Image-reviewer، confirmed، templateeditor
۷۲۱
ویرایش
جز (←نیروهای رزمنده) |
جز (←نقش مردم) |
||
خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
==نقش مردم== | ==نقش مردم== | ||
امامخمینی با بهصحنهآوردن مردم با انقلاب اسلامی توان رزمی و روحیه مشارکت آنان در دفاع از کشور را زنده کرد و با شرکتدادن مردم در [[دفاع مقدس]] جنگ را مردمی ساخت؛ چنانکه با یک اشاره صحنههای نبرد را از نیروهای داوطلب آکنده میساخت<ref>هاشمی رفسنجانی، جمهوری اسلامی، ۱۲.</ref> ارتش عراق از آغاز جنگ با مقاومت مردمی روبهرو شد و بیشترین مقاومت در خرمشهر و بستان شکل گرفت و مقاومت ۳۴ روزه خرمشهر و [[سوسنگرد]] موجب شد تا اهواز و آبادان و شادگان و [[ماهشهر]] سقوط نکنند.<ref>رضایی، جنگ به روایت، ۶۲ـ۶۳.</ref> با هجوم سپاهِ چهارم عراق به [[گیلانغرب]] در روزهای نخست مهر ۱۳۵۹ گروههای رزمی مردمی راه را بر دشمن سد کردند و با دادن شهدای بسیار مانع از سقوط شهر<ref>شیرزادی، سیری بر مجاهدتهای شهید مرادعلی، ۱۱۵ـ۱۱۷؛ رشید، خبرگزاری فارس.</ref> و تسلط عراق بر ارتفاعات راهبردی منطقه شدند. نیروهای داوطلب زیر نظر ستاد جنگهای نامنظم با فرماندهی مصطفی چمران در جنگ نقشآفرین بودند.<ref>درودیان، جنگ بازیابی ثبات، ۲۹.</ref> | امامخمینی با بهصحنهآوردن مردم با انقلاب اسلامی توان رزمی و روحیه مشارکت آنان در دفاع از کشور را زنده کرد و با شرکتدادن مردم در [[دفاع مقدس]] جنگ را مردمی ساخت؛ چنانکه با یک اشاره صحنههای نبرد را از نیروهای داوطلب آکنده میساخت<ref>هاشمی رفسنجانی، جمهوری اسلامی، ۱۲.</ref> ارتش عراق از آغاز جنگ با مقاومت مردمی روبهرو شد و بیشترین مقاومت در خرمشهر و بستان شکل گرفت و مقاومت ۳۴ روزه خرمشهر و [[سوسنگرد]] موجب شد تا اهواز و آبادان و شادگان و [[ماهشهر]] سقوط نکنند.<ref>رضایی، جنگ به روایت، ۶۲ـ۶۳.</ref> با هجوم سپاهِ چهارم عراق به [[گیلانغرب]] در روزهای نخست مهر ۱۳۵۹ گروههای رزمی مردمی راه را بر دشمن سد کردند و با دادن شهدای بسیار مانع از سقوط شهر<ref>شیرزادی، سیری بر مجاهدتهای شهید مرادعلی، ۱۱۵ـ۱۱۷؛ رشید، خبرگزاری فارس.</ref> و تسلط عراق بر ارتفاعات راهبردی منطقه شدند. نیروهای داوطلب زیر نظر ستاد جنگهای نامنظم با فرماندهی مصطفی چمران در جنگ نقشآفرین بودند.<ref>درودیان، جنگ بازیابی ثبات، ۲۹.</ref>{{سخ}} | ||
مردم با اجتماعات انبوه خیابانی در مراسمی چون ۲۲ بهمن و روز قدس علاوه بر دلگرمیدادن به رزمندگان، اتحاد و همبستگی ملت را در دفاع از کشور و انقلاب به نمایش میگذاشتند.<ref>شعبانی سارویی، مطالعات ملی، ۱۳۸.</ref> آنان در طول دوران دفاع مقدس حمایتهای گسترده مالی از جبههها کردند و کاروانهای کمکهای مردمی همواره به سوی جبههها روان بود و در وقت نیاز برای خوندادن برای مجروحان جنگی استقبال میکردند<ref>هاشمی رفسنجانی، جمهوری اسلامی، ۱۲.</ref>؛ حتی کودکان موجودی قلکهای خود را برای جبهه میآوردند و سربازان نیز حقوق ناچیز خود را به جبهه هدیه میکردند<ref>خامنهای، در مکتب جمعه، ۳/۱۳۳ و ۱۵۵.</ref> | مردم با اجتماعات انبوه خیابانی در مراسمی چون ۲۲ بهمن و روز قدس علاوه بر دلگرمیدادن به رزمندگان، اتحاد و همبستگی ملت را در دفاع از کشور و انقلاب به نمایش میگذاشتند.