پرش به محتوا

عباس واعظ طبسی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۷ دی ۱۴۰۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۹: خط ۱۹:
در 17 دی‌ 1356 انتشار مقاله اهانت به امام‌خمینی در روزنامه اطلاعات اعتراض گسترده روحانیان و مجامع مذهبی را در پی داشت<ref> سلیمی، مبارزات روحانیون، 138.</ref>{{ببینید|نوزده دی}} در نوزدهم دی، عباس واعظ طبسی به همراه گروهی از مدرسان و طلاب حوزه علمیه مشهد در اعتراض به انتشار این مقاله، یک هفته جلسات درس و برگزاری نماز جماعت را تعطیل کردند و دست به تحصن زدند<ref> هاشمی‌نژاد، یاران امام، 710.</ref>. در اردیبهشت 1357، وی بار دیگر به اتهام اقدام علیه امنیت کشور بازداشت شد<ref> جلالی، تقویم، 269.</ref> و سپس در چهاردهم آذر 1357، پس از سخنرانی وی، تظاهرکنندگان مجسمه محمدرضا پهلوی را در جلوی شرکت نفت مشهد پایین کشیده، خرد کردند<ref> خامنه‌ای، شرح اسم، 624.</ref>؛ اما با توجه به اوج‌گیری انقلاب، ساواک به ممنوعیت سخنرانی ایشان بسنده کرد<ref> جلالی، تقویم، 306.</ref>.
در 17 دی‌ 1356 انتشار مقاله اهانت به امام‌خمینی در روزنامه اطلاعات اعتراض گسترده روحانیان و مجامع مذهبی را در پی داشت<ref> سلیمی، مبارزات روحانیون، 138.</ref>{{ببینید|نوزده دی}} در نوزدهم دی، عباس واعظ طبسی به همراه گروهی از مدرسان و طلاب حوزه علمیه مشهد در اعتراض به انتشار این مقاله، یک هفته جلسات درس و برگزاری نماز جماعت را تعطیل کردند و دست به تحصن زدند<ref> هاشمی‌نژاد، یاران امام، 710.</ref>. در اردیبهشت 1357، وی بار دیگر به اتهام اقدام علیه امنیت کشور بازداشت شد<ref> جلالی، تقویم، 269.</ref> و سپس در چهاردهم آذر 1357، پس از سخنرانی وی، تظاهرکنندگان مجسمه محمدرضا پهلوی را در جلوی شرکت نفت مشهد پایین کشیده، خرد کردند<ref> خامنه‌ای، شرح اسم، 624.</ref>؛ اما با توجه به اوج‌گیری انقلاب، ساواک به ممنوعیت سخنرانی ایشان بسنده کرد<ref> جلالی، تقویم، 306.</ref>.


واعظ طبسی در مجموع شش بار بازداشت شد که طی آن شکنجه‌ها و آزارهای ناگواری را تحمل کرد<ref> شمس‌آبادی، نقش علمای مشهد، 40؛ واعظ طبسی، پاسداران اسلام، 22.</ref>. وی مورد وثوق و مشورت مراجع و علمای انقلابی مشهد بود و در نوشتن و صدور برخی اعلامیه‌های انقلابی خراسان شرکت داشت. امضای او در اعلامیه‌های علما و طلاب مشهد موجود است<ref> جلالی، تقویم، 273، 312 و 328.</ref>. او علاوه بر مبارزات سیاسی، به مبارزات عقیدتی با مخالفان دین و مذهب نیز می‌پرداخت. وی در 1356 با جمعی از علما و روحانیان مبارز همچون سیدعلی خامنه‌ای، هاشمى‏نژاد، محمدرضا محامى، سیدهادى خامنه‏اى و چند نفر دیگر، از علل گرایش و انحرافات جوانان مسلمان به مکتب مارکسیست بحث و گفتگو کرد<ref> مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام‌، 11/566.</ref> و در همین راستا با انجمن اسلامى دانشجویان خارج از کشور نیز ارتباط برقرار کرد<ref> همان، 12/236.</ref>. وی از سال 1356 به دعوت سیدمحمد حسینی بهشتی جزء اعضای جامعه روحانیت مبارز تهران قرار گرفت و از بدو تشکیل حزب جمهوری اسلامی، 29/11/1357، عضو شورای مرکزی آن بود<ref> اسماعیلی، حزب جمهوری اسلامی، 37 و 66.</ref>.
واعظ طبسی در مجموع شش بار بازداشت شد که طی آن شکنجه‌ها و آزارهای ناگواری را تحمل کرد<ref> شمس‌آبادی، نقش علمای مشهد، 40؛ واعظ طبسی، پاسداران اسلام، 22.</ref>. وی مورد وثوق و مشورت مراجع و علمای انقلابی مشهد بود و در نوشتن و صدور برخی اعلامیه‌های انقلابی خراسان شرکت داشت. امضای او در اعلامیه‌های علما و طلاب مشهد موجود است<ref> جلالی، تقویم، 273، 312 و 328.</ref>. او علاوه بر مبارزات سیاسی، به مبارزات عقیدتی با مخالفان دین و مذهب نیز می‌پرداخت. وی در 1356 با جمعی از علما و روحانیان مبارز همچون سیدعلی خامنه‌ای، هاشمى‏نژاد، محمدرضا محامى، سیدهادى خامنه‏اى و چند نفر دیگر، از علل گرایش و انحرافات جوانان مسلمان به مکتب مارکسیست بحث و گفتگو کرد<ref> مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام‌، 11/566.</ref> و در همین راستا با انجمن اسلامى دانشجویان خارج از کشور نیز ارتباط برقرار کرد<ref> مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام‌، 12/236.</ref>. وی از سال 1356 به دعوت سیدمحمد حسینی بهشتی جزء اعضای جامعه روحانیت مبارز تهران قرار گرفت و از بدو تشکیل حزب جمهوری اسلامی، 29/11/1357، عضو شورای مرکزی آن بود<ref> اسماعیلی، حزب جمهوری اسلامی، 37 و 66.</ref>.


