Image-reviewer، emailconfirmed، مدیران
۴٬۵۲۶
ویرایش
کاربر:Salehi/صفحه تمرین۵: تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح ارقام
(خالی کردن صفحه تمرین) برچسب‌ها: خالی کردن واگردانی دستی |
(اصلاح ارقام) برچسب: برگردانده‌شده |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''سیدهاشم رسولی محلاتی'''، شاگرد، عضو دفتر و نماینده امام‌خمینی در بنیاد مسکن انقلاب اسلامی. | |||
سیدهاشم رسولی محلاتی در نهم اسفند ۱۳۰۸، در محلات متولد شد. پدرش، سیدحسین از علمای محلات و از شاگردان عبدالکریم حائری یزدی بود (رسولی محلاتی، خاطرات، ۱۸ و ۲۰) (← مقاله رسولی محلاتی، سیدحسین). سیدهاشم قرآن و دوره ابتدایی را در زادگاه خود فرا گرفت و در سال ۱۳۱۹، به قم رفت و با تشویق پدر وارد حوزه علمیه شد (همان، ۲۰؛ همو، کیهان فرهنگی، ۴). وی بخشی از درس‌های مقدماتی را نزد پدر و رحمان محلاتی و بخشى از کتاب مُطَوَّل را نزد مرتضی مطهرى فرا گرفت؛ همچنین دروس سطوح میانی را نزد حسینعلی منتظرى، محمد صدوقى، اسداللّه اصفهانى، عبدالجواد اصفهانى و سیدمحمدباقر سلطانی طباطبایی به پایان برد (همو، کیهان فرهنگی، ۷). وی که با سیدمصطفى خمینی هم‌بحث بود، به مدت هفت‌سال در درس فقه سیدحسین بروجردی شرکت کرد (همان، ۵ و ۷) و از سال ۱۳۳۰ تا ۱۳۴۲ در درس خارج فقه و اصول امام‌خمینی حاضر شد (همو، تاریخچه تاسیس، ۲۲) و تقریرات درس اصول و فقه ایشان را نوشت. رسولی محلاتی تفسیر قرآن را نیز نزد سیدمحمدحسین طباطبایی آموخت و در آماده‌سازی تفسیر المیزان با ایشان همکاری کرد (همو، کیهان فرهنگی، ۷). | |||
آشنایی رسولی محلاتی با امام‌خمینی به دوره کودکی وی باز می‌گردد؛ زیرا امام‌خمینی با پدر وی دوستی داشت و زمانی که به محلات رفته و در مسجد جامع این شهر درس اخلاق می‌گفت، رسولی محلاتی نیز از سر کنجکاوی در این درس حاضر می‌شد (همو، مشکوة، ۱۶۸) و با سیدمصطفی خمینی دوست شد (مهدی‌زاده، ۳۴). این دوستی‌ها باعث رفت و آمد بیشترِ وی با بیت امام‌خمینی شد (رسولی محلاتی، حوزه، ۶۱) و او تحت تأثیر اخلاق و جاذبه قوی علمی ایشان قرار گرفت (همو، پابه‌پای آفتاب، ۲/۲۸۳). رسولی محلاتی شیوه درسی امام‌خمینی را در سرعت انتقال و تبحر در علوم اسلامی، در درجه اعلا یافت (همو، حوزه، ۶۲). تقید به نظم از دیگر نکته‌های درس‌آموزِ استاد در نظر این شاگرد بود؛ نظمی که طلاب ساعت‌های خود را با رفت و آمد امام‌خمینی تنظیم می‌کردند (همو، خاطرات، ۱۲۷). پس از درگذشت بروجردی، رسولی محلاتی به دلیل ابعاد علمی و معنوی امام‌خمینی از مرجعیت ایشان تبلیغ کرد (همان، ۴۷). وی در سال ۱۳۴۰ از ایشان اجازه امور حسبیه دریافت کرد و امام‌خمینی در آن از وی به «عماد الاعلام» و «ثقة الاسلام»، یاد کرد (امام‌خمینی، ۱/۴۸). | |||