<ref>شعبانی سارویی، مطالعات ملی، ۱۳۸.</ref> آنان در طول دوران دفاع مقدس حمایتهای گسترده مالی از جبههها کردند و کاروانهای کمکهای مردمی همواره به سوی جبههها روان بود و در وقت نیاز برای خوندادن برای مجروحان جنگی استقبال میکردند<ref>هاشمی رفسنجانی، جمهوری اسلامی، ۱۲.</ref>؛ حتی کودکان موجودی قلکهای خود را برای جبهه میآوردند و سربازان نیز حقوق ناچیز خود را به جبهه هدیه میکردند<ref>خامنهای، در مکتب جمعه، ۳/۱۳۳ و ۱۵۵.</ref>{{سخ}} | ||
امامخمینی همواره از حضور مردم و شرکت گروههای مختلف در جبهه<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۴/۲۶۴.</ref> و فداکاریهای مردم در جبهه و پشت جبهه<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۵/۱۲۲.</ref> قدردانی میکرد. خانوادههای ایثارگران و شهدا در حفظ و تقویت و مقاومت مردم نقشآفرین بودند. امامخمینی همواره از روحیه بلند خانوادهها و نزدیکان شهدا<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۵/۳۱۳.</ref> و مجاهدت و فداکاری آنان بهویژه مادران و همسران شهیدان در جنگ تحمیلی<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۶/۲۷ و ۱۷/۳۰۵.</ref> سخن گفته و آن را شگفتآور خوانده است. ایشان از اینکه آنان چنین فرزندان برومندی تربیت کردهاند به آنان تبریک گفته<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۵/۳۱۳.</ref> و مقاومت و بردباری خانواده شهدا را زندهکننده خاطره یاران [[سیدالشهدا(ع)]] شمرده است.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۷/۹۵.</ref> | امامخمینی همواره از حضور مردم و شرکت گروههای مختلف در جبهه<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۴/۲۶۴.</ref> و فداکاریهای مردم در جبهه و پشت جبهه<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۵/۱۲۲.</ref> قدردانی میکرد. خانوادههای ایثارگران و شهدا در حفظ و تقویت و مقاومت مردم نقشآفرین بودند. امامخمینی همواره از روحیه بلند خانوادهها و نزدیکان شهدا<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۵/۳۱۳.</ref> و مجاهدت و فداکاری آنان بهویژه مادران و همسران شهیدان در جنگ تحمیلی<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۶/۲۷ و ۱۷/۳۰۵.</ref> سخن گفته و آن را شگفتآور خوانده است. ایشان از اینکه آنان چنین فرزندان برومندی تربیت کردهاند به آنان تبریک گفته<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۵/۳۱۳.</ref> و مقاومت و بردباری خانواده شهدا را زندهکننده خاطره یاران [[سیدالشهدا(ع)]] شمرده است.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۷/۹۵.</ref> | ||
زنان نیز به موازات مردان نقش مهمی در پیشبرد اهداف جنگ داشتند. افزون بر سهم بزرگ آمادهکردن رزمندگان برای نبرد، خود نیز در جنگ، چهار هزار جانباز و آزاده و ۴۳۶۳ شهید داشتند.<ref>آلمال، زن، جنگ، ۳۹۰.</ref> با تهاجم عراق، برخی از آنان نیز چون مردان در شهرهای مورد هجوم همچون خرمشهر به نگهبانی و سنگرکندن و محافظت از مهمات و رسیدگی به زخمیها فعالیت میکردند<ref>عبداللهزاده، روزنامه ایران، ۲۳.</ref> در پشتیبانی از جبهه جمعآوری کمکهای مردمی، تهیه لباس و مواد غذایی و پوشاک برای رزمندگان و حضور در ستادهای امداد و درمان، عرصه دیگر فعالیت بانوان بود<ref>عبداللهزاده، روزنامه ایران، ۲۳.