واعظ طبسی در میان خطبای مشهد در ترویج پیام‌های امام‌خمینی سخنرانی‌های تندی علیه حکومت پهلوی داشت<ref> جلالی، مشهد در بامداد، 150 و 222.</ref>. به گفته ساواکِ مشهد از نظر واعظ طبسی، تبلیغ امام‌خمینی واجب است<ref> خامنه‌ای، شرح اسم، 409.</ref>. وی پس از تبعید ایشان نیز با کمک بعضی از علمای مشهد اقدام به توزیع شهریه ایشان می‌کرد<ref> جلالی، تقویم، 272.</ref>.  
واعظ طبسی در میان خطبای مشهد در ترویج پیام‌های امام‌خمینی سخنرانی‌های تندی علیه حکومت پهلوی داشت<ref> جلالی، مشهد در بامداد، 150 و 222.</ref>. به گفته ساواکِ مشهد از نظر واعظ طبسی، تبلیغ امام‌خمینی واجب است<ref> خامنه‌ای، شرح اسم، 409.</ref>. وی پس از تبعید ایشان نیز با کمک بعضی از علمای مشهد اقدام به توزیع شهریه ایشان می‌کرد<ref> جلالی، تقویم، 272.</ref>.  


پس از کشتار‌ هفدهم شهریور 1357 توسط رژیم پهلوی، در میدان ژاله تهران بر اثر فشار رژیم، حکومت عراق برای امام‌خمینی محدودیت ایجاد کرد<ref> امام‌خمینی، 3/516.</ref>. واعظ طبسی در اعتراض به این امر همراه با گروهی از روحانیان مشهد ازجمله محمدرضا محامى، حسنعلى مروارید و على خالقى در خانه میرزاجوادآقا تهرانى اجتماع کردند و تصمیم بر تعطیلی روز 9/7/1357 گرفتند<ref> مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام‌، 11/589.</ref>. همچنین وی جزء تحصن‌کنندگان در حرم امام‌رضا(ع)  در 10 بهمن 1357 برای بازگشت هرچه سریع‌تر امام‌خمینی به وطن بود<ref> جلالی، تقویم، 328 ـ 329.</ref>.
پس از کشتار‌ هفدهم شهریور 1357 توسط رژیم پهلوی، در میدان ژاله تهران بر اثر فشار رژیم، حکومت عراق برای امام‌خمینی محدودیت ایجاد کرد<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 3/516.</ref>. واعظ طبسی در اعتراض به این امر همراه با گروهی از روحانیان مشهد ازجمله محمدرضا محامى، حسنعلى مروارید و على خالقى در خانه میرزاجوادآقا تهرانى اجتماع کردند و تصمیم بر تعطیلی روز 9/7/1357 گرفتند<ref> مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام‌، 11/589.</ref>. همچنین وی جزء تحصن‌کنندگان در حرم امام‌رضا(ع)  در 10 بهمن 1357 برای بازگشت هرچه سریع‌تر امام‌خمینی به وطن بود<ref> جلالی، تقویم، 328 ـ 329.</ref>.


