۲۱٬۳۱۹
ویرایش
(ابرابزار) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''پایاننامهها'''، پایاننامههای | '''پایاننامهها'''، پایاننامههای مراکز آموزش عالی و [[حوزههای علمیه]] دربارهٔ [[امامخمینی]]. | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[پیروزی انقلاب اسلامی ایران]] و نقش رهبری امامخمینی در آن، که توجه بسیاری از پژوهشگران جهان را به خود جلب کرد، موجب مطالعات و پژوهشهای متنوع و متعدد مراکز پژوهشی و تحقیقاتی دانشگاهی و غیر دانشگاهی در [[ایران]] و دیگر کشورهای جهان شد.<ref>امیری و خالقی، چکیده پایاننامههای دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاههای جهان دربارهٔ امامخمینی، هفت</ref> حجم فراوان آثار علمی، کتابها، مقالهها و پژوهشهای گوناگون در این موضوع، نشانه اهمیت آن در محافل سیاسی، علمی، فرهنگی و اقتصادی جهان است. این تلاشها را میتوان به دو دسته عمده «آثار علمی و آکادمیک» و «آثار مطبوعاتی و تبلیغاتی» تقسیم کرد.<ref>عاملی، خلاصه پایاننامههای دکتری و مقالات خارجی دربارهٔ امامخمینی، دو</ref> در این میان اهمیت | [[پیروزی انقلاب اسلامی ایران]] و نقش رهبری امامخمینی در آن، که توجه بسیاری از پژوهشگران جهان را به خود جلب کرد، موجب مطالعات و پژوهشهای متنوع و متعدد مراکز پژوهشی و تحقیقاتی دانشگاهی و غیر دانشگاهی در [[ایران]] و دیگر کشورهای جهان شد.<ref>امیری و خالقی، چکیده پایاننامههای دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاههای جهان دربارهٔ امامخمینی، هفت</ref> حجم فراوان آثار علمی، کتابها، مقالهها و پژوهشهای گوناگون در این موضوع، نشانه اهمیت آن در محافل سیاسی، علمی، فرهنگی و اقتصادی جهان است. این تلاشها را میتوان به دو دسته عمده «آثار علمی و آکادمیک» و «آثار مطبوعاتی و تبلیغاتی» تقسیم کرد.<ref>عاملی، خلاصه پایاننامههای دکتری و مقالات خارجی دربارهٔ امامخمینی، دو</ref> در این میان اهمیت پایاننامهنویسی که پژوهشی آکادمیک و علمی و محصول دستاوردهای علمی پژوهشگران است و معمولاً مبتنی بر شیوه علمی و ضوابط مقبول تألیف میشوند بر کسی پوشیده نیست.<ref>دهقان و کفایی، چکیده پایاننامههای دانشگاهی و مراکز آموزش عالی ایران دربارهٔ امامخمینی، نه</ref> پایاننامه نوعاً، کار تحقیقی پایان دوره کارشناسی ارشد و دکتری یا سطح ۳ و [[سطح ۴ حوزه علمیه|۴]] حوزه علمیه است، اما از آنجا که در برخی دانشگاههای ایران، در پایان دوره کارشناسی همچنین تکلیفی از [[دانشجویان]] مطالبه میشود، در این گزارش به پایاننامههای دوره کارشناسی هم توجه شدهاست. | ||
{{سخ}} | {{سخ}} | ||
