پرش به محتوا

اهل‌سنت: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۵ دی ۱۴۰۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


== مفهوم‌شناسی ==
== مفهوم‌شناسی ==
«اهل» به معنای گروهی است که در چیزی با هم شریک باشند، مانند «اهل بیت» که در پیوند خانوادگی، شریک یکدیگرند.<ref>راغب، مفردات الفاظ القرآن، ۹۶.</ref> سنت به معنای راه و روش است<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ۱۳/۲۲۶.</ref> و در اصطلاح به معنای [[قول معصوم|قول]]، [[فعل معصوم|فعل]] و [[تقریر معصوم]] به‌کار رفته است.<ref>مامقانی، مقباس الهدایة فی علم الدرایه، ۱/۶۷؛ صدر، نهایة الدرایة شرح الوجیزة للشیخ البهائی، ۸۵.</ref> اهل سنت گاه در برابر [[اهل بدعت]] به کار می‌رود<ref>قاری هروی، شرح الشفاء، ۲/۹۸؛ میلانی، تشیید المراجعات و تفنید المکابرات، ۳/۹۷.</ref> که غالباً با کلمه جماعت یاد می‌شود،<ref>ربانی گلپایگانی، فرق و مذاهب، ۲۱۵–۲۱۷.</ref> اما بیشتر دربارهٔ معتقدان به اینکه دربارهٔ [[امامت]] و خلافت، نصی از [[کتاب (منبع اجتهاد)|کتاب]] و [[سنت]] وارد نشده و تعیین خلیفه و امام بر عهده مسلمانان و انتخاب مردم است<ref>ربانی گلپایگانی، فرق و مذاهب، ۲۱۵–۲۱۷؛ برنجکار، آشنایی با فرق مذاهب اسلامی، ۱۰۷.</ref> به کار می‌رود. بر این اساس اهل سنت بر همه کسانی که به نص در امامت عقیده ندارند و معتقد به جانشینی [[ابوبکربن‌ابی‌قحافه]]، [[عمربن‌خطاب]]، [[عثمان‌بن‌عفان]] و [[علی‌بن‌ابی‌طالب(ع)]]، پس از [[پیامبر اکرم(ص)]]، هستند، گفته می‌شود.<ref>غزالی، الاقتصاد فی الاعتقاد، ۱۵۲–۱۵۴؛ سبحانی، بحوث، ۱/۲۹۳–۳۰۶.</ref>
«اهل» به معنای گروهی است که در چیزی با هم شریک باشند، مانند «اهل بیت» که در پیوند خانوادگی، شریک یکدیگرند.<ref>راغب، مفردات الفاظ القرآن، ۹۶.</ref> سنت به معنای راه و روش است<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ۱۳/۲۲۶.</ref> و در اصطلاح به معنای قول، فعل و [[تقریر معصوم]] به‌کار رفته است.<ref>مامقانی، مقباس الهدایة فی علم الدرایه، ۱/۶۷؛ صدر، نهایة الدرایة شرح الوجیزة للشیخ البهائی، ۸۵.</ref> اهل سنت گاه در برابر [[اهل بدعت]] به کار می‌رود<ref>قاری هروی، شرح الشفاء، ۲/۹۸؛ میلانی، تشیید المراجعات و تفنید المکابرات، ۳/۹۷.</ref> که غالباً با کلمه جماعت یاد می‌شود،<ref>ربانی گلپایگانی، فرق و مذاهب، ۲۱۵–۲۱۷.</ref> اما بیشتر دربارهٔ معتقدان به اینکه دربارهٔ [[امامت]] و خلافت، نصی از [[کتاب (منبع اجتهاد)|کتاب]] و [[سنت]] وارد نشده و تعیین خلیفه و امام بر عهده مسلمانان و انتخاب مردم است<ref>ربانی گلپایگانی، فرق و مذاهب، ۲۱۵–۲۱۷؛ برنجکار، آشنایی با فرق مذاهب اسلامی، ۱۰۷.</ref> به کار می‌رود. بر این اساس اهل سنت بر همه کسانی که به نص در امامت عقیده ندارند و معتقد به جانشینی [[ابوبکربن‌ابی‌قحافه]]، [[عمربن‌خطاب]]، [[عثمان‌بن‌عفان]] و [[علی‌بن‌ابی‌طالب(ع)]]، پس از [[پیامبر اکرم(ص)]]، هستند، گفته می‌شود.<ref>غزالی، الاقتصاد فی الاعتقاد، ۱۵۲–۱۵۴؛ سبحانی، بحوث، ۱/۲۹۳–۳۰۶.</ref>


از سوی دیگر، در معنایی خاص [[احمدبن‌حنبل]] از رهبران [[اهل حدیث]] اصطلاح اهل سنت را ویژه اهل حدیث می‌داند و دیگر گروه‌ها مانند اهل رأی و اصحاب ابوحنیفه را از اهل سنت خارج می‌داند<ref>فرمانیان، آشنایی با فرق تسنن، ۹۱.</ref> از این‌رو تا قرن ششم اهل رأی و اصحاب ابی‌حنیفه جزو اهل سنت شمرده نمی‌شدند،<ref>آقابزرگ، توضیح الرشاد فی تاریخ حصر الاجتهاد، ۱۰۱؛ کثیری، السلفیة بین أهل السنة و الإمامیه، ۵۸–۵۹.</ref> چنان‌که اهل سنت در برابر عدلیه ([[شیعه]] و [[معتزله]])، به کسانی گفته می‌شده است که منکر اصل [[عدل]] و حسن و قبح واقعی در اشیا بوده‌اند و بعدها این اصطلاح دربارهٔ همه مسلمانان غیر شیعه به‌کار رفت.<ref>مطهری، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ۴/۸۱۶–۸۱۷.</ref>
از سوی دیگر، در معنایی خاص [[احمدبن‌حنبل]] از رهبران [[اهل حدیث]] اصطلاح اهل سنت را ویژه اهل حدیث می‌داند و دیگر گروه‌ها مانند اهل رأی و اصحاب ابوحنیفه را از اهل سنت خارج می‌داند<ref>فرمانیان، آشنایی با فرق تسنن، ۹۱.</ref> از این‌رو تا قرن ششم اهل رأی و اصحاب ابی‌حنیفه جزو اهل سنت شمرده نمی‌شدند،<ref>آقابزرگ، توضیح الرشاد فی تاریخ حصر الاجتهاد، ۱۰۱؛ کثیری، السلفیة بین أهل السنة و الإمامیه، ۵۸–۵۹.</ref> چنان‌که اهل سنت در برابر عدلیه ([[شیعه]] و [[معتزله]])، به کسانی گفته می‌شده است که منکر اصل [[عدل]] و حسن و قبح واقعی در اشیا بوده‌اند و بعدها این اصطلاح دربارهٔ همه مسلمانان غیر شیعه به‌کار رفت.<ref>مطهری، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ۴/۸۱۶–۸۱۷.</ref>
۲۱٬۱۴۹

ویرایش