و تهیه گزارش مأموریت یافته بود و در جریان این پیگیری، نخستین مصاحبه ایشان در پاسخ به پرسش خبرنگار مجله ترقی رقم می‌خورد؛<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱/۳۱–۳۲</ref> همچنین در پی تشدید بحران [[فلسطین]] و نیاز آنها به کمک، در ۱۹ مهر ۱۳۴۷ در نجف به پرسش‌های نماینده «الفتح» پاسخ گفت<ref>امام خمینی، صحیفه، ۲/۱۹۹.</ref> موضوعات آن، مسائلی نظیر پرداخت [[وجوه شرعی]] به [[جنبش فتح]]، تداوم پیکار با [[اسرائیل]]، کمک مسلمانان جهان به مردم فلسطین و سرانجام نکوهش همکاری با صهیونیست‌ها است.<ref>امام خمینی، پیام انقلاب (۱۳۶۰)، ۱/۱۳۲–۱۳۵.</ref> تنها همین یک مصاحبه از امام‌خمینی، ویژه فلسطین و [[صهیونیسم]] گزارش شده‌است. البته ایشان در میانه دیگر مصاحبه‌ها به این موضوع پرداخته‌است<ref>دفتر سیاسی، امام در برابر صهیونیسم، ۳۰ و ۴۰.</ref> آخرین مصاحبه دربارهٔ | مصاحبه‌ها تابع شرایط خاص و اقتضائات زمانی و مکانی بوده‌است؛ مثلاً در پی اجتماع مردم قم و اعتراض آنها به [[سیدعلی‌اکبر برقعی]] و تیراندازی مأموران و کشته‌شدن یک نفر در دی ۱۳۳۱، امام‌خمینی از سوی [[سیدحسین بروجردی]] برای پیگیری و تهیه گزارش مأموریت یافته بود و در جریان این پیگیری، نخستین مصاحبه ایشان در پاسخ به پرسش خبرنگار مجله ترقی رقم می‌خورد؛<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱/۳۱–۳۲</ref> همچنین در پی تشدید بحران [[فلسطین]] و نیاز آنها به کمک، در [[۱۹ مهر]] ۱۳۴۷ در نجف به پرسش‌های نماینده «الفتح» پاسخ گفت<ref>امام خمینی، صحیفه، ۲/۱۹۹.</ref> موضوعات آن، مسائلی نظیر پرداخت [[وجوه شرعی]] به [[جنبش فتح]]، تداوم پیکار با [[اسرائیل]]، کمک مسلمانان جهان به مردم فلسطین و سرانجام نکوهش همکاری با صهیونیست‌ها است.<ref>امام خمینی، پیام انقلاب (۱۳۶۰)، ۱/۱۳۲–۱۳۵.</ref> تنها همین یک مصاحبه از امام‌خمینی، ویژه فلسطین و [[صهیونیسم]] گزارش شده‌است. البته ایشان در میانه دیگر مصاحبه‌ها به این موضوع پرداخته‌است<ref>دفتر سیاسی، امام در برابر صهیونیسم، ۳۰ و ۴۰.</ref> آخرین مصاحبه دربارهٔ [[جنگ عراق علیه ایران|تجاوز رژیم بعثی عراق به ایران اسلامی]]، در [[۱۷ مهر]] ۱۳۵۹ در [[جماران]] انجام شده‌است که خبرنگاران خارجی تنها یک سؤال دربارهٔ نظر امام‌خمینی در مورد جنگ و آینده آن پرسیدند.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۱۳/۲۶۱–۲۶۲.</ref> | ||
امام‌خمینی در رویارویی با پرسش‌های خبرنگاران در نوفل‌لوشاتو و حتی در نجف اشرف، نظام آینده ایران را بسیار آزاد ترسیم کرده‌است؛ برای نمونه در مصاحبه با خبرنگار مجله آلمانی اشپیگل در شانزدهم آبان ۱۳۵۷ دربارهٔ جانشین نظام شاهنشاهی، تعیین نظام سیاسی آینده را منوط به آرای مردم دانست.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۴/۳۵۸.