با آغاز نهضت اسلامی، رسولی محلاتی به آن پیوست و در ماجرای هجوم نیروهای رژیم پهلوی به مدرسه فیضیه در سال ۱۳۴۲ نیز، به امام‌خمینی تلگرام کرد (مؤسسه تنظیم، ۱/۲۳۶) و ایشان در پاسخ از همدردی وی تشکر کرده و با تشبیه این هجوم به واقعه کربلا، خاطرنشان کرد دولت در این حادثه با قواى انتظامى، اسلام و قرآن را کوبید (۱/۱۷۱). پس از گسترش مبارزه در سال ۱۳۴۲ و بازداشت، حصر و بازگشت امام‌خمینی از تهران به قم (← مقاله دستگیری امام‌خمینی) و فزونی مراجعات مردم و علمای تهران و سایر شهرها به ایشان، دفتر امام‌خمینی در قم تأسیس شد و به پیشنهاد نزدیکان امام‌خمینی، ایشان رسولی محلاتی را به سرپرستی دفتر برگزید و نوشتن پاسخ نامه‌ها، رسید وجوه شرعی و اجازات در امور حسبیه و نوشتن استفتائات بر عهده وی گذاشته شد (رسولی محلاتی، خاطرات، ۶۲ ـ ۶۳؛ همو، مشکوة، ۱۷۰ ـ ۱۷۱). | |||
پس از تبعید امام‌خمینی در سال ۱۳۴۴ از بورسای ترکیه به عراق، شهاب‌الدین اشراقی که عهده‌دار امور بیت امام‌خمینی در قم بود، به رسولی محلاتی مأموریت داد تا مُهر و اسناد ضروری امام‌خمینی را که نزد عبدالعلی قرهی بود به ایشان برساند. رسولی محلاتی همراه قرهی خود را در کربلا به امام‌خمینی رساند و از آنجا به نجف رفت (رسولی محلاتی، خاطرات، ۷۸ ـ ۸۰) و در راه‌اندازی دفتر امام‌خمینی در نجف همکاری کرد (همو، پابه‌پای آفتاب، ۲/۲۹۴). او پس از سه‌ماه اقامت در نجف به اشاره امام‌خمینی به ایران و شهر قم بازگشت (همو، خاطرات، ۹۵ ـ ۹۶ و ۱۰۱) و در دفتر ایشان مشغول کار شد؛ اما از آنجا که سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) این دفتر را تحت نظر داشت، رسولی محلاتی به تهران رفت و به فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی در مسجد امام‌صادق(ع) محله «درخونگاه» تهران (خیابان اکبرنژاد) مشغول شد (همان، ۱۰۲). وی پس از چهار ماه فعالیت در آنجا به جای پدرش، امامت جماعت امام‌زاده قاسم را در تجریش عهده‌دار شد که تا سال ۱۳۵۷ ادامه یافت (همان، ۱۰۲ ـ ۱۰۳). فعالیت جهت‌دار تبلیغی، جمع‌آوری وجوه شرعی و فرستادن آن برای امام‌خمینی حساسیت ساواک و تحت نظر قرارگرفتن او را به دنبال داشت (مؤسسه تنظیم، ۹/۴۲۹ ـ ۴۳۰، ۴۳۴ ـ ۴۳۶ و ۱۴/۱۳۶ و ۱۵۵). | |||
رسولی محلاتی در سال ۱۳۵۶ به جامعه روحانیت مبارز تهران پیوست (دفتر ادبیات انقلاب، ۲/۶۱۳) و در آبان همان سال به همراه علمای تهران، درگذشتِ سیدمصطفی خمینی را به امام‌خمینی تسلیت گفت (مرکز اسناد، ۳/۲۳۱ و ۲۳۳). وی پس از هجرت امام‌خمینی از عراق به فرانسه، به دیدار ایشان به پاریس رفت و پس از یک‌هفته به ایران بازگشت (رسولی محلاتی، مشکوة، ۱۷۱). وی همچنین در جریان تحصن روحانیون مبارز در بهمن ۱۳۵۷ در مسجد دانشگاه تهران به هدف درخواست بازگشت امام‌خمینی به ایران