عباس واعظ طبسی: تفاوت میان نسخه‌ها

عباس واعظ طبسی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۹ دی ۱۴۰۱، ساعت ۲۳:۴۱

۵۸۴ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۹ دی ۱۴۰۱

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Shams

Image-reviewer، دیوان‌سالاران، emailconfirmed، مدیران رابط کاربری، مدیران

۱۵٬۲۲۷

ویرایش

@@ خط ۲۳: / خط ۲۳: @@
 |امضا=
 }}
-'''عباس واعظ طبسی'''، روحانی مبارز، نماینده امام‌خمینی در استان [[خراسان]]، تولیت [[آستان قدس رضوی]] و عضو [[مجلس خبرگان رهبری]].
+'''عباس واعظ طبسی'''، روحانی مبارز، نماینده امام‌خمینی در استان خراسان، تولیت [[آستان قدس رضوی]] و عضو [[مجلس خبرگان رهبری]].
-عباس واعظ طبسی در بهمن ۱۳۱۴ در شهر مشهد به دنیا آمد.<ref>اسماعیلی، حزب جمهوری اسلامی، ۶۶.</ref> پدرش [[غلام رضا طبسی]] از [[علما]] و [[واعظان]] مشهور خراسان بود.<ref>شریف رازی، آثار الحجة، ۲/۱۳۶.</ref> واعظ طبسی پیش از پایان دوره دبیرستان در شانزده‌سالگی وارد [[حوزه علمیه مشهد]] شد<ref>اسماعیلی، حزب جمهوری اسلامی، ۶۶.</ref> و مقدمات علوم دینی را نزد استادانی چون علی خالقی، عباس جاویدی و محمدتقی ادیب نیشابوری (ادیب دوم) فرا گرفت.<ref>مشایخی، پاسداران اسلام، ۲۷–۲۸؛ جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۲.</ref> وی دروس متوسطه حوزه را نزد میرزااحمد مدرس یزدی، مجتبی قزوینی، هاشم قزوینی و میرزاجوادآقا تهرانی آموخت و دروس خارج حوزه را نزد [[سیدمحمدهادی میلانی]] و [[میرزاحسین فقیه سبزواری]] گذراند.<ref>شمس‌آبادی، نقش علمای مشهد، ۴۰؛ جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۲.</ref> وی هم‌زمان با [[تحصیل]] به [[تدریس]] نیز پرداخت و در طول تدریس در سطوح مقدماتی و متوسطه حوزه علمیه به تربیت [[طلاب]] و فضلای [[جوان مبارز]] همت گماشت.<ref>جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۲.</ref>
+== معرفی و تحصیلات ==
+عباس واعظ طبسی در بهمن ۱۳۱۴ در شهر [[مشهد]] به دنیا آمد.<ref>اسماعیلی، حزب جمهوری اسلامی، ۶۶.</ref> پدرش غلامرضا طبسی از علما و واعظان مشهور خراسان بود.<ref>شریف رازی، آثار الحجة، ۲/۱۳۶.</ref> واعظ طبسی پیش از پایان دوره دبیرستان در شانزده‌سالگی وارد [[حوزه علمیه مشهد]] شد<ref>اسماعیلی، حزب جمهوری اسلامی، ۶۶.</ref> و مقدمات علوم دینی را نزد استادانی چون علی خالقی، عباس جاویدی و محمدتقی ادیب نیشابوری (ادیب دوم) فرا گرفت.<ref>مشایخی، پاسداران اسلام، ۲۷–۲۸؛ جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۲.</ref> وی دروس متوسطه حوزه را نزد میرزااحمد مدرس یزدی، مجتبی قزوینی، هاشم قزوینی و میرزاجوادآقا تهرانی آموخت و دروس خارج حوزه را نزد [[سیدمحمدهادی میلانی]] و [[میرزاحسین فقیه سبزواری]] گذراند.<ref>شمس‌آبادی، نقش علمای مشهد، ۴۰؛ جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۲.</ref> وی هم‌زمان با تحصیل به تدریس نیز پرداخت و در طول تدریس در سطوح مقدماتی و متوسطه حوزه علمیه به تربیت [[طلاب]] و فضلای جوان مبارز همت گماشت.<ref>جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۲.</ref>
-واعظ طبسی از سال‌های نخست طلبگی در دهه سی با حضور در سخنرانی‌های [[سیدمجتبی نواب صفوی]] در مدرسه نواب مشهد، به مسائل سیاسی و مبارزه گرایش پیدا کرد<ref>جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۳.</ref> و از سال ۱۳۳۵ با سخنرانی‌های انتقادی به مبارزه با [[رژیم پهلوی]] پرداخت؛ به گونه‌ای که در اواخر دهه ۱۳۳۰ [[سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک) شاخه [[مشهد]]، هفت ماه او را از منبر منع کرد.<ref>جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۳؛ شمس‌آبادی، نقش علمای مشهد، ۴۰.</ref>
+== فعالیت سیاسی ==