گستردگی و تنوع مراکز علمی بهخصوص در دو دهه اخیر و نبود بانک اطلاعاتی یا فهرست جامع از پایاننامههای تألیفشده، ارائه تحقیقی جامع و دقیق از پایاننامههای تدوینشده دربارهٔ شخصیت و اندیشه [[امامخمینی]] را بسیار دشوار کردهاست. اطلاعات این مقاله بر پایه بررسیِ فهرست پایاننامههای داخلی و خارجی موجود در [[کتابخانه تخصصی امامخمینی]] (قم)،<ref>← مؤسسه تنظیم، فهرست پایاننامههای داخلی و خارجی موجود در کتابخانه تخصصی امامخمینی</ref> فهرست جامع پایاننامههای دانشجویان تألیفشده در پژوهشگاه امامخمینی و [[انقلاب اسلامی]]،<ref>← مؤسسه تنظیم، فهرست جامع پایاننامههای دانشجویان تألیفشده در پژوهشگاه امامخمینی و انقلاب اسلامی</ref> فهرست اصلاحی پایاننامهها تا سال ۱۳۸۶،<ref>← انصاری، نسخه اصلاحی پایاننامهها</ref> فهرست موجود از | گستردگی و تنوع مراکز علمی بهخصوص در دو دهه اخیر و نبود بانک اطلاعاتی یا فهرست جامع از پایاننامههای تألیفشده، ارائه تحقیقی جامع و دقیق از پایاننامههای تدوینشده دربارهٔ شخصیت و اندیشه [[امامخمینی]] را بسیار دشوار کردهاست. اطلاعات این مقاله بر پایه بررسیِ فهرست پایاننامههای داخلی و خارجی موجود در [[کتابخانه تخصصی امامخمینی]] (قم)،<ref>← مؤسسه تنظیم، فهرست پایاننامههای داخلی و خارجی موجود در کتابخانه تخصصی امامخمینی</ref> فهرست جامع پایاننامههای دانشجویان تألیفشده در پژوهشگاه امامخمینی و [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]]،<ref>← مؤسسه تنظیم، فهرست جامع پایاننامههای دانشجویان تألیفشده در پژوهشگاه امامخمینی و انقلاب اسلامی</ref> فهرست اصلاحی پایاننامهها تا سال ۱۳۸۶،<ref>← انصاری، نسخه اصلاحی پایاننامهها</ref> فهرست موجود از پایاننامههای حوزههای علمیه تا سال ۱۳۹۳، همچنین جستجوی اینترنتی در وبگاه ایران داک، و حوزههای علمیه دیگر مانند [[جامعة الزهرا(س)]] و [[حوزه علمیه خراسان]] فراهم آمده و به بررسی و ارائه مهمترین ویژگیهای این پایاننامهها بر اساس دانشگاه مبدأ، موضوعات انتخابی، شیوه تألیف، پایاننامههای حوزوی و پایاننامههای خارجی میپردازد. | ||
{{سخ}} | {{سخ}} | ||
ویژگی منحصر به فرد | ویژگی منحصر به فرد امامخمینی در رهبری انقلاب اسلامی و اداره [[نظام جمهوری اسلامی ایران]]، همچنین دیدگاههای جدید اجتماعی و سیاسی ایشان، توجه بسیاری از پژوهشگران را عمدتاً پس از [[ارتحال امامخمینی|رحلت ایشان]]، به تدوین رسالههای دانشگاهی و حوزوی دراینباره جلب کرد<ref>← انصاری، نسخه اصلاحی پایاننامهها</ref>؛ چنانکه از میان پایاننامههای به دستآمده، تنها یک مورد پایاننامه کارشناسی ارشد دربارهٔ امامخمینی وجود دارد که تاریخ تدوین آن، سال ۱۳۶۰ و زمان حیات امامخمینی است<ref>← سجادپور، تحلیل جامعهشناختی از نظرات امامخمینی دربارهٔ مفهوم دولت</ref> و دیگر موارد متعلق به پس از سال ۱۳۶۸ شمسی میباشند. | ||
{{سخ}} | {{سخ}} | ||