</ref> در گفت‌وگو با «راسل کر»، بر آزادی و دموکراسی همه‌جانبه در [[حکومت اسلامی]] تأکید ورزید و تساوی شخص اول حکومت اسلامی با پایین‌ترین فرد جامعه اسلامی و [[ | امام‌خمینی در رویارویی با پرسش‌های خبرنگاران در [[نوفل‌لوشاتو]] و حتی در نجف اشرف، نظام آینده ایران را بسیار آزاد ترسیم کرده‌است؛ برای نمونه در مصاحبه با خبرنگار مجله آلمانی اشپیگل در [[۱۶ آبان|شانزدهم آبان]] ۱۳۵۷ دربارهٔ جانشین نظام شاهنشاهی، تعیین نظام سیاسی آینده را منوط به آرای [[مردم]] دانست.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۴/۳۵۸.</ref> در گفت‌وگو با «راسل کر»، بر [[آزادی]] و [[دموکراسی]] همه‌جانبه در [[حکومت اسلامی]] تأکید ورزید و تساوی شخص اول حکومت اسلامی با پایین‌ترین فرد جامعه اسلامی و آزادی [[زن|زنان]] در این حکومت و تساوی حقوق آنها با مردان را مطرح کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه، ۵/۷۰.</ref> | ||
== کتاب‌شناسی == | == کتاب‌شناسی == | ||
متن کامل همه مصاحبه‌های امام‌خمینی در صحیفه امام موجود است؛ مگر متن پرسش و پاسخ دو مصاحبه در موضوعات «کنفرانس اسلامی» در رباط و «تجدید بنای مسجد الاقصی» که تنها گزارش خبری آن در برخی منابع اولیه، دیده می‌شود و متن مصاحبه در دسترس نیست.<ref>امام خمینی، مجموعه‌ای از، ۱۵۴.</ref> | متن کامل همه مصاحبه‌های امام‌خمینی در [[صحیفه امام]] موجود است؛ مگر متن پرسش و پاسخ دو مصاحبه در موضوعات «کنفرانس اسلامی» در رباط و «تجدید بنای مسجد الاقصی» که تنها گزارش خبری آن در برخی منابع اولیه، دیده می‌شود و متن مصاحبه در دسترس نیست.<ref>امام خمینی، مجموعه‌ای از، ۱۵۴.</ref> «[[کتاب ندای حق|ندای حق]]» عنوان کتابی است که [[اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان اروپا]]، [[انجمن های اسلامی دانشجویان امریکا و کانادا|آمریکا و کانادا]] گردآوری و منتشر کرده‌است و شامل ۳۳ مصاحبه در فاصله سوم آبان تا ۲۶ آبان ۱۳۵۷ است و به دلیل انتشار آن در ۱۳۵۷، قدیمی‌ترین منبع در این زمینه به‌شمار می‌رود.<ref>امام خمینی، ندای حق، ۱/۳۱–۱۱۳.</ref> همچنین دو کتاب «[[مجموعه‌ای از مکتوبات، سخنرانی‌ها، پیام‌ها و فتاوای امام‌خمینی]]» در سال ۱۳۶۰ و «[[کتاب پیام انقلاب|پیام انقلاب]]» در سال ۱۳۶۱، مصاحبه‌ها را در کنار سخنرانی‌ها و پیام‌ها در فصلی مستقل چاپ کرده‌اند که دربردارنده مصاحبه‌های امام‌خمینی تا پایان اسفند ۱۳۵۷ است؛<ref>امام خمینی، ندای حق، ۱/۳۱–۱۱۳.</ref> نیز مجموعه‌ای دیگر، در کنار سخنرانی‌ها و پیام‌ها، مصاحبه‌ها را آورده که قلمرو زمانی آن از آغاز تا هجرت به پاریس در چهاردهم مهر ۱۳۵۷ می‌باشد.<ref>امام خمینی، مجموعه‌ای از.</ref> همچنین، کتابی با عنوان «[[کتاب مصاحبه‌های امام‌خمینی|مصاحبه‌های امام‌خمینی]]» بدون شناسنامه و ذکر نام گردآورنده انتشار یافته‌است که شکل ظاهری آن همانند کتاب‌های منتشرشده در اروپا توسط تشکل‌های اسلامی ایرانیان مقیم آن کشورها بوده‌است. در این کتاب ۶۵ مصاحبه از ۲۳ شهریور تا ۲۱ آذر ۱۳۵۷ موجود است. این اثر ترتیب زمانی یا الفبایی و مانند آن ندارد.<ref>امام خمینی، مصاحبه‌های امام، بی‌تا، بخش فهرست، ۱۵۲–۱۵۴.</ref> | ||