+واعظ طبسی از سال‌های نخست طلبگی در دهه سی با حضور در سخنرانی‌های [[سیدمجتبی نواب صفوی]] در مدرسه نواب مشهد، به مسائل سیاسی و مبارزه گرایش پیدا کرد<ref>جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۳.</ref> و از سال ۱۳۳۵ با سخنرانی‌های انتقادی به مبارزه با [[رژیم پهلوی]] پرداخت؛ به گونه‌ای که در اواخر دهه ۱۳۳۰ [[سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] (ساواک) شاخه مشهد، هفت ماه او را از منبر منع کرد.<ref>جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۳؛ شمس‌آبادی، نقش علمای مشهد، ۴۰.</ref>
-آشنایی واعظ طبسی با امام‌خمینی به سال ۱۳۳۹ بر می‌گردد.<ref>واعظ طبسی، پاسداران اسلام، ۲۰.</ref> وی با آغاز [[مبارزات]] علنی امام‌خمینی جذب و دلبسته ایشان گشت و پس از آن تا سال ۱۳۴۳ این پیوند عمیق‌تر شد.<ref>واعظ طبسی، پاسداران اسلام، ۲۰.</ref> پس از درگذشت [[سیدحسین بروجردی]] در سال ۱۳۴۰ و نیز [[سیدمحسن حکیم]] در سال ۱۳۴۹ واعظ طبسی همراه [[سیدعلی خامنه‌ای]] از معدود افرادی بود که در مشهد مرجعیت امام‌خمینی را تبلیغ و خود را [[مقلد]] امام‌خمینی معرفی می‌کردند.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ۳۴۰–۳۴۱.</ref>
+آشنایی واعظ طبسی با [[امام‌خمینی]] به سال ۱۳۳۹ بر می‌گردد.<ref>واعظ طبسی، پاسداران اسلام، ۲۰.</ref> وی با آغاز مبارزات علنی امام‌خمینی جذب و دلبسته ایشان گشت و پس از آن تا سال ۱۳۴۳ این پیوند عمیق‌تر شد.<ref>واعظ طبسی، پاسداران اسلام، ۲۰.</ref> پس از درگذشت [[سیدحسین بروجردی]] در سال ۱۳۴۰ و نیز [[سیدمحسن حکیم]] در سال ۱۳۴۹ واعظ طبسی همراه [[سیدعلی خامنه‌ای]] از معدود افرادی بود که در مشهد [[مرجعیت امام‌خمینی]] را تبلیغ و خود را مقلد امام‌خمینی معرفی می‌کردند.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ۳۴۰–۳۴۱.</ref>
-از آغاز نهضت امام‌خمینی در سال ۱۳۴۱، وی در جریان لایحه [[انجمن‌های ایالتی و ولایتیِ رژیم پهلوی]] ضمن سخنرانی اعتراضی در مشهد، بازداشت و به [[تهران]] منتقل شد و پس از مدتی آزاد شد<ref>شمس‌آبادی، نقش علمای مشهد، ۴۰؛ جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۳.</ref> و پس از اعتراض امام‌خمینی به همه‌پرسی رژیم پهلوی و تحریم جشن‌های نوروز ۱۳۴۲،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۵۸.</ref> طبسی نیز با سخنرانی انتقادی در خانه [[سیدحسن قمی]] از مراجع تقلید مشهد، در پنجم فروردین ۱۳۴۲ بازداشت و تحویل [[ساواک]] خراسان شد و در پانزده خرداد آزاد شد.<ref>جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۳؛ جلالی، مشهد در بامداد، ۱۵۷ و ۲۶۵.</ref> وی از سال ۱۳۴۳ به همراه سیدعبدالکریم هاشمی‌نژاد، محمدرضا محامی و سیدعلی خامنه‌ای در مشهد از شخصیت‌های محوری مبارزات بودند.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ۱۹۹.</ref> وی پس از آزادی امام‌خمینی از حصر در تهران، همراه تعدادی از علما، طلاب و دیگر مبارزان مشهد به دیدار ایشان رفت و در حضور ایشان سخنرانی کرد<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۳/۴۲.</ref>؛ همچنین در سخنانی با امام‌خمینی بعضی مسائل روز ازجمله موضوع طلبه‌هایی که با اقبال به سمت سازمانی‌شدن، موجب بدبینی مردم می‌شوند را مطرح کرد.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۳/۲۱۸.</ref> پس از این دیدار و به هنگام بازگشت، ساواک وی را در ایستگاه راه‌آهن [[قم]] بازداشت کرد و از این پس، نام وی در ردیف واعظان [[سیاسی]] ثبت شد.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۳/۴۰ و ۴۲؛ جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۳.</ref> حکم دستور دستگیری طبسی در قم، پیش از دیدار او با امام‌خمینی و سخنرانی در حضور ایشان صادر شده بود.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۳/۴۰.</ref>