پایاننامههایی که در موضوعات مختلف زندگی، عمل و اندیشه امامخمینی نگاشته شدهاند، به زبانهای مختلف ازجمله فارسی، لاتین و بهندرت عربیاند. این پایاننامهها در ایران (دانشگاه و [[حوزه علمیه]])، در سه مقطع | پایاننامههایی که در موضوعات مختلف زندگی، عمل و اندیشه امامخمینی نگاشته شدهاند، به زبانهای مختلف ازجمله فارسی، لاتین و بهندرت عربیاند. این پایاننامهها در ایران ([[دانشگاه]] و [[حوزه علمیه]])، در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری و در خارج از ایران در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکتری نوشته شدهاند. از نظر تعداد، در ایران بیشترین پایاننامهها در دوره کارشناسی ارشد و در خارج از کشور، در مقطع دکتری ارائه شدهاست.<ref>امیری و خالقی، چکیده پایاننامههای دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاههای جهان دربارهٔ امامخمینی، دوازده-سیزده</ref> در میان استادان راهنما یا مشاور این پایاننامهها، بزرگانی از حوزههای علمیه و دانشگاهها وجود دارند.<ref>← امیری و خالقی، چکیده پایاننامههای دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاههای جهان دربارهٔ امامخمینی؛ دهقان و کفایی، چکیده پایاننامههای دانشگاهی و مراکز آموزش عالی ایران دربارهٔ امامخمینی</ref> | ||
== دانشگاهها == | == دانشگاهها == | ||
در مقطع کارشناسی، | در مقطع کارشناسی، دانشگاه باقرالعلوم(ع) قم، در رتبه نخست نگارش پایاننامه قرار دارد و پس از آن، مرکز آموزش عالی تربیت مربی [[سپاه پاسداران]] و با فاصله نسبتاً زیاد [[دانشگاه تهران]] و دانشکده روابط بینالملل [[وزارت امور خارجه]] و دیگر دانشگاهها در رتبههای بعدی هستند. در مقطع کارشناسی ارشد، بیشترین تعداد متعلق به [[پژوهشگاه امامخمینی و انقلاب اسلامی]] است که از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۹۴، ۴۵۶ پایاننامه کارشناسی ارشد با موضوع امامخمینی داشتهاست. دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز و علوم و تحقیقات، و دانشگاههای تهران، باقرالعلوم (ع) قم، مفید، تربیت مدرس، شهید بهشتی، [[دانشگاه امامصادق|امامصادق (ع)]]، علامه طباطبایی، [[مؤسسه آموزشی و پژوهشی امامخمینی]] و دیگر دانشگاههای دولتی و آزاد در رتبههای بعدی قرار دارند. در مقطع دکتری، نیز پس از پژوهشگاه امامخمینی و انقلاب اسلامی، دانشگاههای تهران، تربیت مدرس و آزاد (واحد علوم و تحقیقات) بیشترین پایاننامه دربارهٔ اندیشه امامخمینی را داشتهاند. بهطور کلی در مقطع کارشناسی، حدوداً ۱۴۵ پایاننامه، مقطع کارشناسی ارشد، ۹۳۰ پایاننامه و در مقطع دکتری ۵۴ پایاننامه دفاع شده و تا تاریخ این بررسی، حدود بیست طرحِ تصویبشده (در شرف دفاع) وجود داشته. حدود نیمی از این پایاننامهها در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری، متعلق به دانشجویان پژوهشگاه امامخمینی و انقلاب اسلامی است که در پنج رشته جامعهشناسی، [[فقه]]، اندیشه اسلامی، [[عرفان اسلامی]] و تاریخ [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب]] نوشته شدهاست. | ||
== موضوع == | == موضوع == | ||