</ref> همچنین زنان در عرصههای تبلیغ و فرهنگ و سرکشی به خانوادهای شهدا و ایثارگران حضور داشتند<ref>عبداللهزاده، روزنامه ایران، ۴۳.</ref> امامخمینی همراهی بانوان در دفاع مقدس با مردان را در [[تاریخ اسلام]] بینظیر میخواند<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۳/۲۹۴.</ref> و فداکاری آنان در جبهه و پشت جبهه را موجب افتخار میشمرد.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۴/۳۱۷.</ref> | زنان نیز به موازات مردان نقش مهمی در پیشبرد اهداف جنگ داشتند. افزون بر سهم بزرگ آمادهکردن رزمندگان برای نبرد، خود نیز در جنگ، چهار هزار جانباز و آزاده و ۴۳۶۳ شهید داشتند.<ref>آلمال، زن، جنگ، ۳۹۰.</ref> با تهاجم عراق، برخی از آنان نیز چون مردان در شهرهای مورد هجوم همچون خرمشهر به نگهبانی و سنگرکندن و محافظت از مهمات و رسیدگی به زخمیها فعالیت میکردند<ref>عبداللهزاده، روزنامه ایران، ۲۳.</ref> در پشتیبانی از جبهه جمعآوری کمکهای مردمی، تهیه لباس و مواد غذایی و پوشاک برای رزمندگان و حضور در ستادهای امداد و درمان، عرصه دیگر فعالیت بانوان بود<ref>عبداللهزاده، روزنامه ایران، ۲۳.</ref> همچنین زنان در عرصههای تبلیغ و فرهنگ و سرکشی به خانوادهای شهدا و ایثارگران حضور داشتند<ref>عبداللهزاده، روزنامه ایران، ۴۳.</ref> امامخمینی همراهی بانوان در دفاع مقدس با مردان را در [[تاریخ اسلام]] بینظیر میخواند<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۳/۲۹۴.</ref> و فداکاری آنان در جبهه و پشت جبهه را موجب افتخار میشمرد.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۴/۳۱۷.</ref>{{سخ}} | ||
از سوی دیگر، امامخمینی اشاره کرده است که هنرمندان، فیلمبرداران، پزشکان و پرستاران نیز با حضور در جبهههای جنگ در پیروزی رزمندگان نقشآفرین بودند<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۶/۱۵۰.</ref>؛ چنانکه شاعران در [[ادبیات دفاعمقدس]] نقش بلندی ایفا کردند و نخستین اشعار حماسی را سرودند و حتی عنوان شاعر جنگ و شاعر انقلابی به خود گرفتند<ref>سالاری،روزنامه ایران، ۱۲۲.</ref> امامخمینی نیز به شاعران دفاع مقدس سفارش میکرد سرودههای حماسی بخوانند و از خواندن شعرهای حزنانگیز و یأسآور خودداری کنند<ref>آهنگران، امام و دفاع مقدس، ۳.</ref> افزون بر سرایندگان و شاعران، مداحان و آهنگسازان و فیلمسازان آثار پرارزشی در جهت نیروبخشیدن به نیروها و ماندگارکردن آثار جنگ ایفا کردند<ref>حیدریان، روزنامه ایران، ۱۰.</ref> [[ستاد تبلیغات جنگ]]، [[سازمان تبلیغات اسلامی]] و [[دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم]] از نهادهای نوپایی بودند که در پشتیبانی معنوی جنگ و جذب نیرو و ... نقش بسزایی ایفا کردند.<ref>کیهان، روزنامه، ۱۴/۶/۱۳۹۴، ۱۰.</ref> | از سوی دیگر، امامخمینی اشاره کرده است که هنرمندان، فیلمبرداران، پزشکان و پرستاران نیز با حضور در جبهههای جنگ در پیروزی رزمندگان نقشآفرین بودند<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۶/۱۵۰.</ref>؛ چنانکه شاعران در [[ادبیات دفاعمقدس]] نقش بلندی ایفا کردند و نخستین اشعار حماسی را سرودند و حتی عنوان شاعر جنگ و شاعر انقلابی به خود گرفتند<ref>سالاری،روزنامه ایران، ۱۲۲.