+از آغاز [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت امام‌خمینی]] در سال ۱۳۴۱، وی در جریان [[انجمن‌های ایالتی و ولایتی|لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتیِ رژیم پهلوی]] ضمن سخنرانی اعتراضی در مشهد، بازداشت و به [[تهران]] منتقل شد و پس از مدتی آزاد شد<ref>شمس‌آبادی، نقش علمای مشهد، ۴۰؛ جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۳.</ref> و پس از اعتراض امام‌خمینی به همه‌پرسی رژیم پهلوی و تحریم جشن‌های نوروز ۱۳۴۲،<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۱۵۸.</ref> طبسی نیز با سخنرانی انتقادی در خانه [[سیدحسن قمی]] از مراجع تقلید مشهد، در پنجم فروردین ۱۳۴۲ بازداشت و تحویل ساواک خراسان شد و در پانزده خرداد آزاد شد.<ref>جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۳؛ جلالی، مشهد در بامداد، ۱۵۷ و ۲۶۵.</ref> وی از سال ۱۳۴۳ به همراه [[سیدعبدالکریم هاشمی‌نژاد]]، [[محمدرضا محامی]] و سیدعلی خامنه‌ای در مشهد از شخصیت‌های محوری مبارزات بودند.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ۱۹۹.</ref> وی پس از آزادی امام‌خمینی از حصر در تهران، همراه تعدادی از علما، طلاب و دیگر مبارزان مشهد به دیدار ایشان رفت و در حضور ایشان سخنرانی کرد<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۳/۴۲.</ref>؛ همچنین در سخنانی با امام‌خمینی بعضی مسائل روز ازجمله موضوع طلبه‌هایی که با اقبال به سمت سازمانی‌شدن، موجب بدبینی مردم می‌شوند را مطرح کرد.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۳/۲۱۸.</ref> پس از این دیدار و به هنگام بازگشت، ساواک وی را در ایستگاه راه‌آهن قم بازداشت کرد و از این پس، نام وی در ردیف واعظان سیاسی ثبت شد.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۳/۴۰ و ۴۲؛ جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۳.</ref> حکم دستور دستگیری طبسی در [[قم]]، پیش از دیدار او با امام‌خمینی و سخنرانی در حضور ایشان صادر شده بود.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۳/۴۰.</ref>
 [[امام‌خمینی]]، پس از دستگیری طبسی، در پیامی به ساواک قم، با تکذیب هر سخن خلافی از طبسی، دربارهٔ دستگیری بی‌دلیل او سؤال کرد. ایشان همچنین پس از پاسخ ساواک که دستگیری وی را با این دیدار بی‌ارتباط خوانده بود، هم‌زمانی این دیدار و دستگیری وی را موجب ایجاد شائبه و [[مصلحت]] را در آزادی او دانست.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۳/۴۸.</ref> در اردیبهشت ۱۳۴۳، امام‌خمینی در تلگرامی به سیدحسن قمی، از بی‌خبری دربارهٔ وضع طبسی، ابراز نگرانی کرد<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۳/۷۸ و ۸۰.</ref> و نیز در پاسخ نامه [[سیدمحمدهادی میلانی]]، با تشریح وضعیت نگران‌کننده کشور و دست‌های مرموزی که در کار تحریک مردم‌اند، دستگیری علمایی چون طبسی را در همین راستا و با هدف تحریک [[مردم]]، شمرد.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۳/۲۵۴–۲۵۵.</ref>
-واعظ طبسی همچنین با [[هاشمی‌نژاد]] و [[خامنه‌ای]] هم‌پیمان شد برای رهایی مردم از استبداد، مثلث مقاومتی را به‌وجود آورند و تمام نیروی خود را در راه پیروزی انقلاب به‌کار گیرند و وفادار به امام‌خمینی باشند. در این راستا پنجشنبه‌ها پیش از ظهر، جلسه خصوصی داشتند و دربارهٔ مسائل سیاسی و مبارزاتی بحث می‌کردند.<ref>زنگنه، مشاهیری، ۳۶۰–۳۶۱؛ واعظ طبسی، هاشمی‌نژاد و انقلاب، ۸.</ref>
+واعظ طبسی همچنین با [[سیدعبدالکریم هاشمی‌نژاد|هاشمی‌نژاد]] و [[خامنه‌ای]] هم‌پیمان شد برای رهایی مردم از [[استبداد]]، مثلث مقاومتی را به‌وجود آورند و تمام نیروی خود را در راه پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب]] به‌کار گیرند و وفادار به امام‌خمینی باشند. در این راستا پنجشنبه‌ها پیش از ظهر، جلسه خصوصی داشتند و دربارهٔ مسائل سیاسی و مبارزاتی بحث می‌کردند.<ref>زنگنه، مشاهیری، ۳۶۰–۳۶۱؛ واعظ طبسی، هاشمی‌نژاد و انقلاب، ۸.</ref>