یکی از موضوعهای مهم در نظر اندیشمندان در تدوین رسالههای دانشگاهی، | یکی از موضوعهای مهم در نظر اندیشمندان در تدوین رسالههای دانشگاهی، نظریات سیاسی امامخمینی و تحولاتی است که بر پایه این نظریات رخ دادهاست.<ref>زرشکی، فهرست پایاننامههای دانشجویی داخل کشور دربارهٔ امامخمینی، ۳۱؛ عاملی، خلاصه پایاننامههای دکتری و مقالات خارجی دربارهٔ امامخمینی، چهارده</ref> محوریت اندیشه سیاسی امامخمینی در وقوع انقلاب اسلامی و تأسیس و مدیریت [[نظام جمهوری اسلامی ایران]]، موجب فراوانی موضوع علوم سیاسی، نسبت به دیگر موضوعات انتخابی در همه مقاطع شدهاست. پس از علوم سیاسی، در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری بهترتیب موضوع فقه و مبانی [[حقوق اسلامی]]، [[فلسفه]] و حکمت یا فلسفه و [[کلام اسلامی]]، [[علوم قرآن و حدیث]]، [[جامعهشناسی]] و [[حقوق عمومی]] بیشتر مورد توجه قرار گرفتهاند و در مقطع کارشناسی، پس از موضوعات علوم سیاسی به موضوعات متفرقه مانند امور تربیتی، روابط سیاسی (دیپلماتیک) و عقیدتی-سیاسی بیشتر توجه شدهاست.<ref>← دهقان و کفایی، چکیده پایاننامههای دانشگاهی و مراکز آموزش عالی ایران دربارهٔ امامخمینی؛ امیری و خالقی، چکیده پایاننامههای دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاههای جهان دربارهٔ امامخمینی</ref> به موضوعات مرجعشناسی و تاریخی کمتر توجه شدهاست. | ||
== شیوه نگارش == | == شیوه نگارش == | ||
روش گردآوری اطلاعات در تحقیقات پایاننامهها، بیشتر | روش گردآوری اطلاعات در تحقیقات پایاننامهها، بیشتر شیوه کتابخانهای با رویکرد توصیفی-تحلیلی است<ref>← نعلبندی، مقایسه دیدگاههای تربیتی امامخمینی و مرحوم علامه طباطبایی</ref>؛ البته شیوه تحقیق میدانی نیز در برخی از آنها به چشم میخورد.<ref>← علیاکبری، بررسی میزان آشنایی نسل سوم انقلاب اسلامی ایران با اندیشههای سیاسی امامخمینی</ref> اغلب پایاننامهها به شرح بُعدی از شخصیت و اندیشه امامخمینی پرداخته<ref>← شیرین، تعلیم و تربیت در نگاه عرفانی امامخمینی؛ گواهی، مبانی فقهی آراء خاص امامخمینی</ref> یا اثری از ایشان را شرح کردهاست، مانند شرح نامههای عرفانی ایشان،<ref>← طباطبایی، شرحی بر نامههای عرفانی حضرت امامخمینی</ref> شرح [[وصیتنامه امامخمینی]]<ref>← دقیقیان، بررسی نظر مربیان در زمینه تحقق اهداف تربیتی وصیتنامه سیاسی الهی حضرت امامخمینی</ref> یا بررسی دیدگاه امامخمینی دربارهٔ [[نفس]] و [[تناسخ]] در [[تقریرات فلسفه امامخمینی|تقریرات فلسفه]] و درسهای [[اسفار]]<ref>← قاسمی، شرح اسفار حضرت امامخمینی پیرامون نفس و تناسخ</ref>؛ البته گاهی تطبیق و مقایسه یا نقد و بررسی اندیشه ایشان موضوع بحث و بررسی بودهاست، ازجمله مقایسه [[دیدگاههای عرفانی امامخمینی]] با [[محیالدین ابنعربی]] در مسئله [[عشق]] و محبت،<ref>← طباطبایی، همراه با امام در فتوحات و فصوص</ref> مقایسه فضیلت و رذیلت در اندیشه امامخمینی و [[ارسطو]]،<ref>← داوودی، بررسی