حضور داشت (همو، خاطرات، ۱۱۲) و پس از بازگشت ایشان به ایران در راه‌اندازی دفتر ایشان در مدرسه رفاه نقش فعال داشت. او سپس همراه امام‌خمینی به قم رفت و عضو دفتر ایشان و مشغول به کار شد (همان، ۱۱۸). امام‌خمینی در وصیت‌نامه ۱۳۵۸، از رسولی محلاتی به عنوان فرد مطلع از برخی وجوه شرعی موجود در بانک‌ها نام برده است (۱۲/۱۲۴). پس از بیماری امام‌خمینی در سال ۱۳۵۸، رسولی همراه ایشان به تهران رفت و در پی کشف توطئه ترورش به دست منافقان در امام‌زاده قاسم، به سفارش امام‌خمینی به جماران منتقل شد (همو، پاسدار اسلام، ۲۶) و تا پایان زندگی امام‌خمینی در خدمت ایشان بود. | |||
رسولی محلاتی افزون بر عضویت در دفتر امام‌خمینی در شهریور ۱۳۶۰، از سوی ایشان به نمایندگی ایشان در بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و حساب صد منصوب شد تا ضمن نظارت و بررسی کارها برای اسلامی‌کردن برنامه‌های عمرانی با مسئولان همکاری و همفکری کند (۱۵/۱۳۳) (← مقاله بنیاد مسکن انقلاب اسلامی). امام‌خمینی در سخنانی از کار و خدمات رسولی محلاتی و مسئولان بنیاد مسکن تشکر کرد (۱۵/۴۷۶) و ابراز امیدواری کرد با کوشش آنان مردم محروم و مستضعف ایران که در طول تاریخ اسیر خان‌ها و سرمایه‌دارها بودند، داراى مسکن شوند (۱۸/۳۸۸). ایشان در ۲۴/۴/۱۳۶۲ از رسولی محلاتی خواست برای وحدت و انسجام میان ائمه جمعه در سراسر کشور و نیروی اجرایی و غیر اجرایی، هماهنگی و وحدت لازم را تا حد امکان به وجود آورد و چنانچه امام‌جمعه‌‌ای با وی همکاری نکرد، مراتب را با ذکر دلیل به شورای ائمه‌جمعه گزارش کند (۱۸/۱۰). ایشان همچنین در ۲۹/۵/۱۳۶۳ رسولی محلاتی و جمعی دیگر را به عنوان مسئولین و اداره‌کنندگان دبیرخانه مرکزى ائمه جمعه منصوب کرد تا به امور گوناگون ائمه جمعه رسیدگى و گزارش آن را به شوراى مرکزى ائمه جمعه و ایشان ارائه دهند (۱۹/۱۶)؛ چنان‌که در ۷/۱۰/۱۳۶۵ در جریان سیل خوزستان، طی پیامی، به بنیاد مسکن مأموریت داد خانه‌های ویران‌شده را بازسازی کند و رسولی محلاتی کارهای انجام‌شده را به ایشان گزارش دهد (۲۰/۱۷۶ ـ ۱۷۷). امام‌خمینی همچنین در ۱۹/۸/۱۳۶۷ به تقاضای رسولی محلاتی، مبلغ پانزده میلیون تومان براى خانهسازى طلاب علوم دینی مشهد در اختیار وی قرار داد (۲۱/۱۸۶). | |||
به عقیده رسولی محلاتی، امام‌خمینی از نظر کمالات و محاسن اخلاقی و معنوی در درجه اعلا بود و در عشق خداوند فانی شده بود و مراحل و مراتب عبادی و عرفانی را طی کرده بود. همچنین برخوردها، کلمات، بیانات، قیام و قعود ایشان در راه رضای خدا بود؛ به همین دلیل ایشان محبوب امت اسلامی شد و مردم ایشان را به رهبری پذیرفتند (پابه‌پای آفتاب، ۲/۲۹۰ ـ ۲۹۲). امام‌خمینی نیز در آذر ۱۳۶۱ طی نوشته‌ای از سابقه خدمت و همکاری رسولی محلاتی با خود یاد