مصاحبه‌های امام‌خمینی را نشر دانشگاهی، وابسته به [[ستاد انقلاب فرهنگی]] در یک مجلد با عنوان | مصاحبه‌های امام‌خمینی را نشر دانشگاهی، وابسته به [[شورای عالی انقلاب فرهنگی|ستاد انقلاب فرهنگی]] در یک مجلد با عنوان «[[کتاب طلیعه انقلاب اسلامی|طلیعه انقلاب اسلامی]]» در سال ۱۳۶۲ منتشر ساخت. این کتاب در مجموع ۱۲۵ مصاحبه از چهارم اردیبهشت ۱۳۵۷ تا ۲۸ آذر ۱۳۵۸ را دربردارد. ناشر آن مدعی است همه مجموعه‌های پیش از این اثر ناقص هستند و این کتاب کامل‌ترین آنهاست و پنجاه مصاحبه در آن وجود دارد که تا آن زمان، در مجموعه دیگری نشر نیافته بود.<ref>مرکز نشر دانشگاهی، طلیعه انقلاب اسلامی مصاحبه‌های امام‌خمینی در نجف و پاریس و قم، یادداشت ناشر.</ref> با چاپ صحیفه امام، کامل‌ترین مجموعه مصاحبه‌های امام‌خمینی در اختیار پژوهشگران قرار گرفته‌است. در این مجموعه، مصاحبه‌ها به ترتیب تاریخی در کنار سخنرانی‌ها، بیانیه‌ها و دیگر مکتوبات ایشان آمده‌است.<ref>صحیفه، جم.</ref> در کتاب‌های «کوثر»، «در جستجوی راه از کلام امام» و «تبیان» نیز در کنار سخنرانی‌های امام‌خمینی از مصاحبه‌ها هم استفاده شده‌است.<ref>امام خمینی، کوثر، ۱/۳۷۰؛ امام خمینی، در جستجو، ۲/۱۳۰ و ۲۲۹.</ref> | ||
{{ببینید|صحیفه امام|کوثر|در جستجوی راه از کلام امام|تبیان}} | {{ببینید|صحیفه امام|کوثر|در جستجوی راه از کلام امام|تبیان}} | ||
مجموعه مصاحبه‌های امام‌خمینی به اهتمام رسول سعادتمند و بر اساس آنچه در صحیفه امام موجود است، در سال ۱۳۸۶ توسط انتشارات تسنیم با عنوان «مصاحبه‌های امام‌خمینی» منتشر شده‌است. خلاصه‌ای از این کتاب با عنوان «مصاحبه و گفتگوهای برگزیده امام‌خمینی» در سال ۱۳۸۹ با همت رسول سعادتمند و توسط همین ناشر به چاپ رسیده‌است. | مجموعه مصاحبه‌های امام‌خمینی به اهتمام رسول سعادتمند و بر اساس آنچه در صحیفه امام موجود است، در سال ۱۳۸۶ توسط انتشارات تسنیم با عنوان «مصاحبه‌های امام‌خمینی» منتشر شده‌است. خلاصه‌ای از این کتاب با عنوان «مصاحبه و گفتگوهای برگزیده امام‌خمینی» در سال ۱۳۸۹ با همت رسول سعادتمند و توسط همین ناشر به چاپ رسیده‌است. | ||
مصاحبه امام‌خمینی با نماینده سازمان الفتح که در ۱۹ مهر ۱۳۴۷ در نجف اشرف انجام گرفته‌است، به چهار زبان عربی، ترکی، انگلیسی و فرانسوی ترجمه شده و همراه با اظهار نظر جمعی از علمای [[اهل سنت]] و [[شیعه]]، ازجمله [[سیدمحسن حکیم]] دربارهٔ موضوع | مصاحبه امام‌خمینی با نماینده سازمان الفتح که در ۱۹ مهر ۱۳۴۷ در نجف اشرف انجام گرفته‌است، به چهار زبان عربی، ترکی، انگلیسی و فرانسوی ترجمه شده و همراه با اظهار نظر جمعی از علمای [[اهل سنت]] و [[شیعه]]، ازجمله [[سیدمحسن حکیم]] دربارهٔ موضوع [[فلسطین]]، در سطحی گسترده منتشر گشته‌است.<ref>امام خمینی، صحیفه، پانوشت، ۲/۲۰۱.</ref> با ترجمه «صحیفه امام» به زبان‌های عربی و انگلیسی، تمامی مصاحبه‌های امام‌خمینی نیز به این دو زبان ترجمه شده‌اند. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||