تطبیقی فضائل و رذائل از دیدگاه ارسطو و امامخمینی</ref> مضامین مشترک عرفانی در دیوانهای حافظ و امامخمینی،<ref>← فرشبافیان، بررسی مضامین مشترک عرفانی در دیوان خواجه حافظ و امامخمینی</ref> اختلاف دیدگاههای امامخمینی با [[شیخمرتضی انصاری]] در چند مسئله اصولی،<ref>← مؤمنی، مقایسه دیدگاههای امامخمینی و شیخ انصاری در اصول عملیه</ref> تطبیق و مقایسه اندیشههای امامخمینی و [[علی شریعتی]]،<ref>← قدسی، بررسی دیدگاههای امامخمینی و دکتر شریعتی دربارهٔ نابرابری اجتماعی</ref> [[سیدجمالالدین اسدآبادی]]<ref>← گودرزی، مبانی قرآنی اندیشههای اصلاحگرایانه امامخمینی در مقایسه با سیدجمالالدین اسدآبادی</ref> و متفکران غربی مانند ژاک الول<ref>← همایون، بررسی آراء و اندیشههای ژاک الول نسبت به تبلیغات غرب بر اساس دیدگاههای الهی امامخمینی</ref> یا پورتر، چَنْدِلر، ایچ انسف ایگور.<ref>← شفیعی، استراتژی رهبری امامخمینی</ref> | ||
{{سخ}} | {{سخ}} | ||
برخی از پایاننامهها به بازسازی موضوعی خاص، مانند تئوری انقلاب در آثار و اندیشههای امامخمینی پرداختهاند<ref>← دوران، بازسازی تئوری انقلاب در آثار امامخمینی</ref> یا تلاش کردهاند با توجه به نظریات امامخمینی، به معرفی، تبیین و تحلیل یکی از موضوعات علمی روز بپردازند.<ref>← هادوی، مقایسه نظریه دولت در اندیشه سیاسی امامخمینی با نظریه دولت مدرن</ref> پایاننامهها بهندرت به حیطه ترجمه وارد شدهاند؛ مانند برگردان بخشی از کتاب [[مکاسب محرمه]] امامخمینی به فارسی<ref>← حیدری، ترجمه و تحقیق مبحث حرمت غیبت از کتاب مکاسب محرمه امامخمینی</ref> یا تحلیل موضوعی آثار، مانند بررسی آثار عرفانی امامخمینی.<ref>← اخوان زنجانی، پژوهش در آثار عرفانی حضرت امامخمینی</ref> همچنین برخی با هدف دستیابی به خط مشی امامخمینی در موضوعی خاص، مثل | برخی از پایاننامهها به بازسازی موضوعی خاص، مانند تئوری انقلاب در آثار و اندیشههای امامخمینی پرداختهاند<ref>← دوران، بازسازی تئوری انقلاب در آثار امامخمینی</ref> یا تلاش کردهاند با توجه به نظریات امامخمینی، به معرفی، تبیین و تحلیل یکی از موضوعات علمی روز بپردازند.<ref>← هادوی، مقایسه نظریه دولت در اندیشه سیاسی امامخمینی با نظریه دولت مدرن</ref> پایاننامهها بهندرت به حیطه ترجمه وارد شدهاند؛ مانند برگردان بخشی از کتاب [[مکاسب محرمه]] امامخمینی به فارسی<ref>← حیدری، ترجمه و تحقیق مبحث حرمت غیبت از کتاب مکاسب محرمه امامخمینی</ref> یا تحلیل موضوعی آثار، مانند بررسی آثار عرفانی امامخمینی.<ref>← اخوان زنجانی، پژوهش در آثار عرفانی حضرت امامخمینی</ref> همچنین برخی با هدف دستیابی به خط مشی امامخمینی در موضوعی خاص، مثل راهبرد دفاعی ایشان، به تحقیق و تدوین رساله پرداختهاند. تدوین این نوع رسالهها بیشتر در نهادهای نظامی مانند [[ارتش]] و [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]] معمول بودهاست.