امام‌خمینی به واعظ طبسی و پدرش احترام می‌گذاشت<ref> شخصی‌نگار.</ref>. در فروردین 1343 که ساواک قم واعظ طبسی را دستگیر کرد، امام‌خمینی ضمن اعتراض، داماد خود شهاب‌الدین اشراقى را مأمور پیگیری این امر کرد<ref> مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام‌، 2/422.</ref>. پس از انتقال وی به تهران، امام‌خمینی در 25/2/1343 طی نامه‌ای به سیدحسن قمی و سیدمحمدهادی میلانی، ضمن ابراز نگرانى تأکید کرد در بازداشت سیدعبدالحسین دستغیب در شیراز، سیدحسین آیت‌اللهى در جهرم، سیدعلى قاضى طباطبایى در قم و واعظ طبسی در مشهد دست‌هاى مرموزى در کار است که لطمه به کشور وارد می‌کند و از وی خواست در این زمینه فکری کند و یا به اولیای امور متذکر شود که دست‌زدن به کارهاى تحریک‏آمیز در این موقعیت، خطرناک است، گرچه تذکر به دولت‌ها در این وضع بى‏نتیجه است‏<ref> 1/326 ـ 327؛ مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام‌، 2/429.</ref>. اصرار امام‌خمینی و نیز پیگیری‌های شهاب‌الدین اشراقی، به حدی بود که رئیس ساواک قم طی نامه‌ای به ساواک تهران از حسن پاکروان رئیس ساواک درخواست کرد که واعظ طبسی آزاد شود<ref> مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام‌، 3/48.</ref>.
امام‌خمینی به واعظ طبسی و پدرش احترام می‌گذاشت<ref> شخصی‌نگار، پایگاه اطلاع‌رسانی.</ref>. در فروردین 1343 که ساواک قم واعظ طبسی را دستگیر کرد، امام‌خمینی ضمن اعتراض، داماد خود شهاب‌الدین اشراقى را مأمور پیگیری این امر کرد<ref> مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام‌، 2/422.</ref>. پس از انتقال وی به تهران، امام‌خمینی در 25/2/1343 طی نامه‌ای به سیدحسن قمی و سیدمحمدهادی میلانی، ضمن ابراز نگرانى تأکید کرد در بازداشت سیدعبدالحسین دستغیب در شیراز، سیدحسین آیت‌اللهى در جهرم، سیدعلى قاضى طباطبایى در قم و واعظ طبسی در مشهد دست‌هاى مرموزى در کار است که لطمه به کشور وارد می‌کند و از وی خواست در این زمینه فکری کند و یا به اولیای امور متذکر شود که دست‌زدن به کارهاى تحریک‏آمیز در این موقعیت، خطرناک است، گرچه تذکر به دولت‌ها در این وضع بى‏نتیجه است‏<ref> 1/326 ـ 327؛ مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام‌، 2/429.</ref>. اصرار امام‌خمینی و نیز پیگیری‌های شهاب‌الدین اشراقی، به حدی بود که رئیس ساواک قم طی نامه‌ای به ساواک تهران از حسن پاکروان رئیس ساواک درخواست کرد که واعظ طبسی آزاد شود<ref> مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام‌، 3/48.</ref>.