-پس از تبعید امام‌خمینی در ۱۳ آبان ۱۳۴۳، واعظ طبسی به همراه گروهی از روحانیان اقدام به انتشار اعلامیه اعتراضی کردند که موجب بازداشت دوباره وی شد.<ref>جلالی، تقویم، ۱۹۹.</ref> در حمایت از حرکت طلاب [[مدرسه فیضیه]] در سالگرد قیام [[پانزده خرداد]] ۱۳۴۲ در سال ۱۳۵۴ و اعتراض به حمله [[رژیم پهلوی]] به این مدرسه، طلاب مشهد نیز به تشویق واعظ طبسی و هاشمی‌نژاد دست به تحصن زدند که به همین دلیل هر دو دستگیر و زندانی شدند.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ۵۳۶.</ref> در تیر ۱۳۵۴ در آستانه دیدار [[فرح دیبا]] همسر محمدرضا پهلوی از شهر مشهد، ساواک، واعظ طبسی را همراه چند تن از روحانیان مبارز مشهد در هجدهم تیر ۱۳۵۴ بازداشت و زندانی کرد.<ref>جلالی، تقویم، ۲۴۸–۲۴۹.</ref> این دوره زندان او بیش از یک سال طول کشید و در اول بهمن ۱۳۵۵ آزاد شد.<ref>جلالی، تقویم، ۲۵۳.</ref> وی پس از درگذشت مشکوک [[سیدمصطفی خمینی]] در اول آبان ۱۳۵۶، در خانه خود مجلس یادبود گرفت و در چهاردهم آبان همراه با دیگر [[علما]] و [[طلاب]]تلگرام تسلیت برای امام‌خمینی به نجف فرستاد.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ۵۶۸–۵۶۹؛ مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۶/۵۲.</ref>
+پس از تبعید امام‌خمینی در ۱۳ آبان ۱۳۴۳، واعظ طبسی به همراه گروهی از روحانیان اقدام به انتشار اعلامیه اعتراضی کردند که موجب بازداشت دوباره وی شد.<ref>جلالی، تقویم، ۱۹۹.</ref> در حمایت از حرکت طلاب [[مدرسه فیضیه]] در سالگرد [[قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲]] در سال ۱۳۵۴ و اعتراض به [[حمله به مدرسه فیضیه|حمله رژیم پهلوی به این مدرسه]]، طلاب مشهد نیز به تشویق واعظ طبسی و هاشمی‌نژاد دست به تحصن زدند که به همین دلیل هر دو دستگیر و زندانی شدند.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ۵۳۶.</ref> در تیر ۱۳۵۴ در آستانه دیدار [[فرح دیبا]] همسر [[محمدرضا پهلوی]] از شهر مشهد، ساواک، واعظ طبسی را همراه چند تن از روحانیان مبارز مشهد در هجدهم تیر ۱۳۵۴ بازداشت و زندانی کرد.<ref>جلالی، تقویم، ۲۴۸–۲۴۹.</ref> این دوره زندان او بیش از یک سال طول کشید و در اول بهمن ۱۳۵۵ آزاد شد.<ref>جلالی، تقویم، ۲۵۳.</ref> وی پس از درگذشت مشکوک [[سیدمصطفی خمینی]] در اول آبان ۱۳۵۶، در خانه خود مجلس یادبود گرفت و در چهاردهم آبان همراه با دیگر علما و [[طلاب]] تلگرام تسلیت برای امام‌خمینی به نجف فرستاد.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ۵۶۸–۵۶۹؛ مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۶/۵۲.</ref>
-در ۱۷ دی ۱۳۵۶ انتشار مقاله اهانت به امام‌خمینی در [[روزنامه اطلاعات]] اعتراض گسترده روحانیان و مجامع مذهبی را در پی داشت<ref>سلیمی، مبارزات روحانیون، ۱۳۸.</ref>{{ببینید|نوزده دی}} در نوزدهم دی، عباس واعظ طبسی به همراه گروهی از مدرسان و طلاب [[حوزه علمیه مشهد]] در اعتراض به انتشار این مقاله، یک هفته جلسات [[درس]] و برگزاری [[نماز جماعت]] را تعطیل کردند و دست به تحصن زدند.<ref>هاشمی‌نژاد، یاران امام، ۷۱۰.</ref> در اردیبهشت ۱۳۵۷، وی بار دیگر به اتهام اقدام علیه امنیت کشور بازداشت شد<ref>جلالی، تقویم، ۲۶۹.</ref> و سپس در چهاردهم آذر ۱۳۵۷، پس از سخنرانی وی، تظاهرکنندگان مجسمه محمدرضا پهلوی را در جلوی شرکت [[نفت]] مشهد پایین کشیده، خرد کردند<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ۶۲۴.</ref>؛ اما با توجه به اوج‌گیری [[انقلاب]]، ساواک به ممنوعیت سخنرانی ایشان بسنده کرد.<ref>جلالی، تقویم، ۳۰۶.</ref>
+در ۱۷ دی ۱۳۵۶ انتشار مقاله [[اهانت به امام‌خمینی در روزنامه اطلاعات]] اعتراض گسترده روحانیان و مجامع مذهبی را در پی داشت<ref>سلیمی، مبارزات روحانیون، ۱۳۸.</ref>{{ببینید|نوزده دی}} در نوزدهم دی، عباس واعظ طبسی به همراه گروهی از مدرسان و طلاب [[حوزه علمیه مشهد]] در اعتراض به انتشار این مقاله، یک هفته جلسات درس و برگزاری [[نماز جماعت]] را تعطیل کردند و دست به تحصن زدند.<ref>هاشمی‌نژاد، یاران امام، ۷۱۰.</ref> در اردیبهشت ۱۳۵۷، وی بار دیگر به اتهام اقدام علیه امنیت کشور بازداشت شد<ref>جلالی، تقویم، ۲۶۹.</ref> و سپس در چهاردهم آذر ۱۳۵۷، پس از سخنرانی وی، تظاهرکنندگان مجسمه محمدرضا پهلوی را در جلوی شرکت نفت مشهد پایین کشیده، خرد کردند<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ۶۲۴.</ref>؛ اما با توجه به اوج‌گیری [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب]]، ساواک به ممنوعیت سخنرانی ایشان بسنده کرد.<ref>جلالی، تقویم، ۳۰۶.</ref>