<ref>← علیان، استراتژی دفاعی از دیدگاه حضرت امامخمینی</ref> پراکندگی موضوعات انتخابی، دامنه موضوعات را به علومی مانند [[مدیریت]] نیز کشاندهاست.<ref>← باقری، بررسی برخی از عوامل الهامبخشی از بیانات حضرت امام در جریان هدایت قشر دانشجو</ref> برخی از پایاننامهها نیز تحلیل و تبیین پایاننامههای نگاشتهشده دربارهٔ امامخمینی را موضوع خود قرار دادهاند.<ref>← کریمی، تحلیل استنادی پایاننامههای کارشناسی ارشد مرتبط با امامخمینی</ref> | ||
== حوزههای علمیه == | == حوزههای علمیه == | ||
در میان پایاننامههای حوزوی تا سال ۱۳۹۴، ۲۸ مورد از [[حوزه علمیه قم]]، ۶۲ مورد از [[جامعة الزهرا(س)]]، ۲۰ مورد از مرکز [[حوزه علمیه خراسان]] و ۴۶ مورد نیز از دیگر حوزههای علمیه در سراسر کشور، با موضوع امامخمینی به دست آمد. این پایاننامهها غالبًا در [[سطح دو حوزه علمیه|سطح دو]] و [[سطح سه حوزه علمیه|سه]] حوزه که نوعاً با مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد سنجیده میشود، تألیف شدهاند؛ اما تعدادی از آنها به | در میان پایاننامههای حوزوی تا سال ۱۳۹۴، ۲۸ مورد از [[حوزه علمیه قم]]، ۶۲ مورد از [[جامعة الزهرا(س)]]، ۲۰ مورد از مرکز [[حوزه علمیه خراسان]] و ۴۶ مورد نیز از دیگر حوزههای علمیه در سراسر کشور، با موضوع امامخمینی به دست آمد. این پایاننامهها غالبًا در [[سطح دو حوزه علمیه|سطح دو]] و [[سطح سه حوزه علمیه|سه]] حوزه که نوعاً با مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد سنجیده میشود، تألیف شدهاند؛ اما تعدادی از آنها به سطح چهار تعلق دارد که برابر با مقطع دکتری است. بیشترین توجه طلاب، به موضوعات [[فقه]] و [[اصول فقه]]،<ref>← جلالیفر، حجیت عرف در اجتهاد از منظر شیخ مفید؛ محمودی، بررسی تطبیقی روش اصولی امامخمینی و شهید صدر</ref> [[فلسفه]] و [[کلام اسلامی]]،<ref>← کشاورز، نقش و جایگاه فلسفه اسلامی از دیدگاه امامخمینی</ref> [[اخلاق|اخلاق و تربیت]]<ref>← داوری، سیره اخلاقی امامخمینی؛ میرزا، عوامل انحطاط و سقوط جوامع از دیدگاه قرآن با اشاره به اندیشههای امامخمینی</ref> بوده و برخلاف پایاننامههای دانشگاهی که مؤلفان بیشترِ آنها دانشجویان مرداند، بیشترِ نویسندگان پایاننامههای حوزوی، طلاب زناند. | ||
== پایاننامههای خارج از ایران == | == پایاننامههای خارج از ایران == | ||
آمار پایاننامههای خارجی از سال ۱۹۸۰–۱۹۹۸م/ ۱۳۵۹–۱۳۷۷ش (با موضوع امامخمینی)، ۲۵۲ عنوان است و از میان آنها نام [[امامخمینی]] تنها در عنوان پانزده رساله درج شدهاست.<ref>← امیری و خالقی، چکیده پایاننامههای دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاههای جهان دربارهٔ امامخمینی</ref> این آمار نشان میدهد پایاننامهنویسی در خارج از ایران، تا سال ۱۹۹۸م/ ۱۳۷۷ش، بیش از دو برابر ایران بودهاست. در [[آمریکا]] بیشتر پایاننامهها در دانشگاههای امریکن، تگزاس، جورج واشینگتن، کالیفرنیا، و نیویورک و در کانادا در دانشگاه مکگیل تألیف شدهاست.