پرش به محتوا

نهضت سوادآموزی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶۰: خط ۶۰:
امام‌خمینی در آستانه بازگشایی مدارس در سال 1361 در دیدار با مسئولان آموزش و پرورش کشور ازجمله محسن قرائتی نماینده خود در نهضت سوادآموزی و آموزش‌یاران نهضت، سوادآموزی را شغلی شریف و مورد تأیید قرآن کریم خواند و تأکید کرد به آموزشِ تنها بسنده نکنند و در کنار آن پرورش و دعوت به تقوا هم باشد و در ادامه مدرک‌گرایی را نفی و دانش و تجربه را معیار ارزش معرفی کرد<ref> 16/496.</ref>.
امام‌خمینی در آستانه بازگشایی مدارس در سال 1361 در دیدار با مسئولان آموزش و پرورش کشور ازجمله محسن قرائتی نماینده خود در نهضت سوادآموزی و آموزش‌یاران نهضت، سوادآموزی را شغلی شریف و مورد تأیید قرآن کریم خواند و تأکید کرد به آموزشِ تنها بسنده نکنند و در کنار آن پرورش و دعوت به تقوا هم باشد و در ادامه مدرک‌گرایی را نفی و دانش و تجربه را معیار ارزش معرفی کرد<ref> 16/496.</ref>.


امام‌خمینی در دی 1361 در دیدار با مسئولان نهضت سوادآموزی با دروغ‌خواندن ادعاهای محمدرضا پهلوی در رسیدن به دروازه تمدن با اشاره به سخن منسوب به پیامبر(ص) «اطلبوا العلم من المهد الی اللحد»<ref> نهج‌الفصاحه، 218.</ref>، علم را گوهری شمرد که زمان و مرد و زن و سن نمی‌شناسد و شایسته است مردم از گهواره تا گور در پی دانش باشند. ایشان با شریف‌خواندن شغل معلمی{{ببینید|‌معلم|آموزش و پرورش}} حرفه آموزگاران نهضت را پراهمیت و حساس و ظریف خواند و از آنان خواست در کار خود صبر و حوصله به خرج دهند و در ادامه با اشاره به حدیث نبوی «إِنّما بعثْت لِأُتمّم مکارِم الْأخْلاق‏»<ref> نوری، 11/187.</ref> از سوادآموزان خواست در کنار علم و هنر، تعلیم تقوا و اخلاقِ نیک را از یاد نبرند<ref> 17/183 ـ 188.</ref>{{ببینید|معلم}}
امام‌خمینی در دی 1361 در دیدار با مسئولان نهضت سوادآموزی با دروغ‌خواندن ادعاهای محمدرضا پهلوی در رسیدن به دروازه تمدن با اشاره به سخن منسوب به پیامبر(ص) «اطلبوا العلم من المهد الی اللحد»<ref> نهج‌الفصاحه، 218.</ref>، علم را گوهری شمرد که زمان و مرد و زن و سن نمی‌شناسد و شایسته است مردم از گهواره تا گور در پی دانش باشند. ایشان با شریف‌خواندن شغل معلمی{{ببینید|‌معلم|آموزش و پرورش}} حرفه آموزگاران نهضت را پراهمیت و حساس و ظریف خواند و از آنان خواست در کار خود صبر و حوصله به خرج دهند و در ادامه با اشاره به حدیث نبوی «إِنّما بعثْت لِأُتمّم مکارِم الْأخْلاق‏»<ref> نوری، مستدرک الوسائل، 11/187.</ref> از سوادآموزان خواست در کنار علم و هنر، تعلیم تقوا و اخلاقِ نیک را از یاد نبرند<ref> 17/183 ـ 188.</ref>{{ببینید|معلم}}