-واعظ طبسی در مجموع شش بار بازداشت شد که طی آن شکنجه‌ها و آزارهای ناگواری را تحمل کرد.<ref>شمس‌آبادی، نقش علمای مشهد، ۴۰؛ واعظ طبسی، پاسداران اسلام، ۲۲.</ref> وی مورد وثوق و مشورت مراجع و علمای انقلابی مشهد بود و در نوشتن و صدور برخی اعلامیه‌های انقلابی خراسان شرکت داشت. امضای او در اعلامیه‌های علما و طلاب مشهد موجود است.<ref>جلالی، تقویم، ۲۷۳، ۳۱۲ و ۳۲۸.</ref> او علاوه بر مبارزات سیاسی، به مبارزات عقیدتی با مخالفان [[دین]] و [[مذهب]] نیز می‌پرداخت. وی در ۱۳۵۶ با جمعی از علما و [[روحانیان مبارز]] همچون سیدعلی خامنه‌ای، هاشمی‌نژاد، [[محمدرضا محامی]]، [[سیدهادی خامنه ای]] و چند نفر دیگر، از علل گرایش و انحرافات جوانان [[مسلمان]] به مکتب [[مارکسیست]] بحث و گفتگو کرد<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۱۱/۵۶۶.</ref> و در همین راستا با [[انجمن اسلامی دانشجویان]] خارج از کشور نیز ارتباط برقرار کرد.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۱۲/۲۳۶.</ref> وی از سال ۱۳۵۶ به دعوت [[سیدمحمد حسینی بهشتی]] جزء اعضای جامعه [[روحانیت]]مبارز تهران قرار گرفت و از بدو تشکیل [[حزب جمهوری اسلامی]]، ۲۹/۱۱/۱۳۵۷، عضو شورای مرکزی آن بود.<ref>اسماعیلی، حزب جمهوری اسلامی، ۳۷ و ۶۶.</ref>
+واعظ طبسی در مجموع شش بار بازداشت شد که طی آن [[شکنجه|شکنجه‌ها]] و آزارهای ناگواری را تحمل کرد.<ref>شمس‌آبادی، نقش علمای مشهد، ۴۰؛ واعظ طبسی، پاسداران اسلام، ۲۲.</ref> وی مورد وثوق و [[مشورت]] مراجع و علمای انقلابی مشهد بود و در نوشتن و صدور برخی اعلامیه‌های انقلابی خراسان شرکت داشت. امضای او در اعلامیه‌های علما و طلاب مشهد موجود است.<ref>جلالی، تقویم، ۲۷۳، ۳۱۲ و ۳۲۸.</ref> او علاوه بر مبارزات سیاسی، به مبارزات عقیدتی با مخالفان [[دین]] و مذهب نیز می‌پرداخت. وی در ۱۳۵۶ با جمعی از علما و روحانیان مبارز همچون سیدعلی خامنه‌ای، هاشمی‌نژاد، [[محمدرضا محامی]]، [[سیدهادی خامنه ای]] و چند نفر دیگر، از علل گرایش و انحرافات جوانان مسلمان به مکتب [[مارکسیسم|مارکسیست]] بحث و گفتگو کرد<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۱۱/۵۶۶.</ref> و در همین راستا با انجمن اسلامی دانشجویان خارج از کشور نیز ارتباط برقرار کرد.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۱۲/۲۳۶.</ref> وی از سال ۱۳۵۶ به دعوت [[سیدمحمد حسینی بهشتی]] جزء اعضای [[جامعه روحانیت مبارز تهران]] قرار گرفت و از بدو تشکیل [[حزب جمهوری اسلامی]]، ۲۹/۱۱/۱۳۵۷، عضو شورای مرکزی آن بود.<ref>اسماعیلی، حزب جمهوری اسلامی، ۳۷ و ۶۶.</ref>
-واعظ طبسی در میان خطبای مشهد در ترویج پیام‌های امام‌خمینی سخنرانی‌های تندی علیه [[حکومت پهلوی]] داشت.<ref>جلالی، مشهد در بامداد، ۱۵۰ و ۲۲۲.</ref> به گفته ساواکِ مشهد از نظر واعظ طبسی، تبلیغ امام‌خمینی واجب است.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ۴۰۹.</ref> وی پس از [[تبعید]] ایشان نیز با کمک بعضی از علمای مشهد اقدام به توزیع شهریه ایشان می‌کرد.<ref>جلالی، تقویم، ۲۷۲.</ref>
+واعظ طبسی در میان خطبای مشهد در ترویج [[پیام‌ها و اعلامیه‌های امام‌خمینی|پیام‌های امام‌خمینی]] سخنرانی‌های تندی علیه [[حکومت پهلوی]] داشت.<ref>جلالی، مشهد در بامداد، ۱۵۰ و ۲۲۲.</ref> به گفته ساواکِ مشهد از نظر واعظ طبسی، تبلیغ امام‌خمینی واجب است.<ref>خامنه‌ای، شرح اسم، ۴۰۹.</ref> وی پس از [[تبعید امام‌خمینی|تبعید ایشان]] نیز با کمک بعضی از علمای مشهد اقدام به توزیع [[شهریه امام‌خمینی|شهریه ایشان]] می‌کرد.<ref>جلالی، تقویم، ۲۷۲.</ref>