<ref>امیری و خالقی، چکیده پایاننامههای دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاههای جهان دربارهٔ امامخمینی، ۳۲۷–۳۲۹</ref> به دلیل نبود منابع آماری جدید یا در دسترسنبودن، تعداد دقیقی از پایاننامههای خارجی پس از سال ۱۹۹۹م/ ۱۳۷۸ش به دست نیامد. تاکنون از جهان عرب هیچ پایاننامهای گزارش نشدهاست و تعداد اندکی نیز که به | آمار پایاننامههای خارجی از سال ۱۹۸۰–۱۹۹۸م/ ۱۳۵۹–۱۳۷۷ش (با موضوع امامخمینی)، ۲۵۲ عنوان است و از میان آنها نام [[امامخمینی]] تنها در عنوان پانزده رساله درج شدهاست.<ref>← امیری و خالقی، چکیده پایاننامههای دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاههای جهان دربارهٔ امامخمینی</ref> این آمار نشان میدهد پایاننامهنویسی در خارج از ایران، تا سال ۱۹۹۸م/ ۱۳۷۷ش، بیش از دو برابر ایران بودهاست. در [[آمریکا]] بیشتر پایاننامهها در دانشگاههای امریکن، تگزاس، جورج واشینگتن، کالیفرنیا، و نیویورک و در کانادا در دانشگاه مکگیل تألیف شدهاست.<ref>امیری و خالقی، چکیده پایاننامههای دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاههای جهان دربارهٔ امامخمینی، ۳۲۷–۳۲۹</ref> به دلیل نبود منابع آماری جدید یا در دسترسنبودن، تعداد دقیقی از پایاننامههای خارجی پس از سال ۱۹۹۹م/ ۱۳۷۸ش به دست نیامد. تاکنون از جهان عرب هیچ پایاننامهای گزارش نشدهاست و تعداد اندکی نیز که به زبان عربی در این موضوع موجود است در دانشگاههای ایران تألیف شدهاست.<ref>← سلامی، بحوث استدلالیة فی ولایة الفقیه</ref> پایاننامههای خارج از کشور را میتوان در پنج موضوع طبقهبندی کرد: تحلیل ریشههای اصلی وقوع انقلاب اسلامی، بررسی فرایند شکلگیری و تحقق انقلاب اسلامی، آثار و نتایج آن، تأثیرات داخلی و منطقهای و بینالمللی آن، نقشآفرینان و رهبران، بررسی تطبیقی انقلاب ایران با دیگر انقلابها.<ref>عاملی، خلاصه پایاننامههای دکتری و مقالات خارجی دربارهٔ امامخمینی، دو</ref> در اغلب این پایاننامهها، شخصیت یا نظریات امامخمینی، ضمن موضوعاتی مانند خاورمیانه، بنیادگرایی و [[انقلاب اسلامی]]، بررسی شدهاست.<ref>مرکز اسناد، انقلاب اسلامی در پایاننامههای دانشگاهی جهان، ۱ و ۲؛ مؤسسه تنظیم، فهرست پایاننامههای لاتین</ref> | ||
{{سخ}} | {{سخ}} | ||
فهرست پایاننامههای تألیفشده در خارج از کشور دربارهٔ امامخمینی، برای نخستین بار در سال ۱۳۷۵ در لندن تألیف و منتشر شد.<ref>مرکز اسلامی، خلاصه پایاننامههای دوره دکتری (۱۹۹۶–۱۹۸۰)</ref> پس از آن، ترجمه فارسی همان فهرست در سال ۱۳۷۸ (سال امامخمینی)، در ایران انتشار یافت<ref>← عاملی، خلاصه پایاننامههای دکتری و مقالات خارجی دربارهٔ امامخمینی</ref> و در پی آن، سه فهرست دیگر از پایاننامههای داخل و خارج ایران، تدوین و در همان سال چاپ شد.