پس از پیروزی انقلاب اسلامی، امام‌خمینی در نخستین حکم خود، در 25/11/1357 واعظ طبسی را به سرپرستی آستان قدس رضوی منصوب کرد و از وی خواست با کمال جدیت و به طور دقیق حفاظت از متعلقات آنجا به‌ویژه کتابخانه و خزینه و محتویات ضریح مقدس و موقوفات و سایر آنچه مربوط به آن آستان مقدس است را به عهده بگیرد و از حیف و میل اموال جلوگیرى کند<ref> 6/143.</ref> و در 15/1/1359 ضمن قدردانی، ستایش و تأکید بر اینکه وی مورد اعتماد است، حکم انتصاب او به سمت تولیت آستان قدس رضوی را صادر و افزود هیچ یک از نهادهاى جمهورى اسلامى مانند جهاد سازندگى و همچنین وزارت ارشاد ملى و یا اشخاص عادى، حق دخالت در موقوفات و سایر متعلقات آستان قدس را ندارد<ref> 12/224.</ref>. از اقدامات اساسی واعظ طبسی در دوره مدیریت خود در این سمت تلاش در بازسازی حرم امام‌رضا(ع)  و ساماندهی اطراف آن ازجمله احداث صحن قدس و صحن جمهوری اسلامی در حرم رضوی، گسترش اطراف حرم، احداث بنای دانشگاه علوم اسلامی رضوی، ساختمان کتابخانه مرکزی، مراکز فرهنگی و پژوهشی، دارویی و درمانی، احیای اراضی مزروعی و کشاورزی، عمرانی و آبادی رقبات موقوفه بود<ref> امام‌خمینی، 21/59؛ جلالی، واعظ طبسی، 1/464.</ref>.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، امام‌خمینی در نخستین حکم خود، در 25/11/1357 واعظ طبسی را به سرپرستی آستان قدس رضوی منصوب کرد و از وی خواست با کمال جدیت و به طور دقیق حفاظت از متعلقات آنجا به‌ویژه کتابخانه و خزینه و محتویات ضریح مقدس و موقوفات و سایر آنچه مربوط به آن آستان مقدس است را به عهده بگیرد و از حیف و میل اموال جلوگیرى کند<ref> 6/143.</ref> و در 15/1/1359 ضمن قدردانی، ستایش و تأکید بر اینکه وی مورد اعتماد است، حکم انتصاب او به سمت تولیت آستان قدس رضوی را صادر و افزود هیچ یک از نهادهاى جمهورى اسلامى مانند جهاد سازندگى و همچنین وزارت ارشاد ملى و یا اشخاص عادى، حق دخالت در موقوفات و سایر متعلقات آستان قدس را ندارد<ref> 12/224.</ref>. از اقدامات اساسی واعظ طبسی در دوره مدیریت خود در این سمت تلاش در بازسازی حرم امام‌رضا(ع)  و ساماندهی اطراف آن ازجمله احداث صحن قدس و صحن جمهوری اسلامی در حرم رضوی، گسترش اطراف حرم، احداث بنای دانشگاه علوم اسلامی رضوی، ساختمان کتابخانه مرکزی، مراکز فرهنگی و پژوهشی، دارویی و درمانی، احیای اراضی مزروعی و کشاورزی، عمرانی و آبادی رقبات موقوفه بود<ref> امام‌خمینی، صحیفه، 21/59؛ جلالی، واعظ طبسی، 1/464.</ref>.


پس از ترور نافرجام واعظ طبسی در 29/11/1361، امام‌خمینی در 30/11/1361 ضمن شکرگزاری از خداوند که نقشه جنایتکارانه منحرفان را خنثی کرده، سلامت و سعادت وی را از خداوند خواستار شد و او را ازجمله متعهدان به اسلام و خدمتگزاران به جمهورى اسلامى‏ دانست<ref> 17/338.</ref>. امام‌خمینی در 17/3/1367 طی نامه‌ای خطاب به واعظ طبسی، ضمن تأکید بر حفظ اموال و موقوفات آستان قدس رضوی، یادآور شد وی زحمت‌ها و سختی‌های فراوانی برای به‌ثمررسیدن انقلاب تحمل کرده و پس از انقلاب برای تثبیت نظام نوپای اسلامی تلاش‌های زیادی کرده است. ایشان در ادامه افزود وی از چهره‌های درخشان مدیریت و انقلاب اسلامی در ایران، به‌خصوص در استان خراسان است<ref> 21/60.</ref>.
پس از ترور نافرجام واعظ طبسی در 29/11/1361، امام‌خمینی در 30/11/1361 ضمن شکرگزاری از خداوند که نقشه جنایتکارانه منحرفان را خنثی کرده، سلامت و سعادت وی را از خداوند خواستار شد و او را ازجمله متعهدان به اسلام و خدمتگزاران به جمهورى اسلامى‏ دانست<ref> 17/338.</ref>. امام‌خمینی در 17/3/1367 طی نامه‌ای خطاب به واعظ طبسی، ضمن تأکید بر حفظ اموال و موقوفات آستان قدس رضوی، یادآور شد وی زحمت‌ها و سختی‌های فراوانی برای به‌ثمررسیدن انقلاب تحمل کرده و پس از انقلاب برای تثبیت نظام نوپای اسلامی تلاش‌های زیادی کرده است. ایشان در ادامه افزود وی از چهره‌های درخشان مدیریت و انقلاب اسلامی در ایران، به‌خصوص در استان خراسان است<ref> 21/60.</ref>.
۵۷۲

ویرایش