-پس از کشتار [[هفدهم شهریور ۱۳۵۷]] توسط رژیم پهلوی، در میدان ژاله تهران بر اثر فشار رژیم، [[حکومت عراق]] برای امام‌خمینی محدودیت ایجاد کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۳/۵۱۶.</ref> واعظ طبسی در اعتراض به این امر همراه با گروهی از روحانیان مشهد ازجمله [[محمدرضا محامی]]، [[حسنعلی مروارید]] و [[علی خالقی]] در خانه [[میرزاجوادآقا تهرانی]] اجتماع کردند و تصمیم بر تعطیلی روز ۹/۷/۱۳۵۷ گرفتند.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۱۱/۵۸۹.</ref> همچنین وی جزء تحصن‌کنندگان در حرم [[امام‌رضا(ع)]] در ۱۰ بهمن ۱۳۵۷ برای بازگشت هرچه سریع‌تر امام‌خمینی به [[وطن]] بود.<ref>جلالی، تقویم، ۳۲۸–۳۲۹.</ref>
+پس از [[هفده شهریور|کشتار هفدهم شهریور ۱۳۵۷]] توسط رژیم پهلوی، در میدان ژاله تهران بر اثر فشار رژیم، حکومت عراق برای امام‌خمینی محدودیت ایجاد کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۳/۵۱۶.</ref> واعظ طبسی در اعتراض به این امر همراه با گروهی از روحانیان مشهد ازجمله [[محمدرضا محامی]]، [[حسنعلی مروارید]] و [[علی خالقی]] در خانه [[میرزاجوادآقا تهرانی]] اجتماع کردند و تصمیم بر تعطیلی روز ۹/۷/۱۳۵۷ گرفتند.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۱۱/۵۸۹.</ref> همچنین وی جزء تحصن‌کنندگان در [[حرم امام‌رضا(ع)]] در ۱۰ بهمن ۱۳۵۷ برای بازگشت هرچه سریع‌تر امام‌خمینی به وطن بود.<ref>جلالی، تقویم، ۳۲۸–۳۲۹.</ref>
-امام‌خمینی به واعظ طبسی و پدرش احترام می‌گذاشت.<ref>شخصی‌نگار، پایگاه اطلاع‌رسانی.</ref> در فروردین ۱۳۴۳ که ساواک قم واعظ طبسی را دستگیر کرد، امام‌خمینی ضمن اعتراض، داماد خود [[شهاب‌الدین اشراقی]] را مأمور پیگیری این امر کرد.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۲/۴۲۲.</ref> پس از انتقال وی به تهران، امام‌خمینی در ۲۵/۲/۱۳۴۳ طی نامه‌ای به [[سیدحسن قمی]] و [[سیدمحمدهادی میلانی]]، ضمن ابراز نگرانی تأکید کرد در بازداشت [[سیدعبدالحسین دستغیب]] در شیراز، [[سیدحسین آیت‌اللهی]] در جهرم، [[سیدعلی قاضی طباطبایی]] در قم و واعظ طبسی در مشهد دست‌های مرموزی در کار است که لطمه به کشور وارد می‌کند و از وی خواست در این زمینه فکری کند یا به اولیای امور متذکر شود که دست‌زدن به کارهای تحریک‌آمیز در این موقعیت، خطرناک است، گرچه تذکر به دولت‌ها در این وضع بی‌نتیجه است‏.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۳۲۶–۳۲۷؛ مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۲/۴۲۹.</ref> اصرار امام‌خمینی و نیز پیگیری‌های [[شهاب‌الدین اشراقی]]، به حدی بود که رئیس ساواک قم طی نامه‌ای به ساواک تهران از [[حسن پاکروان]] رئیس ساواک درخواست کرد که واعظ طبسی آزاد شود.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۳/۴۸.</ref>
+امام‌خمینی به واعظ طبسی و پدرش احترام می‌گذاشت.<ref>شخصی‌نگار، پایگاه اطلاع‌رسانی.</ref> در فروردین ۱۳۴۳ که ساواک قم واعظ طبسی را دستگیر کرد، امام‌خمینی ضمن اعتراض، داماد خود [[شهاب‌الدین اشراقی]] را مأمور پیگیری این امر کرد.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۲/۴۲۲.</ref> پس از انتقال وی به تهران، امام‌خمینی در ۲۵/۲/۱۳۴۳ طی نامه‌ای به [[سیدحسن قمی]] و [[سیدمحمدهادی میلانی]]، ضمن ابراز نگرانی تأکید کرد در بازداشت [[سیدعبدالحسین دستغیب]] در شیراز، [[سیدحسین آیت‌اللهی]] در جهرم، [[سیدعلی قاضی طباطبایی]] در قم و واعظ طبسی در مشهد دست‌های مرموزی در کار است که لطمه به کشور وارد می‌کند و از وی خواست در این زمینه فکری کند یا به اولیای امور متذکر شود که دست‌زدن به کارهای تحریک‌آمیز در این موقعیت، خطرناک است، گرچه تذکر به دولت‌ها در این وضع بی‌نتیجه است‏.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱/۳۲۶–۳۲۷؛ مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۲/۴۲۹.</ref> اصرار امام‌خمینی و نیز پیگیری‌های شهاب‌الدین اشراقی، به حدی بود که رئیس ساواک قم طی نامه‌ای به ساواک تهران از حسن پاکروان رئیس ساواک درخواست کرد که واعظ طبسی آزاد شود.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام، ۳/۴۸.</ref>
-پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی]]، امام‌خمینی در نخستین حکم خود، در ۲۵/۱۱/۱۳۵۷ واعظ طبسی را به سرپرستی آستان قدس رضوی منصوب کرد و از وی خواست با کمال جدیت و به‌طور دقیق حفاظت از متعلقات آنجا به‌ویژه [[کتابخانه]] و خزینه و محتویات [[ضریح مقدس]] و موقوفات و سایر آنچه مربوط به آن آستان مقدس است را به عهده بگیرد و از حیف و میل اموال جلوگیری کند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۱۴۳.</ref> و در ۱۵/۱/۱۳۵۹ ضمن قدردانی، ستایش و تأکید بر اینکه وی مورد اعتماد است، حکم انتصاب او به سمت تولیت آستان قدس رضوی را صادر و افزود هیچ‌یک از نهادهای جمهوری اسلامی مانند [[جهاد]] سازندگی و همچنین وزارت ارشاد ملی یا اشخاص عادی، حق دخالت در موقوفات و سایر متعلقات آستان قدس را ندارد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۲۲۴.</ref> از اقدامات اساسی واعظ طبسی در دوره مدیریت خود در این سمت تلاش در بازسازی حرم امام‌رضا(ع) و ساماندهی اطراف آن ازجمله احداث صحن قدس و صحن جمهوری اسلامی در [[حرم رضوی]]، گسترش اطراف حرم، احداث بنای دانشگاه علوم اسلامی رضوی، ساختمان کتابخانه مرکزی، [[مراکز فرهنگی و پژوهشی]]، دارویی و درمانی، احیای اراضی مزروعی و کشاورزی، عمرانی و آبادی رقبات موقوفه بود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۵۹؛ جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۴.</ref>
+== مسئولیت‌ها پس از پیروزی انقلاب ==
+پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی]]، امام‌خمینی در نخستین حکم خود، در ۲۵/۱۱/۱۳۵۷ واعظ طبسی را به سرپرستی [[آستان قدس رضوی]] منصوب کرد و از وی خواست با کمال جدیت و به‌طور دقیق حفاظت از متعلقات آنجا به‌ویژه کتابخانه و خزینه و محتویات ضریح مقدس و موقوفات و سایر آنچه مربوط به آن آستان مقدس است را به عهده بگیرد و از حیف و میل اموال جلوگیری کند<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۶/۱۴۳.</ref> و در ۱۵/۱/۱۳۵۹ ضمن قدردانی، ستایش و تأکید بر اینکه وی مورد اعتماد است، حکم انتصاب او به سمت تولیت آستان قدس رضوی را صادر و افزود هیچ‌یک از نهادهای جمهوری اسلامی مانند [[جهاد سازندگی]] و همچنین وزارت ارشاد ملی یا اشخاص عادی، حق دخالت در موقوفات و سایر متعلقات آستان قدس را ندارد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۲/۲۲۴.</ref> از اقدامات اساسی واعظ طبسی در دوره مدیریت خود در این سمت تلاش در بازسازی حرم امام‌رضا(ع) و ساماندهی اطراف آن ازجمله احداث صحن قدس و صحن جمهوری اسلامی در حرم رضوی، گسترش اطراف حرم، احداث بنای دانشگاه علوم اسلامی رضوی، ساختمان کتابخانه مرکزی، مراکز فرهنگی و پژوهشی، دارویی و درمانی، احیای اراضی مزروعی و کشاورزی، عمرانی و آبادی رقبات موقوفه بود.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۵۹؛ جلالی، واعظ طبسی، ۱/۴۶۴.</ref>
-پس از ترور نافرجام واعظ طبسی در ۲۹/۱۱/۱۳۶۱، امام‌خمینی در ۳۰/۱۱/۱۳۶۱ ضمن شکرگزاری از خداوند که نقشه جنایتکارانه منحرفان را خنثی کرده، سلامت و سعادت وی را از [[خداوند]] خواستار شد و او را ازجمله متعهدان به [[اسلام]] و خدمتگزاران به جمهوری اسلامی دانست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۳۳۸.</ref> امام‌خمینی در ۱۷/۳/۱۳۶۷ طی نامه‌ای خطاب به واعظ طبسی، ضمن تأکید بر حفظ [[اموال و موقوفات]] آستان قدس رضوی، یادآور شد وی زحمت‌ها و سختی‌های فراوانی برای به‌ثمررسیدن انقلاب تحمل کرده و پس از انقلاب برای تثبیت نظام نوپای اسلامی تلاش‌های زیادی کرده است. ایشان در ادامه افزود وی از چهره‌های درخشان مدیریت و انقلاب اسلامی در [[ایران]]، به‌خصوص در استان خراسان است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۶۰.</ref>