<ref>← امیری و خالقی، چکیده پایاننامههای دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاههای جهان دربارهٔ امامخمینی؛ زرشکی، فهرست پایاننامههای دانشجویی داخل کشور دربارهٔ امامخمینی؛ دهقان و کفایی، چکیده پایاننامههای دانشگاهی و مراکز آموزش عالی ایران دربارهٔ امامخمینی</ref> قلمرو این فهرستها شامل دانشگاههای ایران، آمریکای شمالی، کانادا، [[اروپا]] و [[هند]] است؛ از اینرو این فهرستها نیز فاقد گزارش جامعی از پایاننامهنگاری دربارهٔ امامخمینی در دانشگاههای جهاناند. | فهرست پایاننامههای تألیفشده در خارج از کشور دربارهٔ امامخمینی، برای نخستین بار در سال ۱۳۷۵ در لندن تألیف و منتشر شد.<ref>مرکز اسلامی، خلاصه پایاننامههای دوره دکتری (۱۹۹۶–۱۹۸۰)</ref> پس از آن، ترجمه فارسی همان فهرست در سال ۱۳۷۸ ([[سال امامخمینی]])، در ایران انتشار یافت<ref>← عاملی، خلاصه پایاننامههای دکتری و مقالات خارجی دربارهٔ امامخمینی</ref> و در پی آن، سه فهرست دیگر از پایاننامههای داخل و خارج ایران، تدوین و در همان سال چاپ شد.<ref>← امیری و خالقی، چکیده پایاننامههای دکتری و کارشناسی ارشد دانشگاههای جهان دربارهٔ امامخمینی؛ زرشکی، فهرست پایاننامههای دانشجویی داخل کشور دربارهٔ امامخمینی؛ دهقان و کفایی، چکیده پایاننامههای دانشگاهی و مراکز آموزش عالی ایران دربارهٔ امامخمینی</ref> قلمرو این فهرستها شامل دانشگاههای ایران، آمریکای شمالی، کانادا، [[اروپا]] و [[هند]] است؛ از اینرو این فهرستها نیز فاقد گزارش جامعی از پایاننامهنگاری دربارهٔ امامخمینی در دانشگاههای جهاناند. | ||
برخی پایاننامههای خارجی، به ضعف مستندات، عدم درک فضای فرهنگی و سیاسی جامعه ایران، سوء برداشت، غرضورزی و فقدان قدرت تبیین رویدادها متصف شدهاند.<ref>عاملی، خلاصه پایاننامههای دکتری و مقالات خارجی دربارهٔ امامخمینی، دو</ref> تا سال ۱۳۷۸، از مجموع ۲۹ نویسنده رساله دکتری پایاننامههای خارج از کشور، حدود ۵۱ درصد ایرانی و بقیه غیر ایرانی بودهاند.<ref>عاملی، خلاصه پایاننامههای دکتری و مقالات خارجی دربارهٔ امامخمینی، هشت</ref> بسیاری از پایاننامههای نوشتهشده در ایران با موضوع شخصیت و اندیشه امامخمینی، پس از انجام اصلاحات تکمیلی، به صورت کتاب چاپ و منتشر شدهاند. | برخی پایاننامههای خارجی، به ضعف مستندات، عدم درک فضای فرهنگی و سیاسی جامعه ایران، سوء برداشت، غرضورزی و فقدان قدرت تبیین رویدادها متصف شدهاند.<ref>عاملی، خلاصه پایاننامههای دکتری و مقالات خارجی دربارهٔ امامخمینی، دو</ref> تا سال ۱۳۷۸، از مجموع ۲۹ نویسنده رساله دکتری پایاننامههای خارج از کشور، حدود ۵۱ درصد ایرانی و بقیه غیر ایرانی بودهاند.<ref>عاملی، خلاصه پایاننامههای دکتری و مقالات خارجی دربارهٔ امامخمینی، هشت</ref> بسیاری از پایاننامههای نوشتهشده در ایران با موضوع شخصیت و اندیشه امامخمینی، پس از انجام اصلاحات تکمیلی، به صورت کتاب چاپ و منتشر شدهاند. | ||