</ref> امامخمینی نیز به شاعران دفاع مقدس سفارش میکرد سرودههای حماسی بخوانند و از خواندن شعرهای حزنانگیز و یأسآور خودداری کنند<ref>آهنگران، امام و دفاع مقدس، ۳.</ref> افزون بر سرایندگان و شاعران، مداحان و آهنگسازان و فیلمسازان آثار پرارزشی در جهت نیروبخشیدن به نیروها و ماندگارکردن آثار جنگ ایفا کردند<ref>حیدریان، روزنامه ایران، ۱۰.</ref> [[ستاد تبلیغات جنگ]]، [[سازمان تبلیغات اسلامی]] و [[دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم]] از نهادهای نوپایی بودند که در پشتیبانی معنوی جنگ و جذب نیرو و ... نقش بسزایی ایفا کردند.<ref>کیهان، روزنامه، ۱۴/۶/۱۳۹۴، ۱۰.</ref>{{سخ}} | ||
نقش [[روحانیت]] نیز در جنگ ممتاز بود. خطبههای [[نماز جمعه]] بر تقویت رزمندگان بسیار مؤثر بود<ref>افقری، روزنامه اطلاعات، ۶.</ref> در بسیاری از شهرهای نزدیک به جبهه نماز جمعه اقامه میشد که بر روحیه رزمندگان مؤثر بود. امامخمینی به برگزاری نماز جمعه در مناطق جنگی مانند آبادان، اهواز و دزفول مباهات کرده است<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۶/۱۱ـ۱۲.</ref> روحانیان افزون بر برپایی نماز جماعت<ref>صیاد شیرازی، ناگفتههای جنگ، ۲۵۹.</ref>، بیان [[مسائل شرعی]]<ref>نقیبزاده و امانی، نقش روحانیت شیعه در انقلاب اسلامی ایران، ۲۷۵.</ref> و تقویت روحیه رزمندگان<ref>شریفالنسب، روزنامه ایران، ۱۰؛ صیاد شیرازی، ناگفتههای جنگ، ۲۴۴ـ۲۴۷ و ۳۳۴.</ref> در نبرد نیز شرکت میکردند و بیش از ۲۵۰۰ تن از آنان در جبهه به شهادت رسیدند<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۳۰/۶/۱۳۹۴، ۱؛ رحمانی، مصاحبه، مجله حریم امام، ۸.</ref>؛ چنانکه امامخمینی در پایان جنگ تحمیلی با یادکرد از خدمات روحانیان در دفاع مقدس، رقم شهدا، [[جانباز|جانبازان]] و مفقودان حوزهها را نسبت به دیگر قشرها زیادتر دانست.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۲۱/۲۷۶.</ref> حضور مسئولان درجه یک کشور و فرزندان آنان در جبهه از دیگر امتیازهای جنگ تحمیلی بود.<ref>هاشمی رفسنجانی، خاطرات، ۲۴/۷/۱۳۹۰.</ref> امامخمینی با اشاره به حضور رئیسجمهور و امامجمعهها و رئیس مجلس شورای اسلامی در جبهه، از مردم خواست مسئولان کشور را در این جهت با سران دیگر کشورها مقایسه کنند.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۳/۲۹۳.</ref> | نقش [[روحانیت]] نیز در جنگ ممتاز بود. خطبههای [[نماز جمعه]] بر تقویت رزمندگان بسیار مؤثر بود<ref>افقری، روزنامه اطلاعات، ۶.</ref> در بسیاری از شهرهای نزدیک به جبهه نماز جمعه اقامه میشد که بر روحیه رزمندگان مؤثر بود. امامخمینی به برگزاری نماز جمعه در مناطق جنگی مانند آبادان، اهواز و دزفول مباهات کرده است<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۶/۱۱ـ۱۲.</ref> روحانیان افزون بر برپایی نماز جماعت<ref>صیاد شیرازی، ناگفتههای جنگ، ۲۵۹.</ref>، بیان [[مسائل شرعی]]<ref>نقیبزاده و امانی، نقش روحانیت شیعه در انقلاب اسلامی ایران، ۲۷۵.</ref> و تقویت روحیه رزمندگان<ref>شریفالنسب، روزنامه ایران، ۱۰؛ صیاد شیرازی، ناگفتههای جنگ، ۲۴۴ـ۲۴۷ و ۳۳۴.</ref> در نبرد نیز شرکت میکردند و بیش از ۲۵۰۰ تن از آنان در جبهه به شهادت رسیدند<ref>جمهوری اسلامی، روزنامه، ۳۰/۶/۱۳۹۴، ۱؛ رحمانی، مصاحبه، مجله حریم امام، ۸.</ref>؛ چنانکه امامخمینی در پایان جنگ تحمیلی با یادکرد از خدمات روحانیان در دفاع مقدس، رقم شهدا، [[جانباز|جانبازان]] و مفقودان حوزهها را نسبت به دیگر قشرها زیادتر دانست.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۲۱/۲۷۶.</ref>{{سخ}} | ||