+پس از ترور نافرجام واعظ طبسی در ۲۹/۱۱/۱۳۶۱، امام‌خمینی در ۳۰/۱۱/۱۳۶۱ ضمن شکرگزاری از خداوند که نقشه جنایتکارانه منحرفان را خنثی کرده، سلامت و [[سعادت]] وی را از [[خداوند]] خواستار شد و او را ازجمله متعهدان به [[اسلام]] و خدمتگزاران به [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی]] دانست.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۷/۳۳۸.</ref> امام‌خمینی در ۱۷/۳/۱۳۶۷ طی نامه‌ای خطاب به واعظ طبسی، ضمن تأکید بر حفظ اموال و موقوفات آستان قدس رضوی، یادآور شد وی زحمت‌ها و سختی‌های فراوانی برای به‌ثمررسیدن انقلاب تحمل کرده و پس از انقلاب برای تثبیت نظام نوپای اسلامی تلاش‌های زیادی کرده است. ایشان در ادامه افزود وی از چهره‌های درخشان مدیریت و انقلاب اسلامی در ایران، به‌خصوص در استان خراسان است.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۶۰.</ref>
-پس از آغاز [[جنگ]] هشت‌ساله عراق علیه ایران، امام‌خمینی با درخواست واعظ طبسی برای بازسازی شهر هویزه با هزینه آستان قدس رضوی موافقت کرد و آستان قدس و تولیت آن را در ترمیم خرابی‌ها و بنای شهر دوستان امام‌رضا(ع) «اولی» دانست و در حکم موافقت، با ستایش از خدمات واعظ طبسی در مقام تولیت، خدای را شکر کرد که در این عصر مانند او به این سمت مقدس راه یافته و به جای «ظلمت»، «نور» و به جای «خیانت»، «[[امانت]]» جایگزین گردیده است‏.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۲۵۶.</ref> وی همچنین با حکم ایشان به تعمیر و مرمت بعضی از آثار و بناهای تاریخی و مذهبی مانند قبر [[سیدحسن مدرس]] اقدام کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۷۳.</ref> [[واعظ طبسی]] در ۲۶/۳/۶۵ دربارهٔ موقوفات آستان قدس از امام‌خمینی استفتاء کرد که با پاسخ تفصیلی ایشان روبه‌رو شد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۶۰.</ref>؛ چنان‌که وی در تاریخ ۲۰/۱/۶۸، خواستار معافیت آستان قدس رضوی و شرکت‌ها و مؤسسات وابسته از پرداخت هر گونه مالیات شد که مورد موافقت امام‌خمینی قرار گرفت.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۴۷–۳۴۸.</ref>
+پس از آغاز [[جنگ عراق علیه ایران|جنگ هشت‌ساله عراق علیه ایران]]، امام‌خمینی با درخواست واعظ طبسی برای بازسازی شهر هویزه با هزینه آستان قدس رضوی موافقت کرد و آستان قدس و تولیت آن را در ترمیم خرابی‌ها و بنای شهر دوستان امام‌رضا(ع) «اولی» دانست و در حکم موافقت، با ستایش از خدمات واعظ طبسی در مقام تولیت، خدای را شکر کرد که در این عصر مانند او به این سمت مقدس راه یافته و به جای «ظلمت»، «نور» و به جای «خیانت»، «[[امانت]]» جایگزین گردیده است‏.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۶/۲۵۶.</ref> وی همچنین با حکم ایشان به تعمیر و مرمت بعضی از آثار و بناهای تاریخی و مذهبی مانند قبر [[سیدحسن مدرس]] اقدام کرد.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۱۹/۷۳.</ref> [[واعظ طبسی]] در ۲۶/۳/۶۵ دربارهٔ موقوفات آستان قدس از امام‌خمینی استفتاء کرد که با پاسخ تفصیلی ایشان روبه‌رو شد<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۰/۶۰.</ref>؛ چنان‌که وی در تاریخ ۲۰/۱/۶۸، خواستار معافیت آستان قدس رضوی و شرکت‌ها و مؤسسات وابسته از پرداخت هر گونه [[مالیات]] شد که مورد موافقت امام‌خمینی قرار گرفت.<ref>امام‌خمینی، صحیفه، ۲۱/۳۴۷–۳۴۸.</ref>
-واعظ طبسی در ۱۴/۱۲/۱۳۹۴ در هشتادسالگی به دلیل مشکل تنفسی در بیمارستان امام‌رضا(ع) در مشهد درگذشت<ref>خراسان، روزنامه، ۱.</ref> و پس از اقامه نماز توسط [[رهبر انقلاب]] بر پیکر او، در رواق توحید حرم امام‌رضا(ع) به خاک سپرده شد.<ref>همدلی، روزنامه، ۱.</ref>
+واعظ طبسی در ۱۴/۱۲/۱۳۹۴ در هشتادسالگی به دلیل مشکل تنفسی در بیمارستان امام‌رضا(ع) در مشهد درگذشت<ref>خراسان، روزنامه، ۱.</ref> و پس از اقامه نماز توسط رهبر انقلاب بر پیکر او، در رواق توحید حرم امام‌رضا(ع) به خاک سپرده شد.<ref>همدلی، روزنامه، ۱.</ref>
 == پانویس ==