==عملکرد نهضت سوادآموزی==
==عملکرد نهضت سوادآموزی==


در سال‌های آغازین تشکیل نهضت سوادآموزی با اینکه شور و شوق مردم برای مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی قوی بود و در نخستین اساسنامه نهضت، مصوب شورای انقلاب فرهنگی نیز پیش‌بینی شده بود که حداکثر تا سه سال آینده یعنی تا سال 1363 میزان باسوادی از مرز نود درصد بالاتر برود، اما به سبب عواملی ازجمله درگیری‌های داخلی، جنگ تحمیلی و در نتیجه نبود ثبات در کشور، از توان مردم و دولت در حد مطلوب بهره‌گیری نشد. از آمار فعالیت‌های نهضت در سال‌های ۱۳۵۹ و ۱۳۶۰ اطلاع دقیقی در دست نیست. تنها اعلام شده است طی این سال‌ها ۷۴۱ هزار تن زیر پوشش برنامه‌های سوادآموزی قرار گرفته‌اند. در سال‌های بعد نهضت سوادآموزی طرح‌های ضربتی سوادآموزی، «طرح خانه به خانه»، «گامی به سوی نور»، «سرباز معلم»، « لازم‌التعلیم» و «مساجد» را اجرا کرد که در نتیجه آمار باسوادان افزایش یافت. تبعیض جنسی در جمعیت باسواد کشور و تبعیض منطقه‌ای نیز در جمعیت باسواد کاهش یافت و با اجرای طرح لازم‌التعلیم، ورودی بی‌سواد به جمعیت کشور مسدود شد و بسیاری از سوادآموزان به سطوح آموزش رسمی ارتقا یافتند<ref> راسخون؛ دنیای اقتصاد؛ رزمگیر، نهادها، 1/354 ـ 355.</ref>. حوزه آموزش عمومی نهضت گسترش پیدا کرد و افزون بر توده مردم و مدارس و مساجد در ادارات دولتی، پادگان‌های نیروهای مسلح، زندان‌ها و اردوگاه‌های مهاجران عراقی و افغانی را دربر گرفت و با اسارت هزاران تن سرباز عراقی در عملیات‌های بهار 1361، کلاس‌های نهضت در اردوگاه‌های اسرای جنگی نیز برپا گردید<ref> رشد معلم، مجله، 74.</ref>.
در سال‌های آغازین تشکیل نهضت سوادآموزی با اینکه شور و شوق مردم برای مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی قوی بود و در نخستین اساسنامه نهضت، مصوب شورای انقلاب فرهنگی نیز پیش‌بینی شده بود که حداکثر تا سه سال آینده یعنی تا سال 1363 میزان باسوادی از مرز نود درصد بالاتر برود، اما به سبب عواملی ازجمله درگیری‌های داخلی، جنگ تحمیلی و در نتیجه نبود ثبات در کشور، از توان مردم و دولت در حد مطلوب بهره‌گیری نشد. از آمار فعالیت‌های نهضت در سال‌های ۱۳۵۹ و ۱۳۶۰ اطلاع دقیقی در دست نیست. تنها اعلام شده است طی این سال‌ها ۷۴۱ هزار تن زیر پوشش برنامه‌های سوادآموزی قرار گرفته‌اند. در سال‌های بعد نهضت سوادآموزی طرح‌های ضربتی سوادآموزی، «طرح خانه به خانه»، «گامی به سوی نور»، «سرباز معلم»، « لازم‌التعلیم» و «مساجد» را اجرا کرد که در نتیجه آمار باسوادان افزایش یافت. تبعیض جنسی در جمعیت باسواد کشور و تبعیض منطقه‌ای نیز در جمعیت باسواد کاهش یافت و با اجرای طرح لازم‌التعلیم، ورودی بی‌سواد به جمعیت کشور مسدود شد و بسیاری از سوادآموزان به سطوح آموزش رسمی ارتقا یافتند<ref> راسخون، به‌سوی روشنایی؛ دنیای اقتصاد، بررسی تحولات؛ رزمگیر، نهادها، 1/354 ـ 355.</ref>. حوزه آموزش عمومی نهضت گسترش پیدا کرد و افزون بر توده مردم و مدارس و مساجد در ادارات دولتی، پادگان‌های نیروهای مسلح، زندان‌ها و اردوگاه‌های مهاجران عراقی و افغانی را دربر گرفت و با اسارت هزاران تن سرباز عراقی در عملیات‌های بهار 1361، کلاس‌های نهضت در اردوگاه‌های اسرای جنگی نیز برپا گردید<ref> رشد معلم، مجله، 74.</ref>.


نهضت سوادآموزی از آموزش رزمندگان بی‌سواد نیز غافل نبود و در جبهه‌های جنگ به کمک رزمندگانِ باسواد کلاس نهضت سوادآموزی برگزار می‌شد<ref> مهربان، 301 ـ 302؛ قرائتی، رسالت، 12.</ref>. به طور متوسط سالانه نزدیک به نهصد هزار تن در کلاس‌های سوادآموزی شرکت می‌کردند. بر اساس آمار همواره تعداد زنان تقریباً دوبرابر تعداد مردان بوده است. میزان متوسط قبولی در دوره‌های سوادآموزی طی سال‌های ۱۳۵۸ تا 1368 برابر چهل‌درصد بوده است. همواره میزان قبولی زنان از مردان بیشتر بوده است<ref> دنیای اقتصاد) .
نهضت سوادآموزی از آموزش رزمندگان بی‌سواد نیز غافل نبود و در جبهه‌های جنگ به کمک رزمندگانِ باسواد کلاس نهضت سوادآموزی برگزار می‌شد<ref> مهربان، 301 ـ 302؛ قرائتی، رسالت، 12.</ref>. به طور متوسط سالانه نزدیک به نهصد هزار تن در کلاس‌های سوادآموزی شرکت می‌کردند. بر اساس آمار همواره تعداد زنان تقریباً دوبرابر تعداد مردان بوده است. میزان متوسط قبولی در دوره‌های سوادآموزی طی سال‌های ۱۳۵۸ تا 1368 برابر چهل‌درصد بوده است. همواره میزان قبولی زنان از مردان بیشتر بوده است<ref> دنیای اقتصاد) .
۵۷۲

ویرایش