حضور مسئولان درجه یک کشور و فرزندان آنان در جبهه از دیگر امتیازهای جنگ تحمیلی بود.<ref>هاشمی رفسنجانی، خاطرات، ۲۴/۷/۱۳۹۰.</ref> امامخمینی با اشاره به حضور رئیسجمهور و امامجمعهها و رئیس مجلس شورای اسلامی در جبهه، از مردم خواست مسئولان کشور را در این جهت با سران دیگر کشورها مقایسه کنند.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۳/۲۹۳.</ref> | |||
==جانشینان و نمایندگان امامخمینی== | ==جانشینان و نمایندگان امامخمینی== | ||
امامخمینی در آغاز جنگ سمت فرماندهی کل قوا را به سیدابوالحسن بنیصدر که رئیسجمهور بود، به عنوان جانشین خود واگذار کرده بود و این مسئولیت تا ۲۰/۳/۱۳۶۰ بر عهده او بود.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۴/۴۲۰.</ref> ایشان [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] را در۳۰ بهمن ۱۳۶۲ برای فرماندهی جنگ و ادامه عملیات والفجر<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۸/۳۵۵؛ هاشمی رفسنجانی، آرامش و چالش، ۴۹۶ـ۴۹۷.</ref> و سپس وی را در خرداد ۱۳۶۷ به پیشنهاد سیدعلی خامنهای رئیسجمهور وقت با اختیارات کامل به سمت جانشینی فرمانده کل قوا منصوب کرد.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۲۱/۵۶؛ رفیقدوست، برای تاریخ میگویم، ۳۹۲.</ref> امامخمینی در این حکم به هاشمی رفسنجانی سفارش کرد با هدف وحدت کامل نیروها ستاد فرماندهی کل را ایجاد و صنایع نظامی و نیاز رزمندگان را متمرکز کند و از امکانات موجود و کمکهای مردمی استفاده بهینه و از قوانین دادگاه نظامی در زمان جنگ به گونهای درست بهره برد و متخلفان را کیفر دهد<ref>امامخمینی، صحیفه، ۲۱/۵۶ـ۵۷.</ref> | امامخمینی در آغاز جنگ سمت فرماندهی کل قوا را به سیدابوالحسن بنیصدر که رئیسجمهور بود، به عنوان جانشین خود واگذار کرده بود و این مسئولیت تا ۲۰/۳/۱۳۶۰ بر عهده او بود.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۴/۴۲۰.</ref> ایشان [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] را در۳۰ بهمن ۱۳۶۲ برای فرماندهی جنگ و ادامه عملیات والفجر<ref>امامخمینی، صحیفه، ۱۸/۳۵۵؛ هاشمی رفسنجانی، آرامش و چالش، ۴۹۶ـ۴۹۷.</ref> و سپس وی را در خرداد ۱۳۶۷ به پیشنهاد سیدعلی خامنهای رئیسجمهور وقت با اختیارات کامل به سمت جانشینی فرمانده کل قوا منصوب کرد.<ref>امامخمینی، صحیفه، ۲۱/۵۶؛ رفیقدوست، برای تاریخ میگویم، ۳۹۲.</ref> امامخمینی در این حکم به هاشمی رفسنجانی سفارش کرد با هدف وحدت کامل نیروها ستاد فرماندهی کل را ایجاد و صنایع نظامی و نیاز رزمندگان را متمرکز کند و از امکانات موجود و کمکهای مردمی استفاده بهینه و از قوانین دادگاه نظامی در زمان جنگ به گونهای درست بهره برد و متخلفان را کیفر دهد<ref>امامخمینی، صحیفه، ۲۱/۵۶ـ۵۷.</ref> |