کرده و به همت، جدیت، حسن نیت، امانت‌داری، صلاحیت و خدمتگزاری وی شهادت داده است (۱۷/۱۳۱)؛ چنان‌که در خرداد ۱۳۶۲ طی ابلاغیه‌ای به دفتر خود اعلام کرد غیر از سیدهاشم رسولی، حسن صانعی و محمدرضا توسلی، کسان دیگری حق پاسخ به مسائل شرعیه را ندارند (۱۷/۵۰۴). وی که پس از رحلت امام‌خمینی در دفتر رهبر انقلاب فعالیت داشته است، در ۲۰/۱۰/۱۳۹۸ در پی بیماری، در ۸۹سالگی درگذشت (جمهوری اسلامی، ۲۱/۱۰/۱۳۹۸) و پس از تشییع جنازه در تهران و قم در حرم فاطمه معصومه(س) به خاک سپرده شد (همان، ۲۳/۱۰/۱۳۹۸). | |||
از رسولی محلاتی آثاری در زمینه تألیف، ترجمه و تصحیح متون منتشر شده است، ازجمله کیفر گناه، زندگانی امام‌حسین(ع)، تاریخ تحلیلی اسلام، شرح چهل حدیث، آداب معاشرت در اسلام، تاریخ انبیا(ع)، تصحیح اثبات الهداة شیخ حر عاملى، تحقیق و بررسى مؤلفات شیخ طوسى شروح و تعلیقات آنها، تحقیق تفسیر نورالثقلین، ترجمه روضه کافى، ترجمه الارشاد مفید، ترجمه سیره ابن‌هشام، ترجمه الانصاف فی‌النص علی الائمة الاثنی‌عشر سیدهاشم‌بن‌سلیمان بحرانى و ترجمه صحیفه علویه (رسولی محلاتی، خاطرات، ۲۹ ـ ۳۱). | |||
==پانویس== | |||
{{پانویس|۲}} | |||
==منابع== | |||
{{منابع}} | |||
* امام‌خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش. | |||
* جمهوری اسلامی، روزنامه، ۲۱ و ۲۳/۱۰/۱۳۹۸. | |||
* دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، روزشمار انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۷ش. | |||
* رسولی محلاتی، سیدهاشم، خاطرات آیت‌الله رسولی محلاتی، به کوشش احمد رشیدی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۳ش. | |||
* رسولی محلاتی، سیدهاشم، مصاحبه، مجله پاسدار اسلام، شماره ۳۷۱، ۱۳۹۱ش. | |||
* رسولی محلاتی، سیدهاشم، مصاحبه مجله حوزه، شماره ۳۷ و ۳۸، ۱۳۶۹ش. | |||
* رسولی محلاتی، سیدهاشم، مصاحبه، تاریخچه تاسیس دفتر امام، مجله شاهد یاران، شماره ۷، ۱۳۸۵ش. | |||
* رسولی محلاتی، سیدهاشم، مصاحبه، چاپ‌شده در پابه‌پای آفتاب، تدوین امیررضا ستوده، تهران، پنجره، چاپ اول، ۱۳۸۰ش. | |||
* رسولی محلاتی، سیدهاشم، مصاحبه، مجله کیهان فرهنگی، شماره ۳۶، ۱۳۶۵ش. | |||
* رسولی محلاتی، سیدهاشم، مصاحبه، مجله مشکوة، شماره ۲۳ ـ ۲۴، ۱۳۶۸ش. | |||
* مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی، سیر مبارزات امام‌خمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۶ش. | |||
* مرکز اسناد انقلاب اسلامی، اسناد انقلاب اسلامی، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۴ش. | |||
* مهدی زاده محلاتی، فضل‌الله، خاطرات و مبارزات شهید فضل‌الله محلاتی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۹ش. | |||
{{پایان}} | |||
سیدعباس رضوی | |||